Ο Γιάννος Κρανιδιώτης ήταν «ο αρχιτέκτονας της ευρωπαϊκής πορείας της Κύπρου», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε χαιρετισμό που απηύθυνε σε εκδήλωση μνήμης και φόρου τιμής στον Γιάννο Κρανιδιώτη και τους δημοσιογράφους Νίνα Ασημακοπούλου, Δημήτρη Πανταζόπουλο και Παναγιώτη Πούλο που σκοτώθηκαν κατά την πτήση του πρωθυπουργικού αεροσκάφους τον Σεπτέμβριο του 1999 στη Ρουμανία, όταν το αεροσκάφος υπέστη σφοδρές αναταράξεις και έχασε απότομα ύψος.
Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ και η Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα, με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την πτώση του πρωθυπουργικού FALCON.
«Λέμε συχνά ότι η απώλεια ενός προσώπου είναι ένα τεράστιο εθνικό πλήγμα, πολλές φορές υπερβάλλουμε. Αυτή είναι μία από τις περιπτώσεις που δεν υπερβάλλουμε για τον Γιάννο Κρανιδιώτη», υπογράμμισε ο κ. Γεραπετρίτης και τόνισε πως τα γραπτά του Κρανιδιώτη ήταν η πρώτη ύλη, την οποία χρησιμοποίησε και ο ίδιος όταν ανέλαβα τη θέση του υπουργού Εξωτερικών.
Αναδεικνύουν, όπως τόνισε, «με τον πιο εναργή τρόπο ένα δίπολο, το οποίο πολλές φορές μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, στην πραγματικότητα όμως είναι η σύνθεση και η επιτομή μιας ορθής εξωτερικής πολιτικής, μιας εθνικής εξωτερικής πολιτικής. Είναι το υψηλό όραμα, οι υψηλοί στόχοι σε συνδυασμό με έναν πατριωτικό ρεαλισμό».
«Διαβάζοντας τον Γιάννο Κρανιδιώτη πολλές φορές ταυτίστηκα», ανέφερε. «Γιατί και ο ίδιος έχοντας την αίσθηση του καθήκοντος για να υπηρετήσει την πατρίδα του, να υπηρετήσει την Ελλάδα, να υπηρετήσει την Κύπρο, πολλές φορές χαρακτηρίστηκε υποχωρητικός, διαλλακτικός».
«Κανείς ίσως, δεν μπορούσε την εποχή εκείνη να αντιληφθεί ποιο ήταν το πραγματικό του όραμα. Το όραμα να είναι η Ελλάδα στο επίκεντρο, στον πυρήνα της ΕΕ και η Κύπρος να είναι ένα πλήρες μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Σημείωσε πως εκείνη την εποχή δεν ήταν αυτονόητο ότι η ένταξη της Κύπρου ήταν κάτι το οποίο θα ήταν εθνικά επωφελές και «είναι χρήσιμο να το αναδεικνύουμε σήμερα, που μπορούμε να κάνουμε μια αποτίμηση τι σήμαινε για τον ελληνισμό η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ».
Όπως τόνισε ο Κρανιδιώτης «είδε πάρα πολύ γρήγορα το τι σημαίνει η Κύπρος να είναι ένα πλήρες μέλος, να βρίσκεται μαζί με τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ σε μία κατάσταση στην οποία κάποιος θα χαρακτήριζε ότι είναι μία σχέση ασφάλειας που παρέχει η ΕΕ, αλλά είναι και μία σχέση αλληλεγγύης, η οποία αναπτύσσεται μεταξύ των λαών της Ευρώπης».
«Ο Γιάννος Κρανιδιώτης θα ήταν πολύ υπερήφανος αν διάβαζε τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου του 2023. Εκεί όπου καταγράφηκε με έναν πολύ απόλυτο τρόπο η υποχρέωση της ΕΕ να έχει ενεργό εμπλοκή σε όλα τα στάδια επίλυσης του Κυπριακού. Θα ήταν πολύ υπερήφανος εάν διάβαζε τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου του 2024, όταν η καταγραφή ήταν ότι η πρόοδος των ευρωτουρκικών δεν μπορεί παρά να συνδέεται αιτιωδώς με την πρόοδο του Κυπριακού», ανέφερε.
