Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για σοβαρή και ενεργή κίνηση από όλες τις χώρες για να σταματήσει ο πόλεμος. Οι κίνδυνοι ενός διευρυνόμενου πολέμου αυξάνονται. Η φλεγόμενη φωτιά πρέπει να σβήσει προτού μετατραπεί σε περιφερειακό ή διεθνή πόλεμο, ένα σενάριο χειρότερης περίπτωσης που κανείς δεν θέλει να δει να συμβαίνει.

Η πρόσφατη κρίση στη Γάζα ήταν εντελώς απροσδόκητη και προκάλεσε σύγχυση σε ολόκληρο τον κόσμο, ο οποίος δεν ήταν προετοιμασμένος για το μεγαλύτερο μέγεθος της κλιμάκωσης στη στρατηγική περιοχή. Ο αντίκτυπος της σύγκρουσης ήταν πιο σοβαρός για τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, καθώς βιώνουν ήδη επιδεινούμενες οικονομικές και πολιτικές κρίσεις. Η περιοχή παλεύει, με αστάθεια στη Λιβύη και χρόνια ένταση μεταξύ Αλγερίας και Μαρόκου. Η Αίγυπτος βρέθηκε ξαφνικά αντιμέτωπη με έναν πόλεμο στα σύνορά της, καθώς γειτνιάζει με τις δύο πλευρές της κρίσης, τη Λωρίδα της Γάζας και το Ισραήλ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Σύμφωνα με το αραβικό αίσθημα και την ιστορική τους στάση, οι χώρες της Βόρειας Αφρικής έχουν δηλώσει πλήρη υποστήριξη στον παλαιστινιακό λαό. Η παλαιστινιακή υπόθεση απολαμβάνει αδιαμφισβήτητης αραβικής και ισλαμικής υποστήριξης. Ο Πρόεδρος Πούτιν το εξέφρασε πραγματικά όταν δήλωσε ότι «το παλαιστινιακό ζήτημα βρίσκεται στην καρδιά κάθε μουσουλμάνου…»

Ωστόσο, διαφώνησαν ελαφρώς ως προς τις λεπτομέρειες σχετικά με αυτήν την υποστήριξη. Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, υποστηρίζουν μια άμεση κατάπαυση του πυρός και μια ειρηνική διευθέτηση της κρίσης. Η Τυνησία και η Αλγερία, ωστόσο, έχουν εκφράσει την απόλυτη υποστήριξή τους στους Παλαιστίνιους και έχουν δηλώσει ότι καταδικάζουν πλήρως το Ισραήλ. Αυτή η ασυμφωνία εμφανίστηκε για πρώτη φορά την εποχή που εκδόθηκε μια δήλωση στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των Αράβων για τις εξελίξεις στη Γάζα στις 11 Οκτωβρίου. Έκανε έκκληση για «άμεση παύση του ισραηλινού πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας» και καταδίκαζε «τη δολοφονία αμάχων και από τις δυο πλευρές.” Οι θέσεις της Τυνησίας και της Αλγερίας διέφεραν από αυτές της Αιγύπτου, της Λιβύης και του Μαρόκου, καθώς και οι δύο χώρες είχαν επιφυλάξεις σχετικά με την τελική δήλωση, με βάση την άρνησή τους να εξισώσουν το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση και να ιδρύσει ένα κυρίαρχο κράτος με τα σύνορα του 1967 σύνορα, με τις πολιτικές του Ισραήλ, οι οποίες παραβιάζουν διεθνείς συμβάσεις και ψηφίσματα διεθνούς νομιμότητας. Επιβεβαίωσαν ότι η ισραηλινή επίθεση κατά της Γάζας πρέπει να καταδικαστεί και να σταματήσει αμέσως.

