Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου υπό τη σημερινή του μορφή συστήθηκε μόλις τον Ιούνιο του 2012.

 

Είχε προηγηθεί, το 2009, η κατάργησή του ως ανεξάρτητου τομέα, με τις αρμοδιότητες της Ναυτιλίας και των ΓΓ Αιγαίου και Λιμενικής πολιτικής να υπάγονται στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Το Λιμενικό Σώμα (ΛΣ) το οποίο ανέκαθεν εποπτευόταν από το Υπουργείο και το οποίο μέσω αυτού ασκούσε μέρος των αρμοδιοτήτων του, υπήχθη στο υπ .Προστασίας του Πολίτη με τη σύσταση Αρχηγείου και έχοντας μεταξύ άλλων δυνατότητα χρηματοδότησης από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων .

 

Το Υπουργείο ΝΑ στη παρούσα φάση βρίσκεται σε σχεδιασμό της αναδιοργάνωσής του και των πολιτικών του και για το λόγο αυτό το παρόν κείμενο είναι πολύ πιθανόν να αναθεωρηθεί σε αρκετά σημεία του στις επόμενες φάσεις σχεδιασμού της νέας προγραμματικής περιόδου.

 

Ειδικά στο τομέα της Λιμενικής πολιτικής, τομέας που επίσης συνδέεται με μνημονικές υποχρεώσεις της χώρας, είναι πολύ πρώιμο σε αυτή τη φάση να περιγραφεί δεσμευτικός σχεδιασμός για την επόμενη περίοδο πριν τουλάχιστον ολοκληρωθεί η φάση προετοιμασίας ιδιωτικοποιήσεων. Για το λόγο αυτό στο παρόν κείμενο οι περιγραφές και αναλύσεις του τομέα δεν είναι διεξοδικές.

 

Αντίθετα η αρμοδιότητα για το Αιγαίο, υποχρεώνει το Υπουργείο στο πλαίσιο της νέας περιόδου να παρουσιάσει προγραμματισμό για τον τομέα αυτό ως μέρος μιας πολιτικής για τα νησιά που σε γενικές γραμμές θα αποτελέσει και το βασικό κορμό των θέσεων της Ελλάδας στον αντίστοιχο τομέα της Ευρωπαϊκής Περιφερειακής Πολιτικής. Για το λόγο αυτό ο τομέας παρουσιάζεται αυτοτελώς προκειμένου να είναι ευδιάκριτες οι θέσεις που διατυπώνονται και στο πλαίσιο της υπό συζήτηση ευρωπαϊκής Πολιτικής.

 

Εκ του σκοπού σύστασής του το Υπουργείο μεριμνά για τις θαλάσσιες μεταφορές δηλαδή την ναυτιλία στο πεδίο της οικονομίας, τους λιμένες στο πεδίο των υποδομών ,την ναυτική εκπαίδευση και εργασία στο πεδίο του ανθρώπινου δυναμικού. Δια των υπηρεσιών του και του Λιμενικού Σώματος παρέχει την αναγκαία και –οφείλει- την υψηλότερου δυνατού επιπέδου υποστήριξη στην ανάπτυξη της Ναυτιλίας, τους συναλλασσόμενους πολίτες ενώ εξασφαλίζει δια του Λιμενικού Σώματος την αναγκαία ασφάλεια στο θαλάσσιο χώρο, τους λιμένες και τη ναυσιπλοΐα.

 

 

1.ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

α. Οι θαλάσσιες μεταφορές, εξυπηρετώντας διαχρονικά τις διατροφικές, ενεργειακές και σε πρώτες ύλες ανάγκες της ανθρωπότητας, διαδραματίζουν (και θα εξακολουθούν να διαδραματίζουν) στρατηγικό ρόλο στην αλυσίδα μεταφοράς των συνεχώς αυξανόμενων απαιτήσεων του παγκόσμιου εμπορίου.

 

Οι θαλάσσιες μεταφορές έχουν ζωτική σημασία και για την Ενωμένη Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή ναυτιλία συνεισφέρει ουσιαστικά στην αειφόρο οικονομική ανάπτυξη, αυξάνοντας το εθνικό προϊόν των Ευρωπαϊκών χωρών, ενισχύει τη στρατηγική θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διαπραγματευτική της δύναμη στους Διεθνείς Οργανισμούς.

 

Η διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής ναυτιλίας αποτελεί σταθερό στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω ακριβώς της στρατηγικής της σημασίας, όπως άλλωστε αναγνωρίζεται μεταξύ άλλων και στην ανακοίνωση για την Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενώσεως του έτους 2009. Επιπλέον, η στρατηγική σημασία της ναυτιλίας για την Ε.Ε. είναι οικονομικής και πολιτικής φύσεως. Για παράδειγμα, οι θαλάσσιες μεταφορές, στα πλαίσια ενός ευαίσθητου γεωστρατηγικού περιβάλλοντος, παίζουν σημαντικό ρόλο σε εποχές στρατιωτικών κρίσεων και για την διενέργεια/εκτέλεση ειρηνευτικών (peacekeeping) αποστολών, για τις οποίες τα κράτη μέλη πρέπει να στηρίζονται στην ύπαρξη εθνικού / ευρωπαϊκού στόλου.

 

Η Ελλάδα είναι μία παραδοσιακά ναυτιλιακή χώρα και η εμπορική της ναυτιλία έχει διαδραματίσει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή της, στην αύξηση του κύρους της σε διεθνές επίπεδο, καθώς επίσης και στην κοινωνική και περιφερειακή συνοχή. Η Ελληνική Πολιτεία, αναγνωρίζοντας το ρόλο αυτό, έχει συμβάλλει στα πλαίσια των εκάστοτε διαμορφούμενων κοινωνικοοικονομικών συνθηκών, στην ανάπτυξη της Ελληνικής ναυτιλίας και στην απρόσκοπτη δραστηριοποίησή της διεθνώς. Στήριζε και στηρίζει, με αυξημένης τυπικής ισχύος θεσμικό πλαίσιο, τη ναυτιλιακή επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς επίσης και το Εθνικό νηολόγιο ώστε να εξασφαλίζεται η ανταγωνιστική θέση του ναυτιλιακού τομέα σε παγκόσμια κλίμακα.

 

Σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο γεωπολιτικά, η ελληνική ναυτιλία εν γένει, είναι ένας αξιόπιστος εταίρος στο παγκόσμιο εμπόριο, καλύπτοντας σημαντικό μέρος των αναγκών για τη μεταφορά ενέργειας και πρώτων υλών, ενώ παράλληλα διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση της διεθνούς ναυτιλιακής πολιτικής.

 

Η ναυτιλία – ως η πλέον παγκοσμιοποιημένη βιομηχανία στον τομέα του διεθνούς εμπορίου – στηρίζει ουσιαστικά την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, προσδίδοντας προστιθέμενη αξία σε όλους τους τομείς που αφορούν στην παραγωγή, την απασχόληση στα πλοία, στα ναυτιλιακά γραφεία και στους ναυτιλιακούς συνεργατικούς σχηματισμούς στην ξηρά (clusters). Η ελληνική ναυτιλία αποτελεί έναν από τους δύο βασικότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας μαζί με τον τουρισμό. Οι υψηλές επιδόσεις της ναυτιλίας, σε σχέση με την δοκιμαζόμενη ελληνική οικονομία κατά την περίοδο 2009-2011, αποδεικνύονται από το γεγονός ότι ήταν ο μόνος τομέας της οικονομίας, στον οποίο η ανεργία δεν προσέλαβε διαστάσεις πανδημίας ακολουθώντας τις μεταπτώσεις της οικονομικής δραστηριότητας, ενώ προσέφερε ευκαιρίες σταδιοδρομίας στους νέους μέσα από μια συστηματική εκστρατεία για την προσέλκυσή τους στο ναυτικό επάγγελμα.

 

Λόγω της εκτεταμένης δραστηριότητας στο θαλάσσιο εμπόριο μεταξύ τρίτων κρατών (crosstrade), η ελληνική ναυτιλία προσέφερε πολύτιμους πόρους για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική πολιτεία αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην διεθνή εκπροσώπησή της από εξειδικευμένα στελέχη σε όλους τους Διεθνείς Οργανισμούς που ασχολούνται με ναυτιλιακά θέματα, παράλληλα με την επανασύσταση ενός ισχυρού, εξειδικευμένου και ικανού να αντιμετωπίσει τις πολυσχιδείς προκλήσεις, διοικητικού φορέα.

 

Το 2011, τα οικονομικά δεδομένα για τα υπό ελληνική σημαία πλοία εξακολούθησαν να είναι άκρως ικανοποιητικά. Στο ελληνικό νηολόγιο, ήταν καταγεγραμμένα 2.014 πλοία (άνω των 100 gt), ισοδυναμίας 43.397.583gt. Η ελληνόκτητη ναυτιλία παραμένει στη πρώτη θέση διεθνώς. Ο ελληνόκτητος στόλος ανήρχετο σε 3.325 πλοία (άνω των 1.000gt) ήτοι 226,92 εκατομμύρια dwt, που αντιπροσωπεύουν το 14,83% της συνολικής χωρητικότητας διεθνώς. Η ελληνική σημαία κατέχει την έβδομη θέση διεθνώς και τη δεύτερη θέση στην ΕΕ σε χωρητικότητα του στόλου. Ο ελληνικών συμφερόντων στόλος με σημαίες της ΕΕ αντιπροσωπεύει το 39,52% της χωρητικότητας της Ε.Ε. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δραστηριότητες του ελληνόκτητου στόλου, επικεντρώνονται κατά 97,5% στο διεθνές θαλάσσιο εμπόριο. Παράλληλα με την ποντοπόρο ναυτιλία, η Ελλάδα διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους ακτοπλοϊκούς στόλους που συμβάλλει τα μέγιστα στην εδαφική και κοινωνική συνοχή της χώρας.

