Με τον νόμο 5078/2023 δόθηκε ορθά η δυνατότητα στους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας να εργάζονται παράλληλα με τη σύνταξη, υιοθετώντας ένα δίκαιο και διαχρονικό αίτημα αναπηρικού αιτήματος.
Η διατύπωση όμως του άρθρου 114 του ν.5078/2023 αναφέρεται σε «συνταξιούχους λόγω αναπηρίας που αναλαμβάνουν εργασία» και όχι σε ασφαλισμένους με αναπηρία που υποβάλλουν αίτημα συνταξιοδότησης, με αποτέλεσμα θεωρείται ως προαπαιτούμενη ή έστω και στιγμιαία διακοπή της εργασίας, πριν την υποβολή της αίτησης.
Με την διευκρινιστική εγκύκλιο, λόγω της διατύπωσης που υπάρχει στο νόμο, θεσπίζεται το εξής παράδοξο.
Συγκεκριμένα η εγκύκλιος 1/2024 του ΕΦΚΑ αναφέρει ρητά:
Η παρ. 1 του άρθρου 23 του ν.4488 / 2017 (Α’ 137) όπως ισχύει, περί της μη εφαρμογής των γενικών και ειδικών διατάξεων που προβλέπουν τη διακοπή ή περικοπή της σύνταξης αναπηρίας ή της σύνταξης λόγω θανάτου και των προνοιακών ή άλλων επιδομάτων στους συνταξιούχους, που αναλαμβάνουν εργασία για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, εφαρμόζεται παράλληλα και ανεξάρτητα από τις διατάξεις του άρθρου 114 του Ν. 5078/2023.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.1 του άρθρου 11Α ΤΟ ν. 4387/2016, η οποία προστέθηκε στο άρθρο 11 του νόμου αυτού, με το άρθρο 26 του Ν.4997/ 2022, για την απονομή κύριας σύνταξης, λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο απαιτείται – εκτός των λοιπών προϋποθέσεων, που ορίζονται στην εν λόγω διάταξη – με οποιονδήποτε τρόπο διακοπή της υπακτέας στην ασφάλιση εργασίας.
Από την διατύπωση που επιλέγεται, προκύπτει, πως ο ασφαλισμένος με αναπηρία για να λάβει σύνταξη πρέπει να έχει διακόψει την δραστηριότητα του.
Αφού εκδοθεί η σύνταξη, μπορεί να αναλάβει εργασία και να παίρνει παράλληλα σύνταξη χωρίς περικοπή.
Αν όμως δεν έχει διακόψει κατά την στιγμή υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, δεν μπορεί να λάβει σύνταξη.
Χιλιάδες μισθωτοί ασφαλισμένοι με αναπηρία βρίσκονται εγκλωβισμένοι στον απόλυτο παραλογισμό.
Για να λάβουν σύνταξη και να συνεχίσουν να εργάζονται, πρέπει να πείσουν τον εργοδότη τους να τους απολύσει έστω για μια μέρα ή να αποχωρήσουν οικειοθελώς για μία μέρα, ώστε να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης, ενώ δεν εργάζονται και μετά την υποβολή της αίτησης, να τους ξαναπροσλάβει.
Χωρίς προφανώς να έχουν κάποια διασφάλιση για την επαναπρόσληψη τους.
Κανείς δεν εγγυάται πως, οι επιχειρήσεις που απασχολούν ασφαλισμένους με αναπηρία, θα προχωρήσουν σε επαναπρόσληψη ακριβώς, μετά την υποβολή της αίτησης.
Χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι με αναπηρία, αντίστοιχα, για να λάβουν σύνταξη, πρέπει να κλείσουν τα βιβλία τους για το μήνα που θα υποβάλλουν αίτημα συνταξιοδότησης και να τα ανοίξουν ξανά τον επόμενο μήνα, μπλέκοντας χωρίς κανένα λόγο με την γραφειοκρατία και μπαίνοντας σε επιπλέον αχρείαστα έξοδα.
Ένα δικαίωμα που δίκαια αναγνωρίστηκε, καταλήγει να είναι δώρο-άδωρο, για χιλιάδες ασφαλισμένους με αναπηρία.
Το Υπουργείο οφείλει άμεσα να δώσει λύση στο πρόβλημα.
Διαφορετικά, αν δεν έρθει άμεσα τροποποιητική νομοθετική ρύθμιση, που να διευκρινίζει πως οι ασφαλισμένοι με αναπηρία, μπορούν να υποβάλλουν αίτημα συνταξιοδότησης, ενώ διατηρούν την εργασία τους, η νομοθετική ρύθμιση που τους χορήγησε το δικαίωμα θα καταστεί άνευ αντικειμένου, για την πλειοψηφία των ασφαλισμένων με αναπηρία.
