Στις 26 Μαϊου του 2019 , οι δημοτικές – περιφερειακές εκλογές, διεξήχθησαν ταυτόχρονα με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο  και  η τότε συμμετοχή άγγιξε το 60% , ενώ στις ευρωεκλογές του 2024 ( χωρίς την ταυτόχρονη διενέργεια δημοτικών εκλογών), η αποχή άγγιξε το 60%.
Ο  πρώτος γύρος της εκλογικής διαδικασίας , διεξήχθη την Κυριακή κατά την οποία διενεργείται η ψηφοφορία για την εκλογή των αντιπροσώπων της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του έτους 2019, ταυτόχρονα με τις δημοτικές εκλογές σε ολόκληρη την επικράτεια, στα ίδια εκλογικά τμήματα, με τις ίδιες εφορευτικές επιτροπές και τους ίδιους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής και εφόρους αντιπροσώπων. Η ψηφοφορία διενεργήθηκε σε διαφορετικές κάλπες. Τότε η συμμετοχή των πολιτών , άγγιξε το 60%, λόγω της ταυτόχρονης διεξαγωγής των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Πέρα από το ζήτημα της αποχής , εξακολουθεί να υφίσταται το πρόβλημα της διαχρονικής μη ουσιαστικής εκκαθάρισης των εκλογικών καταλόγων , με συνέπεια να παραμένουν εγγεγραμμένοι , κάποιοι συνάνθρωποι μας που έχουν αποβιώσει ή συνάνθρωποι μας που διαμένουν μόνιμα στο εξωτερικό ή  συμπολίτες μας που έχουν γεννηθεί το 1880  ή διπλοεγγεγραμμένοι  συμπολίτες μας . Η αποχή δεν αποτελεί ελληνικό μονάχα φαινόμενο, αλλά παγκόσμιο φαινόμενο .
 Η αναθεώρηση των εκλογικών καταλόγων φαίνεται να αποτελεί ένα πολύπλοκο ζήτημα για το Υπουργείο Εσωτερικών. Ωστόσο, υπάρχει μια απλή και αποδοτική λύση: η χρήση του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ). Κάθε Έλληνας πολίτης διαθέτει ΑΜΚΑ, ο οποίος περιλαμβάνει την ημερομηνία γέννησης. Ο ΑΜΚΑ αποτελείται από 11 ψηφία, όπου τα ψηφία στις θέσεις 5 και 6 αντιστοιχούν στο έτος γέννησης. Για παράδειγμα, ένας ΑΜΚΑ της μορφής —-86—– ανήκει σε άτομο που γεννήθηκε το 1986, ενώ ένας ΑΜΚΑ με στοιχεία —-17—– αντιστοιχεί σε ένα παιδί που γεννήθηκε το 2017.

Βάσει αυτών των δεδομένων, η επικαιροποίηση των εκλογικών καταλόγων μπορεί να γίνει εύκολα. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον ΑΜΚΑ για να καθορίσουμε ποιοι πολίτες είναι άνω των 17 ετών και άρα έχουν δικαίωμα ψήφου. Επιπλέον, ο ΑΜΚΑ καταργείται αυτόματα για όσους αποβιώνουν, διασφαλίζοντας ότι η λίστα θα παραμένει πάντα συνεπής με την πραγματικότητα.

