Γράφει ο Τυριτζής Σταύρος, Ουρολόγος, Διευθυντής Δ’ ουρολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ
O καρκίνος προστάτη είναι ο 2ος συχνότερος καρκίνος στους άνδρες (15% όλων των καρκίνων) και το 1ο αίτιο θανάτου από καρκίνο στους άνδρες. Η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 65 έτη, αλλά 1 στους 50 άνδρες στην δεκαετία των 50 θα εμφανίσει τη νόσο. Παρά το γεγονός ότι στην εποχή μας οι άνδρες εξετάζονται συστηματικά, τα περιστατικά καρκίνου προστάτη σε άνδρες κάτω των 50, παγκοσμίως έχουν αρχίσει να αυξάνονται κατά 10% ετησίως.
20% των καρκίνων είναι σε ασθενείς με κληρονομικότητα, αφού ο κίνδυνος διπλασιάζεται με έναν συγγενή πρώτου βαθμού και 11πλασιάζεται με δύο. Μάλιστα, έχουν αναγνωριστεί και γονίδια που σχετίζονται άμεσα. Η παχυσαρκία, το κάπνισμα, οι πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι, η κατάχρηση στεροειδών αναβολικών, η χρόνια προστατίτιδα και φυλετικοί παράγοντες (αφροαμερικανική φυλή) φαίνεται να είναι οι βασικοί παράγοντες κινδύνου.
Προλαμβάνεται ο καρκίνος προστάτη;
Μελέτες έχουν δείξει ότι διάφορες τροφές στη δίαιτά μας φαίνεται να μας προστατεύουν, όπως αντιοξειδωτικές ουσίες (ισοφλαβόνες-λυκοπένιο-καροτένιο) που περιέχονται στην ντομάτα, το μπρόκολο, το πράσινο τσάι, τον καφέ, το ρόδι), τη βιταμίνη Ε, τα φυτοοιστρογόνα (σόγια). Επίσης οι συχνές εκσπερματίσεις έχουν δείξει όφελος. Αντίθετα, κατάχρηση αλκοόλ, λιπαρών, κόκκινου κρέατος, γαλακτομικών ίσως αυξάνουν τον κίνδυνο. Μεγάλες, επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν αμφιλεγόμενα αποτελέσματα για τα παραπάνω και έτσι μάλλον η καλύτερη πρόληψη είναι η έγκαιρη διάγνωση.
Πώς μπαίνει έγκαιρα η διάγνωση του καρκίνου προστάτη;
Πλέον στην εποχή μας έχουμε στα χέρια μας πληθώρα εξετάσεων που θα βοηθήσουν στην έγκαιρη και ακριβή διάγνωση της νόσου. Φυσικά, το ιστορικό, η δακτυλική εξέταση του προστάτη και η μέτρηση του PSA θα είναι τα πρώτα σημαντικά κομμάτια του παζλ. Ένας άνδρας πρέπει να εξετάζεται κάθε χρόνο από τα 50 έτη ή από τα 40 αν έχει οικογενειακό ιστορικό. Η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη είναι η καλύτερη απεικονιστική εξέταση για τον προστάτη, ενώ την τελική απάντηση θα τη δώσει η βιοψία του προστάτη. Τελευταία, το PSMA-PET scan, δίνει εξαιρετικά ακριβείς απαντήσεις σχετικά με την εντόπιση της νόσου και τη σωστή σταδιοποίησή της και βοηθά στον σωστό σχεδιασμό του χειρουργείου.
Ποια είναι η θεραπεία εκλογής για τον καρκίνο του προστάτη;
Η χρυσή επιλογή για τον ασθενή με καρκίνο προστάτη είναι η ριζική προστατεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση όλου του προστάτη, των σπερματοδόχων κύστεων και των λεμφαδένων. H ρομποτική ριζική προστατεκτομή είναι η θεραπεία που επιλέγεται στο 85% των ασθενών στις ΗΠΑ και πάνω από το 80% στην Ελλάδα. Η ριζική προστατεκτομή μπορεί να θεραπεύσει πλήρως τον ασθενή, χωρίς να χρειαστεί μετεγχειρητικά ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία, εφόσον η επέμβαση γίνει στα αρχικά στάδια της νόσου.
