Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Η αεροπορική επιδρομή που σκότωσε κορυφαίους Ιρανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους στη Συρία τη Δευτέρα απειλεί να θέσει το Ισραήλ σε ανοιχτή σύγκρουση με το Ιράν, καταδεικνύοντας πώς ο μακροχρόνιος σκιώδης πόλεμος των χωρών έχει εισέλθει σε μια επικίνδυνη νέα φάση.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και ο Πρόεδρος Εμπραχίμ Ραΐσι δεσμεύτηκαν την Τρίτη να απαντήσουν στην επίθεση του ιρανικού προξενείου στη Συρία. Το Ισραήλ δεν επιβεβαίωσε, αλλά ούτε αρνήθηκε την ευθύνη για το χτύπημα που Ισραηλινοί αναλυτές είπαν ότι πήγε τη μυστική στρατιωτική εκστρατεία της χώρας εναντίον του Ιράν και των συμμάχων του σε άλλο επίπεδο, λόγω του διπλωματικού στόχου και των Ιρανών ηγετών που σκοτώθηκαν.
Μετά από σχεδόν έξι μήνες πολέμου στη Γάζα και βίαιη σύγκρουση με την λιβανική πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ, το Ισραήλ φαίνεται αποφασισμένο να ανατρέψει την ιρανική στρατιωτική επιρροή στις γειτονικές χώρες παρά τον κίνδυνο η επιθετική νέα προσέγγισή του να προκαλέσει μια ευρύτερη περιφερειακή κλιμάκωση.
«Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον όριο που ξεπεράστηκε», δήλωσε ανώτερος ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος για το χτύπημα στη Δαμασκό. «Στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι ξέρουμε ακριβώς πού βρίσκεστε. Το οποίο είναι καλό. Θα τους κάνει πιο δύσκολο να μετακινηθούν».
Ο στρατηγός Μοχάμαντ Ρεζά Ζαχεντί, ανώτερος ηγέτης της δύναμης Κουντς στη Συρία και τον Λίβανο, σκοτώθηκε στη Συρία τη Δευτέρα
Το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράν και του δικτύου συμμάχων του πολιτοφυλακής στη Συρία και σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή τα τελευταία χρόνια, μια εκστρατεία που το Ισραήλ σπάνια αναγνωρίζει, αλλά είναι από καιρό κοινό μυστικό. Τώρα, το Ισραήλ και το Ιράν είναι πιο κοντά σε μια άμεση σύγκρουση από ό,τι ήταν εδώ και χρόνια, ακόμη και όταν ο πόλεμος του Ισραήλ ενάντια στη Χαμάς στη Γάζα συνεχίζεται.
«Είμαστε σε έναν πολυμέτωπο πόλεμο, επιθετικά και αμυντικά», δήλωσε την Τρίτη ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ. «Έχουμε αποδείξεις για αυτό κάθε μέρα, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων ημερών, και ενεργούμε παντού και κάθε μέρα για να αποτρέψουμε την ενίσχυση των εχθρών μας».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε να πραγματοποιήσει έκτακτη συνεδρίαση την Τρίτη για να συζητήσει την επίθεση στη Δαμασκό, καθώς οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο καταδίκασαν μια επίθεση σε διπλωματική εγκατάσταση. Οι διπλωματικές εγκαταστάσεις έχουν προστατευόμενο καθεστώς βάσει του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης της Βιέννης του 1961 που λέει ότι οι προξενικοί χώροι είναι απαραβίαστοι.
Δείτε βίντεο: Άνθρωποι στην Τεχεράνη έκαψαν τις σημαίες του Ισραήλ και των ΗΠΑ τη Δευτέρα
Ένας εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού είπε ότι, σύμφωνα με τις ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών, το κτίριο που χτυπήθηκε στη Δαμασκό δεν ήταν διπλωματική εγκατάσταση, αλλά ένα κτίριο που χρησιμοποιεί η Δύναμη Κουντς και είναι μεταμφιεσμένο σε μη στρατιωτικό χώρο.
