Tριπλή εκδοτική παρουσία σήμερα, δύο εμβληματικών μορφών της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της χώρας, του Νίκου Μπελογιάννη και της Έλλης Παππά.
Ο πρώτος έγραψε «Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα», έργο το οποίου η διαχρονικότητα φτάνει έως τις μέρες μας και η δεύτερη αφοσιώθηκε στην έρευνά της να βρει τις ρίζες του μαρξισμού, έξω από την σταλινική τους ανάγνωση.
Αυτό γίνεται πολύ εμφανές στη μελέτη της «Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου».
Και οι δύο, στη σύντομη κοινή τους ζωή, έξω και μέσα στη φυλακή, επιχείρησαν να ακολουθήσουν αυτό που επιθυμούσαν περισσότερο.
Το υπόδειγμα μαρξιστών, με βαθιές γνώσεις φιλοσοφίας και λογοτεχνίας.
Έτσι προέκυψε «Το σχέδιο για μια ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας», του Νίκου Μπελογιάννη, καταδικασμένου σε θάνατο με την κατηγορία της κατασκοπείας.
Τα τρία βιβλία (εκδόσεις «Άγρα») παρουσιάστηκαν σήμερα στη Στοά του Βιβλίου.
«Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα» γράφτηκε στα τέλη του Μεσοπολέμου, σε μια περίοδο γεμάτη από σημαντικά οικονομικά γεγονότα.
«Η υλικότητα της οικονομίας και μάλιστα το μέρος που σχετίζεται με τον δανεισμό και τη διαχείριση των σχετικών πόρων επιλέγεται ως προνομιακό πεδίο για την κορύφωση της κριτικής του Μπελογιάννη στο κυρίαρχο πολιτικοοικονομικό σύμπλεγμα και τη συμμαχία του με το ξένο κεφάλαιο, η δράση των οποίων σκιαγραφείται ως ένα αμοραλιστικό συνεχές συνωμοσιών και δολοπλοκιών εις βάρος του λαού», ανέφερε ο ιστορικός Γιάννης Αντωνίου, που υπογράφει την εισαγωγή στην παρούσα έκδοση.
Την περιπέτεια του βιβλίου στον χρόνο παρουσίασε ο γιος του Νίκου Μπελογιάννη και της Έλλης Παππά, Νίκος Μπελογιάννης, ο οποίος αναφέρεται διεξοδικά στον πρόλογο του βιβλίου, στη σταδιακή χρονολογία των χειρογράφων του πατέρα του και τη συγγραφή.
Η συγγραφή ξεκίνησε περί τα τέλη του ’30, στις φυλακές της Ακροναυπλίας, συνεχίστηκε μέσα στο νοσοκομείο «Σωτηρία», όπου νοσηλεύτηκε ο Μπελογιάννης ως φυματικός κάποια περίοδο της κατοχής, έως ότου δραπετεύσει και ως την ολοκλήρωσή τους αργότερα, μετά την απελευθέρωση και μέχρι να ανεβεί στο βουνό με τον Δημοκρατικό Στρατό.
Εξίσου αναφέρθηκε στο βιβλίο της μητέρας του, Έλλης Παππά, «Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου», που αποτέλεσε την πρόθεση της Έλλης Παππά, να συμβάλει στον διάλογο, του 13ου Συνεδρίου του ΚΚΕ(Φεβρουάριος 1991)
«Το βιβλίο, ένα βιβλίο πολεμικής σε “αυτοέκδοση” -σαμιζνταντ- σύμφωνα με την ορολογία της Επανάστασης του 1917,με εκτύπωση και βιβλιοδεσία σε ένα κατάστημα κομπιούτερ στου Ζωγράφου, άμα τη αφίξει του στον Περισσό, πετάχτηκε στον κάδο με τα μη ανακυκλώσιμα επικίνδυνα υλικά, σαν να ήταν τοξικό», είπε ο Νίκος Μπελογιάννης.
«Πιστεύω», γράφει η Έλλη Παππά, ότι οι σύντροφοι που επικαλούνται τον μαρξισμό – λενινισμό και οι περισσότεροι ανήκουν στη γενιά της Αντίστασης,- φέρνουν το στίγμα της γενιάς τους:
Τον Λένιν τον γνώρισαν κυρίως μέσω του Στάλιν. Δηλαδή, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, γνώρισαν τον Λένιν λογοκριμένον από τον Στάλιν…
Δεν ξέρω αν θα πείσω τους συντρόφους του ΚΚΕ για το πώς σκεφτόταν και δρούσε ο πραγματικός Λένιν, απαλλαγμένος από κάθε λογοκρισία που του επιβλήθηκε λίγο πριν και αμέσως μετά τον θάνατό του, ο Λένιν έξω από την πλαστή εικόνα του από τα ”Ζητήματα Λενινισμού”.
Πάντως, είμαι βέβαιη πως ο πραγματικός Λένιν, χωρίς λογοκρισία και έξω από τα μαυσωλείο, κερδίζει πολύ μεγαλύτερη και ποιοτικά διαφορετική εκτίμηση».
Σήμερα, συμπληρώνονται 58 χρόνια από την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη με την κατηγορία της κατασκοπείας, μαζί με τους συγκατηγορούμενούς του, Δημήτρη Μπάτση, Ηλία Αργυριάδη και Νίκο Καλούμενο.
Ο Νίκος Μπελογιάννης, στέλεχος του ΚΚΕ και ταξίαρχος του ΔΣΕ, φυλακισμένος, λίγους μήνες πριν από την εκτέλεσή του έγραψε το «Σχέδιο για μια ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας».
«Συνιστά ξεχωριστό παράδειγμα στρατευμένου κομμουνιστή που συνδυάζει τον μαρξιστή με τον ελεύθερο στοχαστή και κριτικό», επεσήμανε η ιστορικός Χριστίνα Ντουνιά.
