Το 2024 φέρνει μεγάλες αλλαγές σε συντάξεις και ασφαλιστικές εισφορές.
Ήδη από 1-1-2024 εφαρμόζεται η αύξηση 3,1% στις κύριες συντάξεις που συμπαρασύρει μια σειρά από παροχές και αύξηση 3,46% στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών σε εφαρμογή του σχετικού νόμου.
Παράλληλα από 1-1-2024 τίθενται σε εφαρμογή και οι αλλαγές που ψηφίστηκαν με τον πρόσφατο ν.5078/2023 ασφαλιστικό νόμο.
Αυξήσεις στις κύριες συντάξεις των ήδη συνταξιούχων
Από την 1/1/2024 και σε εφαρμογή των σχετικών διατάξεων οι συνταξιούχοι είδαν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά αύξηση στις κύριες συντάξεις τους. Η αύξηση έφτασε το 3,1% λόγω του φαινομενικά χαμηλού πληθωρισμού σε σχέση με το 2022.
Η κατακόρυφη αύξηση της ακρίβειας στα βασικά αγαθά με το συνεχιζόμενο ράλι ανατιμήσεων, έχει καταβαραθρώσει την αγοραστική δύναμη των συνταξιούχων που βλέπουν να αυξάνεται η ονομαστική σύνταξη αλλά να μειώνεται το πραγματικό εισόδημα.
Οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις αφορούν όλους τους ήδη συνταξιούχους την 31/12/2023. Βέβαια όσοι είχαν συνταξιοδοτηθεί πριν από τον 5/2016 και κατόπιν του επανυπολογισμού της σύνταξής τους λαμβάνουν ποσό προσωπικής διαφοράς που υπερβαίνει την 3,1% της σύνταξης δεν θα είδαν αύξηση καθώς αυτή απορροφήθηκε από την προσωπική διαφορά.
Είχαν τελικά πραγματική αύξηση οι συνταξιούχοι πριν την 12 η -5-2016 που είτε δεν είχαν προσωπική διαφορά είτε είχαν μικρότερη της αύξησης προσωπική διαφορά, καθώς και οι μετά την 13 η Μαίου 2016 συνταξιούχοι, που θα υπερκαλύψει την αύξηση.
Αύξηση στην Εθνική Σύνταξη για τους από 1-1-2024 συνταξιούχους
Από την 1/1/2024 υπάρχει αύξηση στην Εθνική Σύνταξη και για όσους συνταξιοδοτούνται την νέα χρονιά. Η εν λόγω αύξηση θα είναι της τάξης του 3,1% με το ποσό της Εθνικής Σύνταξης να διαμορφώνεται στα 426 ευρώ .
Έτσι όποιος συνταξιοδοτηθεί από την 1/1/2024 πρόκειται να δει το τμήμα της σύνταξης που αφορά την Εθνική Σύνταξη να αντιστοιχεί σε ευρώ . Συνεχίζουν να ισχύουν οι περικοπές στην Εθνική Σύνταξη σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης είτε λόγω μη συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας, είτε λόγω λιγότερων από 20 έτη ασφάλισης είτε λιγότερων ετών διαμονής στην Ελλάδα..
Αύξηση στην Ανταποδοτική Σύνταξη
Από την 1/1/2024 και σε εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 4387/2016 θα αυξηθεί η Ανταποδοτική Σύνταξη με βάση τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του 2023.
Η εν λόγω αύξηση αφορά την ένταξη του 2023 στα έτη που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών και στη χρήση του μέσου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για τον υπολογισμό της βάση εξαγωγής της Ανταποδοτικής Σύνταξης.
Έτσι όποιος συνταξιοδοτηθεί από την 1/1/2024 με σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας ή θανάτου πρόκειται να δει το τμήμα της σύνταξης που αφορά την Ανταποδοτική Σύνταξη προσαυξημένο κατά 3,9%.
Αυξάνεται η κατώτατη σύνταξη λόγω θανάτου
Από την 1/1/2024 αυξάνεται η κατώτατη σύνταξη λόγω θανάτου, που δικαιούνται ο / η επιζών/ούσα σύζυγος και τα τέκνα. Έτσι στις περιπτώσεις θανάτου και μεταβίβασης σύνταξης από την 1/1/2024 η κατώτατη σύνταξη θα αντιστοιχεί σε 399,54€. Σε περίπτωση που υπάρχει σύζυγος και τέκνο , το ποσό των 399,54 λαμβάνουν αντίστοιχα και τα δύο μέρη, δηλαδή 399,54 η σύζυγος και 399,54 το τέκνο.
