Μπορεί το ζήτημα της άμβλωσης να επιτρέψει στην Κάμαλα Χάρις να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα αναλάβει τον Λευκό Οίκο; Το θέμα δεν έχει βρεθεί ποτέ στο παρελθόν τόσο πολύ στο επίκεντρο των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, καθώς οι φετινές είναι οι πρώτες που διεξάγονται αφού το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας ακύρωσε την προστασία του δικαιώματος αυτού των γυναικών σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Δέκα πολιτείες των ΗΠΑ διοργανώνουν παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές δημοψηφίσματα για το θέμα της άμβλωσης, το αποτέλεσμα των οποίων θα κρίνει αν θα αρθούν οι περιορισμοί που επηρεάζουν εκατομμύρια γυναίκες. Οι Δημοκρατικοί εξάλλου ελπίζουν ότι η άμβλωση θα αποτελέσει αφορμή για να κινητοποιηθούν οι ψηφοφόροι.
«Η κινητοποίηση είναι γενικά αυτή που καθορίζει το αποτέλεσμα μιας εκλογικής αναμέτρησης», υπογράμμισε η Σαμάρα Κλαρ καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο της Αριζόνα.
Στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 «παρατηρήσαμε μεγάλη συμμετοχή και αποτέλεσμα καλύτερα από το αναμενόμενο για τους Δημοκρατικούς υποψήφιους στις πολιτείες όπου απειλούνταν το δικαίωμα στην άμβλωση», εξήγησε.
Η Χάρις έχει αναγάγει το δικαίωμα στην άμβλωση σε ένα από τα βασικά θέματα της προεκλογικής της εκστρατείας. Προσπαθεί να παρουσιάσει τον αντίπαλό της, Ντόναλντ Τραμπ, ως υπεύθυνο για τις τραγικές ιστορίες έγκυων γυναικών που παρουσιάζονται στον Τύπο.
«Πρόκειται για μια υγειονομική κρίση και ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο αρχιτέκτονάς της», είχε τονίσει η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ σε προεκλογική της συγκέντρωση στην Τζόρτζια στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Εκείνη την εποχή το μέσο ερευνητικής δημοσιογραφίας ProPublica είχε δημοσιεύσει την ιστορία μιας γυναίκας, της Άμπερ Θέρμαν, η οποία πέθανε έπειτα από επιπλοκές που εμφάνισε αφού έλαβε το χάπι της άμβλωσης, λόγω της περιοριστικής νομοθεσίας της πολιτείας για την εθελούσια διακοπή της κύησης.
Ο Ντόναλντ Τραμπ επαίρεται ότι χάρη στον διορισμό από εκείνον τριών δικαστών στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, η σύνθεσή του άλλαξε και έγινε πιο συντηρητικό. Τον Ιούνιο του 2022 ακύρωσε προηγούμενη απόφασή του που προστάτευε σε εθνικό επίπεδο το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Έκτοτε πολλές πολιτείες προχώρησαν στην υιοθέτηση αυστηρών νομοθεσιών που περιορίζουν σημαντικά το δικαίωμα αυτό των γυναικών.
Το Δημοκρατικό Κόμμα είναι αυτό «που έχει υποστηρίξει περισσότερο το δικαίωμα στην άμβλωση», ανέφερε ο Μπέντζαμιν Κάις, βοηθός καθηγητής στο κρατικό πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειονότητα των Αμερικανών τάσσεται υπέρ της προστασίας του δικαιώματος αυτού.
Η Χάρις γνωρίζει λοιπόν ότι «όσο περισσότερο έχουν στο μυαλό τους το θέμα οι άνθρωποι (…) τόσο πιο πολύ αυτό τη βοηθά», πρόσθεσε.
Οι γυναίκες, που ψηφίζουν σε μεγαλύτερους αριθμούς από τους άνδρες στις ΗΠΑ, στηρίζουν σε μεγάλο βαθμό την υποψήφια των Δημοκρατικών.
