Ένα από τα φαινομενικά παράδοξα της Ινδίας του σήμερα είναι η επιθυμία της ηγεσίας της χώρας να επιτύχει μια τεχνολογική ανακάλυψη και, ταυτόχρονα, επιστροφή στις παραδόσεις του Ινδικού πολιτισμού, τον οποίο η Ινδία βλέπει πρωταρχικά στους κανόνες των αρχών του Ινδουισμού και της Βεδικής θρησκείας.
Ανάμεσα στο κοινό, οι Ινδοί πολιτικοί και αξιωματούχοι συχνά επικρίνονται για τη δημιουργία ενός κλίματος στη χώρα όπου αυτοί που εφαρμόζουν τις αρχές θρησκειών πέρα από τον Ιουδαϊσμό νιώθουν άβολα, και η επιστήμη αναγκάζεται να ενεργήσει υπόγεια, ενώ οι αντιεπιστημονικές απόψεις ακμάζουν. Η προοδευτική κοινωνία της Ινδίας ,εντός και εκτός συνόρων, είναι απόλυτα αγανακτισμένη κάθε φορά που Ινδοί ηγέτες σε διαφορετικά επίπεδα παίρνουν νέα μέτρα υπό καθεστώς σκοταδισμού σε αυτή την τεράστια, εξημμένη και ανοιχτή χώρα. Κάθε μέρα μπορείς να διαβάσεις νέα για οποιοδήποτε θέμα, και υπάρχουν πάντα πολλές ανισορροπίες. Υπάρχουν αναφορές ευρείας κυκλοφορίας σχετικά με τα θεραπευτικά οφέλη των ούρων και της κοπριάς της αγελάδας, σχετικά με την επίσημη αναγνώριση της αστρολογίας ως επιστήμη, για τους κινδύνους της διδασκαλίας της θεωρίας της εξέλιξης στα σχολεία, για την επικράτηση της πλαστικής χειρουργικής και την τεχνητή γονιμοποίηση στην αρχαία Ινδία. Το δεύτερο κύμα πανδημίας, το οποίο ρήμαξε τη χώρα την άνοιξη του 2021, έγινε αντιληπτό (ίσως όχι χωρίς λόγο) ως επιβεβαίωση του κινδύνου της προώθησης τέτοιων απόψεων και ταυτόχρονα της έλλειψης προσοχής στην πραγματικά επιστημονική γνώση ανάμεσα στους κυρίαρχους κύκλους της Ινδίας του σήμερα.
Εν τω μεταξύ, η Ινδία κάνει σημαντική πρόοδο στο μονοπάτι της καινοτόμου ανάπτυξης, και υπάρχουν αρκετά στοιχεία ότι, παρά την ύπαρξη κάποιων περίεργων μανιφέστων που καλούσαν να επιστρέψουν στις ρίζες τους, η χώρα ταυτόχρονα κινείται προς τον ιδιαίτερα υψηλό της στόχο να γίνει ένας ισχυρός νέος τεχνολογικός παίχτης στο κοντινό μέλλον. Μια πιθανή εξήγηση για αυτή την αντίθεση ανάμεσα στην παράδοση και τον εκμοντερνισμό ίσως να σχετίζεται με το γεγονός ότι οι Ινδοί δε φοβούνται τις οδυνηρές αλλαγές που σχετίζονται με την τεχνολογική πρόοδο, καθώς στο συντονισμένο σύστημα της Ινδικής φιλοσοφίας η μεταβλητότητα είναι συνεχής στη φύση. Οι Ινδοί πιστεύουν στην ανθεκτικότητα των βαθιά ριζωμένων πολιτιστικών αξιών και παραδόσεων και βλέπουν την τεχνολογική εξέλιξη όχι σαν απειλή, αλλά ως μία ευκαιρία να λύσουν πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα τους.
Ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα της Ινδίας στο δρόμο προς την τεχνολογική πρόοδο είναι η επιτυχία της στον τομέα της ψηφιοποίησης. Τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της Ινδικής ψηφιακής ανάπτυξης, καθώς επίσης και ο ενδεχόμενος αντίκτυπος της ψηφιακής μεταμόρφωσης της Ινδίας σε παγκόσμιες διαδικασίες ανά τον κόσμο σε αυτόν τον τομέα είναι το αντικείμενο μελέτης μιας έρευνας που κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Ινστιτούτο Skolkovo Institute for Emerging Markets Research “India goes digital. From local phenomenon to global influencer” που προετοιμάστηκε σε συνεργασία με το Indian School of Business (Hyderabad).
Ένας αριθμός χαρακτηριστικών διαχωρίζει τη διαδικασία ψηφιοποίησης στην Ινδία από την ψηφιακή μεταμόρφωση σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και ,συνεπώς, χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Ένα τέτοιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι ο ρόλος της πολιτείας σε αυτή τη διαδικασία ,η οποία έχει θέσει τις βάσεις για την ψηφιακή μεταμόρφωση της χώρας ,δημιουργώντας γρήγορα ψηφιακές πλατφόρμες και διαθέτοντάς τες στους πολίτες και τις επιχειρήσεις ως κοινό αγαθό. Πολλά έχουν ήδη γραφτεί σχετικά με το σύστημα της βιομετρικής αναγνώρισης των πολιτών, η οποία έχει πλέον αγκαλιάσει περισσότερο από το 99% του πληθυσμού της Ινδίας .Θα πρέπει να παρατηρηθεί ότι αυτό το σύστημα, που ονομάζεται “Aadhaar” (μεταφρασμένο από τα Ινδικά και σημαίνει βάση, θεμέλιο) επιβεβαιώνει την ταυτότητα ενός ανθρώπου χρησιμοποιώντας έναν μοναδικό κωδικό, με τον οποίο είναι συνδεδεμένες οι βιομετρικές και άλλες προσωπικές πληροφορίες. Αποδείχτηκε να είναι απλή και αποτελεσματική διαδικασία, καθώς επίσης και αναντικατάστατη για τις ψηφιακές υπηρεσίες της κυβέρνησης και με μεγάλη ζήτηση ανάμεσα στις επιχειρήσεις. Σήμερα, ένας Ινδός χρειάζεται τον αριθμό του Aadhaar του για να έχει πρόσβαση σε οποιαδήποτε κρατική υπηρεσία. Με τη βοήθεια αυτού του συστήματος, η πολιτεία έχει αυξήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη διαθεσιμότητα τη διαφάνεια και την ακρίβεια των κοινωνικών πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών επιδομάτων, συντάξεων, υποτροφιών. Ειδικότερα, χάρη σε αυτό το σύστημα, η πολιτεία μπόρεσε γρήγορα να παράξει οικονομική ενίσχυση στους εσωτερικούς μετανάστες, μια από τις πιο ευάλωτες κατηγορίες πολιτών στη χώρα, οι οποίοι, με το ξεκίνημα της πανδημίας και την εφαρμογή ενός εθνικού lockdown, έπρεπε να επιστρέψουν στη μόνιμη κατοικία τους έχοντας χάσει τις δουλειές τους. Τώρα το σύστημα Aadhaar χρησιμοποιείται για την οργάνωση των εμβολιασμών.
