Με ρώτησε νεαρή συνάδελφος να της πω αν θεωρώ πως η «δημοσία σφαίρα» συμβάλλει στον πολιτικό χώρο και κατ’ επέκταση στην ίδια τη δημοκρατία και τον ακαδημαϊκό διάλογο.
Ανέτρεξα λοιπόν στην θεωρία του γερμανού φιλόσοφου Γιούργκεν Χάμπερμας, που υποστηρίζει ότι στον «δομικό μετασχηματισμό της δημόσιας σφαίρας», αναπτύσσοντας την θεμελιώδη έννοιά της (δημόσιας σφαίρας), που αναδύθηκε στην Ευρώπη τον 18ο αιώνα ως χώρος κριτικής συζήτησης, ανοιχτός σε όλους, όπου οι ιδιώτες-πολίτες συγκροτούσαν ένα κοινό του οποίου η «η δημόσια λογική» θα ενεργούσε ως ένας έλεγχος για την κρατική εξουσία.
Εκεί προσπαθούν οι σύγχρονοι πανεπιστημιακοί να εντάξουν την σημερινή επιρροή των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στο διαδίκτυο.
Οι σύγχρονοι φιλόσοφοι, όμως είναι ξεπερασμένοι από τους αρχαίους.
Ο Αριστοτέλης στον ορισμό της έννοιας «πόλις». Μας μιλά για μια μορφή ανώτερης κοινωνικής συνύπαρξης («ἡ πασῶν κυριωτάτη»), που εμπεριέχει όλες τις άλλες («πάσας περιέχουσα τὰς ἄλλας»), και αποβλέπει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά («το κυριωτάτου πάντων»). Είναι δε «ἡ κοινωνία ἡ πολιτική».
Στον ορισμό αυτό μπορούμε να διακρίνουμε το αγαθό στο οποίο αποβλέπει, που είναι η ευδαιμονία των πολιτών, είναι το ανώτερο από όλα τα αγαθά των άλλων κοινωνιών και μ’ αυτό η «πόλις» επιδιώκει το συμφέρον του συνόλου των πολιτών.
Ο Αριστοτέλης επισφραγίζει τον ορισμό της έννοιας «πόλις» με τον χαρακτηρισμό πολιτική κοινωνία, δηλαδή την οργανωμένη πολιτειακά κοινωνία η οποία έχει αυτάρκεια, αυτονομία, ελευθερία, θεσμούς και πολίτευμα. (Αφορά, λοιπόν, η πόλη τη γνωστή για τον αρχαίο ελληνικό κόσμο πόλη-κράτος).
Αλλά οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι φουσκώνουν τα μυαλά των παιδιών μας και με άλλες φιλοσοφικές μπαρούφες τύπου Φράνσις Φουκουγιάμα. Ο οποίος, παίζοντας με γνωστά γεωπολιτικά συμφέροντα, υποστήριξε πριν δύο και πλέον δεκαετίες πως επήλθε «το τέλος της Ιστορίας».
Από τότε, όμως, τα καταιγιστικά γεγονότα καθιστούν δύσκολη την επιλογή πρωτοσέλιδων θεμάτων για τις παραδοσιακού τύπου εφημερίδες.
Όπως επισημαίνει ο άλλοτε υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ , σε άρθρο του που διένειμε το «Project Syndicate», «οι Βαλκανικοί πόλεμοι, οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, οι πόλεμοι στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, η «Αραβική Ανοιξη», και ο συριακός εμφύλιος πόλεμος διαψεύδουν το όραμα του Φουκουγιάμα για τον αναπόφευκτο θρίαμβο της φιλελεύθερης δημοκρατίας».
Εδώ θα πρέπει να συμπληρώσουμε την κρίση στην Ουκρανία και την μεταφορά του εμφύλιου από τη Συρία στο Ιράκ, με τη μορφή θρησκευτικού πολέμου.
Και ο Γιόσκα Φίσερ συμπληρώνει: «Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η ιστορία έχει κάνει πλήρη κύκλο μέσα σε ένα τέταρτο του αιώνα. Αλλά στη Μέση Ανατολή είναι που γράφεται η ιστορία σε καθημερινή βάση και με τις πιο δραματικές συνέπειες. Η παλιά Μέση Ανατολή, που προήλθε από τα ερείπια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σαφώς καταρρέει, λόγω, σε ένα μεγάλο μέρος, των δράσεων της Αμερικής σε μια περιοχή που είναι επιρρεπής στις συγκρούσεις».