Η Τυνησία επιβεβαίωσε τη θέση της με την αποχή από το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, που παρουσίασε η αραβική ομάδα στις 27 Οκτωβρίου, ζητώντας άμεση και μόνιμη ανθρωπιστική εκεχειρία. Η Τυνησία επέκρινε το ψήφισμα καθώς δεν ανταποκρίθηκε στις αναμενόμενες απαιτήσεις και απέτυχε να συμπεριλάβει «μια σαφή και σθεναρή καταδίκη για τα εγκλήματα πολέμου και τη γενοκτονία που διέπραξαν οι ισραηλινές δυνάμεις κατοχής». Είχε προηγηθεί η απουσία τόσο της Τυνησίας όσο και της Αλγερίας από την ειρηνευτική σύνοδο κορυφής στο Κάιρο στις 21 Οκτωβρίου, στην οποία συμμετείχαν η Λιβύη και το Μαρόκο, στην οποία δόθηκε προτεραιότητα στην αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και στην κατάπαυση του πυρός.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Τέτοιες συμπεριφορές μεταξύ των βορειοαφρικανικών χωρών μπορούν να εξηγηθούν υπό το φως των μεγάλων διαδηλώσεων και του εκτεταμένου «λαϊκού κινήματος» που έχουν δει για την υποστήριξη της Γάζας. Χιλιάδες συμμετείχαν σε μαζικές πορείες για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στους Παλαιστίνιους. Οι αρχές ελπίζουν να ηρεμήσουν τους δρόμους με σαφείς και ξεκάθαρες θέσεις. Οι θέσεις της Τυνησίας και της Αλγερίας μπορούν να δικαιολογηθούν από την επιθυμία τους να εμποδίσουν την ισχυρή ισλαμική αντιπολίτευση στις δύο χώρες να έχει την ευκαιρία να υπερθεματίσει την επίσημη στάση και να εκμεταλλευτεί τις εξελίξεις στη Γάζα για να υποκινήσει τους ανθρώπους να πάρουν όπλα ενάντια στις κυβερνήσεις τους. Η αλγερινή κυβέρνηση πολέμησε μια ιστορική αντιπαράθεση με τους ισλαμιστές. Ομοίως, η κυβέρνηση της Τυνησίας εξακολουθεί να αγωνίζεται να διαλύσει την επιρροή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που ήλεγχε τις ενώσεις του τυνησιακού κράτους στον απόηχο της επανάστασης του 2011. Σε αυτό το πλαίσιο, οι επίσημες θέσεις των χωρών της Βόρειας Αφρικής έχουν καταφέρει να απορροφήσουν κατά πολύ τη λαϊκή οργή και τη δημιουργία εθνικών και αραβικών συναινέσεων για τη στήριξη των Παλαιστινίων. Κατάφερε επίσης να επιτύχει μια διεθνή συναίνεση, όπως αντικατοπτρίζεται στην ευρεία υποστήριξη για το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Από την άλλη πλευρά, το Κάιρο διακρίθηκε από τις υπόλοιπες χώρες της Βόρειας Αφρικής για τη σαφή εστίασή του στην απόρριψη της διαδικασίας εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τη Γάζα, δεδομένου ότι η Αίγυπτος μοιράζεται σύνορα με τον θύλακα. Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Abdel Fattah El-Sisi προειδοποίησε ότι ο «εκτοπισμός» των Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας στη χερσόνησο του Σινά της Αιγύπτου θα μπορούσε να προκαλέσει το ίδιο πράγμα για τους Παλαιστίνιους από τη Δυτική Όχθη, οι οποίοι θα αντιμετωπίσουν εκτοπισμό στην Ιορδανία. Αμφίβολος για τα αληθινά κίνητρα πίσω από αυτόν τον εκτοπισμό, ανέφερε την έρημο Negev στο Ισραήλ ως μια λογική εναλλακτική λύση. Έχει τονίσει ότι η Αίγυπτος δεν θα επέτρεπε ποτέ μια τέτοια μετατόπιση για πολλούς λόγους. Μεταξύ των πιο σημαντικών είναι ότι ο εκτοπισμός αποτελεί κίνδυνο για την ίδια την παλαιστινιακή υπόθεση. Η εκτόπιση των Παλαιστινίων από τη γη τους θα σήμαινε την πλήρη εκκαθάριση της παλαιστινιακής υπόθεσης και την απώλεια κάθε ευκαιρίας για την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους. Αυτή είναι μια ιστορική θέση για την Αίγυπτο. Αρνήθηκε να χορηγήσει την αιγυπτιακή υπηκοότητα σε όσους εκτοπίστηκαν από την Παλαιστίνη τον περασμένο αιώνα σε μια προσπάθεια να διατηρήσει την παλαιστινιακή τους ταυτότητα και το δικαίωμά τους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Επιπλέον, ο εκτοπισμός των Παλαιστινίων στο Σινά θα υπονόμευε την ειρήνη μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ, καθώς θα συνεπαγόταν τη μεταφορά των μαχών, μετατρέποντας το Σινά σε βάση από την οποία θα μπορούσαν να ξεκινήσουν επιχειρήσεις κατά του Ισραήλ. Αυτό θα μπορούσε να παρασύρει τις δύο χώρες σε στρατιωτικές αντιπαραθέσεις και να βλάψει τη σταθερή ειρήνη μεταξύ τους.

