Ρεπορτάζ: Χρήστος Μαζάνης
Tα τελευταία χρόνια έντονα καιρικά φαινόμενα κάνουν την εμφάνισή τους στην Ελλάδα όλο και πιο συχνά με αποτέλεσμα η επιστημονική κοινότητα αλλά και ο κρατικός μηχανισμός να βρίσκονται σε εγρήγορση. Τι πραγματικά συμβαίνει με τον καιρό και το κλίμα ; Πώς αλλάζουν και γιατί ; Τι περιμένουμε στο μέλλον και πως πρέπει να προετοιμαστεί η ανθρωπότητα και φυσικά η χώρα μας ; Τις απαντήσεις δίνουν στην τηλεόραση της «Ζούγκλας» δύο γνωστοί επιστήμονες. Ο Διευθυντής του Μετεωρολογικού Κέντρου της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Θοδωρής Κολυδάς και ο Καθηγητής Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αριστείδης Μπαρτζώκας.
«Στη φύση πολλές διαδικασίες είναι μη αναστρέψιμες, δεν διορθώνονται όλα»
«Ο καιρός περνάει από την μια μέρα στην άλλη. Το κλίμα όμως είναι αυτό που αποτυπώνει τη συμπεριφορά της ατμόσφαιρας. Το κλίμα βέβαια δεν είναι μια σταθερά διότι ρέει μέσα στον χρόνο. Άλλαζε, αλλάζει και θα συνεχίζει να αλλάζει. Ο κόσμος νομίζει ότι το κλίμα μπορεί να γυρίσει προς τα πίσω και να αλλάξουμε κάποια πράγματα. Στη φύση όμως πολλές διαδικασίες είναι μη αναστρέψιμες. Στη φύση υπάρχουν πολλά πράγματα που ακόμα και τώρα, όσο και να έχει προσχωρήσει η επιστήμη δεν τα ξέρουμε. Ακόμα και τώρα πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε τη συμπεριφορά της», λέει ο Θοδωρής Κολυδάς.
«Τα ρίχνουμε όλα στην Κλιματική Κρίση αλλά οι αιτίες είναι μπροστά μας»
«Στα χρόνια μας μεταθέτουμε τις ευθύνες στην Κλιματική Κρίση ως έννοια και δεν λέμε πως φταίει η αυθαίρετη οικοδόμηση ή οι πυρκαγιές. Παλιά λέγαμε για την τρύπα του Όζοντος και ξέραμε συγκεκριμένα που να στοχεύσουμε. Έγιναν προσπάθειες και τα πράγματα πάνε καλύτερα σε αυτό το θέμα, από το 1983 και μετά. Το διοξείδιο του άνθρακα όμως συνεχίζει να αυξάνεται και υπάρχουν συνέπειες. Έτσι στο κλίμα υπάρχει κρίση», τονίζει σε άλλο σημείο της συζήτησης.
Από τη φονική πλημμύρα του 1994 στον «Ντάνιελ»
«Τα τελευταία 150 χρόνια στην Ευρώπη μειώνονται σημαντικά οι ανθρώπινες απώλειες από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Αντίθετα όμως παρατηρούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στη χώρα μας να αυξάνονται τα πλημμύρικά φαινόμενα. Δεν φτάνει να το διαπιστώνουμε. Χρειαζόμαστε υποδομές για να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι», προσθέτει ακόμα κάνοντας αναλυτική αναφορά στο τι μάθαμε από την φονική πλημμύρα στην Ελλάδα το 1994 έως την κακοκαιρία «Ντάνιελ» το 2023.
«Η Κλιματική Κρίση είναι πολιτικός όρος»
«Η Κλιματική Κρίση είναι πολιτικός όρος που έχει γίνει αποδεκτός διότι αναφερόμαστε στις οικονομικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας. Γίνεται ουσιαστικά χρηματική αποτίμηση των καιρικών φαινομένων» επισημαίνει κατά τη διάρκεια της συνέντευξης.
«Να δημιουργηθεί ένα ραδιόφωνο καιρού στη χώρα μας»
Ο γνωστός μετεωρολόγος ερωτηθείς και για την προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού απέναντι στα έντονα καιρικά φαινόμενα προτείνει μεταξύ άλλων και τη δημιουργία ενός ραδιοφώνου καιρού.
«Να δημιουργηθεί ένα ραδιόφωνο καιρού όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ, με το NOA Radio το οποίο ενημερώνει τους πολίτες. Ένα διαδικτυακό ραδιόφωνο καιρού που ο καθένας θα μπορεί να ενημερώνεται άμεσα για τις καιρικές συνθήκες και να ακούσει την υπεύθυνη ενημέρωση από την Πολιτεία».