 

Ο αριθμός των ναυτιλιακών εταιρειών που βρίσκονται εγκατεστημένες στην Ελλάδα ανέρχεται στις 1.300,ενώ το ναυτιλιακό πλέγμα παρέχει απασχόληση, άμεσα ή έμμεσα, σε 200.000 άτομα. Το 2011 οι συναλλαγματικές εισροές που προήλθαν από τις υπηρεσίες της ποντοπόρου ναυτιλίας, ανήλθαν σε 14,1δισ. ευρώ σε σύγκριση με €15,4δισ. για το έτος2010), αντιστοιχώντας στο 6,72% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, καλύπτοντας το 35,28% του εμπορικού ελλείμματος της χώρας. Παρά τις αρνητικές συγκυρίες στην παγκόσμια οικονομία, σε γενικές γραμμές, η Ελλάδα συμβάλλει ουσιαστικά σε πολιτικό, οικονομικό και στρατηγικό επίπεδο στο διεθνές θαλάσσιο εμπόριο, ενώ οι προοπτικές είναι ελαφρώς αισιόδοξες, λόγω της συνεχούς αύξησης χωρητικότητας των υπό ελληνική σημαία πλοίων.

 

β. Λιμένες Η Ελλάδα διαθέτει εκατοντάδες δημόσιους Λιμένες, διαφορετικού μεγέθους και σημασίας, μεγάλης χωροταξικής διασποράς και ποικιλίας χρήσεων. Η λιμενική πολιτική και τεχνική εποπτεία επί συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων (της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων) ανήκουν στο ΥΝΑ, ενώ η υλοποίησή τους στο Υπουργείο Υποδομών ή την Περιφερειακή Διοίκηση.

Οι Ελληνικοί Λιμένες διαχειρίζονται πάνω από το 85% των εξωτερικών εμπορευματικών συναλλαγών της Ελλάδας και εξασφαλίζουν την τροφοδοσία των νησιών. Η ταξιδιωτική κίνηση μέσω ελληνικών λιμένων ανέρχεται στο 22% του συνόλου των επιβατών θαλασσίων μεταφορών σε όλη την Ε.Ε.

Πάνω από 100 Δημόσιες Αρχές που έχουν, μέσω παραχώρησης από το δημόσιο, το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης της Λιμενικής Ζώνης, ασκούν ταυτόχρονα διοίκηση και διαχείριση παρέχοντας το σύνολο των υπηρεσιών.

Η εν γένει χαμηλή αποδοτικότητα των φορέων διαχείρισης των Λιμένων, οι πολλές εμπλεκόμενες υπηρεσίες, η πολυπλοκότητα των διαδικασιών και η έλλειψη σαφούς κανονιστικού – ρυθμιστικού πλαισίου, δυσχεραίνουν την έγκαιρη παρέμβαση σε πολλά θέματα, όπως οι υποδομές, η συμμόρφωση με διεθνείς υποχρεώσεις, ενώ παράλληλα προκαλούν διαφυγή ή/και χαμηλή ανταποδοτικότητα των εσόδων, περιορίζοντας τελικά την επενδυτική δραστηριότητα.

 

Ειδικότερα για τις επενδύσεις, παρά το σημαντικό αριθμό έργων εκσυγχρονισμού που έχουν υλοποιηθεί (αν και σαφώς μικρότερο σε σχέση με τα άλλα μέσα μεταφοράς), υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις που περιορίζουν τις μεγάλες δυνατότητες αξιοποίησης των Λιμένων, ενώ οι ανεπαρκείς διασυνδέσεις και ο προβληματικός συντονισμός με τα αντίστοιχα δίκτυα, δεν επιτρέπουν συνδυασμένες μεταφορές, δημιουργώντας έτσι μεγάλη επιβάρυνση στην εθνική οικονομία.

Τα κύρια προβλήματα της υφισταμένης κατάστασης στις θαλάσσιες μεταφορές στο τομέα των λιμένων, εντοπίζονται στα εξής:

(α) Στην οργανωτική και διοικητική δυσλειτουργία του λιμενικού συστήματος της χώρας.

(β) Στην ανεπάρκεια των λιμενικών υποδομών και την σχεδόν παντελή έλλειψη συντήρησης των λιμενικών εγκαταστάσεων.

 

Η ανεπάρκεια των λιμενικών υποδομών, συνοπτικά, εντοπίζεται στα εξής:

1. Εξωτερικά έργα: Πολλοί λιμένες, κυρίως στα μικρότερα νησιά, διαθέτουν ανεπαρκή εξωτερικά λιμενικά έργα (κυματοθραύστες, μώλους).

2. Εσωτερικά λιμενικά έργα: Οι συνηθέστερες ελλείψεις των λιμενικών υποδομών αφορούν σε ανεπαρκή εσωτερικά λιμενικά έργα για την εξυπηρέτηση πολλαπλών ταυτόχρονων καταπλόων / αποπλόων. Οι ελλείψεις αυτές εξετάζονται βεβαίως σε σχέση με την κίνηση που εξυπηρετεί ο λιμένας. Τα προβλήματα ποικίλουν από τη γενική διάταξη και τους ανεπαρκείς χερσαίους χώρους του λιμένα έως τα επιμέρους τεχνικά που έχουν όμως μεγάλη σημασία στη προσέγγιση και ελλιμενισμό των πλοίων , όπως η χαμηλή στάθμη των κρηπιδωμάτων, η απουσία προσκρουστήρων και δεστρών ικανής ελκτικής δυνάμεως για να ανταποκρίνονται στις υψηλές έλξεις των μεγάλων πλοίων.

3. Επιβατικοί Σταθμοί: Παρατηρείται σχεδόν παντελής έλλειψη σύγχρονων επιβατικών σταθμών. Οι σύγχρονοι επιβατικοί σταθμοί που δημιουργήθηκαν πρόσφατα, στα πλαίσια των έργων που υλοποιήθηκαν στη διάρκεια των προηγούμενων προγραμματικών περιόδων στους Λιμένες Λαυρίου, Μυκόνου, Πατρών και Ηγουμενίτσας, αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα αυτό. Στους περισσότερους λιμένες ή δεν υπάρχουν καθόλου εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης της επιβατικής κίνησης, ή υπάρχουν πρόχειρες κατασκευές, στέγαστρα, καφετέριες κλπ.

4. Προσβάσεις στο λιμένα: Είναι μεγάλης σημασίας στις συνδυασμένες μεταφορές. Οι συνηθέστερες ελλείψεις και προβλήματα συνίστανται α) Ελλείψεις συγκοινωνιακών προσβάσεων προς τους λιμένες β) Εμπλοκή της κίνησης των οχημάτων από/προς τον λιμένα με την κίνηση της πόλης γ) Στους μεγάλους λιμένες, όπου και είναι απαραίτητο παρατηρείται η έλλειψη μιας εσωτερικής περιμετρικής οδού, η οποία συνδέει διαφορετικά λιμενικά τμήματα μεταξύ τους και με το εξωτερικό οδικό δίκτυο μέσω πυλών.

5. Εφαρμογή διεθνών κανονισμών για την ασφάλεια των λιμένων και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Στην Ελλάδα εφαρμόζονται οι διεθνείς κανονισμοί για την ασφάλεια λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων (ISPS, Οδηγία 2005/65/ΕΚ) όπως και η ευρωπαϊκή οδηγία 2009/59 για την παραλαβή αποβλήτων και κατάλοιπων φορτίου. Οι κανονισμοί ασφαλείας εφαρμόζονται ιδιαίτερα σε λιμένες που υποδέχονται διεθνείς (εμπορικούς και επιβατικούς) πλόες ενώ οι κανονισμοί για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος εφαρμόζονται σε όλους τους λιμένες ασχέτως μεγέθους, προέλευσης καταπλεόντων πλοίων, ή φορτίου που μεταφέρουν. Η περιοδική ανανέωση των σχετικών πιστοποιητικών εφαρμογής είναι υποχρεωτική. Αυτό συνεπάγεται ότι το προσωπικό, και ιδιαίτερα τα εμπλεκόμενα μέσα και συστήματα – επίγεια ή πλωτά – πρέπει να είναι σε συνεχή ετοιμότητα και ικανοποιητική κατάσταση. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει πιστοποίηση καταλληλότητας ,απαιτούνται σοβαρές επενδύσεις για να αποκτηθεί

Υποδομές Διοίκησης και υπηρεσιών

γ1. Η Διοικητική κατάσταση ως προς τις υπηρεσίες του υπουργείου δεν είναι αυτή που απαιτείται ώστε να προσφέρει τις υπηρεσίες που είναι αναγκαίες σε ένα τομέα υψηλής και διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Στο παρελθόν έγιναν προσπάθειες εκσυγχρονισμού που όμως δεν ολοκληρώθηκαν κυρίως εξαιτίας των πολλών διοικητικών αλλαγών. Μεταξύ άλλων οι αλλαγές αυτές είχαν σαν συνέπεια να μη διαθέτουν πιστοποίηση τελικού δικαιούχου και άρα εκτέλεσης έργων ΕΣΠΑ πολλές αρμόδιες διευθύνσεις.

