Μάρτυρας της Χριστιανικής Εκκλησίας, η μνήμη του οποίου εορτάζεται στις 3 Ιουλίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι και όσες φέρουν τα ονόματα Υάκινθος, Υακίνθη, Ζουμπούλης και Ζουμπουλία.
Ο Υάκινθος καταγόταν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας και υπηρετούσε ως κουβικουλάριος (θαλαμηπόλος) του ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού. Άνθρωπος εμπιστοσύνης του αυτοκράτορα, ο Υάκινθος προσηλυτίσθηκε στον Χριστιανισμό, προκαλώντας την οργή του Τραϊανού, που όταν το έμαθε διέταξε να τον φυλακίσουν χωρίς να του δίνουν καθόλου φαγητό, εκτός κι αν ήθελε να φάει ειδωλόθυτα (το κρέας που προσφέρεται ως θυσία σε ένα είδωλο).
Σαράντα μέρες πέρασε έτσι ο Υάκινθος, χωρίς να αγγίξει τα σφάγια. Την 41η, όμως, παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο, σε ηλικία 20 ετών.
Η σύγχρονη λατρεία του Αγίου ξεκινά από τα Ανώγεια της Κρήτης, με τα Υακίνθεια, και εξαπλώνεται σιγά – σιγά σε όλη την Ελλάδα. Θεωρείται ο Άγιος του έρωτα, των αγνών αισθημάτων, της δημιουργίας και της έμπνευσης. Ειδικότερα, όσοι προτιμούν να γιορτάζουν τον, κατά την κρητική παράδοση, Έλληνα Άγιο της αγάπης επισκέπτονται το ναό του Αγίου Υακίνθου, ένα λιτό, κυκλικό, πέτρινο κρητικό ναό που είναι κτισμένος σε υψόμετρο 1.200, στον Ψηλορείτη.
Απολυτίκιο
Ως Λίθος υάκινθος, της Εκκλησίας Χριστού, αστράπτεις τοις πέρασι, ταις των χαρίτων αυγαίς, παμμάκαρ Υάκινθε, συ γαρ ομολογία, πυρσωθείς ευσέβειας, έλαμψας εν αθλήσει, τη του Λόγου μιμήσει, εντεύθεν καταφαιδρύνεις, τους σε γεραίροντας.
Σχετικό
Το 1994, ο τότε εκπρόσωπος Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδας, Γιάννης Χατζηφώτης, πρότεινε να καθιερωθεί ως ημέρα των ερωτευμένων η γιορτή του Αγίου Υακίνθου (3 Ιουλίου).
