Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών-Συνταγματολόγος- συνεργάτης Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ελλάδα- Δ.Σ. πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Δήμου Αθηναίων- Δ.Σ. ιδρύματος Μπότσαρη- συνήγορος Αμερικανικού δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα- νομικός σύμβουλος Βορειοηπειρωτών Ελλάδος.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης που εν έτει 2022, δεν έχει κτηματολόγιο, το οποίο συν τοις άλλοις είναι από τα αυτονόητα εργαλεία για την προσέλκυση επενδύσεων. Πρόκειται για την μοναδική χώρα της Ευρώπης, αφού η Αλβανία, που ήταν η δεύτερη χώρα της Ευρώπης η οποία δεν είχε κτηματολόγιο, απέκτησε μέσα σε μια τριετία από την έναρξη της κατάρτισής του. Η κτηματογραφηση της Ελλάδος, ξεκίνησε το 1995 και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.
Οι δηλώσεις ιδιοκτησίας γίνονται δεκτές μέχρι την ανάρτηση. Μετά την ανάρτηση, οποιαδήποτε διόρθωση στοιχείων ακινήτου, απαιτεί δικαστική απόφαση. Σε όλη τη χώρα (με εξαίρεση την Κέρκυρα και τη Θεσπρωτία), όπου δεν λειτουργεί ήδη κτηματολογικό γραφείο, οι ιδιοκτήτες μπορούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2022 να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους χωρίς να καταβάλουν κάποιο πρόστιμο. Ωστόσο, μέχρι τότε δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν καμία συναλλαγή με το ακίνητό τους (αγοροπωλησία, μεταβίβαση, γονική παροχή), αλλά ούτε και να εκδώσουν οικοδομική άδεια, καθώς τόσο σε κάθε συμβόλαιο όσο και στην άδεια οικοδομής θα πρέπει να μνημονεύεται και να επισυνάπτεται στο συμβόλαιο το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης στο Κτηματολόγιο.
Με την ολοκλήρωση του κτηματολογίου, το αρχείο όλων των υποθηκοφυλακείων, μεταφέρεται υποχρεωτικά στα κτηματολογικά γραφεία. Με την ολοκλήρωση του κτηματολογίου, παύει να ισχύει και καταργείται ο θεσμός της Χρησικτησίας. Σύμφωνα τις διατάξεις που ισχύουν αναφορικά με την λειτουργία του κτηματολογίου, στην περίπτωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής και ειδικότερα όταν στο κτηματολογικό φύλλο ακινήτου αναγράφεται η ένδειξη ¨ΑΓΝΩΣΤΟΣ¨, τότε μπορεί να ζητηθεί η διόρθωση της ανακριβούς αυτής εγγραφής με αίτηση- αγωγή, η οποία απευθύνεται στο Μονομελές Πρωτοδικείο της τοποθεσίας του ακινήτου και εκδικάζεται κατά τις διατάξεις της εκουσίας δικαιοδοσίας.
Όταν όμως ο δικαιούχος επικαλείται ως τίτλο κτήσεως την έκτακτη χρησικτησία, τότε θα πρέπει να ασκήσει τακτική αγωγή ενώπιον του καθ΄ύλη και κατά τόπον αρμόδιου Δικαστηρίου, η οποία υποχρεωτικά στρέφεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου.
