Έξι έμπειροι διεθνολόγοι αναλύουν στους «New York Times» την εξωτερική πολιτική του Ομπάμα για την επόμενη τετραετία μέσα από τους στόχους και τις προτεραιότητές του.
Προς μια στρατηγική σχέση με τη Ρωσία
Σύμφωνα με τον Ντμίτρι Τρένιν, διευθυντή του Κέντρου Κάρνεγκι στη Μόσχα, το Κρεμλίνο είναι ικανοποιημένο από την επανεκλογή του Ομπάμα. Όπως σημειώνει, «αυτό σημαίνει ότι οι σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας θα είναι προβλέψιμες και ότι δεν θα υπάρξουν οδυνηρές αναθεωρήσεις πολιτικής. Μπορεί, μάλιστα, να υπάρξει και μεγαλύτερη ευελιξία στα πιο ακανθώδη θέματα, όπως η πυραυλική ασπίδα. Αυτή η σχέση πρέπει να αναβαθμιστεί, ώστε να μη βασίζεται στην τακτική, αλλά στη στρατηγική… Η Ρωσία δεν είναι σύμμαχος, αλλά ούτε πρόθυμος εχθρός. Και είναι κρίσιμη για την παγκόσμια ισορροπία στον 21ο αιώνα».
Στη Μέση Ανατολή περιμένουν αξιοπιστία
Ο Εντ Χουσέιν, αναλυτής για ζητήματα Μέσης Ανατολής στο Council on Foreign Relation, επισημαίνει ότι στην Αίγυπτο, τη Συρία, το Ιράν, το Ισραήλ, το Μπαχρέιν και τη Σαουδική Αραβία υπάρχει η αίσθηση ότι δεν μπορούν να βασιστούν ούτε στον πρόεδρο Ομπάμα ούτε στις ΗΠΑ γενικότερα. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Χουσέιν: «Η αντίληψη αυτή αποδυναμώνει τους συμμάχους των ΗΠΑ και ενισχύει τους εχθρούς. Ο Ομπάμα, από την πλευρά του, θα μπορούσε να δοκιμάσει αν θα τον βοηθήσει το μότο που χρησιμοποιεί στο εσωτερικό: “Εννοώ αυτό που λέω, και λέω αυτό που εννοώ”. Έχει κάνει νέους φίλους στη Μέση Ανατολή, μεταξύ αυτών και την πιο ισχυρή πολιτική δύναμη στην περιοχή: τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Κάπως έτσι, όλοι αναμένουν να δείξει αξιοπιστία».
Χρειάζεται άνοιγμα στον αραβικό κόσμο
Ο Σλόμο Αβινέρι, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, σημειώνει: «Μετά την περίπλοκη κατάσταση που δημιούργησε η Αραβική Άνοιξη, οι ΗΠΑ πρέπει να κάνουν άνοιγμα στον μουσουλμανικό και αραβικό κόσμο. Θα πρέπει να είναι αμετάπειστη στην αντίθεση στον εξτρεμιστικό θρησκευτικό φανατισμό και αυστηρή στο θέμα της προστασίας των στρατηγικών και οικονομικών συμφερόντων, αλλά δεν πρέπει να κάνει πόλεμο, ιδεολογικό ή στρατηγικό, εναντίον του Ισλάμ. Ομοίως, αν αποδειχθεί ότι η διπλωματία δεν ανακόπτει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν και πρέπει να γίνουν πιο δυναμικά βήματα, ο Ομπάμα θα έχει τη νομιμοποίηση – εσωτερική και διεθνή – να το πράξει».
Στάση αναμονής στην Ασία
Ο Τσάντραν Ναΐρ, ιδρυτής και διευθυντής του πανασιατικού think tank «Global Institute For Tomorrow» αναφέρει μεταξύ άλλων: «Οι Ασιάτες έχουν καταλάβει εδώ και καιρό ότι η στενώς εννοούμενη εθνική πολιτική ατζέντα βρίσκεται στον πυρήνα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και ότι πρέπει να υπομένουν τις παγκόσμιες επιπτώσεις της. Αν ο Ομπάμα θέλει να αποκαταστήσει την αξιοπιστία του, θα πρέπει να κάνει περισσότερα από το να καταφύγει στη ρητορική. Θα πρέπει να πείσει τον κόσμο στην Ασία ότι κατανοεί πως η Αμερική πρέπει να δείχνει ταπεινοφροσύνη μπροστά στην πραγματικότητα ενός κόσμου που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. Έχει πολλές ευκαιρίες να το κάνει αυτό, στον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσει την Κίνα, το Ιράν, τη Συρία και τη Ρωσία».
«Ναι, και εμείς οι Ευρωπαίοι μπορούμε»
Η Κονστάντσε Στελτσενμίλερ, ερευνήτρια στο «German Marshall Fund» των ΗΠΑ, υποστηρίζει ότι η κρίση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού δεν έχει να κάνει μόνο με τις τράπεζες και τις υποθήκες. Η ίδια αναφέρει χαρακτηριστικά: «Διακυβεύεται η ισχύς των οικονομιών μας, η δικαιοσύνη των κοινωνιών μας, η σταθερότητα των δημοκρατιών μας – και η διατήρηση μιας ελεύθερης και αξιοπρεπούς διεθνούς τάξης. Είτε συμφωνούν είτε διαφωνούν, οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι χρειάζονται ο ένας τον άλλον περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Και, ειλικρινά, ήρθε η ώρα για τους Ευρωπαίους να πούνε “Ναι, μπορούμε και εμείς”».
Ένας Ευρωπαίος Ομπάμα;
Ο Ντομινίκ Μουαζί, σύμβουλος στο Γαλλικό Ινστιτούτο για τις Διεθνείς Σχέσεις, υποστήριξε ότι η Ευρώπη ξύπνησε την Τετάρτη με βαθιά ανακούφιση, καθώς ο «δικός της υποψήφιος» νίκησε και πάλι. Μεταξύ άλλων αναφέρει ο Μουαζί: «Υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στο πραγματικό και στο συμβολικό νόημα των αποτελεσμάτων των αμερικανικών εκλογών για την Ευρώπη. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν είναι πλέον ”πρόεδρος του κόσμου”, αλλά μια ήττα του Ομπάμα θα ήταν συμβολικό πλήγμα για ολόκληρο τον δυτικό δημοκρατικό κόσμο. Εκλέγοντας έναν μαύρο πρόεδρο το 2008, οι ΗΠΑ ανάγκασαν τους Ευρωπαίους να αναρωτηθούν αν ήταν δυνατόν να εκλεγεί ένας Γάλλος, Γερμανός ή Ιταλός Ομπάμα. Αν ο Ομπάμα έχανε φέτος, τέτοια ερωτήματα – με το βαθύ οικουμενικό μήνυμα της ελπίδας – θα είχαν εξαφανιστεί».
Διαβάστε επίσης: «Πετάει έξω» την Χ. Κλίντον
Επιμέλεια: Μάριος Μπουμπής
