Στο μουσείου αυτοκινήτου της Αθήνας πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 19 Νοεμβρίου μία πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «100 χρόνια αυτοκίνητο στην Ελλάδα». Κατά τη διάρκεια αυτής μίλησε και ο Νικόλας Ζαλμάς ο οποίος αναφέρθηκε στον ειδικό Τύπο. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε μέρος της ομιλίας του και να μάθετε πολύ σημαντικά στοιχεία για έντυπα και περιοδικά που είχαν σχέση με το αυτοκίνητο και κυκλοφόρησαν από το 1945 μέχρι σήμερα:

«Το πρώτο μεταπολεμικό έντυπο πρέπει να είναι η «Αυτοκινητιστική επιθεώρηση». Εκδίδεται το ‘45 και φθάνει μέχρι το ‘47. Ακολουθούν τα: «Τουριστικά Νέα και Αυτοκινητιστικά χρονικά» (‘50 – ‘53), «Βολάν» (’53 – ‘67) με διευθυντή τον Χαράλαμπο Διαμαντόπουλο, «Νέο αυτοκίνητο» (‘54) των Αντώνη & Μιχάλη Γρατσία, «ΙΧ. Αυτοκίνητο» (‘54) και «Αυτοκινητιστικά επίκαιρα» (‘58). Η «Μεσημβρινή» αλλά και η εμφάνιση του περιοδικού «Εικόνες» -καινοτομίες της Ελένης Βλάχου- ήταν μια εκδοτική κίνηση που ανανέωσε τα πράγματα του Τύπου.

Αυτή η αλλαγή θα επηρέαζε και τον χώρο του αυτοκινητικού Τύπου. Οι περιγραφές των αγώνων θα άλλαζαν. Θα γράφονταν από νέους ανθρώπους που ταυτόχρονα αναζητούσαν την τύχη τους και στο σπορ. Το σύνολο σχεδόν των ρεπόρτερς του ειδικού Τύπου επιχείρησε, πέρα της δημοσιογραφικής, και την αγωνιστική εμπλοκή. Εν συντομία να αναφερθούν οι: Νίκος «Vertigo» Μαστοράκης, Κώστας «Πηλεύς» Καββαθάς, Γιάννης Παγώνης, Γιώργος «Οτο» Λιβέρης, Χρήστος Ράπτης, ως εκπρόσωποι της δεύτερης γενιάς των «ειδικών» συντακτών που δοκίμασαν την τύχη τους και ως αγωνιζόμενοι, έως το τέλος της δεκαετίας του ’60.

…και ήρθε η δικτατορία.

Από εκείνη την άνοιξη του ’67, πέραν των άλλων σοβαρότερων που συμβαίνουν και εκτρέπουν τη χώρα από τη νομιμότητα και τη λογική, γίνεται σαφές ότι το κλίμα της «εποχής «Βολάν» μεταβάλλεται οριστικά.

To συγκεκριμένο έντυπο δεν θα καταφέρει να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα, και με τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε η «ψυχή» του, ο Μπάμπης «θείος» Διαμαντόπουλος, αναγκάστηκε να αναστείλει την έκδοση του, τον Μάιο του ‘67, έπειτα από 14 χρόνια κυκλοφορίας. Στο θεωρούμενο ως τελευταίο, μόλις 4 σελίδων, τεύχος του δεν θα καταφέρει να αποφύγει να δημοσιεύσει χαιρετιστήριο μήνυμα του δικτάτορα (τότε υπουργού Προεδρίας) προς τους «ξένους και Έλληνας αγωνιστάς» με την ευκαιρία της διοργάνωσης του ΙΕ’ Δ.Ρ.Α. H επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας, όμως, σε συνδυασμό με το «άπλωμα» του σπορ, διπλασίασε το πλήθος των αυτοκινητικών έντυπων μέσα στο ’67.

Τον Ιούλιο του ‘67 κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος του «auto Εξπρές» και τον Σεπτέμβριο το «ωτο Τουρίσμ». Η συμβολή της δικτατορίας ορίζεται στο ότι, πέραν του κλεισίματος του συγκροτήματος Βλάχου («Καθημερινή», «Μεσημβρινή», «Εικόνες», «Γαλαξίας»), πολλοί δημοσιογράφοι βρέθηκαν σε αυτοκινητικά έντυπα όπου βρήκαν μια απασχόληση, ένα μεροκάματο.

Εκτός από τα περιοδικά, ήταν αρκετές οι ημερήσιες, αθλητικές και πολιτικές εφημερίδες που αφιέρωναν ολοένα και περισσότερο χώρο στο σπορ. Με αλφαβητική σειρά αυτές ήταν: «Αθηναϊκή», «Αθλητική Ηχώ», «Απογευματινή», «Βραδυνή», «Έθνος», «Ελεύθερος Κόσμος», «Θεσσαλονίκη», «Μεσημβρινή» (έως τον Απρίλιο του ’67) και «τα Σημερινά».