Αν υπάρχουν παραπάνω τέκνα το ποσό των 399,54 επιμερίζεται ισόποσα σε αυτά.
Αυξάνεται η ανώτατη σύνταξη κύρια και επικουρική
Από την 1/1/2024 μέσω της αύξησης της Εθνικής Σύνταξης πρόκειται να αυξηθεί και το πλαφόν σύνταξης. Έτσι:
- η ανώτατη κύρια σύνταξη θα διαμορφώνεται πλέον στις 5.114,04€ ενώ
- η ανώτατη επικουρική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.534,21€.
Αυξάνεται η σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων (ΟΠΕΚΑ)
Όσοι έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους και δεν δικαιούνται σύνταξη από την Ελλάδα η οποιαδήποτε παροχή από την Ελλάδα και το εξωτερικό που να ξεπερνά τα 387€, δικαιούνται επίδομα ανασφάλιστου υπερήλικα εφόσον το ατομικό φορολογητέο εισόδημα τους δεν υπερβαίνει τα 4.320 ευρώ και το οικογενειακό τα 8.640 ευρώ . Το ποσό από 1-1-2024 ανέρχεται σε 399,54 ευρώ .
Αυξάνονται οι εισφορές των επαγγελματιών και αγροτών…
Από την 1/1/2024 υπάρχει αύξηση εισφορών κατά 3,46% για τους επαγγελματίες – ασφαλισμένους στον πρώην ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ), τους αγρότες (ΟΓΑ) αλλά και για τους επιστήμονες ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Ταμείο Νομικών) κι όσους απασχολούνται με μπλοκάκι .
Επανυπολογίζονται οι τελευταίες 20.000 συντάξεις που δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία
Ποιους αφορά;
1. Παλαιούς συνταξιούχους που δεν είχε εφαρμοστεί ο επανυπολογισμός του ν.4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου)
2. Παλαιοί και νέοι συνταξιούχοι με πάνω από 30 έτη , που δεν είχε εναπυλογισμός με τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης του ν.4670/2020 (νόμος Βρούτση)
3. Συνταξιούχοι με παράλληλο χρόνο ασφάλισης που δεν είχε υπολογιστεί στον επανυπολογισμό ο παράλληλος χρόνος ασφάλισης (συνταξιούχοι του ΕΣΥ, δικαστικοί υπάλληλοι, μηχανικοί του Δημοσίου
4. Συνταξιούχοι Ν.Π.Δ.Δ που δεν είχε γίνει ο επανυπολογισμός με το αυξημένο επασφάλιστρο
5. Διλποσυνταξιούχους πριν τον Mάιο του 2016 με ειδικά καθεστώτα, στους οποίους δεν είχε ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός
6. Συνταξιούχοι λόγω θανάτου που ακόμα λαμβάνουν 50% της σύνταξης και όχι 70%
7. Συνταξιούχοι πρώην ΔΕΚΟ στους οποίους δεν έχει γίνει επανυπολογισμός των επιπλέον εισφορών
8. Λοιπές περιπτώσεις επανυπολογισμού (προσαύξηση βαρέων )
Τελευταία δόση επανυπολογισμού νόμου Βρούτση
Από την 1/1/2024 αυξάνονται οι επανυπολογισμένες συντάξεις για όσους συνταξιοδοτήθηκαν με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης (νέοι συντελεστές αναπλήρωσης), καθώς καταβάλεται η 5η και τελευταία δόση από τον επανυπολογισμό του ν. 4670/2020 (Βρούτση).
Αυξάνεται το για έκδοση σύνταξης
Από την 1/1/2024 αυξάνονται τα ποσά οφειλόμενων εισφορών που μπορούν να παρακρατηθούν από τη σύνταξη για τους υποψήφιους συνταξιούχους που έχουν οφειλές προς τον ΕΦΚΑ. Έτσι για αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες οι οφειλές που μπορούν να παρακρατηθούν φτάνουν το ποσό των 30.000 ευρώ ενώ για τους αγρότες τα 10.000 ευρώ.
Για να μπορεί να παρακρατηθεί το προσαυξημένο ποσό θα πρέπει να ισχύουν οι κάτωθι προϋποθέσεις:
1. ο υποψήφιος συνταξιούχος να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του ή εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 40 ετών το 62ο έτος της ηλικίας του
2. να έχει καταβάλει εισφορές για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών και
3. οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ αν είναι οφειλέτης ΟΓΑ.