Η προθεσμία για τις παραπάνω ενέργειες, αρχίζει από την επομένη της δημοσίευσης στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης, της απόφασης για την έναρξη λειτουργίας Κτηματολογίου στην οικεία κτηματογραφούμενη περιοχή. Όταν η διαφορά υπάγεται στην αρμοδιότητα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, στη σύνθεσή του μετέχει και ο κτηματολογικός δικαστής. Η έφεση κατά της παραπάνω απόφασης δικάζεται από τον κτηματολογικό εφέτη. Όταν η έφεση εκδικάζεται από το Τριμελές Εφετείο, στη σύνθεσή του μετέχει και ο κτηματολογικός εφέτης.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ο ανάδοχος-εργολάβος υποχρεούται να αποστείλει το αρχείο στα κεντρικά γραφεία του κτηματολογίου, όπου θα λάβει χώρα δεύτερος έλεγχος των δηλώσεων από δημοσίους υπαλλήλους του Ν.ΠΔ.Δ. του Ελληνικού Κτηματολογίου. Οι τοπογράφοι του γραφείου Κτηματογράφησης, αναλαμβάνουν δωρεάν εντοπισμό του δηλούμενου ακινήτου, χωρίς να απαιτείται τοπογραφικό διάγραμμα, αρκεί ο δηλών ιδιοκτήτης να υποδείξει το ακίνητο. Εάν ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να εντοπίσει το ακίνητο, γίνεται δεκτή η προσκόμιση δωρεάν εκτυπωμένου εγγράφου από δωρεάν εφαρμογή στο διαδίκτυο.
Η δήλωση στο Κτηματολόγιο, είναι υποχρεωτική. Εάν δεν δηλωθεί ένα ακίνητο, τότε θα χαρακτηριστεί ως αγνώστου ιδιοκτήτη και μεταγενέστερα θα κατοχυρωθεί υπέρ του Δημοσίου. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συλλογής των δηλώσεων, απαιτείται δικαστική απόφαση προκειμένου να αποχαρακτηριστεί το αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητο. Με την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, θα επιβληθεί ΜΟΝΙΜΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟ ΤΕΛΟΣ ένα τοις χιλίοις στα ακίνητα.
Η προσκόμιση τοπογραφικού διαγράμματος ΔΕΝ είναι υποχρεωτική, αλλά είναι υποχρεωτικός ο εντοπισμός του ακινήτου στο γραφείο κτηματογράφησης ή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Για την κατάθεση δήλωσης από τρίτο πρόσωπο, απαιτείται εξουσιοδότηση με απλή υπογραφή, χωρίς θεώρηση του γνησίου της υπογραφής. Προαιρετική καθίσταται και η κατάθεση βεβαίωσης μετεγγραφής του τίτλου, η οποία μπορεί να κατατεθεί μεταγενέστερα, αφού παρατηρούνται υπερβολικές καθυστερήσεις στα υποθηκοφυλακεια. Σε περίπτωση επίκλησης έκτακτης χρησικτησίας και επίκλησης τίτλου για ένα ακίνητο, υπερισχύει πάντοτε ο τίτλος. Σε περίπτωση επίκλησης τίτλου και δικαστικής απόφασης για ένα ακίνητο, υπερισχύει πάντοτε η δικαστική απόφαση.
Διαδικασία: Προσκομίζεις την δήλωση κτηματολογίου στο γραφείο κτηματογράφησης. Υπολογίζουν το τέλος κτηματογράφησης και γίνεται προσωρινή καταχώριση της δήλωσης. Καταβάλεις στην τράπεζα το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στο ανωτέρω τέλος και αυτόματα ενεργοποιείται η δήλωση, ώστε να λάβει χώρα η οριστική καταχώριση της δήλωσης. Εάν επιλέξεις την ηλεκτρονική υποβολή, βασική προϋπόθεση είναι να έχεις email, πιστωτική κάρτα και να σαρώσεις-σκανάρεις τα δικαιολογητικά.
Δικαιολογητικά: 1)Φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου.2) Φωτοτυπία τίτλου(συμβόλαιο ή δικαστική απόφαση).3)Φωτοτυπία εγγράφου από το οποίο να προκύπτει το ΑΦΜ του δηλούντος(π.χ.βεβαίωση απόδοσης ΑΦΜ ή εκκαθαριστικό εφορίας ή λογαριασμός ΔΕΚΟ κτλ).