Για τους κατοίκους εξωτερικού, οι οποίοι δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ, μπορούν να εγγράφονται στους καταλόγους με την ίδια διαδικασία που ισχύει και σήμερα, δηλώνοντας ότι επιθυμούν να συμμετάσχουν στις εκλογές. Η επιστολική ψήφος , αποτελεί ένα σημαντικό βήμα που διευκολύνει τους πολίτες – ψηφοφόρους  και εφαρμόζεται εδώ και χρόνια σε πολλές χώρες διεθνώς . Η επιστολική ψήφος εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα και θα πρέπει να ενισχυθεί. Επιπλέον , η ηλεκτρονική αστυνομική ταυτότητα ( αποθηκευμένη στο κινητό τηλέφωνο ), υπήρξε ένα σημαντικό βήμα που διευκολύνει την διαδικασία και τον ίδιο τον πολίτη. Ταυτόχρονα , εξετάζεται η δυνατότητα ψήφου στον τόπο κατοικίας και στον τόπο καταγωγής ( εγγραφή σε δύο εκλογικούς καταλόγους – στον τόπο μόνιμης κατοικίας και στον τόπο καταγωγής), με υπεύθυνη δήλωση του πολίτη την ημέρα της ψηφοφορίας ότι δεν θα ψηφίσει σε άλλο εκλογικό τμήμα. Εξετάζεται η θεσμοθέτηση του δικαιώματος μεγαλύτερης άδειας από την εργασία , για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος μακριά από την μόνιμη κατοικία του πολίτη .
Όταν ένας πολίτης αποφασίζει να απέχει από την εκλογική διαδικασία, θα πρέπει να γνωρίζει ότι με αυτή την επιλογή του καθορίζει και την τύχη των άλλων, όχι μόνο την δική του. Οπότε, πρέπει να έχουμε υπ’ όψη μας ότι από τη ψήφο μας εξαρτάται και το μέλλον του συνανθρώπου μας, όχι μόνο το δικό μας. Ο πολίτης αισθάνεται στο περιθώριο , αφού και σε τοπικό επίπεδο δεν λαμβάνεται υπόψη η άποψη του, σε καίρια ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα του, στον Δήμο του, με την απουσία τοπικών δημοψηφισμάτων ή την απουσία γενικών συνελεύσεων κατοίκων ή την απουσία αξιολόγησης των δημοτικών υπαλλήλων από τους πολίτες ( όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες)ή την απουσία ερωτηματολογίου στην επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου που θα δεσμεύει την δημοτική αρχή σε συγκεκριμένες αποφάσεις και ο πολίτης θα εισέρχεται με τους κωδικούς taxisnet. Ο           πολίτης αισθάνθηκε ότι δεν μπορεί να επηρεάσει με κανένα τρόπο τις κυβερνητικές επιλογές και ότι υπάρχουν προειλημμένες αποφάσεις που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο  πολίτης αισθάνεται απομονωμένος, ή αλλιώς, ότι δεν χωράει σε κανένα πλαίσιο προτεινόμενων πολιτικών ιδεών, το γνωστό σε όλους «δεν με εκφράζει κανένας από τους δύο, ή κανένας απ’ όλους». Στα παραπάνω, ο πολίτης βρίσκεται διαρκώς στη θέση του παθητικού δέκτη των πολιτικών επιλογών των εκάστοτε κυβερνώντων. Επιλέγει για τον εαυτό του, τον ρόλο του παρατηρητή, και όχι του συν διαμορφωτή των όποιων αποφάσεων. Απλά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι βλέπει τον εαυτό του ως «θύμα», ή αλλιώς ότι αρνείται να αναλάβει κάποια ευθύνη.
Η αποχή δεν μοιάζει να είναι ευνοϊκή για το ένα ή το άλλο κόμμα. Περισσότερο αναλογική καταλήγει να μετριέται η επίδρασή της. Η αποχή βέβαια είθισται να ευνοεί το πρώτο κόμμα. Από την αποχή κινδυνεύουν ενδεχομένως περισσότερο τα μικρά κόμματα, αυτά που κινούνται στο όριο εισόδου. Το παζλ της έλλειψης αξιοπιστίας προς βασικούς θεσμούς, συμπληρώνει η χαμηλή εκτίμηση  για τους πολιτικούς, καθώς στο άκουσμα της λέξης, αυθόρμητα ανακαλούν στη μνήμη τους λέξεις όπως «διαφθορά/διαπλοκή», «υποκριτής/υποσχέσεις/ψεύτης» και διάφορα άλλα «αρνητικά χαρακτηριστικά».
Στην ίδια κατεύθυνση, πολλοί αντιλαμβάνονται  την πολιτική ως ένα «βρόμικο παιχνίδι». Παραμένει  η γενικευμένη αδιαφορία για την ενεργό ενασχόληση με τα κοινά ,αλλά και η αντίληψη ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει.
Η  αποχή είναι μια ενέργεια που κάνει ένας ψηφοφόρος στις εκλογές που συνίσταται στο ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει, δηλαδή δεν επιλέγει κανέναν από τους διαθέσιμους υποψηφίους, αλλά ούτε ψηφίζει άκυρο ή λευκό. Η αποχή αποτελεί παθογένεια του πολιτικού συστήματος και πλέον έχει εξελιχθεί σε ένα σημαντικό πρόβλημα για τις σύγχρονες δημοκρατίες, καθώς η μη άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν επηρεάζει σημαντικά τα πολιτικά δρώμενα. Οι ψηφοφόροι απορρίπτουν το πολιτικό σύστημα, απαξιώνοντας ταυτόχρονα τα κόμματα/παρατάξεις και αυτό είναι το επίκεντρο πολλών συζητήσεων, προβληματισμού και ανησυχίας.