Τηλεοπτικά πλάνα και εικόνες από τα επακόλουθα της επίθεσης έδειξαν μεγάλες ζημιές σε ένα κτίριο που χαρακτηρίζεται ως προξενικό τμήμα της ιρανικής πρεσβείας.
Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε την Τρίτη ότι το χτύπημα έπληξε μια «γνωστή διπλωματική τοποθεσία» και σκότωσε αρκετούς στρατιωτικούς συμβούλους του Ιράν, που είπε ότι είχαν διπλωματική ασυλία, ενώ ετοιμάζονταν να διακόψουν την καθημερινή νηστεία κατά τον ιερό μήνα των μουσουλμάνων του Ραμαζανιού.
Το χτύπημα ήταν μια από τις δολοφονίες υψηλότερου προφίλ των τελευταίων ετών ηγετών του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν. Ο αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 13 την Τρίτη, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση του Ιράν που επικαλείται τον πρεσβευτή του Ιράν στη Συρία.
Μέσω της Φρουράς της Επανάστασης και της ελίτ της Δύναμης Κουντς, η Τεχεράνη έχει δημιουργήσει μια σειρά από πολιτοφυλακές σε όλη την περιοχή που θα μπορούσαν ενδεχομένως να χτυπήσουν ισχυρότερους αντιπάλους όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ χωρίς να εμπλακούν σε άμεση αντιπαράθεση με κανέναν από τους δύο.
Προσωπικό έκτακτης ανάγκης και ασφαλείας εργάστηκε στον τόπο της αεροπορικής επιδρομής στην πρωτεύουσα της Συρίας Δαμασκό
Το χτύπημα της Δευτέρας στη Δαμασκό θα μπορούσε να ξαναγράψει τους κανόνες εμπλοκής στον σκιώδη πόλεμο του Ιράν και του Ισραήλ, καθώς το Ιράν θεωρούσε ανέκαθεν ότι τα προξενεία και οι πρεσβείες του είναι ασφαλή.
Ο Σαϊέντ Ραζί Μουζαβί, ένας κορυφαίος Ιρανός διοικητής που σκοτώθηκε σε μια ύποπτη ισραηλινή επιχείρηση πέρυσι, κατείχε το διπλωματικό βαθμό του δεύτερου συμβούλου στο προξενείο στη Δαμασκό, σύμφωνα με τον Ιρανό πρεσβευτή στη Συρία, αλλά σκοτώθηκε αφού είχε φύγει από το προξενικό κτίριο.
Το πού θα πάει η σύγκρουση από εδώ και πέρα εξαρτάται από το πώς και αν το Ιράν αποφασίσει να απαντήσει. Ο Ραΐσι είπε ότι η επίθεση «δεν θα μείνει αναπάντητη», ενώ ο Χαμενεΐ είπε ότι το Ισραήλ «θα μετανιώσει για αυτό το έγκλημα».
Ένα αντι-ισραηλινό πανό με φωτογραφίες Ισραηλινών ηγετών στην Τεχεράνη
Το Ιράν σχεδιάζει να απαντήσει, αλλά όχι με τρόπους που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα άμεσο ισραηλινό χτύπημα στις εγχώριες εγκαταστάσεις του, ιδιαίτερα το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Αναλυτές ασφαλείας δήλωσαν ότι το Ιράν είναι επιφυλακτικό να προχωρήσει σε πόλεμο πλήρους κλίμακας με το Ισραήλ, κάτι που θα μπορούσε να προσελκύσει τις ΗΠΑ.
Το χτύπημα της Δαμασκού έδειξε επίσης νέους κινδύνους για τις ιρανικές διπλωματικές εγκαταστάσεις. Ο σύμβουλος της Φρουράς της Επανάστασης είπε ότι το Ιράν αντιλήφθηκε την επίθεση της Δευτέρας ως μήνυμα ότι πρέπει να αποσύρει το προσωπικό του από τις εγκαταστάσεις αυτές.