Ο κ. Γεραπετρίτης χαρακτήρισε τον Γ. Κρανιδιώτη έναν κοσμοπολίτη, έναν άνθρωπο που έβλεπε πολύ πέρα από την εποχή του.
«Δεν υπολόγιζε το τίμημα, το οποίο μπορεί να είχε επίκαιρα η κάθε του πράξη, διότι υπηρετούσε με συνέπεια το όραμα, το οποίο ο ίδιος είχε θέσει. Και αυτό είναι κάτι το οποίο οφείλουμε να το σεβόμαστε και οφείλουμε να γίνει και παράδειγμα για όλους μας. Μπορεί οι πράξεις να έχουν τίμημα, το όραμα όμως είναι εκείνο, το οποίο καθορίζει εν τέλει τη δική μας πολιτική».
Το Κυπριακό, όπως ανέφερε, είναι ένα ζήτημα, το οποίο μας πληγώνει όλους. «Η διαίρεση της Κύπρου είναι κάτι το οποίο είναι πραγματικά η μεγάλη χαίνουσα πληγή, όχι μόνο του ελληνισμού, αλλά θα μου επιτρέψετε να πω και του κόσμου ολόκληρου».
Μια διαίρεση, όπως πρόσθεσε, η οποία προέκυψε από την παράνομη τουρκική εισβολή και την παράνομη, επί πενήντα χρόνια, κατοχή και είναι μια χαίνουσα πληγή».
«Με πολύ μεγάλη προσπάθεια η ελληνική κυβέρνηση έθεσε ως πρώτο στόχο της εθνικής εξωτερικής πολιτικής να επανέλθει το Κυπριακό στο προσκήνιο της διεθνούς πολιτικής και ιδίως, στο προσκήνιο των προτεραιοτήτων που έθεσε ο ΟΗΕ».
Και πράγματι, πρόσθεσε, «σήμερα, βρισκόμαστε στη θέση να μπορούμε να έχουμε μια μικρή αισιοδοξία ότι θα καταφέρουμε να επανεκκινήσουν οι συζητήσεις. Συζητήσεις, οι οποίες αυτονοήτως δεν θα μπορούσαν να έχουν άλλη βάση παρά μόνο τη βάση του διεθνούς δικαίου, των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ποτέ, μα ποτέ, μια διαίρεση του νησιού».
Ο υπουργός Εξωτερικών εξήρε τη στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Προέδρου Χριστοδουλίδη, ο οποίος, τόνισε, με μια πολύ σταθερή και στέρεα δομημένη εξωτερική πολιτική, υπηρετεί το στόχο με συνέπεια και δημιουργικά.
«Έχω την αίσθηση ότι οι συνθήκες έχουν ένα στοιχείο ευνοϊκό. Αισθάνομαι ότι η θέση της Ελλάδας στον κόσμο, ενόψει και της ανάληψης της θέσης του μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας για την επόμενη διετία, το διεθνές μας αποτύπωμα, η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, αλλά και η ενεργός εμπλοκή και προτεραιοποίηση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ, αποτελούν ένα σχετικώς εύφορο έδαφος για να μπορέσουμε να επανεκκινήσουμε τη συζήτηση», είπε.
«Η διαίρεση δεν είναι ποτέ αποδεκτή, λύση όμως, θα προέλθει μόνο μέσα από τη συζήτηση», υπογράμμισε.
Ανέφερε ότι ο Γιάννος Κρανιδιώτης υπηρέτησε το υπουργείο Εξωτερικών από όλες τις θέσεις και ήταν απολύτως αφοσιωμένος και ταυτισμένος με το υπουργείο Εξωτερικών.
