Ρεπορτάζ: Πέτρος Κουσουλός
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η καθημερινή, εσωτερική αλληλογραφία των ανώτατων στελεχών της Goldman Sachs σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και το σκηνικό, όπως διαμορφώνεται μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου.
Οι επικεφαλής του Διεθνούς Τραπεζικού Συστήματος εμφανίζονται ιδιαίτερα «θορυβημένοι» από τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών και ήδη επεξεργάζονται όλα τα ενδεχόμενα, ακόμα και εκείνο της επιστροφής της Ελλάδας στη δραχμή.
Ενδεικτικό είναι το περιεχόμενο της ηλεκτρονικής διαβούλευσης που έλαβε χώρα την Πέμπτη 10 Μαΐου μεταξύ των στελεχών του οικονομικού κολοσσού, στη «σκιά» της αδυναμίας συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας στην Ελλάδα, που βρίσκεται στη διάθεση της zougla.gr.
Το κείμενο των οικονομικών αναλυτών εστιάζει στο «πιθανό», όπως το χαρακτηρίζει, ενδεχόμενο διακοπής του ελληνικού ρυθμιστικού προγράμματος και των πληρωμών στη χώρα μας. Ήδη από το προηγούμενο βράδυ το EFSF είχε αποφασίσει να εκταμιευθεί μέρος της δόσης του Μαΐου, «λυτρώνοντας» -σύμφωνα με τα στελέχη της Goldman Sachs- το πρόγραμμα της Ελλάδος μέχρι τις πιθανές εκλογές του Ιουνίου.
Τα τρία σενάρια
Στην ηλεκτρονική τους αλληλογραφία τα στελέχη της G.S. θεωρούν ότι το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου και κατ’ επέκταση η εκλογική ενίσχυση των κομμάτων που χρησιμοποίησαν αντιμνημονιακή ρητορική εμπεριέχουν το ρίσκο για διακοπή του ρυθμιστικού προγράμματος. «Πιστεύουμε ότι μια διακοπή του προγράμματος είναι ένα πολύ πιθανό σενάριο για την Ελλάδα» αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Ακολούθως, αναλύουν τρία πιθανά σενάρια, όπως: 1) τον σχηματισμό πλειοψηφικής ή μειοψηφικής κυβέρνησης ικανής να υλοποιήσει το πρόγραμμα, 2) τη πιθανότητα στις εκλογές του Ιουνίου να ενισχυθούν ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία και 3) το ενδεχόμενο να εκλεγεί πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι είναι θεωρητικά αδύναμο το τωρινό Κοινοβούλιο να σχηματίσει πλειοψηφική ή μειοψηφική κυβέρνηση. Ακόμη όμως και αν συμβεί κάτι τέτοιο, επισημαίνουν ότι θα είναι αδύνατο να νομοθετηθούν τα μέτρα τα οποία χρειάζονται από την Ελλάδα μέχρι τον Ιούνιο. «Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό να μετατεθούν για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα οι εκλογές» καταλήγουν.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως και το σενάριο που θέλει τα δύο -πάλαι ποτέ- κόμματα εξουσίας, ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία, να βγαίνουν ενδυναμωμένα από τη διαφαινόμενη νέα εκλογική μάχη. Στο θεωρητικό ενδεχόμενο ότι θα καταφέρουν να καταλήξουν σε μια συνασπισμένη κυβέρνηση με τη συμμετοχή και άλλων «μετριοπαθών» κομμάτων (προφανώς εννοούν τη ΔΗΜ.ΑΡ., ΔΗ.ΣΥ., κ.τ.λ.), επισημαίνουν ότι η πίεση σε αυτή την κυβέρνηση θα είναι μεγάλη, με αποτέλεσμα τα κόμματα που θα συμμετέχουν σε αυτή να χάσουν τη δημοτικότητά τους και να στρώσουν το έδαφος για νέες εκλογές…
Ουσιαστικά, λοιπόν, οι αναλυτές της G.S. αφήνουν να εννοηθεί ότι είναι απαραίτητη η συμμετοχή – σε ένα κυβερνητικό σχήμα- κομμάτων όπως ο ΣΥΡΙΖΑ ή οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, προκειμένου να υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική ανοχή, τονίζοντας ότι σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ εκλεγεί πρώτο κόμμα είναι δυνατό να καθοριστεί μια αντιμεταρρυθμιστική ατζέντα.
Ποντάρουν στον «φόβο»
Άκρως αποκαλυπτικός είναι, όμως, και ο συνειρμός που αποτυπώνεται εγγράφως από τους οικονομικούς αναλυτές περί πιθανότητας να αυξηθούν τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, λόγω του φόβου που θα επικρατήσει στο εκλογικό σώμα περί πιθανής διακοπής της χρηματοδότησης από τις δάνειες δυνάμεις. Είναι εμφανές ότι τα στελέχη της G.S. «ποντάρουν» αρκετά σε αυτό το ενδεχόμενο, αλλά παράλληλα επισημαίνουν ότι «ο φόβος δεν είναι μια βιώσιμη στρατηγική για να περάσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».
Το δίλημμα για τη διεθνή κοινότητα σε περίπτωση καταγγελίας του Μνημονίου
Στην «ατζέντα» των αναλυτών υπάρχει και το ενδεχόμενο οι νέες εκλογές στην Ελλάδα να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη ισχύ στις αντιμνημονιακές δυνάμεις, οι οποίες έχουν ταχθεί υπέρ της μονομερούς καταγγελίας του Μνημονίου.
Εξετάζοντας αυτό το ενδεχόμενο, τα στελέχη της G.S. αναφέρουν ότι το δίλημμα για τη διεθνή κοινότητα θα είναι τριπλό. Συγκεκριμένα, θα κληθούν να επιλέξουν εάν:
– θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ελλάδα και μετά τον Ιούνιο
– θα διακόψουν τη χρηματοδότηση στην Ελλάδα, αλλά θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να παραμείνει ο άνευ όρων δανειστής της
– θα διακοπεί η χρηματοδότηση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αφήσει τις ελληνικές τράπεζες «ελεύθερες».
Οι αναλυτές θεωρούν ότι, σε περίπτωση μονομερούς καταγγελίας των όρων του Μνημονίου, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συνεχιστεί η χρηματοδότηση της χώρας μας. Χαρακτηριστικά επισημαίνουν ότι θα είναι αντιφατικό για τους πολίτες χωρών όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία να χρηματοδοτούν την Ελλάδα.
Ως εντονότερο χαρακτηρίζουν το ενδεχόμενο να αρθεί η χρηματοδότηση, όπως προβλέπεται από τις δανειακές συμβάσεις, αλλά να επιτραπεί στην ΕΚΤ να μείνει δανειστής της Ελλάδος. Σε αυτή την περίπτωση, εκτιμούν ότι θα πραγματοποιηθεί «βουτιά» στην ανάπτυξη της χώρας και θα διαλυθεί -έστω και προσωρινά»- ο δημόσιος τομέας ελλείψει ρευστότητας. Επιπλέον, αναφέρεται ότι το επίπεδο των μισθών θα παραμείνει «κολλημένο» και ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί.
Σε ό, τι αφορά στο τρίτο σενάριο, δηλαδή να αποσυρθεί εξ ολοκλήρου (και από την ΕΚΤ) η στήριξη, τα στελέχη της G.S. το εμφανίζουν ως λιγότερο δυνατό, καθώς, όπως λένε, θα φέρει πιστωτική και τραπεζική κατάρρευση και θα αυξήσει τις πιθανότητες εξόδου της Ελλάδος από την Ε.Ε., κάτι που «δεν συμφέρει κανέναν».