Τα μνημόνια , τα ψέματα και η οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών,  δημιούργησαν μία απαξίωση των πολιτικών , λόγω των πολιτικών που ακολουθούν. Η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη , δεν οφείλεται στις θέσεις και προτάσεις τους , αλλά δυστυχώς στην γενικευμένη απαξίωση της πολιτικής και στα βασικά προβλήματα της καθημερινότητας . Μεγάλη μερίδα του πληθυσμού αντιμετωπίζει και βιώνει οικονομικές και επαγγελματικές δυσκολίες, γεγονός που οδηγεί σε περιορισμένες ευκαιρίες. Πιο συγκεκριμένα πρέπει να μας προβληματίσει η αποστροφή των νέων για την πολιτική ζωή. Οι νέοι σήμερα αισθάνονται σε μεγάλο βαθμό ότι δεν τους παρέχονται οι πόροι ισχυρής και βάσιμης ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον. Αντιμετωπίζουν συχνά την επαγγελματική και οικονομική ανασφάλεια, αλλά και άλλες κοινωνικές προκλήσεις.
Χωρίς μέλη εφορευτικής επιτροπής τα περισσότερα εκλογικά τμήματα :   
Ο ρόλος των μελών της εφορευτικής επιτροπής, είναι η εγγύηση της εκλογικής διαδικασίας, ως προς την τήρηση της νομιμότητας καθ’ όλη τη διάρκεια των εκλογών και βεβαίως κατά την καταμέτρηση των ψήφων. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος και ο γραμματέας (πρόσωπο επιλογής του δικαστικού αντιπροσώπου και εμπιστοσύνης του ), δεν αρκούν για να εγγυηθούν την εκλογική διαδικασία, καθώς χρειάζονται και τρίτα πρόσωπα, όπως είναι τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής. Ο νομοθέτης καθιέρωσε την συμμετοχή μελών εφορευτικής επιτροπής, με σκοπό την περαιτέρω εγγύηση των διαδικασιών.
Την τελευταία δεκαετία, παρατηρούμε την μη προσέλευση μελών εφορευτικής επιτροπής και στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι εκλογές να διενεργούνται μονάχα από τον δικαστικό αντιπρόσωπο και τον γραμματέα πρόσωπο επιλογής του. Τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, πολύ σωστά, δεν προσέρχονται να αναλάβουν καθήκοντα, διότι θα πρέπει να αφιερώσουν μία ολόκληρη ημέρα, χωρίς προσωπικό όφελος, υλοποιώντας μία κρατική υποχρέωση ” με το ζόρι”.  Μέσα στις τόσες υποχρεώσεις της καθημερινότητας , καλούνται να αφιερώσουν μία ολόκληρη ημέρα από τον πολύτιμο χρόνο τους , ενώ όλοι οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στις εκλογές, λαμβάνουν αμοιβή από το ελληνικό δημόσιο.
Στις τελευταίες δεκαετίες της οικονομικής κρίσης, κάθε μέρα είναι πολύτιμη και όλοι αγωνίζονται καθημερινά για την επιβίωση. Τα πενιχρά 40 ευρώ που προβλέπονται πλέον για την συμμετοχή στην εφορευτική επιτροπή εκλογών , δεν αποτέλεσαν κίνητρο    και πάλι η πλειοψηφία των μελών εφορευτικής επιτροπής δεν προσήλθε. Ποτέ δεν υπήρξε ανθρώπινη και κοινωνική αντιμετώπιση του διαχρονικού αυτού προβλήματος ( όπως θα έπρεπε).  Το κράτος διαχρονικά, δεν βλέπει το θέμα ανθρώπινα, αλλά νομικά.
Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών και οι αναπληρωτές τους, προκύπτουν έπειτα από κλήρωση και είναι υποχρεωμένα να παρουσιαστούν την ημέρα των εκλογών, προκειμένου να εκτελέσουν το καθήκον τους. Υπενθυμίζεται ότι όσοι κληρωθούν για να αναλάβουν τον ρόλο αυτό, ειδοποιούνται για τον διορισμό τους τουλάχιστον 5 ημέρες πριν από την ψηφοφορία με ευθύνη του Εισαγγελέα Πρωτοδικών.  Η Μη προσέλευση μέλους της εφορευτικής επιτροπής αποτελεί ποινικό αδίκημα, ενώ ο δικαστικός αντιπρόσωπος  μπορεί να διατάξει την βίαιη προσαγωγή του στο εκλογικό τμήμα.
Το Προεδρικό Διάταγμα 96/2007 (ΦΕΚ 116/Α’/5.6.2007) που αφορά στο νομικό πλαίσιο ορίζει ότι η  συμμετοχή στην εφορευτική επιτροπή είναι Υποχρεωτική (αντίστοιχη με την στρατιωτική υποχρέωση) και  όσοι  ορίστηκαν μέλη των εφορευτικών επιτροπών, θα πρέπει να παραμείνουν από την αρχή της εκλογικής διαδικασίας μέχρι την ολοκλήρωση της καταμέτρησης των ψηφοδελτίων. Τα μέλη εφορευτικής επιτροπής ειδοποιούνται με απόδειξη για τον διορισμό τους, 5 τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία με φροντίδα του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, στον οποίο διαβιβάζεται από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών αντίγραφο της πράξης του πρωτοδικείου για τον διορισμό τους. Η κλήρωση για τον ορισμό των μελών εφορευτικής επιτροπής, διενεργείται από το Πρωτοδικείο της περιοχής.
Με φυλάκιση μέχρι δύο χρόνια και χρηματική ποινή τιμωρείται:     
Όποιος αποτρέπει με οποιοδήποτε τρόπο εκλογέα ν’ ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, ιδίως αν αυτός εξαρτάται οπωσδήποτε απ’ αυτόν. Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση που δικάστηκε στα τέλη του περασμένου Μαρτίου από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης, για την μη προσέλευση μελών εφορευτικής επιτροπής. Το δικαστήριο επέβαλε ποινή φυλάκισης 5 μηνών με τριετή αναστολή σε δύο μέλη εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι αναφέρθηκαν από τον δικαστικό αντιπρόσωπο στην εκλογική διαδικασία του 2019.