Στην περίπτωση αυτή, το υπερβάλλον των 20.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ ποσό, συμψηφίζεται με το 60% του μηνιαίου ποσού των καταβαλλόμενων συντάξεων μέχρι να εξοφληθεί. Το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό 20.000 ευρώ ή 6.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ, παρακρατείται από τα ποσά των επόμενων συντάξεων σε ίσες μηνιαίες δόσεις που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 60.
Για να μπορέσει κάποιος υποψήφιος συνταξιούχος να λάβει το ευεργέτημα της αύξησης απαιτείται άρση τραπεζικού απορρήτου.
Καταργείται η περικοπή για τους απασχολούμενους συνταξιούχους
Από την 1/1/2024 οι συνταξιούχοι γήρατος, αναπηρίας καθώς και γήρατος με ειδικές παθήσεις οι οποίοι είτε έχουν αναλάβει ως τότε ή αναλαμβάνουν απασχόληση θα λαμβάνουν πλέον το 100% της κύριας αλλά και της επικουρικής τους σύνταξης.
Καταργείται η ποινή 30% που επιβαλλόταν στη σύνταξη και αντικαθίσταται από ένα πόρο υπέρ ΕΦΚΑ .
Συγκεκριμένα:
- Οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να απασχολούνται ως μισθωτοί καταβάλλουν επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
- Οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να απασχολούνται ως αυτοαπασχολούμενοι/ελεύθεροι επαγγελματίες/αγρότες καταβάλλουν αυξημένες κατά 50% τις εισφορές επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης.
Σε περίπτωση υπαγωγής και στην επικουρική ασφάλιση ή σε κλάδο εφάπαξ τότε καταβάλλουν προσαύξηση ύψους 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης και 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης,
Από την καταβολή του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ εξαιρούνται:
- Τα άτομα με ψυχική αναπηρία
- Οι συνταξιούχοι των ειδικών παθήσεων
- Όσοι λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα
- Οι πολύτεκνοι
- Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας
Δεν καταβάλλουν καθόλου ασφαλιστικές εισφορές ούτε πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ:
- Οι συνταξιούχοι του π. ΟΓΑ εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ.
- Οι συνταξιούχοι των ενταγμένων στον e-ΕΦΚΑ φορέων, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ.
ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕ 15ΕΤΙΑ
Όλοι οι υποψήφιοι συνταξιούχοι ανεξαρτήτως του επικουρικού που φορέα που ήταν ασφαλισμένοι θα μπορούν να λάβουν επικουρική σύνταξη με μόνη προϋπόθεση της συμπλήρωση 15ετούς ασφάλισης και του αντίστοιχου ορίου ηλικίας.
Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι γλιτώνουν το κόστος της εξαγοράς.
Αφορά κυρίως δημοσίους υπαλλήλους που έως τώρα έπρεπε να έχουν ίδια χρόνια επικουρικής με όσα θεμελίωσαν την κύρια σύνταξη τους.
Ποιες αλλαγές εκκρεμούν για το 2024:
Η κυβέρνηση παρουσιάζεται έτοι μη να προχωρήσει σε ακόμα δύο αλλαγές που αφορούν το συνταξιοδοτικό- ασφαλιστικό σύστημα .
1. Μείωση εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων.
Αναμένεται μείωση των συντελεστών της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων (ν.3863/2010) που έχει καταστεί μόνιμος μηχανισμός απενεργοποίησης των αυξήσεων των συντάξεων και λόγω των υψηλών συντελεστών επιβολής και λόγω του ότι επιβάλλεται όχι κλιμακωτά αλλά από το πρώτο ευρώ
2. Δυνατότητα επιλογής πιο συμφέρουσας σύνταξης σε περίπτωση σώρευσης σύνταξης λόγω γήρατος και λόγω θανάτου.
Αναμένεται με νόμο , η επαναφορά στο προ 2016 καθεστώς που ο επιζών σύζυγος διατηρούσε το δικαίωμα, μετά την τριετία από τον θάνατο, να επιλέξει να διατηρήσει την σύνταξη λόγω θανάτου χωρίς περικοπή (δηλαδή το 70% της σύνταξης του θανόντος) και να επιλέξει να περικοπεί κατά 50% η δική του σύνταξη γήρατος εφόσον ήταν μικρότερη.