Της δικτατορίας μεσούσης, τον Οκτώβριο του ’70, ένα ακόμα αυτοκινητικό περιοδικό θα κυκλοφορήσει. Είναι οι «4Τροχοί». Δημιουργός του ήταν ο Κώστας Καβαθάς με συνεργάτες τους Αντώνη Κόλλια, Αρη Σταθάκη, Δημήτρη Κληρονόμο, Τάκη Πιρπιρή, Ρούντυ Μορώνη. Αυτή ήταν η σειρά που αναφέρθηκαν στο πρώτο, κίτρινο, εξώφυλλο.

Ένθερμος με την ιδέα της Αυτοκίνησης, ενθουσιώδης με τους αγώνες, διαφορετική πένα από το κατεστημένο, ο εκδότης τους σύντομα αντιλήφθηκε ότι η δημοσιογραφία, ακόμα και η αρχισυνταξία στο «auto Εξπρές», δεν κάλυπτε τις φιλοδοξίες του και προσπαθούσε από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 να κάνει το εκδοτικό βήμα, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση εκείνη των «Τροχοί & Δρόμοι». Μαζί με τον Γιάννη Μπαρδόπουλο και χρηματοδότη τον Κόντε Σπύρο Φλαμπουριάρη, θα τυπωνόταν στο τυπογραφείο του Δημήτρη Δαβή.

Έτσι, τον πρώτο χρόνο της δεκαετίας του ’70, κυκλοφορούν ήδη τουλάχιστον επτά περιοδικά αυτοκινήτου, που σε μια μικρή αγορά είναι ένα πολύ αισιόδοξο νούμερο. Είναι κατά σειρά αρχαιότητας: το «Νέο Αυτοκίνητο» των Αντώνη και Μιχάλη Γρατσία, το «Ι.Χ Αυτοκίνητο» με διευθυντή τον Β.Ι. Αθανασόπουλο, το «Αuto Εξπρές» της «Hellenews» υπό την διεύθυνση του Σπύρου Γαλέου, το «Ωτο τουρίσμ» με εκδότη τον Αλέξανδρο Φιλιππόπουλο και οι «4Τροχοί», του ζεύγους Καββαθά. Θα πρέπει να αναφερθεί και το «Φάου Βε», έντυπο αποκλειστικά για VW όπως μαρτυρά ο τίτλος του, με διευθυντή σύνταξης τον Δημήτρη Πριμικύριο, αλλά και η «Δεκαπενθήμερος έκδοσις» της Ε.Λ.Π.Α., μια έκδοση, όμως, που απευθυνόταν αποκλειστικά στα μέλη και στους συνδρομητές της λέσχης.

Στο χρονικό διάστημα από το ’70 και εντεύθεν, πάντως, «αναδύθηκαν» πολλές εκδοτικές προσπάθειες. Τον Οκτώβριο του ’73 ο Άρης Σταθάκης βγάζει το «Πίστες και Δρόμοι», μια καινοτόμο ιδέα, ένα περιοδικό μεγάλων διαστάσεων, αφιερωμένο κυρίως σε αγώνες. Στο πρώτο τεύχος αρθρογραφούν οι: Γιώργος Μοσχούς, Τάσος «Σιρόκο» Λιβιεράτος, Τάσος «Νάμνα» Μυρογιάννης, πρωταθλητές τότε, και ο Σπύρος Τσινιβίδης. Παρά το γεγονός ότι είναι καλή προσπάθεια, δεν θα κρατήσει πολύ.

Ιδιαίτερη σημασία έχει και η έκδοση εταιρικών εντύπων. Η πρώτη εισαγωγική εταιρεία που προχώρησε σε αυτό το τόλμημα ήταν η «Μότορ Ελλάς Α.Ε.» η οποία, με επικεφαλής τον Περικλή Φωτιάδη και έδρα τη λεωφόρο Συγγρού, αντιπροσώπευε την Alfa Romeo, τη Ferrari, τη Skoda, τα EBRO. Τον Ιούλιο του ’85 ο Πέτρος Καστορίνης επαναλαμβάνει το εγχείρημα, του «Πίστες και Δρόμοι» για ένα αγωνιστικό έντυπο -με διαφορετικό, όμως, μέτρο. Έχει τον τίτλο «ΡΙΤ» και διαστάσεις tabloid εφημερίδας.

Μια φρέσκια ιδέα, που σύντομα μεταμορφώνεται σε περιοδικό, λίγο αργότερα αλλάζει και η ονομασία του σε «AUTOPIT» και χάνει τον αποκλειστικά αγωνιστικό χαρακτήρα του.