Στην αναφορά επισημάνθηκε πως οι δύο κληρωθέντες να συγκροτήσουν την εφορευτική του εκλογικού τμήματος, όχι μόνον δεν εμφανίστηκαν το πρωί αλλά διαμαρτυρήθηκαν έντονα όταν ο δικαστικός αντιπρόσωπος τους ζήτησε να μείνουν στις θέσεις τους, όταν παρουσιάστηκαν για να ψηφίσουν. Οι αστυνομικές αρχές, οφείλουν να συνεργάζονται με τους δικαστικούς αντιπροσώπους και τους επόπτες εκλογών, για την ομαλή διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας.

Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της εφορευτικής επιτροπής επικαλεστεί κώλυμα, όπως π.χ. ασθένεια ή εγκυμοσύνη, που δεν επιτρέπει την παρουσία του, οφείλει να είναι σε θέση να το αποδείξει (π.χ. ιατρική γνωμάτευση), ενώ θα πρέπει να γνωρίζει πως η παρουσία του ή μη στην επιτροπή εναπόκειται τελικά στη διακριτική ευχέρεια του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής. Σε κάθε περίπτωση, η ενημέρωση του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής για τυχόν κωλύματα θα πρέπει να γίνεται εγκαίρως, κυρίως για πρακτικούς λόγους (αντικατάσταση του μέλους, ανάθεση αρμοδιοτήτων στα λοιπά μέλη, κ.ο.κ.). Να σημειωθεί ότι ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής λαμβάνει τα στοιχεία των κληρωθέντων μελών της εφορευτικής επιτροπής του τμήματός του από τον οικείο έφορο και έχει κάθε δικαίωμα να ζητήσει από ψηφοφόρο-μέλος της εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν επικαλείται τυχόν κώλυμα, να παραμείνει στο εκλογικό τμήμα, εφόσον προσέλθει να ψηφίσει.

Χρέη εφορευτικής επιτροπής θα κληθούν να τελέσουν πολλοί στις επερχόμενες εκλογές . Η μη προσέλευση μέλους της εφορευτικής επιτροπής αποτελεί αδίκημα, ενώ ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής μπορεί να διατάξει την βίαιη προσαγωγή του στο εκλογικό τμήμα.

Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της εφορευτικής επιτροπής επικαλεστεί κώλυμα, όπως π.χ. ασθένεια ή εγκυμοσύνη, που δεν επιτρέπει την παρουσία του, οφείλει να είναι σε θέση να το αποδείξει (π.χ. ιατρική γνωμάτευση), ενώ θα πρέπει να γνωρίζει πως η παρουσία του ή μη στην επιτροπή εναπόκειται τελικά στη διακριτική ευχέρεια του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής. Σε κάθε περίπτωση, η ενημέρωση του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής για τυχόν κωλύματα θα πρέπει να γίνεται εγκαίρως, κυρίως για πρακτικούς λόγους (αντικατάσταση του μέλους, ανάθεση αρμοδιοτήτων στα λοιπά μέλη, κ.ο.κ.). Να σημειωθεί ότι ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής λαμβάνει τα στοιχεία των κληρωθέντων μελών της εφορευτικής επιτροπής του τμήματός του από τον οικείο έφορο και έχει κάθε δικαίωμα να ζητήσει από ψηφοφόρο-μέλος της εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν επικαλείται τυχόν κώλυμα, να παραμείνει στο εκλογικό τμήμα, εφόσον προσέλθει να ψηφίσει.   Άρθρο 60 Π.Δ. 96/2007):

Αναπλήρωση μελών εφορευτικών επιτροπών
1. Εάν μέλη της εφορευτικής επιτροπής δεν προσέλθουν να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους γιατί απουσιάζουν ή κωλύονται ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία, αναπληρώνονται από τα αναπληρωματικά μέλη. Εάν η αναπλήρωση είναι αδύνατη για τους ίδιους λόγους, η εκλογή διεξάγεται μόνο από τα παρόντα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, καθώς και από μόνο τον πρόεδρό της, αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής.
2. Σε περίπτωση που κωλύεται ή για οποιονδήποτε λόγο απουσιάζει ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής, αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής, αναπληρώνεται από τον αναπληρωτή του, που ορίζεται από τον έφορο δικαστικών αντιπροσώπων. Αν λείπει κι αυτός, για οποιονδήποτε λόγο, η εκλογή γίνεται ενώπιον των τεσσάρων (4) μελών της εφορευτικής επιτροπής, με πρόεδρό της τον μεγαλύτερο σε ηλικία.

Αν για οποιονδήποτε λόγο κωλύεται ή απουσιάζει ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής και ο αναπληρωτής του, καθώς και τρία (3) από τα άλλα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, τότε το μοναδικό παρόν μέλος διορίζει δύο (2) και σε περίπτωση αδυναμίας ένα (1) ως μέλη της επιτροπής από τους εκλογείς του εκλογικού τμήματος, τα οποία υποχρεούνται να εκτελούν τα καθήκοντά τους. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται και σε κάθε άλλη περίπτωση προσφυγής στη λαϊκή ετυμηγορία.  Από το νομικό πλαίσιο που διέπει τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις των συμμετεχόντων σε εφορευτικές επιτροπές, όπως ορίζεται στο Κεφάλαιο Ε’ του Προεδρικού Διατάγματος 96/2007 .

Τι ισχύει για το διορισμό των μελών των εφορευτικών επιτροπών:

Άρθρο 58.

Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών και οι αναπληρωτές τους κληρώνονται, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την κατά το άρθρο 31 παράγραφος 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, από το οικείο Πρωτοδικείο. Στην κλήρωση, κατά την οποία μπορούν να παρίστανται οι υποψήφιοι, οι αντιπρόσωποι και πληρεξούσιοι των κομμάτων περιλαμβάνονται οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου εκλογικού διαμερίσματος που φέρονται στους καταλόγους αυτούς ως κάτοικοι της περιοχής.

Μέσα στην προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου το αρμόδιο δικαστήριο, μπορεί, κατά την κρίση του, να διορίζει, με απόφασή του που λαμβάνει σε συμβούλιο, τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών από τους καταλόγους της προηγούμενης παραγράφου. Στην περίπτωση αυτή μέλη εφορευτικών επιτροπών ορίζονται αυτοί που κατά την κρίση του συμβουλίου πρωτοδικών παρέχουν στοιχεία επάρκειας γι’ αυτά τα καθήκοντα. Οι οριζόμενοι πρέπει να έχουν τουλάχιστον απολυτήριο δημοτικού σχολείου και να μην έχουν υπερβεί το εξηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους.