Αυτή τη στιγμή, πραγματοποιούνται ανθρωποσφαγές σε οκτώ χώρες της «παγκόσμιας κοινότητας». Και αν κυριαρχούσε όχι το παγκόσμιο άδικο αλλά ίσχυε το διεθνές δίκαιο, οι πολίτες του κόσμου θα έπρεπε να έχουν στραφεί στο Διεθνές Δικαστήριο Εγκλημάτων Πολέμου, εγκαλώντας του αμερικανούς προέδρους Κλίντον, Μπους και Ομπάμα, για τα δεινά που έχουν προκαλέσει με την παγκόσμια αναταραχή. Ως συνεργοί στα εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας θα μπορούσαν να εγκαλέσουν πολλούς από τους Ευρωπαίους εταίρους τους.
Φωτεινή εξαίρεση αυτή την εποχή, αποτελεί η πολιτική της Ρωσικής Ομοσπονδίας, κληρονόμου εκείνου που είχε χαρακτηριστεί από τον αλήστου μνήμης πρόεδρο Ρήγκαν, «αυτοκρατορία του εγκλήματος» (της Σοβιετικής Ένωσης δηλαδή).
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, δημοσιοποίησε πρόσφατα «Λευκή Βίβλο», (εδώ) στην οποία περιγράφει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ισχύοντος νόμου στην Ουκρανία, με τα γεγονότα που περιγράφει πως σημειώθηκαν από το Δεκέμβριο του 2013 ως το Μάρτιο του 2014.
Τα γεγονότα που περιγράφονται αποτελούν τουλάχιστον ντροπή για τη στάση που έχουν τηρήσει οι περισσότερες δυτικές κυβερνήσεις (μηδέ της δικής μας εξαιρουμένης) στην ουκρανική κρίση.
Η σφαγή των ρωσόφωνων στην Ουκρανία, από την εγκατεστημένη από τους αμερικανούς κυβέρνηση στο Κίεβο και τα γεγονότα που συγκλονίζουν τη ΝΑ Ουκρανία, έχει προκαλέσει κύμα τουλάχιστον 100.000 προσφύγων προς την Ουκρανία.
Όπως ο Εμφύλιος στη Συρία, που υποκινήθηκε από τις ίδιες δυνάμεις, προκάλεσε –εκτός από την καταστροφή βασικών δομών ενός κράτους- κύμα προσφύγων 750.000 προς τις γειτονικές χώρες.
Όπως η αναρχία στη Λιβύη, μετά τη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση εναντίον του Καντάφι.
Όπως και ο «θρησκευτικός» Εμφύλιος στο Ιράκ…
Και ενώ έτριβαν τα χέρια στο Ισραήλ, από την εξαφάνιση του αραβικού εθνικισμού μετά τις καταστροφικές επεμβάσεις στη Λιβύη, τη Συρία, το Ιράκ και γιατί όχι με την κατάληψη της εξουσίας από τους φιλοδυτικούς στρατιωτικούς στην Αίγυπτο, ξέσπασε κρίση στα κατεχόμενα με αφορμή δολοφονία τριών νεαρών Ισραηλινών, που ουδείς γνωρίζει αν πρόκειται για προβοκάτσια.
Ώσπου εντοπίστηκε και το πτώμα του 17χρονου Μοχάμεντ, που εκτελέστηκε εν ψυχρώ από αγνώστους «σε αντεκδίκηση».
Μοχάμεντ, Ναφτάλι, Ζιλάντ, Εγιάλ. Τέσσερα ακόμη θύματα στον φαύλο κύκλο της βίας. Το μίσος και η εκδίκηση περισσεύουν αυτές τις μέρες στο Ισραήλ και τα κατεχόμενα. Και οδηγούν σε αδιέξοδο.
Μάταια η σιωπηρή πλειοψηφία προσπαθεί κατεβαίνοντας στους δρόμους της δυτικής Ιερουσαλήμ να υπενθυμίσει ότι Εβραίοι και Άραβες πρέπει και θέλουν να συμβιώσουν ειρηνικά.
Αλλά το αμερικανικό πολιτικό σύστημα, δεν επιθυμεί ειρηνική επίλυση στη Μέση Ανατολή. Το εβραϊκό λόμπι, είναι ικανοποιημένο με το τωρινό στάτους κβο. Και το αμερικανικό πολιτικό σύστημα στηρίζεται σε μια επίφαση δημοκρατίας και είναι δεσμευμένο στο εβραϊκό λόμπι. Το οποίο μέσω της οικονομικής ισχύος του, του επιτρέπει να είναι ο παγκόσμιος επικυρίαρχος μέσω του ισχύοντος οικονομικού συστήματος.
Ο κόσμος θα πρέπει κάποτε να καταλάβει πως το αμερικανικό πολιτικό οικοδόμημα, είναι σαθρό, και ότι η κάθε μία χώρα θα πρέπει να οδηγηθεί σε αποαποικιοποίηση από τον αμερικανικό εναγκαλισμό.
Θα πρέπει επιτέλους να κερδίσει την εθνική της αξιοπρέπεια με βάση την πραγματική δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο, και όχι όπως τα εννοούν οι ΗΠΑ και τα εφαρμόζουν με μοχλό το ΝΑΤΟ.