Ακολούθησε η εμφάνιση πάρα πολλών εντύπων. Το «Car & Driver», υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Κληρονόμου -πολύ δοκιμασμένου κατά τη θητεία του στους 4Τ-, ξεκινά την πορεία του τον Νοέμβριο του ’89. Εννιά μήνες μετά το πρώτο τεύχος του «Car & Driver», ξεκινά και το «AutoSport», μια εκδοτική προσπάθεια του Δημήτρη Παπανδρέου, πρωταθλητή των δύο τροχών και έμπειρου εκδότη με το «Motosport» που είχε κυκλοφορήσει από το ’78. Ένα χρόνο αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 1991, ο Τεό Λαζάκις, έγκριτος και πληροφορημένος όσο κανένας, τότε, στον κόσμο της F1, κάνει το εκδοτικό «άλμα» και κυκλοφορεί το «Grand Prix», με υπότιτλο «περιοδικό για την κουλτούρα της μηχανοκίνησης».

Άλλον ένα μήνα αργότερα, ήρθε πολύ δυναμικά το «Auto Motor und Sport», με εκδότη τον Πέτρο Τριανταφύλλη, ο οποίος θα επεκτείνει τις εκδοτικές του δραστηριότητες στο χώρο του αυτοκινήτου, ταράζοντας τα νερά. Τον Μάρτιο του ΄93 συναντούμε το πρώτο τεύχος του «Motordrome», όπως και το εβδομαδιαίο «Auto week», ένθετο στην εφημερίδα «Επενδυτής». Τον Οκτώβριο του 1993 εκδόθηκε το εβδομαδιαίο «auto Τρίτη», κάτι που -όπως φάνηκε- έλειπε από την αγορά, αλλά δεν μπόρεσαν να δουν ή να τολμήσουν άλλοι.

Οκτώβριος του ’96 και ο Πάνος Φιλιππακόπουλος με τον Κλεάνθη Τριανταφυλλίδη, έμπειροι και δοκιμασμένοι, θα συστήσουν το «DRIVE», μαζί με τους συντελεστές του περιοδικού «Μοτό». Λίγους μήνες αργότερα από την έλευση του «DRIVE», τον Γενάρη του ’97, κυκλοφορεί το «Motornews», με εκδότη διευθυντή τον Δημήτρη Κατζουράκη, ενώ η δεκαετία του ’90 θα κλείσει με την γέννηση του «Racing», του Κώστα Πουλιάση, μια επανάληψη του πειράματος «PIT» που εκδόθηκε τον Νοέμβριο του ’98.

Την άνοιξη του 2000 άλλες τρεις εκδόσεις ξεκινούν. Τον Μάρτιο η «Autotech» γεννά την Ελληνική έκδοση του «Autocar», που αργότερα θα γίνει ένθετο της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία». Οι «Τεχνικές Εκδόσεις», όμιλος τρανός πια, με τα τρία δις δρχ. του επενδυτικού κοινού «ζωντανά» στα ταμία της και τις αφίσες του «Κομαντάντε Che» να κοσμούν το γραφείο του προέδρου της, ανάμεσα σε διάφορες εξαγορές, εκδίδουν τον Μάιο του 2000 το «Οδηγώντας». Από κοντά σε αυτή τη γιορτή οι αποκαλούμενοι και «λαϊφσταϊλάδες» εκδότες αφού, επίσης τον Μάιο της ίδιας χρονιάς, η «ΙΜΑΚΟ» του Πέτρου Κωστόπουλου εκδίδει το Ελληνικό «Car».

Νοέμβριο του 2002, βλέπει το φως η Ελληνική έκδοση του «Evo», Μάρτιο του 2003, το «Pole Position», Ιούνιο του 2003, το «Car & Track», Νοέμβριο του ίδιου έτους το ένθετο «auto τύπος» της εφημερίδας «Ελεύθερος τύπος». Τον Ιούνιο του 2005 αντικρίζουμε το «Τοp Gear», πάλι από την «ΙΜΑΚΟ». Ακολουθούν, τον Μάιο του 2006, το «4auto» από τις «Τεχνικές Εκδόσεις», ενώ τον ίδιο μήνα το «Car» κυκλοφορεί με εκδότη τον Κων/νο Παπατριανταφύλλου.

Τον Οκτώβριο του 2007, οι «Τεχνικές» εκδίδουν, επιτέλους, το αντίπαλον δέος του «auto Τρίτη», παράγοντας το Ελληνικό «Auto Bild», ενώ τον Νοέμβριο του 2007, αντικρίζουμε το «Cam», παράγωγο της «City Press» με αρχισυντάκτη τον Νίκο Μαρινόπουλο».

Για να διαβάσετε αναλυτικά την εισήγηση του Νικόλα Ζαλμά πατήστε ΕΔΩ

 

Επιμέλεια: Βασίλης Γ. Σαρημπαλίδης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: #αυτοκίνητα #ειδικός Τύπος #Ελλάδα #περιοδικά