Για το σκοπό αυτό είναι δυνατόν ο αρμόδιος πρόεδρος πρωτοδικών να ζητήσει πληροφορίες και στοιχεία από τους ειρηνοδίκες του τόπου και τις δημοτικές ή κοινοτικές αρχές. Με αυτές τις προϋποθέσεις το συμβούλιο πρωτοδικών μπορεί ν’ αποκλείσει μέλη που κληρώθηκαν και που τα κρίνει ανεπαρκή για το έργο της εφορευτικής επιτροπής.  Αρμόδιο πρωτοδικείο είναι αυτό που στην περιφέρειά του υπάγεται ο δήμος ή η κοινότητα όπου εδρεύει το εκλογικό τμήμα.

Όσοι σύμφωνα με τα παραπάνω ορίστηκαν μέλη των εφορευτικών επιτροπών, ειδοποιούνται με απόδειξη για το διορισμό τους πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία με φροντίδα του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, στον οποίο διαβιβάζεται από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών αντίγραφο της πράξης του πρωτοδικείου για το διορισμό τους. Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών είναι υποχρεωμένα να εκτελούν τα καθήκοντά τους ανεξαρτήτως αν ειδοποιήθηκαν εγκαίρως.

Ποια είναι τα καθήκοντα των εφορευτικών επιτροπών:

Άρθρο 61.

1. Η επιτροπή που καταρτίστηκε σύμφωνα με τις πιο πάνω διατάξεις διευθύνει την εκλογή και τηρεί τα εξής βιβλία:

α) βιβλίο πρακτικών,

β) πρωτόκολλο ψηφοφορίας και

γ) βιβλίο διαλογής ψήφων.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης είναι δυνατή η απλούστευση, ενοποίηση ή η κατάργηση ορισμένων βιβλίων ή στοιχείων.

2. Η επιτροπή αποφασίζει κατά πλειοψηφία. Σε ισοψηφία νικάει η ψήφος του προέδρου.

 Πως ψηφίζουν τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών:

 Άρθρο 62.

1. Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών, ψηφίζουν στα τμήματα που εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους. Για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται μνεία στο βιβλίο πρακτικών και αναγράφονται τα στοιχεία τους ιδιαίτερα στο πρωτόκολλο ψηφοφορίας.

2. Αν επαναληφθεί η ψηφοφορία σύμφωνα με το άρθρο 102, γιατί ακυρώθηκε η εκλογή σε μερικά μόνο τμήματα της εκλογικής περιφέρειας, αυτοί που ψήφισαν σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο σε τμήματα, που δεν ακυρώθηκε η εκλογή, δεν μπορούν να ψηφίσουν στα τμήματα που επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία και αν είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους αυτών των τμημάτων.

Σημείωση: Για τη διευκόλυνση της συγκρότησης των εφορευτικών επιτροπών, επιλέγονται μέλη σε κάθε εκλογικό τμήμα από τον εκλογικό κατάλογο που αντιστοιχεί σε αυτό το τμήμα, ώστε να μπορούν παράλληλα να ασκήσουν και το εκλογικό τους δικαίωμα στο τμήμα που αποτελούν μέλη της εφορευτικής επιτροπής.

Ποιες πράξεις/παραλείψεις των μελών της εφορευτικής επιτροπής ενδέχεται να αποτελούν αδικήματα

Άρθρο 119.

Με φυλάκιση από τρεις μήνες μέχρι τρία χρόνια και με χρηματική ποινή τιμωρούνται:

1) Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών που διευθύνουν την εκλογή καθώς και αυτός που τη διευθύνει ή λαμβάνει μέρος στη διεύθυνση αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής:

2) Αν εν γνώσει τους δεχτούν ν’ ασκήσει το εκλογικό δικαίωμα πρόσωπο που, ή δεν είναι γραμμένο στους εκλογικούς καταλόγους ή ψευδώς εμφανίζεται αντ’ άλλου που είναι γραμμένο σ’ αυτούς, ή άσκησε ήδη αυτό το δικαίωμα.

3) Αν εν γνώσει τους αποκλείσουν κάποιον από τους γραμμένους στον εκλογικό κατάλογο εκλογείς, ν’ ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα.