 

γ2. Η Διοικητική κατάσταση ως προς την ασφάλεια ναυσιπλοΐας και το ΛΣ

Το έτος 1919, ιδρύθηκε το Λιμενικό Σώμα το οποίο μέχρι το έτος 2009 υπαγόταν στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, ενώ από τον Οκτώβριο 2009 μέχρι τον Ιούνιο 2012 υπήχθη στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Με το Ν.3922/2011 συστήθηκε το Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, ως κεντρική επιτελική μονάδα διοίκησης του Σώματος.

Από τον Ιούνιο του 2012 και ύστερα από την σύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας, το Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ υπάγεται πλέον στο ανασυσταθέν Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.

Το Λιμενικό Σώμα–Ελληνική Ακτοφυλακή στοχεύει στη διαφύλαξη των θαλασσίων συνόρων της χώρας, την αστυνόμευση των θαλασσών και λιμένων, την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την υλοποίηση επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης, την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και των γενικά έκνομων ενεργειών στο χώρο αρμοδιότητάς του, αλλά και την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος.

Σύγχρονες απειλές με διεθνείς προεκτάσεις, όπως το οργανωμένο έγκλημα, η εμπορία ανθρώπων, το οικονομικό έγκλημα, η διακίνηση ναρκωτικών, η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση και η ρύπανση του περιβάλλοντος έχουν εξελιχθεί ποσοτικά και ποιοτικά, έχουν υπερβεί τα συμβατικά μέτρα και έχουν αναδειχθεί σε μείζονα ζητήματα αναδεικνύοντας περισσότερο από ποτέ επιτακτική την εξασφάλιση, της ασφάλειας και της προστασίας των πολιτών έναντι όλων αυτών των κινδύνων.

Βασική πύλη εισόδου των παράνομων μεταναστών προς την Ε.Ε. αποτελεί η χώρα μας, ενώ ένα μεγάλο μέρος διενεργείται μέσω θαλάσσης από την Τουρκία. Αυτό επιβάλλει, ως ζωτική, την ανάγκη επιτήρησης της κίνησης των πλοίων στις αντίστοιχες περιοχές αλλά και την ανάγκη άμεσης και δραστικής επέμβασης όπου και όποτε απαιτείται από τις σχετικές συνθήκες.

Οι συνθήκες αυτές και επιπρόσθετα, οι υποχρεώσεις της Χώρας μας, οι οποίες διαμορφώνονται από το πλέγμα της διεθνούς και ενωσιακής νομοθεσίας και των δράσεων που αναλαμβάνονται στους τομείς της προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος, της ασφάλειας ναυσιπλοΐας, της προστασίας των θαλασσίων συνόρων κλπ, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα με άμεση συνέπεια και τις αυξημένες υποχρεώσεις των αρμόδιων αρχών να ανταποκριθούν στις αντίστοιχες απαιτήσεις.

 Προς αυτή την κατεύθυνση, έχει πλέον ιδιαίτερη σημασία η διεύρυνση και ισχυροποίηση του ρόλου του Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ στο διεθνές περιβάλλον με ιδιαίτερη έμφαση στη συνεργασία με τα αρμόδια διεθνή όργανα όπως ο ΙΜΟ, τις Υπηρεσίες και Οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. EMSA, FRONTEX), όργανα που θα δημιουργηθούν στο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής, όπως το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Αρχηγών Ακτοφυλακών που ήδη λειτουργεί, αλλά και τρίτων χωρών.

Παράλληλα, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί και ο ρόλος που θα κληθεί να διαδραματίσει το Λιμενικό Σώμα υπό το νεοσύστατο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, ο οποίος θα αφορά στην υποστήριξη της ανάπτυξης και τη διοίκηση της ελληνικής ναυτιλίας.

 Tα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά δεδομένα και ο χαρακτήρας της Ελλάδας ως κατεξοχήν ναυτικής χώρας επιβάλλουν τη στήριξη της ελληνικής ναυτιλίας υπό ένα ενιαίο φορέα και την επανασύνδεσή του με το Λιμενικό Σώμα το οποίο, ιστορικά, υποστηρίζει την Εμπορική Ναυτιλία ταυτόχρονα με την προάσπιση της ασφάλειας και τάξης στο θαλάσσιο χώρο και τους λιμένες της χώρας.

 

δ. Ανθρώπινοι πόροι

δ1. Ναυτική εκπαίδευση. Το Υπουργείο είναι αρμόδιο για την παροχή Ναυτικής Εκπαίδευσης στη χώρα μας, Ελέγχει –εποπτεύει την καλή λειτουργία των σχολών Εμπορικού Ναυτικού και προβαίνει σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για τον εκσυγχρονισμό τους

H Εκπαίδευση των Ελλήνων Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού (Πλοιάρχων και Μηχανικών) γίνεται σε δέκα (10) Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού που λειτουργούν σε όλη την Ηπειρωτική και Νησιωτική χώρα και ανήκουν στην βαθμίδα της ανώτερης επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης.

Εκτός από τις ΑΕΝ υπό την εποπτεία του Υπουργείου, λειτουργούν τρία Κέντρα Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (ΚΕΣΕΝ), Πλοιάρχων – Μηχανικών και Ραδιοηλεκτρονικών, όπου μετεκπαιδεύονται υποχρεωτικά όλοι οι αξιωματικοί Ε.Ν, προκειμένου να εξελιχθούν επαγγελματικά ενώ επίσης παρέχεται εκπαίδευση σε διάφορα ειδικά σχολεία όπως ασφάλειας δεξαμενόπλοιων, ιατρικής φροντίδας, επιβατηγών οχηματαγωγών κ.λπ., τα οποία είναι απαραίτητα για τον εφοδιασμό των επαγγελματιών σπουδαστών τους με τις απαραίτητες για τη σταδιοδρομία τους πρόσθετες γνώσεις και πιστοποιήσεις.

Στο χώρο της ναυτικής εκπαίδευσης λειτουργούν επίσης δύο Σχολές Σωστικών και Πυροσβεστικών Μέσων (ΣΣΠΜ) στον Ασπρόπυργο και στην Νέα Μηχανιώνα στις οποίες παρέχεται η βασική και προχωρημένη εκπαίδευση στα σωστικά και πυροσβεστικά μέσα των πλοίων σε ναυτικούς όλων των βαθμίδων. Το Υπουργείο πέρα των ανωτέρω ελέγχει και πιστοποιεί την επαγγελματική κατάρτιση και ικανότητα τόσο των υπολοίπων κατηγοριών Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού (Οικονομικών και Ηλεκτρολόγων), όσο και των κατωτέρων πληρωμάτων (καταστρώματος και μηχανής) με την παροχή και εποπτεία της εποπτεία εκπαίδευσής τους και τη διοργάνωση εξετάσεων πιστοποίησης της επαγγελματικής τους επάρκειας.

Ομοίως αυτό γίνεται και για το προσωπικό ενδιαίτησης των πλοίων, όπου στους μεν θαλαμηπόλους παρέχεται εκπαίδευση στην Δημόσια Σχολή Εμπορικού Ναυτικού Θαλαμηπόλων στους δε Μαγείρους και Φροντιστές παρέχεται πιστοποίηση της επαγγελματικής τους ικανότητας και επάρκειας μετά από διενέργεια εξετάσεων.

Η χρηματοδότηση της ΝΕ γίνεται μέσω του ειδικού λογαριασμού ΚΝΕ οι πόροι του οποίου είναι μειωμένοι λόγω της ανεργίας και της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών. Στην ίδια περίοδο η ζήτηση της ΝΕ αυξάνεται απαιτώντας πόρους για τις κτιριακές υποδομές και τους εξοπλισμούς. Για το λόγο αυτό η κοινοτική συγχρηματοδότηση είναι καθοριστικής σημασίας για την ΝΕ. Είναι επίσης αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός των προγραμμάτων και η δημιουργία συστήματος αξιολόγησης και πιστοποίησης της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης. Στο σύστημα αυτό θα περιληφθεί και ο σχεδιασμός διαδικασιών πιστοποίησης, αναγνώρισης και ισοτιμίας των τίτλων σπουδών που παρέχουν τα ιδιωτικά κέντρα εκπαίδευσης και, κυρίως, κατάρτισης. Με την υλοποίηση του έργου αυτού, αναμένεται να αρθεί και η εκκρεμότητα σχετικά με τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας εξάσκησης του ναυτικού επαγγέλματος, η οποία συνδέεται με την αξιολόγηση των Σχολών, δημόσιων και ιδιωτικών, την πιστοποίηση των προσόντων και των δεξιοτήτων, και την αναγνώριση των τίτλων που παρέχονται από φορείς Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

δ2. Ναυτική εργασία Η ναυτική ανεργία βρίσκεται σε άνοδο αν και με τα ισχύοντα συστήματα καταγραφής της δεν αποκομίζεται η ακριβής εικόνα. Η ιδιαιτερότητα του ναυτικού επαγγέλματος μαζί με τη δυσκολία καταγραφής της ακριβούς κατάστασης στο χώρο της ναυτικής ανεργίας και τις επιλεξιμότητες του ΕΚΤ που δεν χρηματοδοτούν παρά μόνο «πολιτικές ενεργούς απασχόλησης» εμποδίζουν το σχεδιασμό στοχευμένων δράσεων που αντιστοιχούν στους παράγοντες διαμόρφωσης της ανεργίας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε όλες τις ειδικότητες οι προσφερόμενοι προς εργασία που είχε καταγράφει το ΓΕΝΕ τον 9/2012 ήταν 3280 ενώ δικαιούχοι του επιδόματος ήταν μόνο 671,δηλ το 20,46%.