Εκτός από την ψηφιακή βιομετρική αναγνώριση, η Ινδική κυβέρνηση έχει δημιουργήσει και άλλες εθνικές ψηφιακές πλατφόρμες οι οποίες ανταποκρίνονται στις εκατοντάδες εκατομμύρια αιτήσεις κάθε μέρα και από την κυβέρνηση αλλά και από ιδιωτικές εταιρίες. Οι πιο σημαντικές εκ των οποίων είναι η Unified Payments Interface(UPI), η οποία ιδρύθηκε στην Ινδία το 2016, η Electronic Customer Identification System (e-KYC) καθώς επίσης και η Electronic Document Storage System (DigiLocker) και η Electronic Signature System (eSign). Όλοι αυτοί οι ψηφιακοί μηχανισμοί λειτουργούν στη βάση API (Application programming interface), η οποία επιτρέπει στις επιχειρήσεις να τους ενσωματώσουν αποτελεσματικά στη δουλειά τους. Στο κοντινό μέλλον, η Ινδική κυβέρνηση προγραμματίζει να επεκτείνει τη λειτουργικότητα τέτοιων πλατφορμών σε ζωτικής σημασίας τομείς όπως η υγεία, εκπαίδευση, γεωργία και άλλους. Σημαντική πρόοδος έχει παρατηρηθεί και στη δουλειά της ηλεκτρονικής κυβέρνησης(e-government), όπου τώρα υπάρχει μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, μια λεπτομερής βάση δεδομένων κυβερνητικών εγγράφων, καθώς και ένα σύστημα αποθήκευσης με πρόσβαση σε περισσότερες από 300 δημόσιες υπηρεσίες, το οποίο λειτουργεί όχι μόνο σε δικτυακή μορφή, αλλά και ως εφαρμογή για το κινητό τηλέφωνο.
Τέτοια εξέλιξη δε θα ήταν εφικτή αν οι Ινδοί δεν είχαν υψηλής προσβασιμότητας ίντερνετ σε σύντομο χρονικό διάστημα. Το ‘’The Digital India’’ κρατικό πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε το 2015,δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην ευρυζωνική πρόσβαση στο ίντερνετ σε ολόκληρη τη χώρα, καθώς επίσης και στην ψηφιακή μόρφωση και κατάρτιση του πληθυσμού, εκπαιδεύοντας ειδικούς στην τεχνολογία και στην πληροφορική, αναπτύσσοντας την ψηφιακή κυβέρνηση(e-government)και πολλούς άλλους τομείς. Είναι ένα από τα πιο σημαντικά προγράμματα της Ινδικής κυβέρνησης, και επιβλέπεται προσωπικά από τον Πρωθυπουργό της χώρας. Όμως, μια τέτοια τεράστια και γρήγορη αλλαγή δε θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο με τις προσπάθειες της κυβέρνησης, έγινε πραγματικότητα όταν η Ινδία υπέστη μια σημαντική επανάσταση στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, κάνοντας το ίντερνετ στο κινητό τηλέφωνο διαθέσιμο σχεδόν σε όλους τους Ινδούς. Η στενή συνεργασία ανάμεσα στην Ινδική κυβέρνηση και ιδιωτικά κεφάλαια, αν και κατακρίθηκε από ξένους παίκτες οι οποίοι δε μπορούσαν να αντέξουν αυτόν τον απρόσμενο ανταγωνισμό, αναμφισβήτητα έκανε εφικτή την ψηφιοποίηση ολόκληρης της χώρας σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Το κβαντικό άλμα κατά τη διάρκεια του οποίου η Ινδία υπερέβη το στάδιο των μισθωμένων γραμμών, με τους πολίτες να αποκτούν άμεση πρόσβαση στους υπολογιστές και το οικιακό ίντερνετ, καθώς επίσης και το να αποκτούν πρόσβαση στο ίντερνετ μέσω κινητών τηλεφώνων, έχει επιφέρει πρωτοφανείς αλλαγές σε πολλούς άλλους τομείς. Ένας από αυτούς είναι η οικονομία. Ένας αριθμός παραγόντων, ξεκινώντας με τη δαιμονοποίηση το 2016, η οποία σηματοδότησε μια αποφασιστική κυβέρνηση, επιθετική έναντι της σκιώδους οικονομίας, οδήγησαν σε μια σημαντική αύξηση της οικονομικής συνοχής στην Ινδική κοινωνία και, κατόπιν ,στη ραγδαία ανάπτυξη της οικονομικής τεχνολογίας. Με αυτόν τον τρόπο, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχασε το στάδιο των πιστωτικών καρτών και των μηχανημάτων ανάληψης χρημάτων (ATMs),και ταυτόχρονα ,με τον πρώτο τραπεζικό λογαριασμό τους έλαβαν ένα κινητό τηλέφωνο ως ένα εξυπηρετικό εργαλείο για τις τραπεζικές τους συναλλαγές. Η ‘’The Financial Inclusion’’ καμπάνια, η οποία ταυτόχρονα εκινείτο μπροστά με πάρα πολλούς τρόπους, έχει γίνει μία από τις πιο επιτυχημένες και σημαντικές πλευρές της Ινδικής ψηφιοποίησης.