Στο κτηματολόγιο καταγράφονται μόνο τα ακίνητα και όχι τα κινητά.Πρόκειται για την διαδικασία καταγραφής εμπράγματων ή άλλων εγγραπτέων δικαιωμάτων(π.χ. πλήρης ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία, οίκηση, προσημείωση ή άλλο εμπράγματο βάρος κτλ).Το σταθερό σκέλος των 35 ευρώ ανά δικαίωμα, καταβάλλεται στην αρχή της διαδικασίας κτηματογράφησης.
Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώροι στάθμευσης),καταβάλλεται τέλος 20 ευρώ, εφόσον έχουν χιλιοστά επί του οικοπέδου. Για το δικαίωμα υψούν, καταβάλλεται τέλος 35 ευρώ, εφόσον προβλέπονται χιλιοστά επί του οικοπέδου. Για τα κτήματα που βρίσκονται στον ίδιο Δήμο, καταβάλλεις τέλος μόνο για δύο(δηλαδή 70 ευρώ) και δηλώνεις το σύνολο των κτημάτων.
Η κληρονομιά με διαθήκη, δηλώνεται με το αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης, ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς. Η κληρονομία χωρίς διαθήκη, δηλώνεται με το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό περί μη δημοσιέυσεως διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς.
Και στις δύο περιπτώσεις, χρήσιμο είναι να προσκομιστεί και φωτοτυπία του τίτλου ιδιοκτησίας του αποβιώσαντος για το συγκεκριμένο ακίνητο. Για την επίκληση έκτακτης χρησικτησίας, ελλείψει τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, υποβάλλονται τα παρακάτω ενδεικτικά αποδεικτικά(αρκεί ένα από τα κάτωθι),τα οποία αποτελούν ένδειξη για την άσκηση πράξεων νομής και παρέχουν έρεισμα ,αν καλύπτουν χρονική περίοδο είκοσι ετών(20 ετών):
1) Υποθήκες και εν γένει βάρη στο ακίνητο. 2) Συμβολαιογραφικό προσύμφωνο μεταβίβασης ακινήτου. 3) Συμβόλαιο όμορων ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του δηλούμενου ακινήτου. 4) Πράξη αναγνώρισης ορίων. 5) Μισθωτήρια που εμφανίζουν τον δηλούντα ως εκμισθωτή. 6) Δηλώσεις ενώπιον δημοσίων αρχών π.χ.δηλώσεις Ε9 εφορίας 7) Έγγραφα χορήγησης επιδότησης στον δηλούντα, από τα οποία προκύπτει ότι αντιμετωπίστηκε ως κύριος του ακινήτου. 8)Αποδείξεις καταβολής τελών που βαρύνουν τον δικαιούχο του ακινήτου 9)Αποδείξεις ΔΕΚΟ, ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης κλπ προς τον δηλούντα. 10) Αποδείξεις καταβολής αμοιβής σε εργολάβο για εργασίες στο ακίνητο, εφόσον καλύπτουν χρονική περίοδο πέραν της 20ετίας .11) Παλαιά τοπογραφικά διαγράμματα που συντάχθηκαν με εντολή του δηλούντος ως κύριος.12) Ένορκες βεβαιώσεις δύο ή περισσοτέρων μαρτύρων ενώπιον του Ειρηνοδικείου ή δηλώσεις δύο ή περισσοτέρων μαρτύρων ενώπιον συμβολαιογράφου.
Έχει κριθεί νομολογιακά, ότι απλό έγγραφο πώλησης, το οποίο φέρει θεωρημένο γνήσιο υπογραφής του πωλητή(χωρίς να ακολουθήσει συμβολαιογραφικό έγγραφο),έχει Δικαστική χρήση και αποδεικνύεται δικαστικά η πρόθεση παράδοσης νομής ακινήτου. Οι ιδιοκτήτες έχουν δικαίωμα υποβολής δήλωσης εντός της προθεσμίας που τάσσει το Κτηματολόγιο και μέχρι την ανάρτηση .Μετά την ανάρτηση, οι ιδιοκτήτες μπορούν να προσφύγουν μόνο δικαστικώς, με αίτηση εκούσιας δικαιοδοσίας. Το μεταβλητό σκέλος, επιμερίζεται στους τυχόν συνδικαιούχους(συγκύριους ή επικαρπωτή).
ΔΗΛΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΑΠΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ: Δήλωση ιδίου ακινήτου από περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα: Σε περίπτωση που δηλωθεί στο κτηματολόγιο, το ίδιο ακίνητο από περισσότερα πρόσωπα, τότε στην φάση της προανάρτησης, καλούνται όλα τα πρόσωπα να προσκομίσουν περισσότερα έγγραφα στοιχεία, τίτλο ή δικαστική απόφαση. Εάν πάλι, δεν ικανοποιηθεί το προσωπικό του κτηματολογίου (από τα προσκομιζόμενα έγγραφα), παραπέμπει τους δηλούντες, στα ελληνικά δικαστήρια και το κτηματολόγιο αναμένει την δικαστική απόφαση. Μεταξύ χρησικτησίας και νόμιμου τίτλου, υπερισχύει ο τίτλος . Μεταξύ συμβολαιογραφικής πράξης και δικαστικής απόφασης, υπερισχύει η δικαστική απόφαση.
Τι κάνω μετά την ανάρτηση κτηματολογικών χαρτών:
- Η ανάρτηση των περιοχών της χώρας γίνεται σταδιακά.
- Η υπηρεσία ενημέρωσης είναι διαθέσιμη μέχρι τη λήξη της ανάρτησης.
Για κάθε ακίνητο υπάρχουν 2 αρχεία:
- Ένας χάρτης που φαίνεται η θέση της ιδιοκτησίας (απόσπασμα Κτηματολογικού Διαγράμματος) και
- Ένας πίνακας με περιγραφή των προσωπικών στοιχείων και της νομικής πληροφορίας (απόσπασμα Κτηματολογικού Πίνακα)
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ελέγξετε με προσοχή όλα τα στοιχεία του ακινήτου και του δικαιώματός σας. Είναι σημαντικό τυχόν σφάλματα και παραλείψεις, να διορθωθούν σ΄ αυτήν τη φάση (Ανάρτηση) και όχι στη επόμενη φάση διορθώσεων που απαιτεί πολύπλοκες, δαπανηρές και χρονοβόρες διαδικασίες (πχ δικαστική απόφαση).
Εάν όλα τα στοιχεία είναι σωστά, δεν απαιτείται καμία ενέργεια.
Αν υπάρχουν προφανή (πρόδηλα) σφάλματα (πχ λάθος πατρώνυμο, αριθμός συμβολαίου, αριθμός μεταγραφής, όροφος ή εμβαδόν διηρημένης ιδιοκτησίας) υποβάλετε ψηφιακά χωρίς κόστος εντός της προβλεπόμενης για κάθε περιοχή προθεσμίας.
Αν υπάρχουν πιο σοβαρά σφάλματα, (πχ εμβαδόν γεωτεμαχίου, όρια ιδιοκτησίας, αντικατάσταση (εκτοπισμός) δικαιωμάτων άλλου δικαιούχου (πλήρους/ψιλής κυριότητας, επικαρπίας) υποβάλετε, εντός της προβλεπόμενης για κάθε περιοχή προθεσμίας, ψηφιακά, μέσω κωδικών TAXIS, επισυνάπτοντας τα ανάλογα έγγραφα που τεκμηριώνουν το αίτημά σας και καταβάλλοντας 5 Ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών.
Κατ’ εξαίρεση και μετά από συνεννόηση με το Γραφείο Κτηματογράφησης μπορεί να υποβληθεί στο γραφείο κτηματογραφησης, μόνο με ραντεβού.