Η προϋπόθεση των 3 ετών θαλάσσιας υπηρεσίας είναι πλέον πολύ δύσκολο να ικανοποιηθεί και το ισχύον ποσό επιδόματος ανεργίας, για όσους το δικαιούνται, είναι σημαντικά μικρότερο από αυτό του ΟΑΕΔ {για έγγαμους/διαζευγμένους ναυτικούς με παιδιά είναι 294 ευρώ και 235 χωρίς παιδιά, ενώ για τον ΟΑΕΔ είναι 360 με προσαύξηση 22% για κάθε προστατευόμενο μέλος)

2. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝΤΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

α. Η Ναυτιλία ως οικονομική δραστηριότητα δεν έχει χρηματοδοτηθεί μέσω των Κοινοτικών Πλαισίων ή του ΕΣΠΑ

β. Λιμένες. Δεδομένου του μεγάλου αριθμού λιμένων αλλά και της διαφορετικής σημασίας και συνεισφοράς στο σύστημα θαλασσίων μεταφορών, η σημερινή κατάσταση των λιμενικών εγκαταστάσεων (υποδομών και ανωδομών) ποικίλλει αντίστοιχα.

Κατά τη διάρκεια των τριών προγραμματικών περιόδων έχει υλοποιηθεί σημαντικός αριθμός παρεμβάσεων βελτίωσης και εκσυγχρονισμού σε επιλεγμένα εμπορευματικά και ακτοπλοϊκά λιμάνια. Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν συμβάλλει συνολικά στην ανάπτυξη των πανευρωπαϊκών θαλάσσιων εμπορευματικών διαδρόμων και στην ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης της χώρας.

Παρόλο που ο προγραμματισμός των έργων και η ένταξη τους στα χρηματοδοτικά προγράμματα γινόταν με την έγκριση Kεντρικών Δημοσίων Υπηρεσιών (Υπ. Εμπορικής Ναυτιλίας, ΥΠΕΧΩΔΕ κ.α.) εν τούτοις δεν ήταν πάντα απόρροια σχεδιασμού ενιαίας λιμενικής πολιτικής που θα εξειδίκευε την λειτουργία και τις ανάγκες κάθε λιμένα και θα προγραμμάτιζε τα αντίστοιχα έργα. Αναπόφευκτα, αφενός, υπάρχουν ανεπάρκειες οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις περιορίζουν την ανάπτυξη λιμενικών δραστηριοτήτων, αφετέρου, υλοποιήθηκαν έργα μεγάλης κλίμακας τα οποία δεν αξιοποιούνται πλήρως για τον σκοπό που κατασκευάστηκαν.

γ. Υποδομές διοίκησης και υπηρεσιών

γ1. Η διοικητική κατάσταση του υπουργείου δεν είναι αυτή που απαιτείται ώστε να προσφέρει τις υπηρεσίες που είναι αναγκαίες σε ένα τομέα υψηλής και διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Στο παρελθόν έγιναν πολλές προσπάθειες εκσυγχρονισμού που δεν ολοκληρώθηκαν ,κυρίως εξαιτίας των πολλών διοικητικών αλλαγών. που μεταξύ άλλων είχαν σαν συνέπεια να μη διαθέτουν πιστοποίηση τελικού δικαιούχου πολλές αρμόδιες διευθύνσεις

Συγχρηματοδοτούμενες δράσεις στο πλαίσιο του Γ’ Κ.Π.Σ.

Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, ως πρώην Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού του, άρχισε την υλοποίηση του έργου “Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Στοιχείων Ελληνικής Ναυτιλίας – e-Ναυτιλία” και του υποστηρικτικού του «Εκπαίδευση χρηστών στο Ολοκληρωμένο Σύστημα ηλεκτρονικής διαχείρισης στοιχείων Ελληνικής Ναυτιλίας – e–Ναυτιλία» με στόχο την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες και την επίτευξη πιο ασφαλούς και ποιοτικής ναυτιλίας. Το εν λόγω έργο δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί στην διάρκεια του Γ’ ΚΠΣ. Έγιναν προσπάθειες να μεταφερθεί στο Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση» του ΕΣΠΑ 2007-2013 αλλά δεν εγκρίθηκε η ένταξή του.

 

Συγχρηματοδοτούμενες δράσεις το πλαίσιο του ΕΣΠΑ

Δεν εντάχθηκαν και δεν χρηματοδοτήθηκαν δράσεις από πλευράς οργάνωσης και αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις

γ2. Το Λιμενικό Σώμα έχει εντάξει και υλοποιήσει συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, είτε μέσω των Διαρθρωτικών Ταμείων (Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων) είτε μέσω Κοινοτικών Πρωτοβουλιών ή άλλων Κοινοτικών Προγραμμάτων (Γ ΚΠΣ και ΕΣΠΑ 2007-2013), για την προμήθεια εξοπλισμού ή την υποστήριξη άλλων δράσεων αρμοδιότητάς του.

 

Συγχρηματοδοτούμενες δράσεις Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ στο πλαίσιο του Γ Κ. Π. Σ.

Στο πλαίσιο υλοποίησης του Γ ΚΠΣ, το Λιμενικό Σώμα, ως φορέας που υπαγόταν κατά κύριο λόγο στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, προχώρησε στην υλοποίηση μιας σειράς προγραμμάτων με τα οποία τέθηκε η βασική δομή που απαιτείται για τον εκσυγχρονισμό του. Συγκεκριμένα:

Έργα και προγράμματα Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ που χρηματοδοτήθηκαν από το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000-2006:

–        Προμήθεια ναυαγοσωστικών σκαφών και περιπολικών πλοίων ανοικτής θαλάσσης.

–        Προμήθεια ελικοπτέρων έρευνας και διάσωσης.

–        Προμήθεια πλοίων καταπολέμησης ρύπανσης και εξοπλισμού έρευνας και εντοπισμού θαλάσσια ρύπανσης.

–        Προμήθεια περιπολικών οχημάτων.

–        Προμήθεια επιχειρησιακού εξοπλισμού και άλλου ειδικού εξοπλισμού.

–        Ανάπτυξη εκσυγχρονισμός τηλεπικοινωνιών Λιμενικού Σώματος και των περιφερειακών υπηρεσιών.

–        Δημιουργία συστήματος ραδιοεπικοινωνιών.

–        Κατασκευή κτιρίων Λιμενικών Αρχών.

Σημειώνεται ότι το ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ συμμετείχε και συμμετέχει σε λοιπά κοινοτικά προγράμματα με απευθείας χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για θέματα ελέγχου αλιείας (έργα για εκπαίδευση προσωπικού επί θεμάτων αλιείας, εφαρμογή κανονισμών, προμήθεια εξοπλισμού για τον καλύτερο έλεγχο της αλιείας καθώς και άλλες δράσεις που ενισχύουν την αστυνόμευση σε θέματα αλιείας).

 Συγχρηματοδοτούμενες δράσεις Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013

Η συμμετοχή του φορέα ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ σε επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ δεν είναι η αναμενόμενη, καθόσον οι συνεχείς διοικητικές αλλαγές που συντελέστηκαν λειτούργησαν ανασταλτικά σε σχέση με τις απαιτούμενες διαδικασίες του ΕΣΠΑ 2007-2013. (πχ απόκτηση Διαχειριστικής Επάρκειας).

Ειδικότερα, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, υλοποιούνται επ’ ωφελεία του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» μέσω της εταιρίας του Δημοσίου “Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. (ΚτΠ Α.Ε.)” κατόπιν σύναψης σχετικής Προγραμματικής Συμφωνίας, τα παρακάτω έργα σε συνεργασία με την ΕΛΑΣ και το ΠΣ, φορείς που υπάγονται στο Υπουργείο Δημοσίας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη:

–        Σύστημα Ναυτιλιακών Πληροφοριών στην Υπηρεσία του Πολίτη

–        Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες /ΕΛΑΣ-ΠΣ-ΛΣ (παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΥΠτΠ)

–        Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση των υπηρεσιών του Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσης Εκτάκτων Αναγκών “112” με χρήση ΤΠΕ για τη βέλτιστη διαχείριση περιστατικών έκτακτης ανάγκης-κρίσεων και την έγκαιρη ενημέρωση των Πολιτών.

–        Κωδικοποίηση Νομοθεσίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη

Τα έργα αυτά αφορούν δράσεις που στοχεύουν στην αναβάθμιση των υπηρεσιών προς τον πολίτη με την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, τη διασφάλιση της επιχειρησιακής ετοιμότητας των Σωμάτων Ασφάλειας (συμπεριλαμβανομένου και του Λιμενικού Σώματος) με την προμήθεια εξοπλισμού και επιχειρησιακών μέσων και την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των Υπηρεσιών τους.

