Γράφει ο Ιατρός Δρ. Σταύρος Τυριτζής
Οι περισσότεροι έχουμε ακουστά την συγκεκριμένη πάθηση με την ονομασία «πέτρες στα νεφρά». Στους ιατρικούς κύκλους όμως αναφερόμαστε σε αυτή με όρους όπως νεφρικοί λίθοι, νεφρολιθίαση ή ουρολιθίαση.
Πρόκειται για μια αρκετά συχνή και συνηθισμένη πάθηση, που ταλαιπωρεί πολλούς ανθρώπους ανά τον κόσμο. Πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε; Ποια είναι τα συμπτώματα και τι προληπτικές ενέργειες μπορούμε να λάβουμε, έτσι ώστε να αποφύγουμε ένα πιθανό χειρουργείο;
Τι είναι οι πέτρες στα νεφρά;
Είναι γεγονός ότι πέτρες στα νεφρά εκτός από υπερβολικό πόνο, μπορούν να προκαλέσουν και σοβαρές επιπλοκές στην υγεία μας. Όμως, τι ακριβώς είναι; Οι σχηματισμοί που ονομάζουμε πέτρες στα νεφρά, στην ουσία αποτελούν εναποθέσεις μεταλλικών στοιχείων και αλάτων. Εκτός από τα νεφρά, μπορούν να σχηματιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος, από τα νεφρά ως και την ουροδόχο κύστη.
Οι πέτρες στα νεφρά σχηματίζονται όταν στα ούρα υπάρχει μεγάλη ποσότητα ορισμένων ουσιών. Μπορεί να ποικίλουν σε μέγεθος, καθώς μπορεί να συναντήσουμε πέτρες στα νεφρά που έχουν το μέγεθος ενός κόκκου άμμου, ενώ άλλοι μοιάζουν σε μέγεθός με μια μπάλα του γκολφ. Ενώ οι μικροί λίθοι μπορεί να περάσουν απαρατήρητοι, οι μεγαλύτεροι μπορούν να προκαλέσουν σοβαρό πόνο, καθώς ταξιδεύουν μέσα στο ουροποιητικό μας σύστημα.
Τύποι λίθων στα νεφρά
Οι λίθοι στα νεφρά υπάρχουν σε διάφορους τύπους, καθένας δημιουργημένος από διάφορες ουσίες. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι περιλαμβάνουν τους λίθους ασβεστίου, τους λίθους ουρικού οξέος, τους λίθους κυστίνης και τους λίθους στρουβίτη. Η κατανόηση της σύστασης των λίθων σας στα νεφρά μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό της υποκείμενης αιτίας και στην καθοδήγηση των επιλογών θεραπείας.
Ποια είναι τα βασικότερα συμπτώματα;
Η αναγνώριση των συμπτωμάτων των λίθων στα νεφρά είναι κρίσιμη για την έγκαιρη ανίχνευση και την άμεση αντιμετώπισή τους. Στα συνηθέστερα συμπτώματα περιλαμβάνονται ο λεγόμενος κολικός του νεφρού που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο στην πλάτη, στα πλευρά, στην κοιλιά ή στη βουβωνική περιοχή, συνοδευόμενος από ναυτία, έμετο, αιματουρία και συχνοουρία. Αν αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε τον σχηματισμό τους;
Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία όταν πρόκειται για πέτρες στα νεφρά. Μερικές συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του κινδύνου είναι οι εξής:
- Ενυδάτωση: Είναι σημαντικό να πίνουμε τις απαραίτητες ποσότητες νερού καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας, έτσι ώστε να μειώσουμε την συγκέντρωση των μεταλλικών στοιχείων που δημιουργούν τους πέτρες.
- Σωστή διατροφή: Θα πρέπει να περιορίσουμε την υπερβολική κατανάλωση τροφών πλούσιων σε οξαλικό οξύ, όπως σπανάκι, καρύδια και σοκολάτα, τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία λίθων ασβεστίου.
- Έλεγχος κατανάλωσης αλατιού: Η υψηλή κατανάλωση νατρίου μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ασβεστίου στα ούρα, ενισχύοντας τη δημιουργία λίθων.
- Παρακολούθηση κατανάλωσης ασβεστίου: Ενώ το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την υγεία των οστών, η υπερβολική κατανάλωση από συμπληρώματα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων ασβεστίου.
- Διατήρηση υγιούς βάρους: Η παχυσαρκία αποτελεί έναν παράγοντα κινδύνου για τους λίθους στα νεφρά. Στοχεύστε σε μια ισορροπημένη δίαιτα και σε τακτική άσκηση για να επιτύχετε και να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος.
- Περιορισμός κατανάλωσης ζωικών πρωτεϊνών: Η μείωση της κατανάλωσης ζωικών πρωτεϊνών, όπως κρέας και πουλερικά, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη λίθων ουρικού οξέος και ασβεστίου.
Ποιες επιλογές θεραπείας είναι διαθέσιμες;
Εάν κάποιος αναπτύξει πέτρες στα νεφρά, υπάρχουν διάφορες επιλογές θεραπείας διαθέσιμες, ανάλογα με το μέγεθος και τον τύπο των λίθων. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Διαχείριση του πόνου: Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου και της δυσφορίας.
- Κατανάλωση Υγρών: Η κατανάλωση πολλών υγρών μπορεί να βοηθήσει στην εκπομπή μικρών λίθων από το ουροποιητικό σύστημα.
- Φαρμακευτική αγωγή: Ορισμένα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη διάλυση των λίθων ή στην πρόληψη της δημιουργίας τους.
- Μη επεμβατικές θεραπείες: Υπάρχουν θεραπείες που μπορούν με μη επεμβατικό τρόπο να καταστρέψουν τους λίθους σε μικρότερα κομμάτια, κάνοντάς τους πιο εύκολα να αποβληθούν από τον οργανισμό, όπως η laser νεφρολιθοτριψία.
- Χειρουργική επέμβαση: Σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα για μεγαλύτερους λίθους ή εκείνους που προκαλούν επιπλοκές, μπορεί να είναι απαραίτητη χειρουργική επέμβαση.
