Πρώην αστυνομικός της δικτατορίας του Αλφρέδο Στρόσνερ (1954-1989) στην Παραγουάη καταδικάστηκε χθες Τρίτη να εκτίσει 30 χρόνια κάθειρξης, πάντως δεν θα οδηγηθεί στη φυλακή, εξαιτίας της πολύ προχωρημένης ηλικίας του, στο τέλος μιας από τις λιγοστές δίκες για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν τα πέτρινα χρόνια της χούντας στο κράτος της Λατινικής Αμερικής.
Ο Εουσέμπιο Τόρες, 87 ετών, καταδικάστηκε έπειτα από ακροαματική διαδικασία που διήρκεσε οκτώ ημέρες σε δικαστήριο της Ασουνσιόν για βασανισμούς κρατουμένων το 1976, αντιφρονούντων ή φερόμενων ως αντιφρονούντων. Οι πολιτικοί κρατούμενοι τον έλεγαν μεταξύ τους «Μαστίγιο», διότι αυτό ήταν το εργαλείο που προτιμούσε όταν τους «ανέκρινε».
«Αποδείχθηκε ότι ο Εουσέμπιο Τόρες Ρομέρο υπέβαλε τους αδελφούς Κάρλος Ερνέστο και Λουίς Αλμπέρτο Κάσκο, καθώς και τη σύζυγο του πρώτου (αποβιώσασα πλέον) Τερέσα Ντεχεσούς Αγκιλέρα δε Κάσκο σε κάθε είδους βασανιστήρια», συνόψισε ο δικαστής Μανουέλ Αγκίρε.
«Όλοι όσοι θεωρούνταν (…) αντίπαλοι του δικτατορικού καθεστώτος βασανίζονταν, σε όλη τη χώρα», ανέφερε ακόμη ο δικαστής απαγγέλλοντας την ετυμηγορία του. «Ο Τόρες διηύθυνε τις ανακρίσεις των φυλακισμένων στην υπηρεσία ερευνών της αστυνομίας» καθώς «ήταν ο μόνος αστυνομικός που κατείχε πτυχίο νομικής».
Ο Εουσέμπιο Τόρες συμμετείχε στη δίκη ψηφιακά, από το σπίτι του στην Ασουνσιόν. Προηγούμενη καταδίκη του το 2007 για άλλα εγκλήματα μετατράπηκε σε κράτηση κατ’ οίκον, καθώς η ηλικία του ήταν ήδη προχωρημένη. Δεν θα οδηγηθεί στη φυλακή.
Μολαταύτα, στα θύματα και συγγενείς τους —κατέθεσαν περίπου 20 στη δίκη— η ετυμηγορία προκάλεσε έκρηξη χαράς.
«Δεν περιμέναμε αυτή την παραδειγματική καταδίκη. Αποδόθηκε δικαιοσύνη», είπε με δάκρυα στα μάτια ο Κάρλος Κάσκο, ένας από τους προσφεύγοντες.
Ο Εουσέμπιο Τόρες δήλωνε αθώος και υποστήριζε πως οι αυτόπτες μάρτυρες, 49 χρόνια μετά τους βασανισμούς τους, «τον μπέρδευαν» με κάποιον άλλον, είχαν καταληφθεί από «σύγχυση». «Με συγχέουν με άλλους», αυτό δικαιολογεί «την ηρεμία μου» και δεν θα τρωθεί «η τιμή και η υπόληψή μου», είπε.
Ο απολογισμός των θυμάτων του καθεστώτος του στρατηγού Στρόσνερ σε 35 χρόνια είναι 59 εξωδικαστικές εκτελέσεις, 336 εξαφανίσεις, σχεδόν 20.000 παράνομες φυλακίσεις και περίπου 19.000 υποθέσεις βασανισμών. Με άλλα λόγια, καθώς η Παραγουάη είναι χώρα με μικρό μέγεθος πληθυσμού, «ο ένας κάτοικος στους 133» μετατράπηκε σε θύμα, τόνιζε σε έκθεσή της το 2008 η Επιτροπή Αλήθειας και Δικαιοσύνης.
Μολαταύτα, οι ποινικές διώξεις στη μεταπολίτευση ήταν σπάνιες. Δεν δικάστηκαν παρά περίπου δέκα αστυνομικοί για βασανιστήρια. Όσο για τον ίδιο τον δικτάτορα Στρόσνερ, που καταδικάστηκε ερήμην, πέθανε ήσυχα το 2006, σε ηλικία 93 ετών, στη χρυσή εξορία του στη Βραζιλία.
Πολλά θύματα κατήγγειλαν στο περιθώριο της δίκης πως υπήρξε προφανώς συντονισμένη προσπάθεια προστασίας των ανθρώπων της δικτατορίας. Άλλωστε το κόμμα Κολοράδο (δεξιά), στο οποίο ανήκε ο δικτάτορας, παραμένει κυρίαρχο στην παραγουανή πολιτική σκηνή.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP
