Ρεπορτάζ: Φίλιππος Καραμέτος-Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Έσοδα δισεκατομμυρίων έχει απολέσει το ελληνικό Δημόσιο από κληροδοτήματα, σχολάζουσες κληρονομιές (όσες δηλαδή έχουν μείνει στα «αζήτητα») και αδρανείς καταθέσεις, με τις Αρχές να επιδεικνύουν χαρακτηριστική αδράνεια, όσον αφορά τον έλεγχο των εκτελεστών διαθηκών.
Αποτέλεσμα της κρατικής αδιαφορίας ήταν πολλοί διαχειριστές μετέωρων κληρονομιών να διασπαθίσουν δημόσιο χρήμα, δίχως να δώσουν «λογαριασμό» σε κανέναν, παρανομώντας κατ’ εξακολούθηση.
Η zougla.gr αποκαλύπτει μερικές από τις υποθέσεις που προκάλεσαν ζημία στο ελληνικό δημόσιο και αποτέλεσαν αντικείμενο έρευνας των «Ράμπο» του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρου Ρακιντζή.
Οι «άγνωστες» σχολάζουσες κληρονομιές
Στα χέρια του Δημοσίου αφήνουν αρκετοί φορολογούμενοι τις κληρονομιές που δικαιούνται προκειμένου να αποφύγουν τη μεγάλη φορολογική επιβάρυνση που θα επωμιστούν εφόσον αποδεχτούν την κληρονομιά. Οι σχολάζουσες κληρονομιές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, φτάνουν σήμερα στα 4 δισ. ευρώ!
Ακίνητα μεγάλης αξίας, καταθέσεις σε τράπεζες, μετοχές και ομόλογα αποβιωσάντων, οι κληρονόμοι των οποίων δεν βρέθηκαν ποτέ, συνιστούν σχολάζουσες κληρονομιές οι οποίες (με αποφάσεις των κατά τόπους Πρωτοδικείων) έχουν περάσει προσωρινά σε «εκτελεστές» που συνήθως είναι δικηγόροι ή και δημόσιοι υπάλληλοι.
Σε εύλογο διάστημα, το οποίο όμως σε κανένα νόμο δεν προσδιορίζεται με ακρίβεια, οι κληρονομιές αυτές πρέπει να εκκαθαριστούν και να περάσουν στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου, εφόσον εξακολουθούν να παραμένουν «ορφανές», υπό την έννοια ότι οι νόμιμοι κληρονόμοι είτε δεν υπάρχουν είτε δεν βρέθηκαν.
Στις περισσότερες υποθέσεις η εκκαθάριση από τον κηδεμόνα κρατάει από 10 έως 30 χρόνια, μέχρι να… βρουν το δρόμο τους για το ελληνικό Δημόσιο. Αρμόδιοι φορείς έχουν εισηγηθεί στο υπουργείο Οικονομικών οι διαδικασίες για την αναγνώριση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου να αρχίζουν σε διάστημα έξι μηνών ή ενός έτους από το θάνατο του κληρονομούμενου από το ελληνικό Δημόσιο και όχι αορίστως σε… εύλογο διάστημα.
Οι «χρυσές» υποθέσεις
Ενδεικτική είναι η περίπτωση ενός χρυσοδάκτυλου δικηγόρου, ονόματι Ν.Κ., ο οποίος διορίστηκε κηδεμόνας σε 17 σχολάζουσες κληρονομιές με τις ατασθαλίες του να ξεπερνούν τα όρια του στενού του κύκλου και να φτάνουν δεκάδες καταγγελίες στους οικονομικούς επιθεωρητές και το γραφείο του κ. Ρακιντζή.
Οι ογκωδέστατοι φάκελοι περιείχαν τις υποθέσεις αποθανόντων επιχειρηματιών με μεγάλη οικονομική επιφάνεια των οποίων η περιουσία, μετά το θάνατό τους έμεινε… μετέωρη. Μετά την ανάληψη των κληρονομιών τους από τον εν λόγω δικηγόρο σημειώθηκε σωρεία οικονομικών ατασθαλιών και τεράστια κακοδιαχείριση.
Με απανωτή αποστολή εγγράφων ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης ζητούσε τον έλεγχο από την Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων. Τα αποτελέσματα αυτής είναι απίστευτα, καθότι, στις περισσότερες περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι ο Ν.Κ. απέκρυπτε από τις τράπεζες εισοδήματα από ενοικιάσεις κτηρίων, τα οποία ανήκαν στο κράτος, έκανε συνεχώς «λογιστικά λάθη», ενώ δεν εξέδιδε αποδείξεις για τις δαπάνες που αφορούσαν επισκευές παλαιών αρχοντικών ή ιδρυμάτων.
Επίσης, σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα στην υπόθεση του εκλιπόντος εκατομμυριούχου Νικολάου Καραλάκη, η Οικονομική Επιθεωρήτρια διαπίστωσε ότι ο συγκεκριμένος δικηγόρος δεν κατέγραψε την κληρονομιά, δεν ενημέρωσε την αρμόδια υπηρεσία για την κατάσταση των ακινήτων, ενώ υπεξαίρεσε μέρος των χρημάτων (ενοίκια) που προέρχονταν από τα ακίνητα του συγκεκριμένου επιχειρηματία.
Διαβάστε μερικές από τις περιπτώσεις:
Όλες οι παραπάνω περιπτώσεις αφορούν έναν μόνο δικηγόρο, ο οποίος δρούσε ανεξέλεγκτα. Η αποπομπή του συζητείται και αναμένεται η τελική «ετυμηγορία». Πάντως, αν και η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών να συγκροτηθεί επιτροπή με επικεφαλής πανεπιστημιακούς, η οποία θα αναζητήσει τους αδρανείς πόρους, είναι εφικτή, η επίτευξη του στόχου κρίνεται δύσκολη…