Ενημέρωση για σημαντικά ζητήματα, σχετικά με την εξέλιξη της ανάκρισης και την πορεία προς τη δίκη για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, πραγματοποίησαν δικηγόροι συγγενών θυμάτων στην ΕΣΗΕΑ.
Οι δικηγόροι Γιώργος Δακουράς, Ιώ Καρόλου, Αργυρώ Κουνέλη, Χριστίνα Μαλλιακούδη, Γιάννης Μαρακάκης, Αντώνης Ξυλουργίδης, Βασίλης Χαρτόπουλος και Αντώνης Ψαρόπουλος παρουσίασαν νέα στοιχεία ενώ απάντησαν και στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Οι δικηγόροι που εκπροσωπούν οικογένειες θυμάτων, εστίασαν στο γεγονός ότι η λήψη δειγμάτων από το οικόπεδο στο οποίο μεταφέρθηκαν μπάζα από τον χώρο του ατυχήματος, έγινε έναν χρόνο μετά, αφού είχε ήδη περάσει από εκεί η καταιγίδα Ντάνιελ, με αποτέλεσμα να χαθούν πολύτιμα στοιχεία.
Επιπλέον, τόνισαν τον κίνδυνο της παραγραφής αδικημάτων, λόγω της καθυστέρησης των ερευνών, αλλά και της διαφορετικής προσέγγυσης που επιλέγουν οι πολλοί δικηγόροι που εκπροσωπούν τις οικογένειες.
Οι ίδιοι εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις για το γεγονός πως πρόσωπα που έχουν άμεση εμπλοκή με τη διερεύνηση της τραγωδίας στα Τέμπη παραμένουν στις θέσεις τους και, όπως είπαν, «έχουν τη δυνατότητα» να εμποδίσουν την έρευνα, να αλλοιώσουν στοιχεία, κ.λπ. Οι εκπρόσωποι των οικογενειών απέφυγαν τις ονομαστικές αναφορές, αλλά υπονόησαν υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (μέχρι πρόσφατα παρέμενε στη θέση του ο τότε γενικός γραμματέας Μεταφορών), της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) της οποίας η πρόεδρος παραμένει, επίσης, στη θέση της, του ΟΣΕ, κ.α.
Ο δικηγόρος Αντώνης Ψαρόπουλος, δικηγόρος και πατέρας θύματος στα Τέμπη, τόνισε τη Δευτέρα πως «έχουν διερευνηθεί πάρα πολλές πτυχές, αλλά για εμάς μείζον ζήτημα είναι τι προκάλεσε την έκρηξη και τη φωτιά αμέσως μετά τη σύγκρουση. Είναι βέβαιο πως υπήρξαν απροσδιόριστος αριθμός επιβατών, που επιβίωσαν της σύγκρουσης, αλλά έχασαν τη ζωή τους από τη φωτιά». Στις παραλείψεις που έγιναν συμπεριέλαβε το «ξεμπάζωμα και μπάζωμα που έγινε στον τόπο του δυστυχήματος και έτσι χάθηκαν σημαντικά στοιχεία που θα διαφώτιζαν την υπόθεση», τη «βιαστική μεταφορά συντριμμιών από τον τόπο του δυστυχήματος» και το ότι «δεν έγιναν άμεσα χημικές δειγματοληψίες στον τόπο του δυστυχήματος». Όπως είπε, ακόμα και «οι διορισμένοι πραγματογνώμονες δεν είχαν τον χρόνο να κάνουν τον έλεγχο και την αυτοψία. Μέχρι τις 6 Μαρτίου του 2023, τα συντρίμμια είχαν μεταφερθεί στο Κουλούρι σε άλλο χώρο φύλαξης».
