Οι δρόμοι του μαύρου χρήματος

Ως δια μαγείας «εξαφανίζονται» χιλιάδες φορτία καυσίμων που κατευθύνονται από την Ελλάδα προς Βουλγαρία, Σκόπια, Τουρκία και Αλβανία, λόγω του εκτεταμένου λαθρεμπορίου καυσίμων που οργιάζει στη χώρα μας, με αποτέλεσμα να χάνονται δισεκατομμύρια ευρώ από το δημόσιο ταμείο, από φόρους επί των πετρελαιοειδών.

Τα φορτία αυτά, ενώ υποτίθεται ότι προορίζονται για εξαγωγή και δεν φορολογούνται, δεν βγαίνουν από τα σύνορα και επιστρέφουν στην εγχώρια αγορά, όπου διακινούνται από εταιρείες μεταπώλησης πετρελαιοειδών σε κανονικές τιμές, φυσικά χωρίς παραστατικά. Το ποσό που καταλήγει στις τσέπες των επιτηδείων ξεπερνά τα 2 δις ευρώ, ετησίως. Κέντρο αυτής της παράνομης δραστηριότητας είναι, λόγω γεωγραφικής θέσης, η Β. Ελλάδα και ειδικότερα η Θεσσαλονίκη.

Καταπέλτης τα στοιχεία του ΟΗΕ

Όλα τα κράτη δηλώνουν υποχρεωτικώς στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ αναλυτικά στοιχεία για το εμπόριο τους με τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι κατά τη διακίνηση ενός προϊόντος, δηλώνεται η ποσότητα και η αξία του τόσο από τη χώρα εξαγωγής όσο και από τη χώρα εισαγωγής.

Όταν λοιπόν η Ελλάδα, δηλώνει στον ΟΗΕ ότι εξάγει καύσιμα π.χ. στη FYROM, είναι αυτονόητο ότι οι ίδιες ποσότητες και τα ίδια ποσά, πρέπει να δηλωθούν ως εισαγωγή και από τις αρχές της γειτονικής χώρας. Όμως, οι νόμοι των μαθηματικών φαίνεται ότι έχουν σχετική ισχύ, όταν παρεμβαίνουν αετονύχηδες βαλκάνιοι λαθρέμποροι, οι οποίοι αποκομίζουν μυθώδη ποσά από αυτές τις συναλλαγές.

Έτσι:

Ενώ το 2009, δηλώθηκε ότι έφυγαν από την Ελλάδα προς τα Σκόπια βενζίνη και ντίζελ, αξίας περίπου 134,5 εκ. δολαρίων, δηλαδή ποσότητα 222,9 χιλ. τόνων, τα Σκόπια δήλωναν ότι εκεί έφθασαν μόλις 12,3 χιλ. τόνοι αξίας 10,3 εκατ. δολαρίων, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, που δημοσιεύονται σε έρευνα του αν. καθηγητή Οικονομικών του ΑΠΘ Δ. Μάρδα. (OHE Βάση δεδομένων Comtrade www.comtrade.un.org)

Για το 2010, δηλώθηκαν εξαγωγές 55,8 εκατ. δολαρίων, ενώ τα Σκόπια δηλώνουν…. μηδενικές εισαγωγές.

Πίνακας 1 Table 1 Εξαγωγές Ελλάδας προς FYROM βενζινών (σε δολάρια) / Greek Exports to FYROM (dollars)

Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στις εξαγωγές προς την Βουλγαρία πλην των ετών 2006 και 2010, όπου τα ποσά διαφέρουν, για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω.

Πίνακας 2  Εξαγωγές Ελλάδας προς Βουλγαρία βενζινών (σε δολάρια) / Greek Exports to Bulgaria (dollars)

Πως στήνεται η κομπίνα

Το… μαθηματικό αυτό παράδοξο επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους:

– είτε ο οδηγός του ελληνικού βυτιοφόρου, αφού δηλώσει την προς εξαγωγή ποσότητα καυσίμων, δεν διαβαίνει τα σύνορα και την επιστρέφει στην εγχώρια αγορά

– είτε γίνεται μία εικονική δήλωση εξαγωγής στο τελωνείο, χωρίς ποτέ τα καύσιμα να ταξιδέψουν μέχρι τα σύνορα

– είτε ο οδηγός του βυτιοφόρου δηλώνει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα καυσίμων από αυτή που πραγματικά μεταφέρει, ενώ ακολούθως δηλώνει στην χώρα προορισμού την πραγματική, δια της συνήθους μεθόδου των διπλών τιμολογίων που παρατηρείται κυρίως στο διακοινοτικό εμπόριο.