4) Αν αδικαιολόγητα περιορίσουν οπωσδήποτε τη χρονική διάρκεια της ψηφοφορίας ή τη διακόψουν ή την αναβάλουν.

5) Αν αδικαιολόγητα μεταβάλουν τον τόπο της διεξαγωγής της ψηφοφορίας που νόμιμα έχει οριστεί, και

6) Αν αδικαιολόγητα διώξουν από τον τόπο της ψηφοφορίας υποψήφιο ή αντιπρόσωπο ή αναπληρωτή του ή δεν αναγνωρίσουν αυτούς που έχουν διοριστεί νόμιμα αντιπρόσωποι, ή αναπληρωτές υποψηφίου.

Αυτός που δεν έχει κατά το χρόνο της ψηφοφορίας τα προσόντα που ορίζονται με το παρόν και δεν απέχει από την εκτέλεση των καθηκόντων του ως μέλος της εφορευτικής επιτροπής, αν αποδεικνύεται από τα πρακτικά της εκλογής ότι με παρατήρηση ή ένσταση ζητήθηκε η αποχή αυτού.

Κάθε άλλη παράβαση των διατάξεων του παρόντος, που ειδικά δεν προβλέπεται απ’ αυτό ή τον Ποινικό Κώδικα ή απ’ άλλο ποινικό νόμο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι μήνες ή με χρηματική ποινή.

Οι κυρώσεις:

Η νομοθεσία προβλέπει ότι με φυλάκιση από 3 μήνες μέχρι και 3 χρόνια και με χρηματική ποινή τιμωρούνται:

α) Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών που διευθύνουν την εκλογή καθώς και αυτός που τη διευθύνει ή λαμβάνει μέρος στη διεύθυνση αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής:

αα) Αν εν γνώσει τους δεχτούν ν’ ασκήσει το εκλογικό δικαίωμα πρόσωπο που, ή δεν είναι γραμμένο στους εκλογικούς καταλόγους ή ψευδώς εμφανίζεται αντ’ άλλου που είναι γραμμένο σ’ αυτούς, ή άσκησε ήδη αυτό το δικαίωμα.

ββ) Αν εν γνώσει τους αποκλείσουν κάποιον από τους γραμμένους στον εκλογικό κατάλογο εκλογείς, ν’ ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα.

γγ) Αν αδικαιολόγητα περιορίσουν οπωσδήποτε τη χρονική διάρκεια της ψηφοφορίας ή τη διακόψουν ή την αναβάλουν.

δδ) Αν αδικαιολόγητα μεταβάλουν τον τόπο της διεξαγωγής της ψηφοφορίας που νόμιμα έχει οριστεί, και

εε) Αν αδικαιολόγητα διώξουν από τον τόπο της ψηφοφορίας υποψήφιο ή αντιπρόσωπο ή αναπληρωτή του ή δεν αναγνωρίσουν αυτούς που έχουν διοριστεί νόμιμα αντιπρόσωποι, ή αναπληρωτές υποψηφίου.

β) Αυτός που δεν έχει κατά το χρόνο της ψηφοφορίας τα προσόντα που ορίζονται με το παρόν και δεν απέχει από την εκτέλεση των καθηκόντων του ως μέλος της εφορευτικής επιτροπής, αν αποδεικνύεται από τα πρακτικά της εκλογής ότι με παρατήρηση ή ένσταση ζητήθηκε η αποχή αυτού.

Ποιοι εξαιρούνται:

Από την κλήρωση του οικείου Πρωτοδικείου για τον ορισμό μελών της εφορευτικής επιτροπής για τις εκλογές εξαιρούνται:                                  –

  • Οι δικηγόροι ,διότι ενδέχεται να διοριστούν δικαστικοί αντιπρόσωποι εκλογών.
  •    • όσοι έχουν υπερβεί το 67ο έτος της ηλικίας τους,
  • • όσοι δεν έχουν απολυτήριο δημοτικού,
  • •όσοι  δεν κατοικούν στον οικείο δήμο,
  • • όσοι είναι δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι με αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής,
  • • είναι αποστρατευθέντες αξιωματικοί, όργανα των σωμάτων ασφαλείας,
  • • έχουν διατελέσει δήμαρχοι, βουλευτές, μέλη της κυβέρνησης και υφυπουργοί,
  • • έχουν ανακηρυχθεί υποψήφιοι βουλευτές από τον Άρειο Πάγο,
  • • είναι ιερείς ή λοιποί θρησκευτικοί λειτουργοί (άρθρα 58 παρ. 4 και 59 παρ. 1 του π.δ. 26/2012).