Ο κ. Ψαρόπουλος πρόσθεσε πως «σε δεύτερο χρόνο κατά την εξέλιξη της δικαστικής διερεύνησης υπήρξαν καθυστερημένες ενέργειες και παραλήψεις σε σχέση με το οπτικό υλικό, την άρση των τηλεφωνικών συνομιλιών, τη μη αυτεπάγγελτη έρευνα με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η εύρεση σημαντικών υλικών στο οικόπεδο ένα χρόνο μετά το συμβάν και αφού είχε γίνει η πλημμύρα του Ντάνιελ». Ο ίδιος θεωρεί πως ακόμα και σήμερα δεν έχουν χορηγηθεί σαφές απαντήσεις και στοιχεία σε σχέση με τον «τρόπο χορήγησης πιστοποίησης της Hellenic Train και πως χορηγήθηκε από τον ERA», τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων. «Ο τελευταίος έλεγξε τα στοιχεία που δόθηκαν σε αυτόν από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Αυτά τα στοιχεία θα έπρεπε να υπάρχουν από την πρώτη στιγμή στη δικογραφία και δεν υπάρχουν. Αρνήθηκε να τα δώσει η ΡΑΣ μέχρι και πρόσφατα».
Ο Αντ. Ψαρόπουλος είπε επίσης πως «μετά λύπης μας διαπιστώσαμε παρά πολύ νωρίς, από τον Απρίλη του 2023, πως δόθηκε εντολή να καταστραφούν όλα τα βιολογικά στοιχεία των θυμάτων. Έτσι δεν μπορούν οι συγγενείς με τους ανάλογους τεχνικούς συμβούλους να προβούν σε δικές τους διερευνήσεις. Ενδεχομένως θα βοηθούσαν να αναδειχθεί ο τρόπος απώλειας της ζωής τους».
Ο δικηγόρος Γιώργος Δακουράς που εκπροσωπεί τις οικογένειες Παπάζογλου και Παυλίδη, οι οποίες θρηνούν θύματα από την τραγωδία των Τεμπών, τόνισε μεταξύ άλλων πως εκκρεμούν δύο θέματα: Η «συμπλήρωση ή αναβάθμιση κατηγοριών για τα στελέχη της Hellenic Train» και το δεύτερο κύμα κατηγορητηρίων που, κατά τον κ. Δακουρά, θα αφορούν «τα υπηρεσιακά στελέχη του εμπλεκόμενου υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών». «Έτσι, θα κλείσει ο κύκλος των κατηγορουμένων πλην την πολυαναμενόμενης διαβίβασης στη Βουλή δια διερεύνηση πιθανών ευθυνών πολιτικών προσώπων» εξήγησε.
Ο κ. Βασίλης Χαρτόπουλος, δικηγόρος της οικογένειας Καραγεωργίου, τόνισε πως «δεν πρέπει στην παρούσα φάση να κλείσει εσπευσμένα η ποινική δικογραφία. Κάθε φορά ανακύπτουν και νέα ζητήματα είτε με εξέταση της δικογραφίας είτε από τα ερωτήματα. Ανοικτά ζητήματα για τα οποία πρέπει να δοθούν απαντήσεις. Είναι αυτονόητο πως εκκρεμεί το βιντεοληπτικό υλικό της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Αν είχε εξεταστεί από την πρώτη στιγμή θα είχε λύσει πολλά ζητήματα σε σχέση με το φορτίο, για τον τρόπο που επήλθε ο θάνατος και ο τραυματισμός των θυμάτων, κλπ. Κομβικό σημείο το τι συμβαίνει με την εμπορική αμαξοστοιχία». Η δεύτερη εκκρεμότητα κατά τον κ. Χαρτόπουλο, είναι «τα ηχητικά του 112 και τα ηχητικά που έχουν να κάνουν με την κατάσχεση του server του καταγραφικού από τον εφέτη ανακριτή» μέσω του οποίου θα προέκυπταν συνομιλίες του Σιδηροδρομικού Σταθμού (ΣΣ) Λάρισας με μηχανοδηγούς, με ΣΣ Φαρσάλων, ΣΣ Νέων Πόρων, κ.λπ».
