Η κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ Catherine Ashton, προώθησε τη συμφωνία του πρωθυπουργού του Κοσσυφοπεδίου Hashim Thaci και του ηγέτη της Σεβρίας Ivica Dacic για τις μεταξύ τους σχέσεις με αόριστες υποσχέσεις…
Όπως, ότι «κάποια ημέρα θα ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Έτσι, η Σερβία και η πρώην επαρχία της –το Κοσσυφοπέδιο- έφτασαν σε συμφωνία για την ομαλοποίηση των σχέσεών τους. Βάσει των όρων που υπέγραψαν oι πρωθυπουργοί Σερβίας και Κοσόβου, οι σέρβοι στο Βόρειο Κοσσυφοπέδιο, θα έχουν τη δική του αστυνομία και εφετείο. Συμφώνησαν ακόμη να μην εμποδίσουν η μία την άλλη χώρα να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Κοσσυφοπέδιο αποσχίσθηκε από την Σερβία το 2008, πολλές χώρες το έχουν αναγνωρίσει ως ανεξάρτητο κράτος, αλλά όχι και η Σερβία. Η μειοψηφία των Σέρβων που ζει κυρίως στο βορρά, δεν έχει αναγνωρίσει την εξουσία την κυβέρνηση της πλειοψηφίας των Αλβανών στην Πριστίνα.
Οι Βρυξέλες έχουν ανακοινώσει πως θα αρχίσουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Σερβία, αν η χώρα σταματήσει να διεκδικεί κυριαρχικά δικαιώματα στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Αλλά, εκτός από δική τους αστυνομία και Εφετείο, ουδένα άλλο από τα αυτονομιστικά τους προνόμια που απαιτούσαν, αναγνωρίζει η συμφωνία στη σερβική μειονότητα. Αλλά, ούτε και περιλαμβάνεται όρος για την αναγνώριση από το Βελιγράδι της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.
Στις Βρυξέλες χαιρετίστηκε με ιδιαίτερη ικανοποίηση η συμφωνία για την βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πριστίνα, επειδή θεωρήθηκε ως πρώτο βήμα «απαγκίστρωσης από το παρελθόν και ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση της Ευρώπης.
Από τη Μόσχα ήρθαν τα πρώτα αρνητικά σχόλια: Έφτασε η στιγμή που το Βελιγράδι θα πρέπει να επιλέξει. ‘Η θα συνεχίσει να παλεύει για τα σερβικά δικαιώματα στο Κόσσοβο, ή θα αποδεχθεί οριστικά ότι η πρώην αυτόνομη σερβική περιφέρεια, έχει αποσπαστεί, σχολιάζει η ιστοσελίδα «Russia Beyond the Headlines».
«Τη στιγμή που σημειώνονται σοβαρές εξελίξεις στα Βαλκάνια, την Κύπρο και την ανατολική Μεσόγειο, με την Ελλάδα να πιέζεται ασφυκτικά από την κρίση, η ΕΕ ήρθε τελεσίγραφα στο Βελιγράδι για να κλείσει όπως-όπως το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου. Η Δύση απέσπασε ως αντάλλαγμα από το Βελιγράδι τη «συνθηκολόγησή» του στο ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, δίνοντας ασαφείς υποσχέσεις για τη μακρινή προοπτική της ένταξης της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Από την άλλη όμως, εάν η Σερβία δεν είχε δεχθεί τον «συμβιβασμό» με την Πρίστινα, οι Βρυξέλλες απειλούσαν να κλείσουν την πόρτα τους στο Βελιγράδι για άγνωστο χρονικό διάστημα».
Η περιορισμένη συμφωνία με τη Σερβία για το Κοσσυφοπέδιο ήρθε σε μια στιγμή που όλοι πίστευαν πως οι δεσμοί ανάμεσα σε Μόσχα και Βελιγράδι γίνονται πιο στενοί. Αυτό ήθελαν τα αποτελέσματα της πολυσυζητημένης επίσκεψης της σερβικής κυβερνητικής αντιπροσωπείας στη Μόσχα στις 11-13 Απριλίου, οπότε στη Σερβία αποδόθηκε το «στάτους» του παρατηρητή στον αμυντικό Οργανισμό Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ). Ως τώρα, ο ΟΣΣΑ προσπαθούσε να προβάλλει την εικόνα του Οργανισμού που έχει μεγάλες φιλοδοξίες εκτός μετασοβιετικού χώρου. Ο Οργανισμός αποτελείται από ομάδα πρώην σοβιετικών Δημοκρατιών, οι οποίες προτίμησαν τις παραδοσιακές συμμαχικές σχέσεις με τη Ρωσία, από την πρόσδεση στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.
Η Ρωσία κατηγορούσε πάντοτε τη Δυτική πολιτική στα θέματα της πρώην Γιουγκοσλαβίας, και είναι βέβαιη πως η δυτική μεταχείριση απέναντι στη Σερβία είναι άδικη.
Η πρόσφατη επίσκεψη του σέρβου πρωθυπουργού Ίβιτσα Ντάτσιτς στη Μόσχα την περίοδο που έπρεπε να ληφθεί η απόφαση σχετικά με το τελεσίγραφο της ΕΕ, το μόνο που έκανε ήταν να ενισχύσει την άποψη αυτή.
Η Σερβία είναι μια χώρα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Ρωσία. Τους δύο λαούς τους ενώνουν πολλοί κοινοί ιστορικοί, πολιτισμικοί και θρησκευτικού δεσμοί. Έτσι, κάθε τι που συμβαίνει στη σερβική πολιτική προκαλεί έντονο ενδιαφέρον. Όλα αυτά όμως, εκτός από πλεονεκτήματα έχουν και μειονεκτήματα.
Ο πειρασμός της Ρωσίας να διαδραματίσει ρόλο στα Βαλκάνια, ή ακόμα περισσότερο να ακολουθήσει την «πολιτική της ορθοδοξίας» (π.χ. σε σχέση με την Ελλάδα και τη Σερβία), έχει τις ρίζες της στην ιστορική παράδοση, και θα μπορούσε θεωρητικά να επανέλθει στο προσκήνιο.
Το ερώτημα για τους Ρώσους, είναι αν μπορεί μια ισχυρή ΕΕ να εξασφαλίσει τη δικαιοσύνη και την αμοιβαιότητα στις σχέσεις των δύο άλλοτε αντιπάλων κόσμων. Επειδή οι Ρώσοι αναλυτές πιστεύουν ότι σύντομα στην Ευρώπη θα υπάρξει αναπόφευκτη διάσπαση. Στις χώρες που θα αποτελούν τον σκληρό πυρήνα της Ένωσης από την μια και στις χώρες που θα βρίσκονται στην περιφέρεια από την άλλη.
Στον σκληρό πυρήνα, θα περιλαμβάνει χώρες του ευρωπαϊκού βορρά γύρω από τη Γερμανία, χωρίς να είναι όλα σαφή. Όπως η μοίρα της περιφέρειας, ειδικά της πολιτικά και οικονομικά προβληματικής Νότιο-Ανατολικής Ευρώπης, των Βαλκανίων, και της Ελλάδας, παραμένουν μέσα σε πυκνό νέφος.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν προσπαθεί να επιτύχει περεταίρω προσέγγιση μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ. Να δημιουργηθεί μεγάλος, ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος. Η δική του αντίληψη όμως, για την προσέγγιση με την ΕΕ, διαφέρει από εκείνη των Βρυξελλών. Έτσι η Ρωσία παίζει και με την εναλλακτική λύση της δημιουργίας «Ασιατικής Κοινής Αγοράς».