Παράλληλα, βρίσκεται υπό εξέλιξη στο πλαίσιο συνεργασίας του Α.Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ με την Αστυνομία της Κύπρου έργο με τίτλο «Διασυνοριακή συνεργασία σε θέματα Θαλάσσιας Επιτήρησης» στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδα – Κύπρος 2007-2013 του στόχου «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία».

Το έργο αποσκοπεί στην καλύτερη επιτήρηση των θαλασσίων μεταφορών και των θαλασσίων συνόρων από το Λιμενικό Σώμα-ΕΛ.ΑΚΤ και στην αντιμετώπιση προβλημάτων ασφάλειας, κυρίως παράνομης μετανάστευσης και άλλων παράνομων ενεργειών (λαθρεμπόριο, διακίνηση ναρκωτικών τρομοκρατία), αναμένεται δε ότι θα συμβάλλει στη θωράκιση των εκτεταμένων θαλάσσιων συνόρων της χώρας και θα ενισχύσει την ασφάλεια των πλοίων και της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα

Πλέον αυτών, βρίσκεται υπό προεργασία πρόταση έργου στο Ε.Π. «Ενίσχυση Προσπελασιμότητας» που αφορά στην αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου συστήματος VTMIS του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ, έργο απαραίτητο γα τη διασφάλιση και αναβάθμιση της λειτουργίας του υφιστάμενου συστήματος διαχείρισης θαλάσσιας κυκλοφορίας πλοίων.

Μέσω των προγραμμάτων και παρεμβάσεων που προαναφέρθηκαν επετεύχθησαν στόχοι που συνέβαλαν:

–        Στην οργάνωση και εκσυγχρονισμό του Λιμενικού Σώματος με τη χρήση «έξυπνων» συστημάτων επιτήρησης, την εισαγωγή συστημάτων επικοινωνιών τελευταίας γενιάς και την εισαγωγή και χρήση της πληροφορικής στη διοίκηση και διαχείριση πληροφοριών.

–        Την ουσιώδη βελτίωση της εφαρμογής και ελέγχου εφαρμογής του νόμου στο θαλάσσιο χώρο (εσωτερικό δίκαιο, Κοινοτικό Δίκαιο, Διεθνείς Συμβάσεις) με την ανανέωση των επιχειρησιακών μέσων του Λιμενικού Σώματος και τη προμήθεια πλωτών περιπολικών ανοικτής θαλάσσης, αστυνομικών ελικοπτέρων και αεροσκαφών

–        Την αναπροσαρμογή προγραμμάτων της εκπαίδευσης του προσωπικού

–        Τη βελτίωση της ασφάλειας των διακινούμενων στη θάλασσα (επιβατών, φορτίων και πλοίων).

–        Το περιορισμό της ρύπανσης της θάλασσας.

δ. Ανθρώπινοι πόροι

δ1. Ναυτική εκπαίδευση

Το YNA ,μέσω της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Ναυτικών υλοποιεί Τομεακά και Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013.Συγκεκριμένα:

TOMEAKA ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Ε.Π. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού:

α) Πρακτική Άσκηση Α΄ετών σπουδαστών Α.Ε.Ν. επί πλοίου2008-2010και 2011-2015

β) «Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών των ΑΕΝ και στελεχών ΥΝΑ»,

γ) «Ολοκληρωμένο Σύστημα ασύγχρονης ηλεκτρονικής τηλεκπαίδευσης (e-learning)»

δ) «Πρόγραμμα πληροφόρησης – προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα & προβολής των Α.Ε.Ν»

ε) Δημιουργία γραφείων διασύνδεσης / σταδιοδρομίας στις ΑΕΝ

στ) Υποστήριξη εκπαιδευτικού συστήματος

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ:

-“ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΝΗΣΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ 2007-2013″

«Προμήθεια Τεχνικού και Εκπαιδευτικού εξοπλισμού ΑΕΝ» Χίου, Οινουσσών, Κρήτης, Σύρου»

-“ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ – ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ – ΗΠΕΙΡΟΣ 2007-2013”

«Προμήθεια Τεχνικού και Εκπαιδευτικού εξοπλισμού ΑΕΝ» Κύμης, Ηπείρου

– Ε.Π. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ-ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ 2007-2013

 «Προμήθεια Τεχνικού και Εκπαιδευτικού εξοπλισμού ΑΕΝ/ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ»

-“ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ-ΘΡΑΚΗ 2007-2013”

 «Προμήθεια Τεχνικού και Εκπαιδευτικού εξοπλισμού σχολών Ε.Ν κεντρικής Μακεδονίας»

-“ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 2007-2013”

 «Προμήθεια Τεχνικού και Εκπαιδευτικού εξοπλισμού σχολών Ε.Ν ΑΤΤΙΚΗΣ»

Το αποτέλεσμα των παρεμβάσεων αυτών είναι ουσιαστικό διότι έγινε δυνατή η Τεχνική Υποδομή των ανά την Ελλάδα Ναυτικών Ακαδημιών και η συμβατότητά τους με τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης STCW. Η προβλεπόμενη χρηματοδότησή τους αποκλειστικά μέσω του Κεφαλαίου Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΚΝΕ) δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει τους απαιτούμενους για τους σκοπούς αυτούς πόρους

Σημαντικά βήματα δεν έγιναν στην επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού. Τα προβλήματα αφορούν περισσότερο στην ενημέρωσή για τη σύγχρονη ναυτική τεχνολογία αλλά και στην έλλειψη πρόσφατης εμπειρίας στη θάλασσα, ενώ υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες προσέλκυσης εκπαιδευτών υψηλού επιπέδου, λόγω έλλειψης προσοντολογίου αλλά και κινήτρων. Παράλληλα, απουσιάζει η αξιολόγηση των εκπαιδευτών καθώς και η δυνατότητα μετεκπαίδευσής τους.

δ2. Ναυτική εργασία

1.       Ε.Π. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (τρεις περίοδοι ) 

Κατάρτιση ανέργων ναυτικών και παροχή επαγγελματικής πιστοποίησης σύμφωνα με τις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης STCW78/95

2.       ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΥΡΕΣΕΩΣ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΓΕΝΕ) στο πλαίσιο της υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών προς τους ανέργους ναυτικούς

Οι παρεμβάσεις αυτές είναι επίσης μεγάλης σημασίας διότι η προβλεπόμενη χρηματοδότησή τους από ίδιους πόρους δεν θα ήταν δυνατή λόγω της ανεπάρκειας των πόρων αυτών.

3. ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΥΝΑΜΙΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ

α/α	ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ	ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ	ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ	ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ	ΑΠΕΙΛΕΣ
1.	Ενίσχυση της πρόσβασης, χρήσης και ποιότητας, των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών	1.Ύπαρξη ικανού και ευέλικτου προσωπικού σε θέματα τεχνικής εξειδίκευσης. Αξιόλογος πυρήνας στελεχών με κατανόηση των στόχων της «Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης»   2.Εξειδίκευση του Υπουργείου και των στελεχών του σε θέματα νησιωτικής αλλά κυρίως ΟΘΠ εκ των οποίων θα προκύψουν αυξημένες ανάγκες ΤΠΕ κυρίως στους τομείς ολοκληρωμένης θαλάσσιας επιτήρησης ,θαλάσσιας διακυβέρνησης και βάσεων γνώσεων και δεδομένων ΛΙΜΕΝΕΣ Υπό εισαγωγή σοβαρή πληροφοριακή υποδομή στους λιμένες (single maritime window)	1.Ελλειψηολοκληρωμένουστρατηγικούσχεδίου για την εισαγωγή ΤΠΕ, για τον εκμοντερνισμό και ανάπτυξη της παραγωγικότητας 2.Ελλείψεις στον εξοπλισμό και την μηχανοργάνωση των Υπηρεσιών 3.Ελλειπής μηχανοργάνωση και μη ολοκλήρωση της διασύνδεσης Λιμενικών Αρχών με Κεντρικές Υπηρεσίες ΛΙΜΕΝΕΣ Το σχετικά αδιευκρίνιστο χρονοδιάγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που αφορά κυρίως τους λιμένες που σχετίζονται με ανάγκες σοβαρής πληροφοριακής υποδομής	1.Απόκτηση τεχνογνωσίας μέσω της υλοποίησης έργων νέας γενιάς 2. Προφανής πλέον ανάγκη και απαίτηση ανάπτυξης σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων και ηλεκτρονικών υπηρεσιών για την άμεση εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων και πολιτών και την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας 3.Θετικές ευρωπαϊκές Συγκυρίες Σε όλες τις ΕΕ πολιτικές και στην ΟΘΠ που αφορά ιδιαιτέρως το Υπουργείο ,ο τομέας εφαρμογών ΤΠΕ έχει πρωτεύοντα ρόλο   4. Θετικές εθνικές συγκυρίες. Υπάρχει έντονη δραστηριοποίηση των δημόσιων φορέων προς τη διαλειτουργικότητα. Αύξηση της εξοικείωσης των πολιτών στην ιδέα της «Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» και δημιουργία «απαίτησης» παραγωγικότητας μέσω των ηλεκτρονικών εφαρμογών   ΛΙΜΕΝΕΣ Οι υψηλές απαιτήσεις πληροφοριακών συστημάτων στο πλαίσιο της ΟΘΠ και οι διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις	1. Δυσχέρειες στην υλοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών λόγω του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου 2. Συνεχείς αλλαγές του διοικητικού πλαισίου. 3.Η μη εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου για τη συστηματική εισαγωγή και χρήση ΤΠΕ 4. Οι μεγάλης κλίμακας εφαρμογές που είναι απαραίτητες δυνατόν να μη ολοκληρωθούν στο προβλεπόμενο χρόνο ΛΙΜΕΝΕΣ Η πιθανή χρονική αναντιστοιχία με το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων μπορεί να αναστείλει εφαρμογές
2.	Ενίσχυση της μετάβασης προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων σε όλους τους τομείς	Το ΥΝΑ είναι ο αρμόδιος φορέας να εξειδικεύσει και να συντονίσει την εφαρμογή της πολιτικής αυτής στο πλαίσιο της «Γαλάζιας Ανάπτυξης» της ΟΘΠ και της ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΛΙΜΕΝΕΣ Αξιοσημείωτη δρομολόγηση πλοίων νέας τεχνολογίας και ταχύπλοων και γενικά βελτίωση του ακτοπλοϊκού στόλου με πλοία νέας περιβαλλοντικά φιλικής τεχνολογίας.	Η παγκοσμιοποιημένη διάσταση της ναυτιλίας δεν ευνοεί τη λήψη μέτρων μόνο σε επίπεδο κράτους   Η διαμετακόμιση με containerships κατατάσσεται στις υψηλά ρυπαίνουσες δραστηριότητες         ΛΙΜΕΝΕΣ   Περιορισμένη χωρητικότητα και δυνατότητα εξυπηρέτησης πλοίων νέας τεχνολογίας ιδιαίτερα από τους μικρότερους αλλά ελκυστικούς λιμένες	Η συμπαγής και συνεχώς εμπλουτιζόμενη ΟΘΠ στο πλαίσιο της οποίας θα υπάρξουν σχετικές χρηματοδοτήσεις   Το μεγάλο κόστος των ορυκτών καυσίμων στις θαλάσσιες μεταφορές ωθεί τους διεθνείς οργανισμούς ναυτιλίας στην ενθάρρυνση εναλλακτικών λύσεων ΛΙΜΕΝΕΣ Αξιοποίηση των δυνατοτήτων ΔΕΔ-Μ από τα σημαντικότερα λιμάνια	Το κόστος ναύλωσης που σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από το χρησιμοποιούμενo καύσιμο, δεν εγγυάται επιλογές χαμηλών ρύπων σε όλες τις περιπτώσεις και συνθήκες   ΛΙΜΕΝΕΣ   Αντικειμενική ακαταλληλότητα πολλών μικρών λιμένων για μεγάλα πλοία νέας τεχνολογίας
3.	Προώθηση της προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές, της πρόληψης και της διαχείρισης του κινδύνου	Μεγάλες δυνατότητες του ΛΣ ιδιαίτερα στην πρόληψη και διαχείριση του σχετικού κινδύνου στη θάλασσα και τις παράκτιες περιοχές	Ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό για την υλοποίηση σχεδίων που θα εκπονηθούν	Δυνατότητες για συνεργασία με άλλους φορείς ή χώρες στο πλαίσιο της ΕΕ και της ΟΘΠ ιδιαίτερα στο τομέα της ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιων ζωνών.	Το συνεχώς διευρυνόμενο αντικείμενο του ΛΣ με την ταυτόχρονη μείωση του ανθρώπινου δυναμικού του

 