Η τρίτη «σοβαρή εκκρεμότητα είναι η απάντηση στο καίριο ερώτημα της πρόκλησης της πυρκαγιάς και της έκρηξης. Δυστυχώς ουσιαστική απάντηση για τα αίτια της πυρκαγιάς και της έκρηξης δεν έχουμε πάρει. Αναμένεται έκθεση του ΕΜΠ που δεν έχει έρθει ακόμη. Το γιατί θα το πούμε μάλλον κάποια άλλη στιγμή». Τόνισε πως υπάρχει, επίσης, «έλλειψη απάντησης για τον τρόπο χορήγησης του πιστοποιητικού ασφαλείας στη Hellenic Train από τη ΡΑΣ με τυχόν εμπλοκή της ERA, της έλλειψης απάντησης για την τήρηση των προδιαγραφών ασφαλείας στους συρμούς, κ.α.». Ο ίδιος κατέληξε πως «αν δεν απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα η ποινική δικογραφία θα είναι ελλιπέστατη και δεν θα αποδοθούν κατηγορίες στα πρόσωπα που εμπλέκονται».
Ο δικηγόρος της οικογένειας Πορφυρίδη, Αντώνης Ξυλουργίδης, επικεντρώθηκε «στη διατήρηση ατόμων σε θέσεις ευθύνης, άνθρωποι που ενημερώνονται που έχουν πρόσβαση σε στοιχεία, που έχουν πρόσβαση σε στοιχεία, που μπορούν να αλλοιώσουν. Άνθρωποι σε κομβικές θέσεις και στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και στη ΡΑΣ. Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία πως η έρευνα γίνεται απρόσκοπτα». Όπως είπε «είναι μείζον θέμα ηθικής τάξης που τους αφορά και τους αγγίζει το δυστύχημα σε σχέση με την ευθύνη και παραμένουν στη θέση τους. Είτε γιατί αυτό εξυπηρετεί πολλαπλώς την παρουσία τους εκεί μέχρι να μη μπορούν να καλυφθούν. Υπήρχε και σχετική δημόσια ανακοίνωση επί τούτου» από τις οικογένειες προ μηνών. Πρόσθεσε, επίσης, πως «δίνονται παραπλανητικές απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το ποια βίντεο έχουν δοθεί, σε ποιο ερώτημα απαντούν, τι ζητήθηκε και τι δόθηκε. Θα δούμε αν αυτό συνιστά πλημμέλεια, είναι κάτι περισσότερο…».
Τι είπαν οι εμπειρογνώμονες για το δυστύχημα στα Τέμπη
Ο Κώστας Λακαφώσης, μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων που έχουν ορίσει οικογένειες θυμάτων, είπε πως το βιολογικό υλικό των νεκρών στα Τέμπη καταστράφηκε «με εντολή της ιατροδικαστικής υπηρεσίας και γι’ αυτό δεν μπορεί να δούμε αν κάποιο θύμα είχε εισπνεύσει διοξείδιο. Όταν εμείς λάβαμε το αντίγραφο και είδαμε πως τα δείγματα είχαν καταστραφεί ήταν αργά. Σε ένα απλό τροχαίο κρατάνε φιαλίδιο για έξι μήνες τουλάχιστον». Για τα σενάρια σε σχέση με τον αριθμό των θυμάτων είπε πως «λέμε κατηγορηματικά πως τα θύματα είναι 57. Έχουμε ψάξει πάρα πολύ και πολύ αναλυτικά. Από τις κάμερες του σταθμού της Λάρισας μετρήσαμε ποιοι ανεβαίνουν στο τρένο και τους ταυτοποιήσαμε. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για άλλους ανθρώπους».
Η επιτροπή, κατά τον κ. Λακαφώση, λέει «από την πρώτη στιγμή πως από τη φωτιά έχασαν τη ζωή τους 5 – 7 επιβάτες. Για πέντε από τα 57 θύματα έχουμε συγκεκριμένες αποδείξεις πως είχαν τις αισθήσεις τους. Μας ενδιαφέρει ποιος θα μπορούσε να είχε γλιτώσει και δυστυχώς έχασε τη ζωή του από τη φωτιά». Πρόσθεσε πως «για τον μηχανισμό της σύγκρουσης σύντομα θα καταθέσουμε στον εφέτη ανακριτή (είναι μια βελτίωση της αναπαράστασης που ζήτησε ο ίδιος) στοιχεία με βάση τα οποία έγιναν δύο συγκρούσεις και υπήρξαν δύο διαφορετικές εστίες φωτιάς». Η επιτροπή, επανέλαβε ο Κ. Λακαφώσης, έχει απορρίψει από την πρώτη στιγμή τα έλαια σιλικόνης ως αιτία για τη μεγάλη φωτιά μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών. Δεν έχει, όμως, στοιχεία για το υλικό που οδήγησε σε αυτή την έκρηξη. «Αποκλείονται τα έλαια σιλικόνης. Λείπε κάποιο καύσιμο που δεν γνωρίζουμε. Αυτό έπρεπε να έχει βρει κάποιος άλλος».
Τέμπη: Οι τρεις παραλείψεις και «το τρένο – φάντασμα»
Οι δικηγόροι των οικογενειών μιλούν για «τρεις κραυγαλέες παραλείψεις που στοιχειώνουν τη δικογραφία. Το βράδυ του δυστυχήματος διορίζονται δύο πραγματογνώμονες της Τροχαίας με ειδικότητα μηχανολόγο μηχανικού ενώ υπάρχουν απανθρακωμένα πτώματα. Δεν υπάρχει η πρόνοια να διοριστεί ένας πιο ειδικός από μηχανολόγο μηχανικό ώστε να διερευνήσει τα αίτια της έκρηξης και της πυρκαγιάς. Σε δύο παραγγελίες του αρμοδίου εκείνου του βραδιού (εισαγγελικές) δεν έχουν καν το ερώτημα πού οφείλεται η έκρηξη και η πυρκαγιά. Οι ίδιο μιλούν βέβαια για τα ελαία σιλικόνης…». Η δεύτερη παράλειψη είναι «πως το ίδιο βράδυ με εισαγγελική παραγγελία αναζητείται το υλικό των καμερών από όπου πέρασε η επιβατική αμαξοστοιχία. Δεν έχει αναζητηθεί το υλικό των καμερών από που διήλθε η εμπορική αμαξοστοιχία. Όταν κάποτε αναζητήθηκε να λάβει ο ανακριτής έλαβε απάντηση με δίσκους επαναγεγραμμένους και άρα μη ανακτήσιμους».
Η τρίτη παράλειψη είναι «πώς επετράπη να αλλοιωθεί ο χώρος του δυστυχήματος. Ξέρουμε με ποιες συνθήκες φυλάσσεται ο χώρος ενός απλούστερου ατυχήματος. Εδώ σε 3 ημέρες είχε ξεμπαζωθεί και μπαζωθεί το σημείο. Ο χώρος στο Κουλούρι είχε βανδαλιστεί! Με δικές μας ενέργειες έγινε η παραπομπή περιφερειάρχη, κλπ».
Κατά τον κ. Ψαρόπουλο «το μεγαλύτερο σκάνδαλο είναι η απώλεια του οπτικού υλικού για την εμπορική αμαξοστοιχία. Δεν ζητήθηκε ταυτόχρονα με την επιβατική. Η δε κατάσχεση του βιντεοληπτικού υλικού έλαβε χώρα 6 και 7 μήνες μετά το δυστύχημα. Έτσι επανεγγράφονταν οι σκληροί δίσκοι επί 6 με 7 μήνες». Επιπλέον «ο ΟΣΕ ποτέ δεν έστειλε υλικό από την εκφόρτωση, έστειλε από τον επιβατικό σταθμό». «Είχα πει για τρένο – φάντασμα» είπε ο κ. Ψαρόπουλος. «Από τη δικογραφία προκύπτει πως το συγκεκριμένο τρένο ξεκίνησε 25 λεπτά αργότερα χωρίς να υπάρχει η παραμικρή επίσημη δικαιολογία. Οι απαντήσεις που δόθηκαν με μισόλογα από τον ΟΣΕ / Hellenic Train, πως είχε τεχνικό πρόβλημα, δεν ευσταθεί. Σε προγενέστερο χρόνο δεν είχαν μιλήσει για τεχνικό πρόβλημα». Ωστόσο, ξεκαθάρισε πως με βάση τα μέχρι σήμερα στοιχεία, η εμπορική αμαξοστοιχία «εκτιμούμε πως ξεκίνησε και έφτασε με τα ίδια βαγόνια».