Από τις στατιστικές του ΟΗΕ, προκύπτει και ένα δεύτερο… μαθηματικό παράδοξο, ειδικότερα στις συναλλαγές με την Τουρκία και τη Βουλγαρία, αντίστροφης φοράς, με τα ίδια όμως αποτελέσματα.

Για παράδειγμα, η Ελλάδα δήλωσε ότι το 2010 εξήχθησαν στην Τουρκία 116 εκ. δολάρια βενζίνη, ενώ οι τουρκικές αρχές δήλωσαν ότι εισήχθη από τη χώρα μας… πολλαπλάσια ποσότητα δηλαδή 573 εκ. δολάρια βενζίνη!

Γιατί γίνεται αυτό; Χρειάζεται αρκετή φαντασία και σκέψη για να κατανοήσει κάποιες φαινομενικές αντιφάσεις, οι οποίες όμως μόνο αντιφάσεις δεν είναι χάρις την εφευρετικότητα των λαθρεμπόρων.

Ας δούμε, λοιπόν, τη λύση και αυτού του μυστηρίου: Οι οδηγοί βυτιοφόρων και οι εταιρείες τους δηλώνουν ότι εξάγουν ένα άσχετο προϊόν σε υγρή μορφή, που μπορεί να είναι ακόμη και… νερό, ενώ στην πραγματικότητα μεταφέρουν καύσιμα. Στην χώρα εισαγωγής δηλώνουν όμως το πραγματικό φορτίο.

Η εικονική αυτή εκροή καυσίμων εξυπηρετεί τους… συναδέλφους των λαθρεμπόρων στις γειτονικές χώρες, ειδικά της Τουρκίας, όπου λόγω αλματώδους ανάπτυξης και υψηλής φορολογίας διακινούνται επίσης τεράστιες ποσότητες λαθραίων καυσίμων, και υπάρχει μεγάλη ζήτηση παραστατικών (τιμολογίων κλπ). Επίσης εξυπηρετεί και τους ντόπιους λαθρέμπορους όταν έχουν συγκεντρώσει μεγάλες ποσότητες λαθραίων καυσίμων και θέλουν να τα ξεφορτωθούν, είτε γιατί έχουν πληροφορίες «από μέσα» ότι πρόκειται να γίνει κάποιος έλεγχος, είτε για να δικαιολογήσουν το μέγεθος των αποθηκών τους.

Έτσι το νερό… μεταλλάσσεται με τρόπο μαγικό και εξάγεται ως βενζίνη στην Τουρκία!

Τα στοιχεία του ΟΗΕ είναι αποκαλυπτικά. Βλέπουμε ότι μέχρι το 2006, στις συναλλαγές με την Τουρκία επικρατεί η «παραδοσιακή» μέθοδος, της επιστροφής καυσίμων χωρίς παραστατικά στην ελληνική αγορά, ενώ την περίοδο 2007-2010 οι ποσότητες που δηλώνει η Τουρκία ως εισαχθείσες είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από αυτές που δηλώνει η Ελλάδα.

Πίνακας 3. Εξαγωγές Ελλάδας προς Τουρκία βενζινών (σε δολάρια) / Greek exports to Turkey (dollars)

Η Αλβανία, δίνει μια όμοια της Τουρκίας εικόνα μετά το 2002.

Πίνακας 4. Εξαγωγές Ελλάδας προς Αλβανία βενζινών (σε δολάρια) / Greek exports to ALbania

Ο καθηγητής Δ. Μάρδας προτείνει μία απλή λύση: «Να δοθεί ένα γενναίο πριμ στα μέλη του ΣΔΟΕ που θα συλλαμβάνουν κάθε λαθραία ποσότητα. Το πριμ αυτό ως ποσοστό των διοικητικών προστίμων που επιβάλλονται στα λαθραία καύσιμα, δε θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό. Αν εφαρμοστεί αυτή η πολιτική ενδεχομένως να εκπλαγούμε από τις δεκάδες παράνομες δεξαμενές και βυτιοφόρα που όλως τυχαίως θα ανακαλυφθούν».

