Ο Γυάλινος Κόσμος [‘Τhe Glass Menagerie’,1944] είναι ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας δραματουργίας, το πιο προσωπικό από τα έργα του Ουίλλιαμς, έργο που τον καθιέρωσε ως έναν από τους κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς του εικοστού αιώνα.
Ένα τρίγωνο σιωπηλής απόγνωσης-μάνα-γιος-κόρη. Τρεις εγκλωβισμένοι άνθρωποι που καταφεύγουν στη φαντασία ή την ψευδαίσθηση για να ξεφύγουν από την πραγματικότητα. Όνειρα που συνθλίβονται από το Χρόνο, ματαιωμένες προσδοκίες, χιούμορ και σαρκασμός, ανάγκη για αλλαγή, και βέβαια «..αυτό το κάτι που προσμένουμε αιώνια, μα πάντα αργεί να έρθει, αυτό το κάτι για το οποίο συνεχίζουμε να ζούμε..».
«Το έργο είναι μια ανάμνηση και αφού είναι ανάμνηση είναι φωτισμένο αχνά, πηγάζει από το συναίσθημα, δεν είναι ρεαλιστικό..». Η παράσταση ακολουθεί μια λιτή, αφαιρετική, αισθητική, γραμμή, επιχειρώντας να απομακρυνθεί από τον ρεαλισμό τον οποίο αποκηρύσσει ο Ουίλλιαμς. Όπως γράφει στον πρόλογο του ΓΥΑΛΙΝΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.. «Το κοινό ρεαλιστικό έργο με το αληθινό ψυγείο και τα αυθεντικά παγάκια, με τους χαρακτήρες που μιλούν όπως ακριβώς μιλούν οι θεατές, ανήκει στο ακαδημαϊκό πεδίο και διαθέτει την αξία μιας στεγνής φωτογραφικής απεικόνισης. Στην εποχή μας θα έπρεπε όλοι να γνωρίζουν την ασημαντότητα της φωτογραφικής απεικόνισης στην Τέχνη: η Αλήθεια, η Ζωή, η πραγματικότητα είναι κάτι οργανικό, κάτι το οποίο η ποιητική φαντασία μπορεί να αποδώσει σε βάθος ή να υποδηλώσει μόνο μεταμορφώνοντας το, μεταλλάσσοντας το σε άλλες φόρμες κι όχι απλώς αντιγράφοντας την καθημερινή όψη του.»
Στο ανέβασμά μας χρησιμοποιούμε την αρχική, πρωτοποριακή για εκείνη την εποχή, απαίτηση του Ουίλλιαμς για προβολές που θα συμπλήρωναν τη σκηνική δράση. Το εύρημα αυτό δεν χρησιμοποιήθηκε στο πρώτο ανέβασμα του έργου (Σικάγο, 1944) και ως εκ τούτου ο συγγραφέας αφαίρεσε τις σχετικές οδηγίες από την πρώτη έκδοση του έργου. Αργότερα, στην επόμενη έκδοση, ο Ουίλλιαμς πρόσθεσε τις οδηγίες για τις προβολές (σταθερές εικόνες και λεζάντες που θα προβάλλονταν σε ένα τμήμα του σκηνικού) πιστεύοντας ότι ολοκληρώνουν το έργο. Στην παράσταση εκσυγχρονίσαμε την αρχική ιδέα του συγγραφέα για σλάιντς και λεζάντες που θα σχολίαζαν τη δράση, δημιουργώντας βιντεοπροβολές σε άμεση σχέση με τη δράση και τους χαρακτήρες, αλλά κυρίως σε σχέση με την ονειρική –‘αναμνησιακή’ διάσταση του ανεβάσματος. Θεωρούμε ότι έτσι εξυπηρετείται καλύτερα το νόημα και η ατμόσφαιρα του έργου και συγχρόνως υπογραμμίζεται η διαδικασία της μνήμης :επιλογή και μεταμόρφωση/μετασχηματισμός εικόνων-βιωμάτων.
« … Η μνήμη κάνει ευρεία χρήση ποιητικής αδείας. Παραλείπει κάποιες λεπτομέρειες, διογκώνει άλλες, ανάλογα με την συναισθηματική αξία των θεμάτων που αγγίζει, διότι η μνήμη εδρεύει κυρίως στην καρδιά» (από το έργο).
Εκτός από το πρωτότυπο κείμενο του έργου, στην παράσταση χρησιμοποιούνται και μικρά αποσπάσματα από παλαιότερα σχεδιάσματα του συγγραφέα για το έργο, καθώς και από το διήγημα «Πορτρέτο κοριτσιού σε γυαλί», γραμμένο το 1943, που αποτελεί επίσης προσχέδιο για το έργο.
Κατερίνα Ευαγγελάτου.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Κατερίνα Ευαγγελάτου
ΣΚΗΝΙΚΟ-ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Γιώργος Πάτσας
ΜΟΥΣΙΚΗ: Σταύρος Γασπαράτος
ΒΙΝΤΕΟ: Μιχάλης Κλουκίνας
ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Λευτέρης Παυλόπουλος
ΔΙΑΝΟΜΗ
ΑΜΑΝΤΑ: Ναταλία Τσαλίκη
ΤΟΜ: Αντίνοος Αλμπάνης
ΤΖΙΜ: Κωνσταντίνος Γαβαλάς
ΛΩΡΑ: Αμαλία Νίνου
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Μαργαρίτα Δρούτσα 6972 217611
Γλυκερία Παπαγεωργίου 2103640813
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Θέατρο Δημήτρης Χορν
Αμερικής 10
106 71 Αθήνα
210 3612500
Με πιστωτική κάρτα: 210 81 0 81 81
Κρατήσεις μέσω Internet: www.ellthea.gr και στο www.tickethour.com