Μπορούμε να πούμε ότι η γρήγορη εξάπλωση των ψηφιακών τεχνολογιών έχει επηρεάσει την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στην Ινδία. Σήμερα η χώρα βιώνει μια άνθιση στην επιχειρηματικότητα, που επηρεάζει όχι μόνο την Ινδική οικονομία, αλλά επίσης και πολλές επιχειρηματικές τάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Το 2017, υπήρχαν 10 επονομαζόμενες unicorn εταιρίες στην Ινδία (εταιρίες με ένα κεφάλαιο περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο δολάρια).Το 2018, υπήρχαν 18 τέτοιες εταιρίες. Μέχρι το 2020, σύμφωνα με διάφορους υπολογισμούς, υπήρχαν μεταξύ 21 και 33 (4 τέτοιες εταιρίες εμφανίστηκαν στην Ινδία στο αποκορύφωμα του πρώτου κύματος της πανδημίας), και μέσα στους πρώτους τέσσερις μήνες του 2021,13 ακόμα εταιρίες προστέθηκαν στη λίστα. Το 2020, η Ινδία είχε την τέταρτη θέση στην παγκόσμια κατάταξη αναφορικά με τον αριθμό τέτοιων εταιριών μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η λίστα των εταιριών οι οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ‘unicorns’στο εγγύς μέλλον είναι επίσης εντυπωσιακή, αριθμώντας περίπου 150 εταιρίες. Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρίες ασχολούνται άμεσα με την ψηφιακή τεχνολογία. Ο αριθμός των ενάρξεων που έγιναν επίσημα στην Ινδία πλησιάζει τις 50 χιλιάδες. Σήμερα, έχει ιδιαίτερο κύρος και είναι πολύ της μόδας στην Ινδία να είσαι έξυπνος επιχειρηματίας, καινοτόμος και εφευρέτης. Αναμένεται ότι μέχρι το 2025 η ψηφιακή οικονομία θα αποτελεί το 18 με 23% του ΑΕΠ (800 δισεκατομμύρια με 1 τρισεκατομμύριο). Αν οι πρώτοι επιχειρηματίες της Ινδίας αντέγραφαν τα ήδη υπάρχοντα μοντέλα των επιχειρήσεων της Δύσης, σήμερα θα ανέπτυσσαν αυθεντικές λύσεις σύμφωνα με τις ανάγκες της Ινδίας, και με αυτόν τον τρόπο θα ήταν περιζήτητοι σε πολλές άλλες χώρες, όπου οι πελάτες αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Οι εταιρίες στον τομέα της ψηφιακής εκπαίδευσης, οι οποίες εξαπλώνονται με καλπάζοντα ρυθμό, είναι ήδη παγκόσμιοι ηγέτες αναφορικά με τον αριθμό των πελατών και την αξιολόγηση. Την ίδια στιγμή έχουν παγκόσμιες βλέψεις και φιλοδοξίες. Με αυτόν τον τρόπο, προσπαθούν να ικανοποιήσουν τη ζήτηση για ένα τεράστιο κοινό στην Ινδία και στο εξωτερικό για προσιτά οικονομική και ποιοτική γνώση, η οποία είναι ολοένα και πιο δύσκολο να αποκτηθεί μέσω του παραδοσιακού συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Το πρόγραμμα ψηφιοποίησης της Ινδίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με όλες τις άλλες πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη μεταμόρφωση της Ινδικής οικονομίας και στον εκσυγχρονισμό της χώρας σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, στην οποία η Ινδία σχεδιάζει να