Αν δεν υποβάλατε δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο εμπρόθεσμα, μπορείτε να υποβάλετε εκπρόθεσμη δήλωση κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης και μέχρι το στάδιο της ανάρτησης.
Στην περίπτωση αυτή όμως προβλέπεται η επιβολή προστίμου, το οποίο σύντομα θα θεσμοθετηθεί.
Κατά συνέπεια:
- Μπορείτε να υποβάλετε ακόμα και σήμερα τη δήλωσή σας, ψηφιακά .
- Κατ’ εξαίρεση και μετά από συνεννόηση με το Γραφείο Κτηματογράφησης μπορεί να υποβληθεί σε αυτό, μόνο με ραντεβού.
Μπορείτε να αιτηθείτε:
Τη διόρθωση των στοιχείων της ανάρτησης υποβάλλοντας είτε αίτηση διόρθωσης, είτε αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος, ακολουθώντας τα βήματα της εφαρμογής.
- Η αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος είναι δωρεάν.
- Για την υποβολή αίτησης διόρθωσης στο τέλος της διαδικασίας θα σας ζητηθεί να καταβάλετε τέλος 5 ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών.
- Μετά την επεξεργασία των Αιτήσεων Διόρθωσης, ακολουθεί η Δημοσιοποίηση των Εκθέσεων με σκοπό την ενημέρωση όσων υπέβαλαν Αίτηση διόρθωσης κατά τη διαδικασία της Ανάρτησης και όσων ιδιοκτητών θίγονται (επηρεάζονται) από τις Εκθέσεις που συνέταξε το Γραφείο Κτηματογράφησης.
Κάθε έκθεση περιλαμβάνει αιτιολογία για την αποδοχή ή την απόρριψη της υποβληθείσας Αίτησης Διόρθωσης.
• Μπορείτε να δείτε την Έκθεση που έχει συντάξει το Γραφείο Κτηματογράφησης
• ΜΟΝΟΝ στην περίπτωση που η Αίτηση Διόρθωσης αφορά σε «εκτοπισμό» δικαιώματος κυριότητας ή επικαρπίας ή διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων γεωτεμαχίου εκτός «αποδεκτής απόκλισης», τότε είτε συμφωνείτε, είτε διαφωνείτε με την Έκθεση, πρέπει σε χρονικό διάστημα 30 ημερών να:
1. Συμπληρώσετε τα σχετικά πεδία εντός της εφαρμογής.
2. Ενημερώσετε όσους ιδιοκτήτες θίγονται.
3. Επισυνάψετε τα αποδεικτικά γνωστοποίησης που στείλατε στους θιγόμενους ιδιοκτήτες, διαφορετικά η Αίτηση Διόρθωσής σας θα απορριφθεί.
Αν ενημερωθήκατε ότι είστε θιγόμενος ιδιοκτήτης μπορείτε εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών, είτε να συμφωνήσετε για τη διόρθωση, είτε να διαφωνήσετε αιτιολογημένα, συμπληρώνοντας τα σχετικά πεδία εντός της εφαρμογής.
Εφόσον η ως άνω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, θεωρείται ότι συγκατατίθεστε στη διόρθωση σύμφωνα με τη συνταχθείσα έκθεση.
Αν η Αίτηση Διόρθωσης δεν αφορά σε «εκτοπισμό» δικαιώματος ή διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων γεωτεμαχίου εκτός «αποδεκτής απόκλισης» και εκκρεμεί η προσκόμιση στοιχείων, τότε μπορείτε να υποβάλετε τα στοιχεία αυτά συμπληρωματικά, στο Γραφείο Κτηματογράφησης.
Προαναρτηση: Προανάρτηση είναι η ηλεκτρονική δημοσιοποίηση των στοιχείων της Κτηματογράφησης, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με βάση τα στοιχεία της πρόχειρης κτηματογράφησης και τα υποβληθέντα με τις δηλώσεις ιδιοκτησίας στοιχεία.