Σήμερα, πρόσθεσε, «αισθάνομαι ότι θα ήταν υπερήφανος για την αγαστή συνεργασία μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου, μιας συνεργασίας, η οποία βρίσκεται σε απόλυτη σύμπνοια και έχει οδηγήσει σε αποτελέσματα πολύ θετικά για τη δική μας στάση».
«Από κοινού αναλαμβάνουμε τις πρωτοβουλίες και είμαστε σε μία διαρκή ενημέρωση, έτσι ώστε να προωθούμε τις εθνικές μας θέσεις με τρόπο που να μπορούμε να αθροίζουμε τις δυνάμεις μας για να έχουμε όσο το δυνατόν πιο ωφέλιμο αποτέλεσμα».
Κ. Σημίτης: Ο χαμός του Γιάννου μας πόνεσε, η προσωπικότητά του μάς λείπει
Για ένα στενό συνεργάτη και πιστό φίλο του, έναν οικουμενικό άνθρωπο με ευρύτατη παιδεία, ήθος και ευγένεια, έκανε λόγο στο χαιρετισμό του ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, το μήνυμα του οποίου εκφώνησε η συνεργάτιδά του Χριστίνα Πουλίδου.
«Ακούραστος οπαδός των ειρηνικών διευθετήσεων, του διαλόγου, μαχητής της ειρήνης, ο Γιάννος ήταν πολέμιος των φοβικών συνδρόμων, της κουλτούρας της περιχαράκωσης, της στασιμότητας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Σημείωσε πως ήταν ένα «πνεύμα ανήσυχο, πίστευε βαθιά ότι η ειρήνη, η συνεργασία, η σταθερότητα και η ανάπτυξη αποτελούν τους πυλώνες επικοινωνίας των λαών».
«Για τον Κρανιδιώτη μια σύγχρονη πολιτισμική κοινωνία δεν μπορεί παρά να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη διαφορετικότητα, την ανεκτικότητα και την αλληλεγγύη. Ο διάλογος ήταν πάντα μια υποχρεωτική επιλογή και στην υλοποίηση αυτού του προτάγματος αφιέρωσε τη ζωή του», ανέφερε.
Σημείωσε δε πως η πόρτα του ήταν πάντα ανοιχτή και «είχε το χάρισμα να ακούει και να συνεργάζεται χωρίς πλέγματα με τους καλύτερους». «Η διπλή ψυχή του Κρανιδιώτη του Κύπριου και το Ελλαδίτη, άφησε το αποτύπωμά της στην πρόσφατη ιστορία των δύο χωρών», τόνισε χαρακτηριστικά και προσέθεσε: «Αναμφισβήτητα υπήρξε ο αρχιτέκτονας της διαδικασίας ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ. Υπήρξε ένας βασικός ανιχνευτής στην πορεία αναπροσανατολισμου της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής που ολοκληρώθηκε με τη συμφωνία του Ελσίνκι».
Ανέφερε πως προσέφερε πολλά σε Ελλάδα και Κύπρο, «τίμησε όλες τις θέσεις που κατείχε με σπάνια κατάρτιση και εμμονή στους στόχους είχε μια τεράστια ικανότητα, όχι μόνο να δίνει, αλλά και να κερδίζει μάχες».
«Αυτή η ποιότητα του χαρακτήρα του, αναμφίβολα άφησαν τη σκιά της απώλειας στα 25 χρόνια από εκείνη την Τρίτη που το Falcon προσγειώθηκε ανώμαλα στο Βουκουρέστι, κόβοντας το νήμα ζωής οκτώ τελικά ανθρώπων». «Ο χαμός του Γιάννου μας πόνεσε, η προσωπικότητά του μας λείπει», κατέληξε.
Βασικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ακολούθησε απονομή τιμητικών διακρίσεων στις οικογένειες των δημοσιογράφων που επέβαιναν στο πρωθυπουργικό αεροσκάφος από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη και τον πρόεδρο της Ένωσης Συντακτών Κύπρου, Γιώργο Φράγκο.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης υπήρξε ακόμη προβολή οπτικοακουστικού υλικού από τη Διεύθυνση του Αρχείου της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
