Πώς να γίνετε, να νιώθετε και να δείχνετε νεότεροι (μέρος 11ο)

Ο σπουδαίος εχθρός της υγείας που δεν σας είπαν

Ποιος είναι ο πιο παραμελημένος –αλλά αντιμετωπίσιμος- παράγων κινδύνου για έμφραγμα, καρκίνο και εγκεφαλικό που μάλλον δεν σας έχει ζητηθεί να εξετάσετε; Δυστυχώς σήμερα η μονομερής θεώρηση ενός μόνο δέντρου (χοληστερίνη) και όχι ολόκληρου του δάσους οδηγεί πολλούς συνανθρώπους μας που απειλούνται από διάφορους άλλους κινδύνους, συχνά σημαντικότερους της χοληστερίνης, πρόωρα στο θάνατο ή απλώς στην παράτασή του. Επιτρέψτε μου λοιπόν να σας συστήσω έναν από τους πιο ύπουλους εχθρούς της υγείας σας, την ομοκυστεϊνη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η ομοκυστεϊνη είναι ένα τοξικό μόριο που προκύπτει από το μεταβολισμό της μεθειονίνης, ενός αμινοξέος που περιέχει θείο. Σε μερικά γενετικά επιβαρυμένα άτομα που τους λείπουν κάποια ένζυμα, η ομοκυστεϊνη δεν αποβάλλεται από το αίμα, οπότε παθαίνουν από πολύ νωρίς εκτεταμένη αθηροσκλήρωση σαν γέρου ανθρώπου και πεθαίνουν από έμφραγμα ή εγκεφαλικό πριν προλάβουν να ενηλικιωθούν. Ωστόσο η ομοκυστεϊνη προκαλεί ζημιά στο εσωτερικό των αρτηριών και αθηροσκλήρωση όχι μόνο στις περιπτώσεις γενετικής ομοκυστεϊνουρίας αλλά και στο γενικό πληθυσμό. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι η ομοκυστεϊνη δεν αποδομείται επαρκώς αν υπάρχει έλλειψη βιταμινών Β6, Β12, φυλλικού οξέος και ψευδαργύρου, αλλά και άλλων δευτερευόντων θρεπτικών στοιχείων.

Στην πραγματικότητα η υψηλή ομοκυστεϊνη είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι το σώμα μας δεν μεθυλιώνει σωστά. Όμως τι σημαίνει «σωστή μεθυλίωση»; Το σώμα εξαρτάται από τη μεθυλίωση (μεταφορά μια ομάδας μεθυλίου από ένα μόριο σε ένα άλλο) για τις πιο κρίσιμες λειτουργίες του σε κάθε κύτταρο του σώματός μας: για να αποτοξινώνεται από καρκινογόνα και άλλα δηλητήρια, για να επισκευάζει το κατεστραμμένο γενετικό υλικό των κυττάρων (DNA), για να σχηματίζει νέα υγιή κύτταρα και για να φτιάχνει σπουδαίες αντιγηραντικές ορμόνες. Όταν η ικανότητά μας να μεθυλιώνουμε παραβλαφθεί, όλες αυτές οι σημαντικές λειτουργίες εμποδίζονται, οδηγώντας σε επιταχυνόμενη γήρανση και εκφυλιστικές ασθένειες όπως αυτές που αναφέρονται στο παρόν άρθρο. Όπως θα δείτε παρακάτω, η ενίσχυση της μεθυλίωσης είναι κάτι εύκολο να γίνει. Αυτό καθιστά την ανεπαρκή μεθυλίωση μία από τις κύριες προλήψιμες αιτίες πρόωρης γήρανσης και αρρώστιας.

Ήδη από το 1969 ο παθολόγος Κίλμερ Μακάλλυ είχε συμπεράνει με δύο πειράματα σε ζώα ότι η αιτία θανάτου ήταν η υψηλή ομοκυστεϊνη, κάτι που δημοσίευσε σε ένα άρθρο που κατόπιν αναδημοσιεύτηκε 350 φορές. Ο Μακάλλυ κατηγορήθηκε και περιγελάστηκε σφοδρά από το ιατρικό κατεστημένο, ενώ έχασε τη θέση του στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Χρειάστηκαν σχεδόν είκοσι χρόνια για να αναγνωριστεί η εγκυρότητα του έργου του. Εκατοντάδες μελέτες έχουν πλέον επιβεβαιώσει την αρχική θέση του Μακάλλυ ότι η ομοκυστεϊνη είναι ένας ανεξάρτητος παράγων κινδύνου για τα καρδιαγγειακά. Υψηλά επίπεδα ομοκυστεϊνης αυξάνουν πάρα πολύ τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό, ενώ αν έχεις ήδη καρδιοπάθεια η υψηλή ομοκυστεϊνη αυξάνει τον κίνδυνό σου για θάνατο από οποιαδήποτε αιτία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι απογυμνωμένα από βιταμίνες του συμπλέγματος Β, κάτι που σημαίνει ότι μέσα στο σύγχρονο άνθρωπο η ομοκυστεϊνη βρίσκεται σε υψηλότερα επίπεδα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Η συσχέτιση της ομοκυστεϊνης με τις καρδιακές προσβολές ταιριάζει καλύτερα απ΄ό,τι η συσχέτιση της χοληστερίνης. Τα επίπεδα της ομοκυστεϊνης ανεβαίνουν με το προχώρημα της ηλικίας, ενώ η χοληστερίνη πέφτει στις τελευταίες δεκαετίες της ζωής. Επιπλέον, ο ένας στους δύο που παθαίνει καρδιακή προσβολή έχει φυσιολογική ή χαμηλή χοληστερίνη!

Οι γυναίκες μέχρι την εμμηνόπαυση εμφανίζουν λιγότερες καρδιακές προσβολές έχοντας 20% χαμηλότερα επίπεδα ομοκυστεϊνης απ΄ό,τι οι άνδρες, αλλά καθώς μεγαλώνουν παύει αυτή η διαφορά. Το 1992 μια μελέτη επί 14.000 ιατρών έδειξε ότι το 5% με την υψηλότερη ομοκυστεϊνη διέτρεχε τριπλάσιο κίνδυνο από το 5% με τη χαμηλότερη. Μια άλλη μελέτη συμπέρανε ότι τα υψηλά επίπεδα ομοκυστεϊνης αποτελούσαν εξίσου σημαντικό παράγοντα κινδύνου με το κάπνισμα και τη χοληστερόλη. Το 1997, επιστήμονες που έγραψαν στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine προχώρησαν στο να δηλώσουν ότι η υψηλή ομοκυστεϊνη είναι «ο ισχυρότερος τροποποιήσιμος προγνωστικός δείκτης της συνολικής θνησιμότητας (θάνατος από οποιαδήποτε αιτία) και της καρδιαγγειακής θνησιμότητας (έμφραγμα-εγκεφαλικά) στους ασθενείς με στεφανιαία νόσο (νόσο των αγγείων της καρδιάς)».

Συνεχίζεται στο επόμενο…