Η συμμετοχή στη διαδικασία της Προανάρτησης είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς με αυτήν εξασφαλίζεται ότι τα δικαιώματα που δηλώθηκαν θα καταγραφούν σωστά στο Κτηματολόγιο και θα αποφευχθεί άσκοπη ταλαιπωρία στο μέλλον.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Εάν δεν έχετε δηλώσει τμήμα ή το σύνολο των δικαιωμάτων σας, μπορείτε να το κάνετε τώρα χωρίς επιπτώσεις, ώστε να περιληφθούν στην ανάρτηση.
Μετά την προανάρτηση και εντός προθεσμίας, οι πολίτες μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις επανεξέτασης στοιχείων, εφόσον, μετά από έλεγχο των στοιχείων της Προανάρτησης, διαπιστώσουν ότι απαιτείται διόρθωση αυτών και να υποβάλλουν αίτηση επανεξέτασης στοιχείων και τα σχετικά στοιχεία τεκμηρίωσης (συμβόλαια και τοπογραφικά διαγράμματα).
Για την έναρξη της προανάρτησης οι πολίτες ενημερώνονται (ανάλογα με τα στοιχεία επικοινωνίας που συμπεριέλαβαν στη δήλωσή τους):
- Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) και τη σχετική επιστολή που αφορά στα δικαιώματά τους.
- Με μήνυμα sms, όσοι δεν καταχώρησαν email στην δήλωση τους.
- Από την ιστοσελίδα του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ.
Η Προανάρτηση διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσα από την ιστοσελίδα του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ.
Στα γραφεία Κτηματογράφησης δεν διατίθενται έγχαρτοι πίνακες και διαγράμματα ,αλλά τα στοιχεία της ηλεκτρονικής προανάρτησης σε Η/Υ.
Δε αποστέλλονται ταχυδρομικώς στους δικαιούχους αποσπάσματα.
Μετά την ειδοποίηση και την ανάγνωση της ενημερωτικής επιστολής του κτηματολογίου(προαναρτηση), ο πολίτης θα πρέπει να ελέγξει εάν τα στοιχεία φυσικού προσώπου και τα στοιχεία ακινήτου, έχουν καταχωρηθεί σωστά, να ελέγξει και να επικαιροποιήσει αν χρειάζεται τα προσωπικά στοιχεία καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας (email, τηλεφωνο κλπ.), να ελέγξει από την Προανάρτηση τα αποσπάσματα για τα δικαιώματα που αφορούν τις ιδιοκτησίες του/της και απεικονίζουν: τα περιγραφικά στοιχεία της ιδιοκτησίας (εμβαδόν γεωτεμαχίου, τοπωνύμιο ή διεύθυνση).
Στην Προανάρτηση, υφίσταται ενημέρωση για τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των δηλώσεων πριν την διενέργεια της Ανάρτησης, με την δυνατότητα, επανεξέτασης των στοιχείων ατελώς, εντός 45 ημερών από την διενέργεια της.
Αν ο εμπρησμός είναι ένα μέσο για την καταπάτηση εκτάσεων, τότε η έλλειψη κτηματολογίου είναι σίγουρα η αιτία. Το κτηματολόγιο κατοχυρώνει την ιδιοκτησία ακινήτων και την διασφαλίζει έναντι καταπατητών.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης, χωρίς Κτηματολόγιο. Πριν αρκετά χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση διέθεσε πολλά χρήματα για την ολοκλήρωση του κτηματολογίου στην Ελλάδα, αλλά τα χρήματα κατέληξαν από το υπουργείο σε άλλο έργο, με συνέπεια οι πολίτες να πληρώνουν σήμερα την Κτηματογραφηση( ενώ εάν τα χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληγαν στο Κτηματολόγιο, η Κτηματογραφηση θα ήταν δωρεάν).
