Εδώ και δεκαετίες οι κυβερνήσεις προσπαθούν να «φορτώσουν» τις ευθύνες σε μεταφυσικούς εχθρούς, οι οποίοι διαθέτουν και ανυπέρβλητες δυνατότητες, προκειμένου να δικαιολογήσουν τη διαχρονική τους αδυναμία και ανικανότητα να ελέγχουν τη μάστιγα των πυρκαγιών.
Πριν από πολλά χρόνια χρησιμοποιήθηκε η φανταστική οντότητα του «στρατηγού» ανέμου από τον ευφάνταστο Βύρωνα Πολύδωρα. Πριν από αυτόν, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι Γιώργος Ράλλης και Ευάγγελος Αβέρωφ εφηύραν το φαινόμενο της «ιπτάμενης φλεγόμενης κουκουνάρας» για να δικαιολογήσουν την απίστευτη καταστροφή από την πυρκαγιά στην Πάρνηθα, ακόμη και μέσα στην Κηφισιά.
Στις μέρες μας αυτοί οι μεταφυσικοί εχθροί προσλαμβάνουν πλέον την εικόνα εξειδικευμένων μετεωρολογικών χαρτών με την αποτύπωση της κινητικότητας των ανέμων αλλά και με νέα θεωρητικά μοντέλα όπως αυτό της «κηλίδωσης», το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αναγωγή της «φλεγόμενης κουκουνάρας» σε υπαρκτό θερμοδυναμικό φαινόμενο.
Και έτσι με αυτά και με τα άλλα οι επιτελάρχες έχουν τη συνείδησή τους ήσυχη.
Πριν από τρία 24ωρα σε ένα πάρκο στον Βαρνάβα Αττικής ξεκίνησε από μία σπίθα η πυρκαγιά που έμελλε να κατακάψει τη Βόρεια Αττική. Οι επιτελάρχες και το αυτοαποκαλούμε επιτελικό κράτος των Αθηνών γνώριζαν προ 24ωρων πως οι καιρικές συνθήκες στην Αττική θα ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνες στις 11 Αυγούστου.
Στη βόρεια ζώνη του Λεκανοπεδίου έχει να βρέξει εδώ και μήνες. Οι άνεμοι αναμενόταν να φτάσουν ταχύτητες εξωπραγματικές, με ριπές αέρα που θα άγγιζαν ακόμη και τα 120 χιλιόμετρα την ώρα. Όντως η πρώτη σπίθα της φωτιάς εντοπίστηκε πάραυτα, και όπως παραδέχεται και ο ίδιος ο Υπουργός Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας, πέντε λεπτά αργότερα σημειώθηκε η πρώτη ρίψη νερού από αεροσκάφος, που περιπολούσε έμφορτο.
Δυστυχώς, οι δυνατότητες των επιτελαρχών και του επιτελικού κράτους αποδείχθησαν αποτελεσματικές μόνο σε αυτό το πρώτο πεντάλεπτο.
Στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής οι αξιωματικοί, έμπειροι κατά τα άλλα, έσκυψαν πάνω στους χάρτες και αποφάσισαν πως σε αυτήν την πυρκαγιά σε αρχικό στάδιο δεν θα την αντιμετωπίσουν επιτόπου, προφανώς γιατί τους είχε ήδη ξεφύγει, αλλά πιο πέρα στη λίμνη του Μαραθώνα, η οποία θα ήταν μία φυσική αντιπυρική ζώνη.
Άλλωστε, οι ίδιοι επιτελείς συμφώνησαν πως οι ήδη καμένες εκτάσεις γύρω από τον Βαρνάβα και το Γραμματικό θα λειτουργούσαν ως φυσικό ανάχωμα και θα απέτρεπαν την επέκταση της πυρκαγιάς.
Δεν πέρασε παρά ελάχιστος χρόνος για να καταδειχθεί επί του εδάφους πως όλα τα πλάνα, οι υπολογισμοί και οι ασκήσεις επί χάρτου των επιτελών, είχαν ακυρωθεί στην πράξη. Η πυρκαγιά γιγαντωμένη από τους ισχυρούς ανέμους κατάφερε να αγγίξει την φρέσκια καύσιμη ύλη, εισέβαλλε στη χαράδρα και από εκεί κατέκαψε τη Βόρεια Αττική.