Ακούστε τον να μιλάει στη zougla.gr, για την έκταση του φαινομένου, για τους λόγους που δεν έχει αντιμετωπιστεί από την πολιτεία και να απαντάει στο ερώτημα, αν αυτό οφείλεται σε έλλειψη πολιτικής βούλησης.

Παίζουν την κολοκυθιά τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης

Το ζήτημα της κρατικής ανεπάρκειας κατά την αντιμετώπιση της λαθρεμπορίας καυσίμων, έχει προκαλέσει ενδοκυβερνητική διαμάχη και «κόντρα» μεταξύ των υπουργείων Ανάπτυξης και Οικονομικών, των οποίων ηγούνται οι κ.κ. Χρυσοχοΐδης και Βενιζέλος, αμφότεροι διεκδικητές της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ.
Η κόντρα ξέσπασε όταν πρόσφατα, ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Ανάπτυξης «φωτογράφισε» συγκεκριμένα κυκλώματα στο Υπουργείο Οικονομικών, τα οποία αντιστέκονται στην πάταξη του λαθρεμπορίου και του παραεμπορίου, καταγγέλλοντας ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών κωλυσιέργησε να υιοθετήσει τη μόνη, κατά τη γνώμη του, πρακτική λύση πάταξης του λαθρεμπορίου υγρών καυσίμων, δηλαδή την εγκατάσταση στα πρατήρια συστήματος εισροών – εκροών.

Το ίδιο στέλεχος κατήγγειλε την ύπαρξη μηχανισμών από υπηρεσιακούς παράγοντες, εφοριακούς και τελωνειακούς, που αντιδρούν σθεναρά στην εγκατάσταση του εν λόγω συστήματος στα πρατήρια υγρών καυσίμων.

Λίγες ώρες αργότερα ο οικονομικός εισαγγελέας κ. Γρ. Πεπόνης έδωσε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών παραγγελία για την άσκηση κακουργηματικής δίωξης σε βάρος του κ. Καπελέρη και της πρώην επικεφαλής της Διεύθυνσης Ελέγχου Τελωνείων, κ. Ευαγγελίας Πανταζή, για το αδίκημα της απιστίας περί την υπηρεσία σε βαθμό κακουργήματος, οδηγώντας τους σε παραίτηση.

Κατόπιν εορτής τα μέτρα

Η κυβέρνηση επιδιώκει να επεκτείνει το ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής εισροών και εκροών καυσίμων στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τα διυλιστήρια μέχρι και τα πρατήρια διάθεσης καυσίμων, τόνισε πρόσφατα ο πρωθυπουργός, Λ. Παπαδήμος στη Βουλή, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση για το λαθρεμπόριο καυσίμων.

Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε το λαθρεμπόριο καυσίμων ως ένα κραυγαλέο πρόβλημα κοινωνικής αδικίας, τονίζοντας ότι «κάποιοι επιτήδειοι πλουτίζουν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου», ειδικά σε μια εποχή που η χώρα δοκιμάζεται από ένα σημαντικό οικονομικό πρόβλημα. Όπως είπε, τo λαθρεμπόριο δεν είμαι μόνο η απώλεια των εσόδων του δημοσίου αλλά το γεγονός ότι η απώλεια αυτή συμβαίνει σε μία εποχή που ο λαός δοκιμάζεται σκληρά.

Εικονικές εξαγωγές καυσίμων, πλημμελή έλεγχος διακίνηση ναυτιλιακών καυσίμων, και νέες μορφές νοθείας της βενζίνης με μεθανόλη- τολουόλη, καταγγέλλουν με κοινή τους ανακοίνωση οι όμιλοι των ΕΛΠΕ, της Μότορ Οίλ, και ο σύνδεσμος των εταιρειών εμπορίας καυσίμων.

Μεταξύ άλλων, προτείνουν άμεσο έλεγχο για τις εικονικές εξαγωγές και έλεγχο στη διακίνηση ναυτιλιακών καυσίμων, εξάρθρωση των κυκλωμάτων που νοθεύουν τις βενζίνες και εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης, οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας των πρατηρίων που κλέβουν τους καταναλωτές και άμεση εφαρμογή του συστήματος εισροών και εκροών στα πρατήρια.