4.	Προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων	Υποχρέωση εφαρμογής των πολιτικών περιβάλλοντος στο πλαίσιο της ΟΘΠ και Νησιωτικής πολιτικής τις οποίες το Υπουργείο συντονίζει. Το ΥΝΑ διαθέτει δια του ΛΣ τη δυνατότητα και εμπειρία επιτήρησης του περιβάλλοντος στο θαλάσσιο χώρο   ΛΙΜΕΝΕΣ Συμμόρφωση με ευρωπαϊκή οδηγία για παραλαβή αποβλήτων και καταλοίπων φορτίων	Έλλειψη επαρκούς και σύγχρονου επιχειρησιακού εξοπλισμού ώστε να επιτηρείται η ρύπανση, κυρίως στο θαλάσσιο χώρο   ΛΙΜΕΝΕΣ Ρυπογόνες δραστηριότητες στα λιμάνια ιδίως στον τομέα των containers	Η δυνατότητα άντλησης χρηματοδότησης για το στόχο αυτό από σημαντικό αριθμό ευρωπαϊκών προγραμμάτων   ΛΙΜΕΝΕΣ Η δυνατή αναβάθμιση των συστημάτων παρακολούθησης του περιβάλλοντος στους λιμένες λόγω κοινοτικών συγχρηματοδοτήσεων και ιδιωτικών επενδύσεων	1.Η Αυξημένη διέλευση πλοίων, η αστικοποίηση παραθαλάσσιων περιοχών , μεγεθύνουν συνεχώς την επιβάρυνση του θαλάσσιου και παραθαλάσσιου περιβάλλοντος και των πόρων. 2.Η οικονομική και δημοσιονομική κρίση της χώρας είναι δυνατόν να προκαλέσει μη εφαρμογή ή εγκατάλειψη σχετικών δράσεων   ΛΙΜΕΝΕΣ Υπάρχει ασάφεια στο χρόνο ολοκλήρωσης των ιδιωτικοποιήσεων με προφανή επίπτωση στον προγραμματισμό έργων
5.	Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και απομάκρυνση των σημείων συμφόρησης σε σημαντικά δίκτυα υποδομών	1.Ενεργή συμμετοχή και παρουσία σε Ευρωπαϊκά Σχήματα που έχουν ως στόχο την προώθηση δράσεων στον τομέα θαλασσίων μεταφορών 2.H ήδη υπάρχουσα υποδομή Εθνικού συστήματος VTMIS 3.Η κατάδηλη πλέον ανάγκη εξεύρεσης λύσεων βιώσιμων μεταφορών κυρίως στον τομέα της ακτοπλοΐας που εξασφαλίζει την εδαφική συνοχή της χώρας   ΛΙΜΕΝΕΣ 1. Μεγάλος αριθμός λιμένων με μεγάλη γεωγραφική διασπορά και ποικιλία χρήσεων που δυνητικά μπορεί να εξυπηρετήσει ποικίλες ανάγκες 2. Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας στον χώρο της Μεσογείου προσδίδει στα λιμάνια ιδιαίτερα πλεονεκτήματα και ρόλο στο διεθνές διαμετακομιστικό εμπόριο ιδιαίτερα σε σχέση με τις Βαλκανικές και τις παρευξείνιες χώρες οι οποίες στην ουσία αποτελούν ενδοχώρα για τα ελληνικά λιμάνια. Ο εφικτός συνδυασμός των θαλασσίων μεταφορών ιδίως με το σιδηρόδρομο συμβάλλει ουσιαστικά στις βιώσιμες μεταφορές	1.Ανάγκη αναβάθμισης του συστήματος VTMIS. 2.Μη ύπαρξη ολοκληρωμένου συστήματος διασύνδεσης των χρηστών της ναυτιλίας 3.Οι μεγάλες αποστάσεις και η διασπορά που καθιστούν ιδίως το ακτοπλοϊκό σύστημα πολύπλοκο ως προς το σχεδιασμό βέλτιστου δικτύου   ΛΙΜΕΝΕΣ 1. Παρ’ όλα τα έργα που έχουν ολοκληρωθεί και επειδή στο μεταξύ έχουν επέλθει αλλαγές στις προβλεπόμενες ροές επιβατών και εμπορευμάτων, παρουσιάζονται ελλείψεις στις υποδομές και ανωδομές των λιμένων. 2. Περιορισμοί στην επέκταση, ορθολογική οργάνωση και αξιοποίηση χώρων των λιμένων λόγω άμεσης επαφής με τον περιβάλλοντα αστικό ιστό. 3. Έντονη εποχικότητα στη ζήτηση ακτοπλοϊκών υπηρεσιών που δυσχεραίνει τον προγραμματισμό δρομολογίων και εξυπηρέτησης προορισμών 4. Σε σχέση με τις εμπορευματικές μεταφορές, υπάρχει σαφής αδυναμία που εντοπίζεται στην ανεπαρκή διασύνδεση των λιμανιών της ηπειρωτικής Ελλάδας με τα χερσαία δίκτυα μεταφορών (οδικά, σιδηροδρομικά) ελαχιστοποιώντας έτσι τη δυνατότητα συνδυασμένων μεταφορών 5. Έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των λιμένων για την προσέλκυση παρεμφερούς μεταφορικού έργου, με ελλείψεις επικαιροποίησης του σχεδιασμού και του ρόλου τους, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους στον ελληνικό και το διεθνή χώρο.	Δράσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού σχεδιασμού για τις θαλάσσιες μεταφορές.   ΛΙΜΕΝΕΣ 1. Εξειδίκευση λιμένων βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (π.χ. γεωγραφική θέση, συσχέτιση με διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, δυνατότητα εξυπηρέτησης συνδυασμένων μεταφορών) και υιοθέτηση αναπτυξιακών σχεδίων σύμφωνα με την πρόταση εξειδίκευσης 2.Ενίσχυση του ρόλου των ελληνικών λιμένων ως «πύλη εισροής» προς Βαλκάνια και παρευξείνιες χώρες. 3. Πρόσκληση προς τον ιδιωτικό τομέα και ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια για συνεργασία στην ανάπτυξη των λιμένων (π.χ. ολοκλήρωση ανωδομών και εξοπλισμού, και εκσυγχρονισμός λειτουργίας) 4.Άνοιγμα των λιμένων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις με κατάλληλη εμπειρία και θέση στην παγκόσμια αγορά προκειμένου να επενδύσουν και να αναπτύξουν τις λιμενικές δραστηριότητες (π.χ. κρουαζιέρα, εμπορευματοκιβώτια, car terminal, μαρίνα) 5. Προώθηση επιχειρηματικών σχεδίων για συνδυασμένες μεταφορές 6. Αναδιάρθρωση του ακτοπλοϊκού δικτύου 7. Ένταξη σημαντικού αριθμού ελληνικών λιμένων (στην ηπειρωτική και στην νησιωτική Ελλάδα) στο σύστημα Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών	Η πυκνότατη (ειδικότερα κατά τη θερινή περίοδο) ναυτιλιακή κίνηση στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, τον οποίο διαπλέουν πλοία, που συνδέουν περιοχές της Δυτικής Μεσογείου, της Αδριατικής Θάλασσας, της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και του Ευξείνου Πόντου, καθώς και σκάφη αναψυχής (θαλαμηγοί, ιστιοφόρα κλπ) με μεταβαλλόμενους (ή/και μη γνωστοποιούμενους στις Λιμενικές Αρχές), λιμένες αφετηρίας, προσέγγισης και προορισμού.   ΛΙΜΕΝΕΣ 1. Σε σχέση με τις εμπορευματικές μεταφορές, ο συνεχιζόμενος περιορισμός της δυνατότητας συνδυασμένων μεταφορών, λόγω της ανεπαρκούς διασύνδεσης των λιμένων με τα χερσαία δίκτυα μεταφορών (οδικά, σιδηροδρομικά) 2. Έντονος ανταγωνισμός από άλλους λιμένες κυρίως της Ανατολικής Μεσογείου, οι οποίοι ήδη έχουν ξεκινήσει διεθνείς συνεργασίες και λειτουργούν είτε ως διαμετακομιστικά κέντρα, είτε ως οργανωμένοι λιμένες υποδοχής και διαχείμασης σκαφών αναψυχής (μαρίνες) 3. Η παρατεινόμενη παγκόσμια οικονομική ύφεση που συνεπάγεται την μείωση και της ζήτησης για θαλάσσιες μεταφορές, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη ιδιωτικών επενδύσεων και να υποχρεώνει σε αναθεώρηση των επιχειρηματικών σχεδίων, για την διατήρηση της βιωσιμότητας των λιμένων 4. Η ανεπάρκεια πόρων για την υλοποίηση έργων ιδιαίτερα στους μικρότερους λιμένες που δεν προβλέπεται πιθανότητα ιδιωτικοποίησης
6.	Επένδυση στην εκπαίδευση, τις δεξιότητες και στη δια βίου μάθηση	1.Αρμοδιότητα και μακρά εμπειρία του Υπουργείου σε θέματα Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΝΕ), γνώση των διεθνών κανονισμών και συμβάσεων. 2.Υπαρξη σοβαρής και εδραιωμένης υποδομής Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΝΕ) σε όλη την Ελλάδα ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1.Ύπαρξη εξειδικευμένου και καταρτισμένου προσωπικού ιδίως μεταξύ της πρόσφατης στελέχωσης του ΛΣ 2.Εδραιωμένες δημόσιες δομές εκπαίδευσης και επιμόρφωσης για τις ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων. ΛΙΜΕΝΕΣ 1,Οι επενδύσεις σε εξοπλισμό και συστήματα που αναμένονται στους υπό ιδιωτικοποίηση λιμένες απαιτούν επένδυση και στην εκπαίδευση των εργαζομένων για διατήρηση των θέσεων εργασίας	1.Μη πλήρης εναρμόνιση των προγραμμάτων ΝΕ με τις απαιτήσεις των Διεθνών συμβάσεων 2.Ελλειψη συστήματος αξιολόγησης και πιστοποίησης προγραμμάτων καθηγητών και ναυτικού τίτλου 3.Αποκλεισμός της ιδιωτικής εκπαίδευσης 4.Χρηματοδοτηση από το ΚΝΕ και τους περιορισμένους πόρους του. 5.Περιορισμενη αξιοποίηση συγχρηματοδοτήσεων. 6.Μη ύπαρξη προγραμμάτων εκπαίδευσης των εκπαιδευτών   ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1.Μη ύπαρξη σταθερής εκπαιδευτικής δομής για το ΛΣ (πχ Ακαδημία ΛΣ) 2.Ελλειψη ευρύτερου σχεδιασμού για τη μέγιστης δυνατής αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού . 3.Ελλειψη μηχανισμών σχεδιασμού και αξιοποίησης της εκπαίδευσης και επιμόρφωσης και σύνδεσης με τις πραγματικές ανάγκες στο επίπεδο του Υπουργείου και στο ατομικό επίπεδο 5. Απουσία αξιολόγησης των αποτελεσμάτων και της αξιοποίησης της εκπαίδευσης και επιμόρφωσης.   ΛΙΜΕΝΕΣ Ασαφές προς το παρόν το χρονοδιάγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, ολοκλήρωσης των διαδικασιών, των όρων και του καταλόγου ιδιωτικοποιήσεων	1. Η αξιοποίηση των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων κυρίως για την εισαγωγή της αξιολόγησης και πιστοποίησης προγραμμάτων εκπαιδευτών και επαγγέλματος καθώς και ισοδυναμίας ιδιωτικής εκπαίδευσης 2.Δυνατοτητα διεθνών συνεργασιών στη ΝΕ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1. Πληθος Επιμορφωτικών σεμιναρίων που διοργανώνει το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης για τις ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων   ΛΙΜΕΝΕΣ   Η αναμενόμενη μεγάλη επενδυτική δραστηριότητα στον τομέα των λιμένων και η κοινοτική συγχρηματοδότηση στον τομέα της εκπαίδευσης	1.Οι συνεχώς μειούμενοι πόροι του ΚΝΕ 2.Οι μεγάλες ανάγκες σε σύγχρονο εξοπλισμό και κτίρια που πολλαπλασιάζονται λόγω της πολυδιάσπασης των εγκαταστάσεων των Ακαδημιών ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1.Το πολυδιάστατο εύρος δραστηριοτήτων στο οποίο καλείται να ανταποκριθεί το ανθρώπινο δυναμικό του Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ. 2. Οι νέες απαιτήσεις που διαμορφώνονται σε επίπεδο γνώσεων. ενώ σταθερά μειώνεται το ανθρώπινο Δυναμικό       ΛΙΜΕΝΕΣ Υποτίμηση της δυνατότητας της εκπαίδευσης στη διατήρηση θέσεων εργασίας κατά τις ιδιωτικοποιήσεις.
7.	Ανταγωνιστικότητα των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων	Η ναυτιλία και οι λιμένες δημιουργούν “δορυφορικές” και cluster επιχειρηματικές δραστηριότητες σε πολύ ζωτικούς τομείς σε πολλούς από τους οποίους έχει επιτυχώς δραστηριοποιηθεί η ελληνική οικονομία στο παρελθόν.	Οι περισσότερες από τις δορυφορικές δραστηριότητες βρίσκονται σε σοβαρή κρίση στη χώρα μας	Πολλές δυνατότητες από τις αναμενόμενες επενδυτικές δραστηριότητες στα λιμάνια αλλά και την προώθηση της «Γαλάζιας Οικονομίας» στο πλαίσιο των κοινοτικών συγχρηματοδοτήσεων	Η παρατεταμένη ύφεση της οικονομίας
8.	Προώθηση της απασχόλησης και υποστήριξη της κινητικότητας των εργαζομένων	Η προνομιακή γεωγραφική θέση της Ελλάδας την καθιστά σημαντικό λιμενικό και διαμετακομιστικό προορισμό Το εξαιρετικά μεγάλο μήκος ακτογραμμής (~15.000 χλμ), και ο μεγάλος αριθμός και η ποικιλία των ελληνικών νησιών σε συνδυασμό με την πληθώρα των τουριστικών περιοχών και αρχαιολογικών χώρων, και τις βέλτιστες καιρικές συνθήκες, αποτελούν μοναδικά ελκυστικά χαρακτηριστικά για την ανάπτυξη θαλάσσιου περιηγητικού τουρισμού (κρουαζιέρα, μαρίνες). Συνεπώς είναι δυνατές οι επενδύσεις σε κατάλληλες λιμενικές υποδομές και συναφείς οικονομικές δραστηριότητες που μπορούν να απορροφήσουν τμήμα της μεγάλης ανεργίας	Σχετικά μικρή διαθεσιμότητα κατάλληλης λιμενικής υποδομής και επομένως αναγκαιότητα σημαντικών επενδύσεων που χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν. Η προετοιμασία επομένως ανέργων με ενημέρωση και κατάρτιση προς αυτή τη κατεύθυνση δεν είναι άμεσης απόδοσης στην απορρόφηση της ανεργίας	Αναζωογόνηση της οικονομίας και της απασχόλησης με την παροχή υπηρεσιών σοβαρής προστιθέμενης αξίας στους μεγάλους λιμένες όπως υπηρεσίες περιβαλλοντικής προστασίας, πληροφοριακών συστημάτων, logistics κ.α. Επίσης της τοπικής οικονομίας με την παροχή υπηρεσιών υποστηρικτικών προς την δραστηριότητα του τοπικού λιμένα (π.χ.ναυπηγοεπισκευαστική, λιμενικές υπηρεσίες, πρακτόρευση, ψυχαγωγία κ.α.)	Η μεγάλη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης που αποτρέπει τις επενδύσεις   Η έλλειψη μέχρι σήμερα ολοκληρωμένης εθνικής πολιτικής για τα λιμάνια με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής προσανατολισμός ενεργειών και εξειδίκευση προγραμμάτων ανάπτυξης