μετέχει ενεργά. Η ψηφιακή Ινδία επηρεάζει προγράμματα όπως το Skill India (ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα κατάρτισης) το Startup India (πρόγραμμα στήριξης επιχειρηματιών), το Ayushman Bharat Yojana (κυβερνητικό πρόγραμμα ιατρικής ασφάλισης) και πολλά άλλα. Επίσης έδωσε το έναυσμα στο πρόγραμμα “Make in India” το οποίο έχει πλέον μεταμορφωθεί στο κίνημα Make in India, Make for India, Make for the world που αντανακλά την αφοσίωση της Ινδίας στο όχι μόνο να αυξήσει τη βιομηχανική της παραγωγή μέσα στο έδαφός της, αλλά και στην πιο ενεργή ενσωμάτωση της χώρας μέσα σε διεθνείς αλυσίδες τροφοδοσίας. Η πιο σημαντική πρωτοβουλία για την Ινδική κυβέρνηση μέχρι σήμερα είναι το πρόγραμμα Aatmanirbhar Bharat (αυτάρκης Ινδία) – ένα σύνολο από μέτρα για ένα σύνολο εταιριών που στοχεύει στην αύξηση της αυτάρκειας της Ινδίας σε σχεδόν όλες τις κατηγορίες καταναλωτικών αγαθών και βιομηχανικής παραγωγής. Έχει επίσης ένα σημαντικό ψηφιακό συστατικό – σήμερα η Ινδία είναι ήδη στη δεύτερη θέση μετά την Κίνα στην παραγωγή smartphones και σχεδιάζει στο άμεσο μέλλον να γίνει ηγέτης όχι μόνο σε αυτό το κομμάτι, αλλά επίσης στην παραγωγή πάσης φύσεως ηλεκτρονικών.
Η ψηφιοποίηση της Ινδίας έχει επίσης έναν αριθμό τακτικών εξωτερικής πολιτικής. Τα τελευταία χρόνια, δεν έχει αυξηθεί μόνο η τεράστια ανισορροπία έναντι των εισαγωγών από την Κίνα, αλλά το μερίδιο του Κινεζικού κεφαλαίου στις εταιρίες ψηφιακής τεχνολογίας έχει επίσης αυξηθεί. Όμως το 2020, μετά από μία οξεία κρίση στις σχέσεις Ινδίας και Κίνας, οι Ινδικές αρχές πήραν μια σειρά μέτρων για να χαλιναγωγήσουν αυτήν την τάση, και σήμερα η Ινδία ανταγωνίζεται την Κίνα όχι μόνο για τη δική της αγορά, αλλά επίσης και για τις αγορές των άλλων χωρών. Πρώτα από όλα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, προσφέροντας σε όλους τους παγκόσμιους παίχτες μια εναλλακτική στην Κινεζική παραγωγή. Σχετικά με τις σχέσεις ανάμεσα στην Ινδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες η επιτυχία της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσινγκτον, η οποία δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη συνεργασία με το Νέο Δελχί, θα εξαρτάται άμεσα από την προθυμία των Ηνωμένων Πολιτειών για μία οικονομική συνεργασία με την Ινδία με τους όρους του Νέου Δελχί. Βαθιά ψηφιακή μεταμόρφωση σημαίνει για την Ινδία όχι απλά μια επείγουσα ανάγκη να προσαρμόσει την εγχώρια νομοθεσία της, αλλά επίσης να παίξει έναν πιο ορατό ρόλο στη διαμόρφωση διεθνών κανονισμών στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας ,συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων στον κυβερνοχώρο, όπου η χώρα ήδη αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις και απειλές.