Γιατί να επιλέξω τη ρομποτική ριζική προστατεκτομή;
Μετά από 20 χρόνια ρομποτικής χειρουργικής και πάνω από 5.000.000 επεμβάσεις παγκοσμίως, η ρομποτική χειρουργική είναι το παρόν στην ουρολογική χειρουργική, ειδικά στον καρκίνο του προστάτη. Είναι η εξέλιξη της συμβατικής, απλής λαπαροσκοπικής χειρουργικής, κατά την οποία ο χειρουργός έχει στον απόλυτο έλεγχό του, ένα υπερσύγχρονο ρομποτικό χειρουργικό σύστημα, το οποίο μεταφέρει με ψηφιακό τρόπο και χωρίς τρόμο τις κινήσεις του στον ασθενή μέσα από οπές λίγων χιλιοστών. Ο χειρουργός κάθεται άνετα και με τέλεια εργονομία στην ειδική κονσόλα από την οποία ελέγχει τους 4 ρομποτικούς βραχίονες, κρατώντας ειδικά χειριστήρια. Έχει τρισδιάστατη, μεγεθυμένη κατά 15 φορές όραση υψηλής ευκρίνειας. Όλα τα παραπάνω δίνουν τη δυνατότητα σε ένα χειρουργό να εκτελεί χωρίς κόπωση πολύπλοκες επεμβάσεις, αλλά κυρίως να μπορεί να σέβεται και να προστατεύει όλες τις μικροσκοπικές ανατομικές δομές που είναι βασικές για την ποιότητα ζωής, αφαιρώντας παράλληλα με ακρίβεια τον καρκινικό όγκο.
Για τον ασθενή, όλα τα παραπάνω μεταφράζονται σε μικρότερο εσωτερικό και εξωτερικό τραύμα που ισοδυναμεί με μικρότερο χειρουργικό στρες για τον οργανισμό του. Λιγότερες επιπλοκές και πόνος, ελάχιστη απώλεια αίματος, νοσηλεία 1-2 ημέρων, ταχύτερη επιστροφή στην καθημερινή εργασία, καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, εξαιρετικό ογκολογικό αποτέλεσμα και καλύτερη διατήρηση της στύσης και της εγκράτειας ούρων, των δύο κρίσιμων ανδρικών λειτουργιών. Ο άνδρας που θα υποβληθεί σε ρομποτική ριζική προστατεκτομή, στην οποία θα διασωθούν όλα τα νεύρα της στύσης, ξέρει πως θα είναι σεξουαλικά ενεργός σε ποσοστό άνω του 75%, ποσοστό τουλάχιστον διπλάσιο από αυτό που θα πετύχαιναν οι παλαιότερες μέθοδοι.
Επίσης, η ρομποτική χειρουργική εξελίσσεται και βελτιώνεται διαρκώς. Μιλάμε για ρομπότ 5ης γενιάς και ρομπότ μονής οπής, με τα οποία εκτελούμε απαιτητικές επεμβάσεις μέσα από μια μικρή οπή στην κοιλιά του ασθενούς, ενώ διαθέτουμε και τεχνολογίες επαυξημένης πραγματικότητας και συστήματα τρισδιάστατης ανατομικής πλοήγησης.
Συμπερασματικά, η ρομποτική τεχνολογία παρέχει απλόχερα στον έμπειρο χειρουργό, ακρίβεια χιλιοστού και δεξιότητες μεγαλύτερες από το ανθρώπινο χέρι, ενώ δίνει αποδεδειγμένα και τα καλύτερα αποτελέσματα συγκριτικά με τις συμβατικές μεθόδους και για αυτό τυγχάνει παγκόσμιας αποδοχής από τους ουρολόγους και τους ασθενείς.