 

9.	Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης	1.Η ανασύσταση του Υπουργείου σύμφωνα με τις νέες ανάγκες 2.Η θεσμοθέτηση του Αρχηγείου Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ ως ενιαίος, και ειδικά δομημένος θεσμικός φορέας της Ελληνικής Διοίκησης, με διοικητική και λειτουργική αυτοτέλεια και μεγαλύτερες επιχειρησιακές και διοικητικές δυνατότητες ιδίως εν όψει του ειδικού ρόλου που καλείται να διαδραματίσει το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αρχηγών Ακτοφυλακών στο πλαίσιο της ΟΘΠ	1.Κατακερματισμός οργάνωσης, απουσία καθηκοντολογίου και περιγραφών θέσεων εργασίας. 2.Πολύπλοκες διαδικασίες και πληθώρα συναφών εφαρμοζόμενων νομοθεσιών 3. Δυσχέρεια προσαρμογής σε νέες μεθόδους διοίκησης και χρήσης νέων τεχνολογιών. 4. Ανεπαρκής άσκηση σύγχρονου management. 5.Αδυναμίες στοχοθεσίας, μέτρησης αποτελεσμάτων και αξιολόγησης της αποδοτικότητας και της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. 6.Περιχαράκωση καθηκόντων και αρμοδιοτήτων, δυσχέρεια ομαδικής εργασίας ή οριζόντιας συνεργασίας ή ενδοϋπηρεσιακής ή δι-υπηρεσιακής συνεργασίας. ΛΙΜΕΝΕΣ 1.Έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού και προγραμματισμού με αποτέλεσμα οι λιμένες να λειτουργούν χωρίς επεξεργασμένη εξειδίκευση («όλοι τα κάνουν όλα») και να προτείνονται έργα υποδομής χωρίς σαφή προοπτική για επιχειρηματική αξιοποίηση. 2.Οργανωτικό μοντέλο λιμένων που δεν διαχωρίζει τις επιχειρησιακές λιμενικές δραστηριότητες από τις διοικητικές, με αποτέλεσμα η ίδια διοικητική αρχή να ενεργεί ως εκμισθωτής γης, ως εργοδότης, ως λιμενικός εργολάβος, ως συντηρητής μηχανημάτων κλπ. Κατεξοχήν ανασταλτικός παράγοντας για την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών. 3.Πολυπλοκότητα Θεσμικών οργάνων, και σύγχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών που δυσχεραίνει την έγκαιρη παρέμβαση σε θέματα όπως: σχεδιασμός και έγκριση δρομολογίων, έγκριση τροποποιήσεων σε Master Plan, έγκριση συμβάσεων, προϋπολογισμών, απολογισμών κ.α.  Αδυναμία προγραμματισμού της ζήτησης, λόγω αβεβαιότητας επαρκούς εξυπηρέτησης.	1.Βελτίωση της μηχανοργάνωσης του συνόλου των Υπηρεσιών μέσω έργων του νέου Αναπτυξιακού Προγραμματισμού 2014-2020 2.Η επιδιωκόμενη καθιέρωση Συστήματος Διοίκησης με στόχους, μέτρηση αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητα στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης της Δημόσιας Διοίκησης ΛΙΜΕΝΕΣ 1.Δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου για την οργάνωση και λειτουργία των λιμένων 2.Κατάρτιση τεκμηριωμένων και στοχευμένων επιχειρηματικών σχεδίων για τους λιμένες 3.Σύναψη επιχειρηματικής συνεργασίας (π.χ. συμβάσεις παραχώρησης, ΣΔΙΤ) με ιδιωτικούς επιχειρηματικούς ομίλους για την αξιοποίηση των λιμένων.   4.Η αξιοποίηση των βελτιώσεων στην πολεοδομική οργάνωση των περιοχών που περιβάλλουν τους λιμένες στο πλαίσιο νέων ΓΠΣ και στη συνεργασία των λιμενικών αρχών με τους ΟΤΑ και τους φορείς των περιοχών τους.	Το μεταβαλλόμενο θεσμικό πλαίσιο και η πιθανή ανεπάρκεια πόρων για τη βελτίωση των διοικητικών υποδομών (κυρίως μηχανογράφηση) ΛΙΜΕΝΕΣ 1.Αποφυγή απλοποίησης πολύπλοκων, αναποτελεσματικών, χρονοβόρων διαδικασιών έγκρισης, χρηματοδότησης, ωρίμανσης έργων (πληθώρα αδειοδοτήσεων κλπ.).   2.Χαμηλή αποτελεσματικότητα φορέων υλοποίησης.   3.Απουσία σαφών κανόνων επιχειρηματικής λειτουργίας στα λιμάνια δυσχεραίνει την προσέλκυση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων
10.	(Άλλοι θεματικοί στόχοι) Ενίσχυση της διασυνοριακής, της διακρατικής και της διαπεριφερειακής συνεργασίας	Στο πλαίσιο της συνεργασίας με την FRONTEX καθώς και της Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας το Λιμενικό Σώμα και το ΥΝΑ εν γένει, έχει αναπτύξει σημαντικές υποδομές και συνεργασίες στην από κοινού υλοποίηση έργων   ΛΙΜΕΝΕΣ   Ήδη μεγάλοι λιμένες της Ελλάδας συμμετέχουν σε δίκτυα που υπερβαίνουν τα ελληνικά σύνορα	Η διακρατική συνεργασία ιδίως σε επιχειρησιακό επίπεδο, απαιτεί σημαντικούς πόρους σε ανθρώπινο δυναμικό και μέσα    ΛΙΜΕΝΕΣ Έλλειψη επαρκών διασυνδέσεων με χερσαία μεταφορικά δίκτυα που δυσχεραίνουν τις διευρωπαϊκές μεταφορές	Στο πλαίσιο των δράσεων της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής και της Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας, η συνεργασία είναι αναβαθμισμένη και χρηματοδοτούμενη σε ένα φάσμα δραστηριοτήτων πέραν της θαλάσσιας επιτήρησης   ΛΙΜΕΝΕΣ Ευρωπαϊκές στρατηγικές και αντίστοιχες Εθνικές που εκπονούνται και προωθούν τις διατροπικές μεταφορές, σε συνδυασμό με επενδύσεις στα λιμάνια	Δεν έχει ολοκληρωθεί πολιτική για τον τομέα αυτό και είναι πιθανή η μη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρονται    ΛΙΜΕΝΕΣ   Δεν έχει ολοκληρωθεί πολιτική που θα αξιοποιεί την γεωγραφική θέση της Ελλάδας και την βελτιστοποίηση της αξιοποίησης των λιμένων της σε διασυνοριακά, διακρατικά, διαπεριφερειακά δίκτυα
11.	(Άλλοι θεματικοί στόχοι) Ασφάλεια ναυσιπλοΐας/Αύξηση αισθήματος ασφάλειας του Πολίτη, Ασφάλεια θαλασσών και Λιμένων	Το ΛΣ ως αρμόδιο αναπτύσσει σχέδια και μέσα στο πλαίσιο του στόχου αυτού   ΛΙΜΕΝΕΣ Συμμόρφωση με διεθνείς κανονισμούς και οδηγίες για την ασφάλεια λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων σε σημεία προσέγγισης διεθνών επιβατικών και εμπορευματικών πλόων	1.Έλλειψη επαρκούς και κατάλληλα εκσυγχρονισμένου επιχειρησιακού εξοπλισμού και μέσων 2.Έλλειψη επαρκούς σε αριθμού ανθρώπινου δυναμικού   ΛΙΜΕΝΕΣ Χωροταξικές δυσχέρειες ιδιαίτερα σε μικρότερους λιμένες λόγω μικτής χρήσης της χερσαίας ζώνης και λόγω εγγύτητας με αστικό ιστό	Η συμμετοχή σε κοινούς σχεδιασμούς στο πλαίσιο της FRONTEX και της «ολοκληρωμένης θαλάσσιας επιτήρησης στο πλαίσιο της ΟΘΠ»	2.Οι ολοένα αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές με πύλη εισόδου την Ελλάδα. 3.Η εκτεταμένη ελληνική ακτογραμμή (περίπου 15.000 χιλιόμετρα) 4.Το πλήθος των νησιών και βραχονησίδων (άνω των 3.000), που δημιουργούν ένα χώρο προσπελάσιμο από πολλές κατευθύνσεις (όπως καταδεικνύεται από τα περιστατικά παράνομης αποβίβασης μεταναστών σε ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας), 5.Οι αυξημένες απαιτήσεις που καθιερώνει το πλέγμα της Διεθνούς και Κοινοτικής Νομοθεσίας στους τομείς προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος, ασφάλειας ναυσιπλοΐας, προστασίας θαλασσίων συνόρων κλπ