Η υποχρέωση μέλους εφορευτικής επιτροπής, αντίστοιχη με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης του κράτους:             

Κατά την γνώμη μου, όλα τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής θα έπρεπε να αμείβονται από το ελληνικό δημόσιο, διότι η αναγκαστική εργασία απαγορεύεται. Ωστόσο ο νομοθέτης θεωρεί την υποχρέωση συμμετοχής στην εφορευτική επιτροπή εκλογών, αντίστοιχη της επίταξης προσωπικών υπηρεσιών, με σκοπό την ομαλή διεξαγωγή εκλογών του κράτους. Με βάση τον διακεκριμένο Καθηγητή Πανεπιστημίου Γεώργιο Μπαμπινιώτη  «στη γλώσσα μας δεν μπορούμε να πούμε “επίταξη των προσώπων”!    Ή θα πούμε “επίταξη των υπηρεσιών των προσώπων” ή -όσο κι αν δεν μας αρέσει- “επιστράτευση των προσώπων”. Επίταξη για άψυχα αντικείμενα ή ζώα – Επιστράτευση για ανθρώπους».. Η επίταξη ή επιστράτευση δεν αφορά μονάχα πόλεμο, αλλά κάθε έκτακτη ανάγκη του κράτους.

Το άρθρο 18 παρ. 3 του Συντάγματος ορίζει ότι ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με τις επιτάξεις για τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης, ή για τη θεραπεία άμεσης κοινωνικής ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή υγεία.

Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ. 4 του Συντάγματος οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται. Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Xώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών.

Το Σύνταγμα προβλέπει και ρυθμίζει δύο είδη επιτάξεως πραγμάτων: «πολιτικής», δηλαδή εν καιρώ ειρήνης, καθώς και στρατιωτικής, «σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης». Και τα δυο είδη πραγματώνονται μέσω προσωρινής αποστέρησης της χρήσης περιουσίας, με μονομερή πράξη του κράτους, προς το σκοπό ικανοποίησης έκτακτης δημόσιας ανάγκης.

Το συνταγματικό πλαίσιο της επίταξης συμπληρώνεται και εξειδικεύεται σε δύο νόμους, ήτοι στο άρθρο 41 του Ν. 3536/2007 περί «ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών σε περίοδο ειρήνης», καθώς και στο άρθρο 1 του Ν. 4325/2015.

Η επίταξη προσωπικών υπηρεσιών μπορεί να επιβληθεί, μεταξύ άλλων, για την αντιμετώπιση αναγκών που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, με απόφαση του Πρωθυπουργού, κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του αρμόδιου Υπουργού.

Η επίταξη συνιστά κατάλυση κατοχυρωμένου ατομικού δικαιώματος της ελευθερίας της εργασίας, υπό την αρνητική του μορφή, υπέρ οιουδήποτε ανθρώπου, είτε αυτός εργάζεται, ως μισθωτός, ελεύθερος επαγγελματίας ή έμπορος, είτε δεν εργάζεται.

Τέλος, στην παρ. 4 του Ν. 4325/2015, προβλέπεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών, σε εκείνους που αρνούνται να παραλάβουν το σχετικό φύλλο επίταξης ή παραλείπουν να εκτελέσουν τις σχετικές τους υποχρεώσεις.

Δείτε τα κείμενα των νόμων που αφορούν στην επίταξη και εξειδικεύουν τις έννοιες του Συντάγματος.

Το άρθρο 1 του Ν. 4325/2015, με τίτλο «Επίταξη προσωπικών υπηρεσιών – Απαγόρευση πολιτικής επιστράτευσης απεργών», ορίζει:

«1. Η επίταξη προσωπικών υπηρεσιών μπορεί να επιβληθεί αποκλειστικά σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης που προκλήθηκε από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

2. Σε καμία περίπτωση δεν επιβάλλεται πολιτική επιστράτευση ή οποιασδήποτε άλλης μορφής επίταξη προσωπικών υπηρεσιών ως μέτρο αντιμετώπισης απεργίας ή ανάλογης μορφής κινητοποιήσεις ελεύθερων επαγγελματιών ή αυτοαπασχολούμενων, πριν ή μετά την κήρυξή τους.