«Θα πρέπει να πούμε την αλήθεια στον κόσμο, να είμαστε προετοιμασμένοι»
«Για πρώτη φορά είδα κυκλώνα στη Μεσόγειο τον Ιανουάριο του 1995. Έκτοτε έχουμε δει αρκετά τέτοια φαινόμενα και καταλαβαίνουμε το μέγεθος και την ισχύ των φαινομένων. Η δύναμη στην ατμόσφαιρα είναι πολύ μεγάλη. Πάντοτε θα υπάρχουν είτε υφέσεις είτε εξάρσεις των καιρικών φαινομένων. Σε μια περίοδο ξηρασίας τώρα πια θα μπορούμε ξαφνικά να δούμε έντονα φαινόμενα. Υπάρχουν πράγματα που μας παραξενεύουν. Θα πρέπει να απευθυνόμαστε με ειλικρίνεια στον κόσμο και να του πούμε ότι ναι πολύ πιθανό έρχονται έντονα φαινόμενα στο μέλλον και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι», καταλήγει.
Δείτε αναλυτικά όλα όσα είπε ο Θοδωρής Κολυδάς:
«Βιώνουμε ήδη την Κλιματική Αλλαγή, δεν την περιμένουμε»
«Από την αρχή της δεκαετίας του 1980 άρχισε να μας προβληματίζει για το εάν θα επαληθευτούν τα κλιματικά μοντέλα τα οποία έλεγαν ότι βαδίζουμε σε υψηλότερες θερμοκρασίες και η αιτία ήταν ανθρωπογενής. Οι προβλέψεις ήταν τελικά αξιόπιστες. Σήμερα έχουμε καλύτερα μοντέλα και δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι αυτό που βιώνουμε είναι η Κλιματική Αλλαγή. Έχει έρθει δηλαδή δεν την περιμένουμε», λέει από την πλευρά του ο καθηγητής Αριστείδης Μπαρτζώκας.
«Οι αιτίες είναι ανθρωπογενείς»
«Το φετινό καλοκαίρι το είδαμε. Είχαμε υψηλές θερμοκρασίες συνεχώς. Μπορεί να μην είχαμε τα 40άρια αλλά είχαμε ζέστη περισσότερες μέρες. Άρα είδαμε το πρώτο δείγμα της αλλαγής που επικρατεί ήδη. Η θέρμανση και η άνοδος της θερμοκρασίας οφείλεται καθαρά σε ανθρωπογενείς παράγοντες. Υπάρχουν χώρες που δεν λαμβάνουν υπόψη τους αυτά που εισηγούνται οι επιστήμονες για μείωση του φαινομένου», προσθέτει.
Πώς και γιατί χτυπούν τη χώρα μας τα έντονα καιρικά φαινόμενα ;
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «τα συστήματα κακοκαιρίας κινούνται από τη Δύση προς την Ανατολή. Ότι μας έρχεται εδώ στην Ελλάδα μας έρχεται από την Ιταλία και όχι από την Τουρκία. Άρα ξέρουμε ότι αυτή είναι η κλασική κίνηση των συστημάτων των βροχοφόρων. Όμως αυτή η κίνηση δεν είναι ευθεία, υπάρχει ένας κυματισμός. Αυτός ο κυματισμός τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πιο έντονος. Το πλάτος δηλαδή του κύματος έχει μεγαλώσει. Αυτό σημαίνει ότι όταν έχουμε τον νοτιά στην περιοχή μας οι θερμές αέριες μάζες φτάνουν μέχρι τη βόρεια Ευρώπη, και όταν έχουμε τον βοριά στην περιοχή μας οι ψυχρές αέριες μάζες από τη βόρεια Ευρώπη φτάνουν μέχρι τη Μεσόγειο. Γ’ αυτό έχουμε τις μεγάλες εναλλαγές. Και αυτό το είδαμε τον περσινό χειμώνα και θα το δούμε και φέτος. Τυφώνα στην Ελλάδα δεν αναμένεται να δούμε. Αλλά ανεμοστρόβιλο, κυκλώνα ή υδροστρόβιλους θα βλέπουμε συχνά».
«Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτές τις αλλαγές»
«Θα πρέπει να μάθει ο κόσμος να ζει με τα έντονα φαινόμενα. Σε αυτές τις αλλαγές έχει συμβάλει και η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας της Μεσογείου. Έχουμε μεγαλύτερη εξάτμιση. Και όταν πιο πολύ υδρατμοί βρίσκονται στην ατμόσφαιρα έχουμε όλο και περισσότερα φαινόμενα», υποστηρίζει καταλήγοντας ότι «μέχρι πέρυσι κανένας δεν μπορούσε να μαντέψει την κακοκαιρία “Ντάνιελ”. Όμως θα πρέπει να ξέρουμε πως το σύστημα αποστράγγισης που έχουμε δεν επαρκεί για τόσο έντονα φαινόμενα. Πρέπει να δεχθούμε ότι τα φαινόμενα από εδώ και στο εξής θα είναι πιο έντονα και να προετοιμαστούμε».
Δείτε αναλυτικά όλα όσα είπε ο Αριστείδης Μπαρτζώκας:
