Σύνταξη – επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Ο τεράστιος αστεροειδής που χτύπησε τη Γη και εξαφάνισε τους δεινόσαυρους πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια δεν ήταν μόνος, επιβεβαίωσαν πρόσφατα οι επιστήμονες. Ένας δεύτερος, μικρότερος διαστημικός βράχος χτύπησε τη θάλασσα στα ανοικτά των ακτών της Δυτικής Αφρικής δημιουργώντας έναν μεγάλο κρατήρα, την ίδια εποχή.
Θα ήταν ένα «καταστροφικό γεγονός», λένε οι επιστήμονες, προκαλώντας ένα τσουνάμι ύψους τουλάχιστον 800 μέτρων κατα μήκος του Ατλαντικού ωκεανού. Ο Δρ Uisdean Nicholson από το Πανεπιστήμιο Heriot-Watt ανακάλυψε για πρώτη φορά τον κρατήρα Nadir το 2022, αλλά ένα σύννεφο αβεβαιότητας κρέμονταν σχετικά με το πώς πραγματικά σχηματίστηκε.
Τώρα ο Δρ Nicholson και οι συνάδελφοί του είναι σίγουροι ότι το εντύπωμα των 9 χιλιομέτρων προκλήθηκε από έναν αστεροειδή που προσέκρουσε στον βυθό της θάλασσας. Δεν μπορούν να χρονολογήσουν ακριβώς το συμβάν ή να πουν εάν ήρθε πριν ή μετά τον αστεροειδή που άφησε τον κρατήρα Chicxulub πλάτους 180 χιλιομέτρων στο Μεξικό – αυτό ήταν που τελείωσε τη βασιλεία των δεινοσαύρων.
Λένε όμως ότι ο μικρότερος βράχος χτύπησε τη Γη επίσης στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου όταν οι προϊστορικοί γίγαντες εξαφανίστηκαν. Καθώς έπεφτε στην ατμόσφαιρα της Γης, θα είχε σχηματίσει μια τεράστια φλεγόμενη μπαλα. «Φανταστείτε ότι αν ο αστεροειδής χτυπούσε τη Γλασκώβη και εσείς βρισκόσασταν στο Εδιμβούργο, περίπου 50 χιλιόμετρα μακριά, η βολίδα που ήταν περίπου 24 φορές το μέγεθος του Ήλιου στον ουρανό ήταν αρκετή για να βάλει φωτιά σε δέντρα και φυτά στο Εδιμβούργο», λέει ο Dr Nicholson. Θα είχε ακολουθήσει μια εξαιρετικά δυνατή έκρηξη στον αέρα, πριν από σεισμική δόνηση μεγέθους περίπου 7 Ρίχτερ.
Τεράστιες ποσότητες νερού πιθανότατα εκτοπίστηκαν από τον βυθό της θάλασσας και αργότερα επανήλθαν δημιουργώντας ένα μοναδικό αποτύπωμα στο βυθό. Είναι ασυνήθιστο τόσο μεγάλοι αστεροειδείς να χτυπούν τον πλανητη μας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα ο ένας από τον άλλο. Οι ερευνητές δεν ξέρουν γιατί δύο από αυτούς χτύπησαν τη Γη σε τόσο κοντινή χρονική αποσταση
Ο αστεροειδής που δημιούργησε τον κρατήρα Nadir είχε πλάτος περίπου 450-500 μέτρα και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι χτύπησε τη Γη με περίπου 72.000 χλμ/ώρα. Το πλησιέστερο παρόμοιο συμβάν, αυτής της κλίμακας, με το οποίο ήρθαν σε επαφή οι άνθρωποι ήταν το γεγονός Tunguska το 1908 όταν ένας αστεροειδής 50 μέτρων εξερράγη στον ουρανό πάνω από τη Σιβηρία.
Ο αστεροειδής Nadir είχε περίπου το μέγεθος του Bennu, το οποίο είναι σήμερα το πιο επικίνδυνο αντικείμενο σε τροχιά κοντά στη Γη. Οι επιστήμονες λένε ότι η πιο πιθανή ημερομηνία που ο Bennu θα μπορούσε να χτυπήσει τη Γη είναι η 24η Σεπτεμβρίου 2182, σύμφωνα με τη NASA. Όμως εξακολουθεί να είναι απλώς μια πιθανότητα 1 προς 2.700. Ποτέ δεν υπήρξε πρόσκρουση αστεροειδών αυτού του μεγέθους στην ανθρώπινη ιστορία, και οι επιστήμονες συνήθως πρέπει να μελετήσουν διαβρωμένους κρατήρες στη Γη ή εικόνες κρατήρων σε άλλους πλανήτες.
Για να κατανοήσουν περαιτέρω τον κρατήρα Nadir, ο Dr Nicholson και η ομάδα ανέλυσαν δεδομένα υψηλής ανάλυσης 3D από μια γεωφυσική εταιρεία που ονομάζεται TGS.
Οι περισσότεροι κρατήρες είναι διαβρωμένοι, αλλά αυτός ήταν καλά διατηρημένος, πράγμα που σημαίνει ότι οι επιστήμονες μπορούσαν να κοιτάξουν περαιτέρω στα επίπεδα των βράχων.
«Είναι η πρώτη φορά που μπορέσαμε ποτέ να δούμε μέσα σε έναν κρατήρα πρόσκρουσης όπως αυτός – είναι πραγματικά συναρπαστικό», λέει ο Δρ Nicholson, προσθέτοντας ότι υπάρχουν μόλις 20 θαλάσσιοι κρατήρες στον κόσμο, αλλά κανένας δεν έχει μελετηθεί λεπτομερώς όπως αυτός.
Τα ευρήματα δημοσιεύονται στο Nature Communications Earth & Environment.
Πηγή: BBC News
