Η κύστη ωοθήκης είναι ένα πολύ συχνό εύρημα στο υπερηχογράφημα των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Αν και πολλές κύστεις ωοθήκης μπορεί να προκαλέσουν πόνο και να οδηγήσουν τη γυναίκα στον ιατρό, πολλές φορές η παρουσία κύστης διαπιστώνεται σε τυχαίο υπερηχογραφικό έλεγχο, συνήθως στο πλαίσιο check-up.
Αν και μια κύστη ωοθήκης μπορεί να είναι κακοήθης, αυτό δεν είναι καθόλου συχνό, ιδιαίτερα στις πιο νέες γυναίκες. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πολλοί λόγοι που εκδηλώνεται κύστη στις ωοθήκες, οι συχνότεροι από του οποίους αναλύονται παρακάτω:
- Απλή ορμονική κύστη. Αυτή η κύστη φαίνεται ότι περιέχει μόνο διαυγές υγρό – σαν νερό – στο υπερηχογράφημα. Επίσης, συχνά συνοδεύεται από διαταραχές της περιόδου που ξεκίνησαν απότομα. Συνήθως τέτοιες κύστεις «φεύγουν» από μόνες τους, είτε η γυναίκα πάρει αντισυλληπτικά είτε όχι. Αυτού του τύπου οι κύστεις είναι και οι συχνότερες.
- Κύστη ενδομητρίωσης. Η κύστη αυτή λέγεται και ενδομητρίωμα. Στο υπερηχογράφημα φαίνεται ότι το υγρό της κύστης δεν είναι διαυγές αλλά πιο πυκνό – εύρημα που αντιστοιχεί σε παλαιό αίμα. Πολλές γυναίκες με ενδομητριώματα παραπονούνται για πόνο στην περίοδο και στη σεξουαλική επαφή. Άλλες έχουν δυσκολία να μείνουν έγκυες. Χαρακτηριστικά, τα ενδομητριώματα δεν «φεύγουν» από μόνα τους και επιμένουν σε επαναληπτικό υπερηχογραφικό έλεγχο.
- Καλοήθεις όγκοι ωοθήκης. Υπάρχει μια πληθώρα κυστικών όγκων της ωοθήκης, με διαφορετική υπερηχογραφική εικόνα και συμπεριφορά. Οι κυστικοί αυτοί όγκοι επιμείνουν για πολλούς μήνες ή και χρόνια.
- Οριακοί όγκοι ωοθήκης. Υπάρχουν και κύστεις στις ωοθήκες που περιλαμβάνουν και διαφορετικού βαθμού συμπαγές υλικό και οι οποίοι συμπεριφέρονται λιγότερα επιθετικά από ένα καρκίνο της ωοθήκης, αλλά με δυναμικό επέκτασης. Οι όγκοι αυτοί επιμένουν σε τυχόν επαναληπτική υπερηχογραφική εξέταση.
Συμπερασματικά, σε μια νέα γυναίκα ο καρκίνος της ωοθήκης δεν είναι συχνός. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια ποικιλία κύστεων ωοθήκης που είτε υποκρύπτουν κάποια πάθηση είτε έχουν μικρό δυναμικό επέκτασης στη γύρω περιοχή. Για αυτούς τους λόγους, έχει σημασία κάθε κύστη ωοθήκης που δεν υποχωρεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, να μην αγνοείται από τη γυναίκα και τον ιατρό.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, η επιβεβαίωση της φύσης της κύστης καθώς και η αφαίρεσή της είναι θεμιτός και λογικός τρόπος προσέγγισης και επίλυσης του διαγνωστικού διλήμματος.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θάνος Παπαθανασίου MD (London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