Μία ώρα, λεπτό προς λεπτό, μετά τον πρώτο εντοπισμό της φωτιάς στο Βαρνάβα το μεσημέρι της Κυριακής που μας πέρασε, η δυναμική της φωτιάς είχε ακυρώσει με μία μονοκοντυλιά όλα τα επιχειρησιακά σχέδια του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και βεβαίως της Πυροσβεστικής.
Όλα τα επιτελικά σχέδια αποδείχθηκαν ανεπαρκή αλλά κυρίως ανεπαρκής καταδείχτηκε ο επιτελικός συντονισμός των δυνάμεων κατάσβεσης.
Με περισσή αλαζονεία είχε ανακοινωθεί στην αρχή της αντιπυρικής περιόδου η απόκτηση του υπερσύγχρονου συστήματος δορυφορικής παρακολούθησης πυρκαγιών, που κόστισε 20 εκατόμμύρια ευρώ.
Με εξαγγελίες τέτοιου τύπου το επιτελικό κράτος επιχείρησε να εξορκίσει τον δαίμονα, ο οποίος τόσες φορές τις δύο τελευταίες δεκαετίες κατάφερε να μετατρέψει τη γη της Αττικής ή της Εύβοιας, της Ρόδου ή της Ηλείας, της Αχαΐας ή της Λακωνίας, της Κορινθίας αλλά και της Μαγνησίας σε κρανίου τόπους.
Την δεύτερη μέρα του εφιάλτη συνέβη και το αναπάντεχο. Κάτι που δεν θα μπορούσε να το φανταστεί ο μέσος πολίτης, κάτοικος της ελληνικής πρωτεύουσας, σ’ αυτό το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα. Πως οι φλόγες θα μπορούσαν να εισβάλουν μέσα στον αστικό ιστό, κατακαίγοντας τμήματα πολεοδομικών συγκροτημάτων, όπως είναι τα Βριλήσσια ή το Άνω Χαλάνδρι.
Κανένας πολίτης δεν θα μπορούσε να φανταστεί ποτέ πως φλόγες κατερχόμενες από τη Νέα Πεντέλη θα μπορούσαν πανεύκολα, ανεμπόδιστα να διαπεράσουν αυτήν την απίστευτη αντιπυρική ζώνη που είναι η οδός Αναπαύσεως, με τρεις λωρίδες ανόδου – καθόδου, ενδιάμεση νησίδα, κράσπεδα και πεζοδρόμια δεξιά και αριστερά και παράλληλους δρόμους.
Ναι, τελικά οι φλόγες έφτασαν στο Πάτημα Χαλανδρίου και στο διάβα τους κατέκαψαν επιχειρήσεις, κατοικίες, δεκάδες οχήματα, δίκτυα και υποδομές.
Το επιτελικό κράτος και οι επιτελάρχες στα Κέντρα Επιχειρήσεων δεν θα είχαν βέβαια ποτέ προβλέψει πως η αδυναμία συντονισμού και τα ανεπαρκή σχέδια αντιμετώπισης πυρκαγιών, το έλλειμμα εκπαίδευσης προσωπικού και κυρίως αυτή η πάγια αδυναμία των μηχανισμών, η ευθυνοφοβία και η αδυναμία ανάληψης πρωτοβουλιών, όλα αυτά και ακόμη περισσότερα, θα κατέληγαν στην κατάρρευση του μηχανισμού αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών.
Διότι κάποια στιγμή το απόγευμα της Δευτέρας 12/08 έγινε αντιληπτό ταυτόχρονα στην Ανατολή της Νέας Μάκρης, στο Διόνυσο, στο Γραμματικό, στη Διώνη, στην Παλαιά και Νέα Πεντέλη και τελικά στον πολεοδομικό ιστό των Βριλησσίων και του Χαλανδρίου πως ο μηχανισμός ανάσχεσης της πυρκαγιάς είχε καταρρεύσει.
