Ένας ξεχωριστός δρόμος της Ευρώπης όπου τα δικαιώματα πεζών και ποδηλατών έχουν προτεραιότητα, ενώ επιχειρήσεις, κατοικίες και πολιτιστικοί χώροι «αναπνέουν» σε αυτόν, είναι η Εxhibition Road του Λονδίνου. Πρόκειται για μια περίπτωση συγγενική με την αλλαγή που σχεδιάζεται στην οδό Πανεπιστημίου από το «Rethink Athens».
H London’s Exhibition Road, που ξεκινά από το South Kensinghton και καταλήγει στο Hyde Park, περιλαμβάνει μερικά από τα σημαντικότερα κέντρα τουριστικής και πολιτιστικής προσέλκυσης στην πόλη. Ο δρόμος αναπτύχθηκε αρχικά για τις ανάγκες της Μεγάλης Έκθεσης του 1851 και φιλοξενεί το Μουσείο Victoria and Albert, το Μουσείο Επιστημών, το Imperial College, το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Βασιλικό Γεωγραφικό Κέντρο. Εύκολα μπορεί κανείς να δει τις ομοιότητες που έχει η London Exhibition Road με την εμβληματική Πανεπιστημίου: την τριλογία, το Νομισματικό Μουσείο στο κτήριο του Τσίλερ, το θέατρο του Rex, την απαρχή της στον Εθνικό Κήπο και την κατάληξη στην Ομόνοια, μια πλατεία ένδοξη κάποτε, αλλά βυθισμένη στην παρακμή σήμερα. Η αναμόρφωσή της σε δρόμο-πρότυπο όπου πεζοί και ποδηλάτες έχουν προτεραιότητα ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2011 και η εκεί εμπειρία δείχνει πως η Πανεπιστημίου μπορεί – υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις – να γίνει και πάλι μια ένδοξη λεωφόρος μίας ευρωπαϊκής μητρόπολης.
Το «Rethink Athens» (σ.σ.: o ευρωπαϊκός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου) επιχειρεί να δώσει ξανά ζωή στο κέντρο της πόλης, δίνοντας ουσιαστικά χώρο έκφρασης, δράσης και ανάπτυξης στους πεζούς και δημιουργώντας ένα ευρύ δίκτυο ποδηλατοδρόμων στην Αθήνα. Το στοίχημα είναι μεγάλο και έχει ήδη φέρει αποτελέσματα σε άλλες μεγαλουπόλεις – πέραν του Λονδίνου – όπως στη Φρανκφούρτη και στη Βαρκελώνη.
Τι μας διδάσκει το παράδειγμα της Exhibition Road
Το 2003 οι αρχιτέκτονες Dixon & Jones κέρδισαν τον διαγωνισμό ανασυγκρότησης της London Exhibition Road, μεταμορφώνοντας τον δρόμο – που ασφυκτιούσε από την κίνηση και είχε σαφώς διαχωρισμένο τον δρόμο από το πεζοδρόμιο – με βάση ένα νέο σχέδιο που έδινε περισσότερο χώρο σε πεζούς, ποδηλάτες και φυσικά ανάπτυξη. Η επιφάνεια δρόμου και πεζοδρομίων είναι καλυμμένη ενιαία με λευκό και μαύρο γρανίτη, ενώ εφαρμόζεται μια σχεδόν πειραματική νέα λειτουργία: ένα είδος διαπραγμάτευσης-συμφωνίας πεζών, ποδηλατών και οδηγών αυτοκινήτων.
Η ιδέα, εδώ, είναι το στοίχημα της δημιουργίας χώρου όπου πεζοί, ποδηλάτες και οδηγοί μοιράζονται την ίδια επιφάνεια χωρίς διαχωριστικά ανάμεσά τους. Η ιδέα αυτή ανήκει στον Oλλανδό συγκοινωνιολόγο Χανς Μόντερμαν, ο οποίος συνήθιζε να περπατάει ανάποδα στον δρόμο, για να αποδείξει ότι οι οδηγοί δεν είναι αναίσθητοι, ώστε να πατήσουν έναν πεζό. Στη συνέχεια, οι Dixon & Jones ήρθαν για να δημιουργήσουν έναν ενιαίο χώρο πεζών και οδηγών, σχεδιάζοντας μεγάλα σχήματα διαμαντιού σε απαλό λευκό και μαύρο γρανίτη. Ένα πλήθος από ιστία με φώτα τοποθετήθηκε κατά μήκος του δρόμου δημιουργώντας έναν καλοφωτισμένο, ασφαλή και ιδιαιτέρως καλαίσθητο δρόμο.
Η Exhibition Road, λοιπόν, αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αντίστοιχου χώρου στη Βρετανία. Δεν είναι τυχαίο ότι τον περασμένο Ιούνιο η παρέμβαση βραβεύτηκε από το πανίσχυρο Βασιλικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής.
Επιμέλεια: Μάριος Μπουμπής
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣwindow.AdmanQueue=window.AdmanQueue||[];AdmanQueue.push(function(){Adman.adunit({id:5026,h:"https://x.grxchange.gr",inline:true})}); 