Το διακύβευμα είναι ιδιαίτερα μεγάλο στην Αριζόνα, μια αμφίρροπη πολιτεία, στην οποία ο Τζο Μπάιντεν κέρδισε το 2020 με λίγες χιλιάδες ψήφους διαφορά.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία που υιοθετήθηκε πρόσφατα εκεί, μία γυναίκα μπορεί να προχωρήσει σε άμβλωση μέχρι την 15η εβδομάδα της κύησης. Όμως παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές θα πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα στην Αριζόνα προκειμένου το όριο να επανέλθει στις 24 εβδομάδες, όταν πλέον το έμβρυο μπορεί να επιβιώσει εκτός μήτρας.
Οι Δημοκρατικοί ελπίζουν ότι οι ψηφοφόροι θα ενθαρρυνθούν να πάνε να ψηφίσουν για να μπορέσουν να εκφράσουν τη γνώμη τους για το θέμα και ότι θα επιλέξουν την υποψήφιά τους, εξήγησε η Σαμάρα Κλαρ. Για μια πολιτεία όπως η Αριζόνα όπου το αποτέλεσμα θα κριθεί από μερικές ψήφους «τα πάντα μπορεί να κάνουν τη διαφορά», πρόσθεσε.
Ακόμη μια πολιτεία κλειδί όπου θα διεξαχθεί και δημοψήφισμα για την άμβλωση είναι η Νεβάδα.
Αλλά όπως στην πολιτεία της Νέας Υόρκης ή του Κολοράντο οι ψηφοφόροι στη Νεβάδα καλούνται να ψηφίσουν υπέρ της ενίσχυσης ή όχι της προστασίας του δικαιώματος στην άμβλωση, αν και εκεί η εθελούσια διακοπή της κύησης εξακολουθεί να επιτρέπεται.
Αντίθετα σε πέντε πολιτείες – το Μιζούρι, τη Νότια Ντακότα, τη Νεμπράσκα, τη Φλόριντα και την Αριζόνα—τα δημοψηφίσματα ενδέχεται να έχουν πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην άρση των περιορισμών ή των απαγορεύσεων.
Κυρίως στη Φλόριντα – την τρίτη πιο πολυπληθή πολιτεία των ΗΠΑ— οι αμβλώσεις απαγορεύονται μετά την έκτη εβδομάδα της κύησης, όταν ακόμη πολλές γυναίκες δεν έχουν καν συνειδητοποιήσει ότι είναι έγκυες. «Η τροπολογία 4» θα αποκαταστήσει το δικαίωμα στην άμβλωση μέχρι το έμβρυο να μπορεί να επιβιώσει εκτός μήτρας.
Μια τεράστια αλλαγή που θα αφορά περίπου 10 εκατομμύρια γυναίκες.
«Δεν θα σοκαριστώ» αν τον Νοέμβριο εγκριθούν όλες οι προτάσεις υπέρ της προστασίας του δικαιώματος στην άμβλωση στα δημοψηφίσματα που θα διεξαχθούν σε δέκα αμερικανικές πολιτείες, σημείωσε ο Μπέντζαμιν Κέις.
Από το 2022 κάθε φορά που το θέμα της άμβλωσης τίθεται στην κρίση των ψηφοφόρων, αυτοί επιλέγουν να στηρίξουν το δικαίωμα των γυναικών στην επιλογή, ακόμη και σε συντηρητικές πολιτείες όπως το Κάνσας ή το Κεντάκι.
Αλλά, σύμφωνα με τον Κέις, οι επιπτώσεις στο γενικό αποτέλεσμα των εκλογών είναι πιο δύσκολο να εκτιμηθούν. Η οικονομία και η μετανάστευση παραμένουν τα ζητήματα που απασχολούν περισσότερο τους Αμερικανούς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
Ο Κέις προειδοποιεί: «Δεν είμαι πεπεισμένος ότι οι Δημοκρατικοί μπορούν να επαναπαυθούν και να πουν “ό,τι κι αν γίνει, η ψήφος υπέρ της άμβλωσης θα μας βοηθήσει”».