Εφιαλτικές εκρήξεις ακούγονταν από το εσωτερικό επιχειρήσεων με οικοδομικά υλικά στις οποίες εισέβαλλαν οι φλόγες. Οι γειτονιές των Άνω Βριλησσίων θύμιζαν σκηνικό εμφυλίου πολέμου στο Σαράγιεβο. Πολίτες ανήμποροι, χωρίς κατευθύνσεις από τις αρχές έτρεχαν δεξιά και αριστερά, προσπαθώντας με τενεκέδες και κάποιες μάνικες να ανασχέσουν το κακό.
Ούτε η Αστυνομία δεν είχε καταφέρει να διακόψει τουλάχιστον την κυκλοφορία σε αυτές τις περιοχές, ώστε να μπορούν ανενόχλητα οι υδροφόρες και τα Πυροσβεστικά να κινούνται.
Σε μία από αυτές τις επιχειρήσεις που κάηκαν στο Άνω Χαλάνδρι εντοπίστηκε και η σορός της εργαζόμενης, η οποία προσπάθησε να προστατευθεί μέσα στο λουτρό της επιχείρησης. Αλλά εις μάτην.
Το πρωί της Τρίτης 13 Αυγούστου, ημέρα σημαδιακή, οι πολίτες της πρωτεύουσας αντιλήφθηκαν πως μία ζώνη που ξεκινά από το Καπανδρίτι και πορεύεται νοτιοανατοικά προς Νέα Μάκρη, περνώντας από τη Σταμάτα και το Διόνυσο και μετά το διάσελο κατηφορίζει τις παρυφές της Πεντέλης, όλη αυτή η περιοχή, πάνω από 110.000 στρέμματα αποτελείται πλέον από στάχτη και αποκαΐδια.
Πολλές δεκάδες κατοικιών, δεκάδες επιχειρήσεων, δίκτυα υποδομών και εκατοντάδες οχήματα έχουν καεί. Ζωικό κεφάλαιο και άγρια πανίδα, θυσία στον μολώχ της φωτιάς. Απίστευτη οικολογική καταστροφή. Η πρωτεύουσα από εδώ και πέρα θα κοντανασαίνει σε κάθε της βήμα.
Μετά και τον τελικό απολογισμό της καταστροφής είναι προφανές ότι θα φτάσει και η ώρα να αποδοθούν ευθύνες. Διότι αρκετά πια. Τα τελευταία χρόνια από τα Μέγαρα ως το Μάτι και από τη Μάνδρα ως τις Αρχανές, από τη Βαρυμπόμπη ως τη νέα Μάκρη και από το Λαύριο ως το Γραμματικό, ο νομός Αττικής έχει παραδοθεί στο έλεος των πυρκαγιών, χωρίς δυνατότητες ανάσχεσης ενός φαινομένου, το οποίο όπως φαίνεται βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και έχει σχέση με την κλιματική αλλαγή αλλά και την αδυσώπητη επέκταση της ανθρώπινης απληστίας.
Η Αττική είναι καταδικασμένη να πεθάνει, αν δεν υπάρξουν πολιτικές οι οποίες να ανατρέψουν εδώ και τώρα τα δεδομένα.
Το πολυδιαφημιζόμενο επιτελικό κράτος και οι αλαζόνες επιτελείς του -όπως έχει αποδειχθεί την τελευταία δεκαετία- αδυνατούν να σχεδιάσουν και να οικοδομήσουν έναν αποτελεσματικό μηχανισμό αντιμετώπισης μεγα- πυρκαγιών, οι οποίες πλέον απειλούν την ίδια την υπόσταση της πρωτεύουσας.
Το τελευταίο τριήμερο η φύση και οι νέες κλιματολογικές συνθήκες έστειλαν ακόμη μία -ίσως και την τελευταία- αυστηρή προειδοποίηση. Κανείς πλέον δεν έχει το δικαίωμα να διατείνεται πως δεν γνώριζε και πως δεν γνωρίζει.
Ο Μετά Χριστόν Προφήτης
Όταν ο επικεφαλής του επιτελικού κράτους προέβλεπε τις εξελίξεις. Δεν έκανε παρά ελάχιστα για να τις αποτρέψει.