Επιπλέον, η εκτόπιση των Παλαιστινίων θα σήμαινε μεταφορά της ιδέας της αντίστασης από τη Γάζα στο Σινά. Αυτό συνεπάγεται άμεση απειλή για την αιγυπτιακή εθνική ασφάλεια και την πολιτική σταθερότητα, με φόβους ότι εξτρεμιστές και τρομοκράτες θα εισρεύσουν στο Σινά με το πρόσχημα της «τζιχάντ». Η Χαμάς συνδέεται με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η οποία θεωρείται τρομοκρατική ομάδα στην Αίγυπτο. Οδήγησε τρομοκρατικές επιχειρήσεις βαθιά μέσα στην Αίγυπτο και επιτέθηκε στην αιγυπτιακή αστυνομία για την υποστήριξη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και απελευθέρωσε τα μέλη της από τις φυλακές το 2011. Η αποδοχή της στο Σινά θα υπονόμευε την ασφάλεια, θα αντιπροσώπευε μεγάλη υποστήριξη για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα στην Αίγυπτο και θα είχε επιπτώσεις που δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να ελεγχθούν πλήρως . Η λαϊκή οργή και οι κατηγορίες μπορεί επίσης να απευθύνονται στην ηγεσία της Αιγύπτου επειδή αποδέχτηκε τη «Συμφωνία του Αιώνα» και εγκατέλειψε την αιγυπτιακή γη για να εξυπηρετήσει τους ισραηλινούς επεκτατικούς στόχους σε βάρος των Παλαιστινίων. Αυτή η λαϊκή απόρριψη αντικατοπτρίστηκε ξεκάθαρα στις διαδηλώσεις που σήκωσαν ρητά συνθήματα καταγγέλλοντας τη «συμφωνία του αιώνα» και τονίζοντας την προσήλωση στην παλαιστινιακή γη.

«Οι συμπεριφορές των βορειοαφρικανικών χωρών, ωστόσο, με την αιγυπτιακή ορμή, πέτυχαν να ηγηθούν ενός αραβικού κινήματος στο επίπεδο του Συνδέσμου των Αραβικών Κρατών και στα Ηνωμένα Έθνη που βοήθησαν στη διαμόρφωση μιας πιο ισορροπημένης τάσης στον Παγκόσμιο Νότο σχετικά με την κρίση της Γάζας».

Έχουν επίσης περιορίσει την απόλυτη υποστήριξη της Δύσης στο Ισραήλ και την ολοκληρωτική καταδίκη των Παλαιστινίων και έθεσαν ως προτεραιότητα την έκκληση για κατάπαυση του πυρός. Αυτό δεν επηρεάζει την αμερικανική θέση, η οποία είναι πλήρως εδραιωμένη με το Ισραήλ και συνεπάγεται άμεση στρατιωτική υποστήριξη προς αυτό, επιπλέον της πολιτικής και διπλωματικής υποστήριξης εντός και εκτός του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Οι πολιτικές των χωρών της Βόρειας Αφρικής βοήθησαν να χαλάσουν τη «Συμφωνία του Αιώνα» και να ματαιώσουν το ισραηλινο-αμερικανικό σχέδιο για την εκκαθάριση του παλαιστινιακού ζητήματος εκτοπίζοντας τους Παλαιστινίους και καταλαμβάνοντας πλήρως τα εδάφη τους. Ωστόσο, δεν είχαν αρκετή επιρροή για να εκδώσουν ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας που απαιτούσε την κατάπαυση του πυρός ή την άρση της ισραηλινής πολιορκίας στη Γάζα σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Κατάφεραν να πιέσουν για την είσοδο αυξανόμενης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα από τις 21 Οκτωβρίου, παρόλο που αυτό που εισέρχεται υπολείπεται πολύ από την κάλυψη των βασικών αναγκών του λαού στη Γάζα.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι προσπάθειες της Αιγύπτου συνεχίζονται μαζί με τις προσπάθειες διαφόρων περιφερειακών και διεθνών μερών για να διασφαλιστεί η είσοδος ενός αυξανόμενου όγκου ανθρωπιστικής βοήθειας και να επιβληθεί ανθρωπιστική εκεχειρία και κατάπαυση του πυρός. Η Αίγυπτος και οι χώρες της Βόρειας Αφρικής δεν μπορούν να το συνειδητοποιήσουν από μόνες τους. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για σοβαρή και ενεργή κίνηση από όλες τις χώρες για να σταματήσει ο πόλεμος. Οι κίνδυνοι ενός διευρυνόμενου πολέμου αυξάνονται. Η φλεγόμενη φωτιά πρέπει να σβήσει προτού μετατραπεί σε περιφερειακό ή διεθνή πόλεμο, ένα σενάριο χειρότερης περίπτωσης που κανείς δεν θέλει να δει να συμβαίνει.

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης