Επιμέλεια:Περικλή Χαλάτση
Το Εθνικό Μουσείο Αυτοκινήτου στο Τορίνο, δημιούργησε μια ξεχωριστή έκθεση, για να δουν από κοντά οι ενδιαφερόμενοι πως ήταν τα ταξί αλλά και τα αυτοκίνητα πριν από 50 χρόνια. Αφού κατάφεραν να βρουν από διάφορους ιδιοκτήτες τα μοντέλα που έψαχναν, αποφάσισαν να προχωρήσουν στην ιδέα τους.
Μπορεί σήμερα οι σχεδιαστικές γραμμές να δείχνουν ξεπερασμένες όμως τότε ήταν πρωτοποριακές. Τα μοντέλα εκείνης της εποχής που επιλέχθηκαν σχετίζονται όλα με το δημοφιλές supermini της Fiat. Είναι δύο 127 1ης σειράς, ένα Rustica, ένα Sport, ένα Top και ένα Panorama.
Μέχρι το 1987 είχαν περάσει από τη γραμμή παραγωγής περισσότερα από 5 εκατομμύρια αυτοκίνητα της σειρά 127 . Δίπλα στα Ι.Χ της Fiat τους θα βρεθεί και ένα πολύ περίεργο ταξί, το οποίο μπορεί μηχανολογικά να μην έχει άμεση σχέση με το 127,όμως είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό.
Ήταν ένα δημιούργημα του Ιταλού σχεδιαστή Pio Manzù. Ο Pio Manzù, γιος του διάσημου γλύπτη Giacomo Manzù (1908 – 1991), γεννήθηκε στο Μπέργκαμο το 1939. Από το 1964 έως το 1969 σχεδίασε αρκετά αυτοκίνητα.
Είχε διαφορετική αντίληψη στο σχέδιο και πάντα ήθελε να αλλάζει τα τετριμμένα. Προσπαθούσε να «περάσει» στους σχεδιαστές ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης στο χώρο του design αυτοκινήτων.
Σε ένα από αυτά ήταν και το γνωστό 127 που παρουσιάσθηκε πριν από 50 χρόνια. Ήταν το πρώτο σύγχρονο supermini, το οποίο κέρδισε και τον τίτλο Car Of The Year του 1972.
Όταν ο νεαρός σχεδιαστής δημιούργησε αυτό το περίεργο ταξί που βλέπετε στις φωτογραφίες, η φήμη της Fiat γιγαντώθηκε. Μπορεί σήμερα να φαίνεται ένα παλιομοδίτικο μοντέλο αλλά για σκεφθείτε πόσο μπροστά ήταν το 1971.
Ο Dante Giacosa, δημιουργός του Fiat 500 και του 128, ξεχώρισε το ταλέντο του νεαρού σχεδιαστή.Ο Pio Manzù ξεκίνησε να υλοποιεί νέα project αλλά δυστυχώς σκοτώθηκε σε ένα τροχαίο δυστύχημα και δεν πρόλαβε να δει ολοκληρωμένες τις ιδέες του.
Ο Pio Manzù πρόλαβε μόνο να δει να ολοκληρώνεται το Fiat City Taxi δηλαδή το 850 City Taxi , αλλά δυστυχώς όχι και το Fiat 127.Και το επισημαίνουμε αυτό γιατί αργότερα το δημιούργημα του όχι μόνο θα καθόριζε τη μορφή των σύγχρονων supermini αλλά θα χάριζε στη Fiat μια τεράστια εμπορική επιτυχία.
Οι φοιτητικές διαδηλώσεις
Το 1968 είναι η χρονιά των φοιτητικών και κοινωνικών διεκδικήσεων,αλλά παράλληλα και η εποχή που οι πόλεις άρχισαν να αποκτούν μια άλλη μορφή πιο σύγχρονη.
Οι δρόμοι στην Ιταλία γέμισαν από ταξί που βασίζονταν στο καινοτόμο Fiat 600 Multipla του Dante Giacosa, το οποίο εξελίχθηκε παράλληλα με το δημοφιλές Fiat 600 το 1956.
Οι σχεδιαστές στο Τορίνο ετοιμάζονται για τη μεγάλη επίθεση. Ήθελαν να σχεδιάσουν ένα αυτοκίνητο που θα εξυπηρετούσε τις μετακινήσεις των Ιταλών.
Με την επιτυχημένη συνταγή του 600 Multipla να έχει συμπληρώσει μια πολυετή πορεία, η ιδέα ήταν να παρουσιάσουν κάτι επαναστατικό και όχι μια απλή μετατροπή του 850.
Εκείνη την εποχή ήταν σύνηθες αντίστοιχες εργασίες να ανατίθενται σε εξωτερικούς συνεργάτες. Έτσι έγινε και με την περίπτωση του επαναστάτη σχεδιαστή.Η Fiat αποφάσισε να εμπιστευθεί τα νέα σχέδια στο Centro Stile Fiat αλλά και ταυτόχρονα ανέθεσε και στον δημιουργικό για την εποχή σχεδιαστή Pio Manzù να τους κάνει τις δικές του προτάσεις.
Εκείνος πιάνει άμεσα δουλειά με βάση τα μηχανικά μέρη του 850. Λόγω της βασικής χρήσης του αυτοκινήτου σε αστικό περιβάλλον επιλέγει την έκδοση “Idromatic”.
Πρόκειται για ένα από τα πρώτα ημιαυτόματα συστήματα μετάδοσης στον κόσμο που η Fiat παρουσίασε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης το 1966 και συνδύαζε έναν μετατροπέα ροπής και έναν υδραυλικό συμπλέκτη.
Το αυτοκίνητο συνέχιζε να έχει ένα χειροκίνητο κιβώτιο 4 σχέσεων, αλλά χωρίς συμπλέκτη. Έτσι έκανε εξαιρετικά πιο άνετη την οδήγηση σε συνθήκες υψηλής κίνησης.
Ήθελε να εκμεταλλευτεί όσο καλύτερα γινόταν τους εσωτερικούς χώρους σε ένα αμάξωμα δύο όγκων με μικρούς προβόλους και μεγάλες γυάλινες επιφάνειες για καλύτερη ορατότητα.
Από τη μια ήθελε οι επιβάτες να κάθονται πιο ψηλά για να βλέπουν έξω την κίνηση στο δρόμο και από την άλλη να έχουν άνεση αλλά και εύκολη πρόσβαση. Με αυτή τη λογική ακολουθώντας μια ασύμμετρη σχεδίαση, δημιούργησε το 850 City Taxi.
Στην αριστερή πλευρά υπήρχε μόνο μια συμβατική πόρτα για τον οδηγό, ενώ στη δεξιά πλευρά μια καινοτόμα ηλεκτρονικά ελεγχόμενη συρόμενη πόρτα. Ακόμα και η σχεδίαση των καθαριστήρων ξέφευγε από τα καθιερωμένα, με το μεγάλο παρμπρίζ να απαιτεί μια κίνηση «παντογράφου» από το μηχανισμό ώστε να καθαρίζει τη μέγιστη δυνατή επιφάνεια.
Αν η εξωτερική εμφάνιση ήταν ασυνήθιστη για την εποχή, τότε το εσωτερικό ήταν το λιγότερο φουτουριστικό.Οι πίσω θέσεις μπορούσαν να φιλοξενήσουν τρεις επιβάτες, ενώ μέσω ενός αναδιπλούμενου καθίσματος υπήρχε χώρος και για έναν τέταρτο επιβάτη –ή περισσότερες αποσκευές- δίπλα στον οδηγό.Ο κύριος χώρος αποσκευών ήταν πάνω από τον κινητληρα που τότε αν θυμάστε ήταν στο πίσω μέρος των αυτοκινήτων.
Το ταμπλό ήταν επενδυμένο με ένα μαλακό υλικό. Μάλιστα υπήρχε και μια μικρή τηλεόραση. Στοιχεία που σήμερα θεωρούνται καθιερωμένα, είχαν προβλεφθεί από τον επαναστάτη σχεδιαστή το 1968,για το Fiat City Taxi .
Οι καινοτομίες που αφορούν στην ασφάλεια του Fiat City Taxi ήταν ακόμα ένα στοιχείο που χρόνια αργότερα θα γινόταν μέρος της καθημερινότητας των αυτοκινήτων μαζικής παραγωγής.
Η «σπαστή» κολώνα του τιμονιού ώστε να προστατεύει τον οδηγό σε περίπτωση μετωπικής σύγκρουσης, η εφαρμογή μαλακών υλικών στην καμπίνα και η ύπαρξη ειδικών ιμάντων ώστε να συγκρατούν τα πράγματα των επιβατών συνδυάζονταν με τον πρόδρομο του Bluetooth, την οθόνη που σήμερα έχει εξελιχθεί στα συστήματα πολυμέσων και την γυάλινη τρίτη πόρτα που βελτιώνει την ορατότητα και αποτελεί κοινό στοιχείο για όλα τα σύγχρονα supermini.
Οι επικεφαλής της Fiat για να τιμήσουν τα 50α γενέθλια του 127 αλλά και τον ιδιοφυή σχεδιαστή με το φουτουριστικό ταξί και την ταπεινή καταγωγή αποφάσισαν να προχωρήσουν στην έκθεση στο Εθνικό Μουσείο Αυτοκινήτου στο Τορίνο.
