του Νεκτάριου Διατσίδη
Ένα τεράστιο κομμάτι της καινοτομίας που έχουμε δει γύρω από τις μοτοσυκλέτες τα τελευταία χρόνια αφορά την ασφάλεια. Από τα ηλεκτρονικά βοηθήματα αναβάτη έως το προσαρμοζόμενο cruise control, όλα αυτά τα συστήματα στοχεύουν να προσθέσουν ένα άλλο επίπεδο ενεργητικής ασφάλειας για τον ανθρώπινο έλεγχο.
Είναι σαφές ότι περισσότερες καινοτομίες και περίεργες ιδέες θα έρθουν επίσης στο εγγύς μέλλον, και η CFMoto προσπαθεί να παρουσιάσει μία που σίγουρα θα δημιουργήσει πολλές εντυπώσεις: τις ζώνες ασφαλείας μοτοσυκλετών. Οι μοτοσυκλέτες είναι εγγενώς πιο επικίνδυνες από τα αυτοκίνητα. Και έτσι, οποιοδήποτε επιπλέον επίπεδο ασφάλειας θα μπορούσε να θεωρηθεί ως πλεονέκτημα στην προστασία του αναβάτη. Αλλά σε περίπτωση ατυχήματος, είναι πραγματικά προς το συμφέρον του αναβάτη να απομακρυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο από τη μοτοσυκλέτα. Ως εκ τούτου, η ιδέα των ζωνών ασφαλείας σε μια μοτοσυκλέτα είναι στην πραγματικότητα το αντίθετο από τη βελτίωση της ασφάλειας, καθώς εγγυάται σχεδόν ότι θα μπλεχτεί ο αναβάτης μαζί με τη μοτοσυκλέτα, θα συρθεί στο πεζοδρόμιο ή θα χτυπήσει αρκετά δυνατά ακόμη και με λίγα χιλιόμετρα.
Γι’ αυτό οι πρόσφατες πατέντες της CFMoto προκαλούν σύγχυση. Η Κινέζικη εταιρεία έχει καταλήξει σε πολλαπλά σχέδια ζωνών ασφαλείας μοτοσυκλετών που προορίζονται να κρατήσουν τον αναβάτη στη θέση του όταν αντιμετωπίζει μετωπικές δυνάμεις, όπως ισχυρό φρενάρισμα κυρίως από αυτοματοποιημένα συστήματα πέδησης που υπάρχει αυτές τις μέρες. Θεωρητικά, η ζώνη ασφαλείας θα πρέπει να εμποδίζει τον αναβάτη να περάσει πάνω από το τιμόνι που είναι δύσκολο στις μεγάλες μοτοσυκλέτες να το καταφέρει χωρίς τραυματισμό. Δεν είναι κακή ιδέα, για μικρές ταχύτητες. Όταν εφαρμόζονται πλάγιες δυνάμεις, η ζώνη ασφαλείας της CFMoto έχει σχεδιαστεί για να απελευθερώνει τον αναβάτη ακόμα και με την παραμικρή πλάγια δύναμη.
Σε ένα ακόμα διαφορετικό σχέδιο, οι ζώνες ασφαλείας το κάνουν αυτό με έναν έξυπνο σχεδιασμό που χρησιμοποιεί έναν μηχανισμό με ελατήριο. Δύο μπάρες είναι τοποθετημένες στο ρεζερβουάρ καυσίμου και οι ράβδοι δεν επιτρέπουν καμία ανοδική κίνηση, αλλά κινούνται ελεύθερα πλευρικά, επιτρέποντας στον αναβάτη να γλιστρήσει από το πλάι σε περίπτωση σύγκρουσης.
Σε μια άλλη απεικόνιση, μια υφασμάτινη ζώνη τυλίγεται γύρω από τη μέση του αναβάτη. Αυτή η ζώνη έχει ένα δέσιμο στο μπροστινό μέρος που διευκολύνει τη χρήση του αναβάτη και στερεώνεται σε μία χαμηλή βάση στο πίσω μέρος της σέλας του αναβάτη. Η βάση έχει ελατήριο το οποίο στις πλευρικές δυνάμεις επιτρέπει στη ζώνη να υποχωρεί κάτω από οποιεσδήποτε πλευρικές δυνάμεις, αλλά διατηρείται στη θέση της κάτω από ισχυρό φρενάρισμα και μετωπικές κρούσεις.
Θεωρητικά, τα σχέδια των ζωνών ασφαλείας της CFMoto έχουν κάποιο νόημα. Σε κάποιες περιπτώσεις σε μετωπικές συγκρούσεις ίσως μειώσει τον τραυματισμό, ενώ σε κάποια μεγάλη ανωμαλία του δρόμου ο αναβάτης μπορεί να παραμείνει στη σέλα και να διατηρήσει τον έλεγχο, αλλά στην πράξη, φαίνεται ότι υπάρχουν πάρα πολλές μεταβλητές για να εγγυηθούν ότι δεν θα προκαλέσουν περισσότερο κακό παρά καλό.
Σίγουρα, η πρόθεση πίσω από όλα αυτά τα χαρακτηριστικά ασφαλείας είναι καλή – ελαχιστοποίηση τραυματισμών και πρόληψη ατυχημάτων – αλλά ο τρόπος που λειτουργούν θα μπορούσε να δώσει στους αναβάτες, ειδικά στους αρχάριους, μια λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας και, τελικά, να καλλιεργήσει κακές και επικίνδυνες συνήθειες οδήγησης. Όλοι οι αναβάτες είναι εκπαιδευμένοι να χρησιμοποιούνε το σώμα και να μετατοπίζουνε το βάρος προς τα πίσω πιέζοντας το ρεζερβουάρ με τα γόνατά τους – όταν κάνουν ελιγμούς και φρενάρισμα έκτακτης ανάγκης. Και η ιδέα των ζωνών ασφαλείας της μοτοσυκλέτας να εμποδίζει αυτές τις μετατοπίσεις είναι εις βάρος της ενεργητικής ασφάλειας.
Φαίνεται ότι η CFMoto προσπαθεί να σχεδιάσει μια μοτοσυκλέτα σαν ένα αυτοκίνητο, αλλά η αλήθεια είναι απλά ότι οι μοτοσυκλέτες είναι πολύ διαφορετικές από τα αυτοκίνητα. Οποιαδήποτε μοτοσυκλέτα απαιτεί την αμέριστη προσοχή του αναβάτη τόσο την προνοητική όσο και την σωματική εγρήγορση στις κινήσεις, όσα χαρακτηριστικά ασφαλείας και έξυπνα βοηθήματα κι αν διαθέτει η μοτοσυκλέτα.
Οι πατέντες των ζωνών ασφαλείας σε μοτοσυκλέτα από την CFMoto, κατοχυρώνουν τις ιδέες ώστε με την εξέλιξή τους να βοηθούν όπου είναι δυνατόν και να αφήνουν τον αναβάτη ελεύθερο όπου χρειάζεται, οπότε οι πρώτες μηχανικές λύσεις να υποχωρούν κάτω από πλευρικά φορτία είναι μία πρώτη προσπάθεια αξιοποίησής τους, αλλά θα χρειαστεί περισσότερη εξέλιξη ώστε να αφήνουν τον αναβάτη εντελώς ελεύθερο στις κινήσεις του χωρίς κανένα φόβο δυσλειτουργίας.
