Μπορεί ένα κοστούμι να δημιουργήσει μια νέα τελετουργία; Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός Τίλντα Σουίντον και ο ιστορικός μόδας Ολιβιέ Σαγιάρ έρχονται για πρώτη φορά στη Στέγη, με μια μοναδική περφόρμανς, με πρωταγωνιστές τα κοστούμια από τις εμβληματικές ταινίες του Παζολίνι.
Τελετουργικό ντεφιλέ και, μαζί, ένας απόλυτα ιδιοσυγκρασιακός φόρος τιμής στον μεγάλο αντικομφορμιστή κινηματογραφιστή, ποιητή και ακτιβιστή Πιερ Πάολο Παζολίνι που δολοφονήθηκε βάναυσα στα 53 του χρόνια, το 1975, είναι η πρωτότυπη παράσταση-ζωντανή εγκατάσταση που εμπνεύστηκαν ο επιμελητής μόδας Ολιβιέ Σαγιάρ και η Βρετανίδα ηθοποιός Τίλντα Σουίντον, σταθεροί καλλιτεχνικοί συνεργάτες εδώ και χρόνια.
Η ιδιαίτερη παράσταση-σύγχρονη ιεροτελεστία με τίτλο «Embodying Pasolini» (Ενσαρκώνοντας τον Παζολίνι), που παρουσιάζεται στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση από 11 έως 16 Δεκεμβρίου, έρχεται να θυμίσει τη σημασία του λατινικού ρητού «Lacrimae rerum» («[υπάρχουν] δάκρυα για τα πράγματα»).
Η υψηλή μόδα συναντά την υψηλή τέχνη έχοντας ως καμβά το ανδρόγυνο σώμα της Τίλντα Σουίντον, που πάνω του παρελαύνει και εγγράφεται ως γεγονός μια συλλογή με περισσότερα από τριάντα κοστούμια και αντικείμενα που σχεδίαζε τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 ο Ντανίλο Ντονάτι και ετοίμαζε το ατελιέ Farani για τις ταινίες του Ιταλού σκηνοθέτη.
© Ruediger Glatz
Κοστούμια και αντικείμενα που είναι από μόνα τους έργα τέχνης: από το βιβλικό, εμπνευσμένο από τα καφτάνια των Βεδουίνων και βαμμένο σμαραγδί -σαν από πίνακα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου- κοστούμι του Ηρώδη στο «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» του 1964 έως το χειροποίητο απ’ άκρη σ’ άκρη και διακοσμημένο με φτερά και όστρακα κοστούμι και στέμμα που φορούσε ως Ιοκάστη η Σιλβάνα Μάνγκανο στον «Οιδίποδα Τύραννο» του 1967 και από εκεί στα ρούχα και τα αντικείμενα του εξωτικού «Χίλιες και μία νύχτες» (1974) και του σαρωτικού «Σαλό, 120 μέρες στα Σόδομα» (1975).
Μόνο που εδώ η ίδια η Σουίντον, σαν μια σιωπηλή κούκλα βιτρίνας, φορά ένα ένα τα κοστούμια, για να τα δουν όλοι. Αιχμαλωτισμένη στο ύφασμα, δεν ερμηνεύει τους ρόλους των ηθοποιών εκείνων που τα πρωτοφόρεσαν. Αντιθέτως, ο ρόλος της είναι ακριβώς η απουσία ρόλου, αναδεικνύοντας ένα ορφανό πλέον κοστούμι, αποκομμένο από το σώμα, από τους ηθοποιούς, από τις ταινίες. Ικανό να συγκινήσει, έτσι όπως εμφανίζεται απαστράπτον μέσα στην ιερατική μοναξιά του.
Για πρώτη φορά δεκάδες κοστούμια δια χειρός Ντανίλο Ντονάτι
Πρόκειται για την πέμπτη συνεργασία της Σουίντον και του αναγνωρισμένου ιστορικού μόδας Ολιβιέ Σαγιάρ. Η πρώτη τους σύμπραξη έγινε το 2012 στο Μουσείο της Μόδας του Παρισιού, Palais Galliera, με την ηθοποιό να «ενεργοποιεί» ενδύματα από τη συλλογή ιστορικών κοστουμιών του μουσείου: από βικτωριανές τουαλέτες και ναπολεόντειες στρατιωτικές στολές μέχρι κομμάτια από τους οίκους Chanel, Schiaparelli και Balenciaga.
To «Embodying Pasolini» είναι εμπνευσμένο από το ιταλικό πρότζεκτ «RoMaison», ένα πρόγραμμα που αποτίνει φόρο τιμής στα παραδοσιακά ατελιέ της Ρώμης, εξερευνώντας τη σχέση τους με τη μόδα και το σινεμά.
© Ruediger Glatz
Στην παράσταση παρουσιάζονται -ως επί το πλείστον για πρώτη φορά μετά την κατασκευή τους- δεκάδες φορέματα και πανωφόρια, επεξεργασμένα με διάφορες πειραματικές τεχνικές της Arte Povera, διά χειρός του ίδιου του Ντανίλο Ντονάτι. Συνοδεύονται από τα ξύλινα καλούπια του Laboratorio Pieroni, που αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία των καπέλων στις ταινίες του Παζολίνι.
© Ruediger Glatz
Ο Ντονάτι βραβεύτηκε με δύο Όσκαρ Ενδυματολογίας: πρώτα το 1968 για το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Φράνκο Τζεφιρέλι και, στη συνέχεια, το 1976 για το «Καζανόβα» του Φεντερίκο Φελίνι. Οι συνεργασίες του με τους δύο θρυλικούς σκηνοθέτες, καθώς και με τον Λουκίνο Βισκόντι και τον Παζολίνι, παραμένουν από τις εμβληματικότερες στον παγκόσμιο κινηματογράφο.
O Παζολίνι, που φημίζεται για τα αιρετικά του έργα, την ποιητική και ταυτόχρονα οξυδερκή του ματιά στην ανθρώπινη κατάσταση και τις κοινωνικοπολιτικές και θρησκευτικές του ανησυχίες, βρήκε τον ιδανικό συνεργάτη στο πρόσωπο του Ντονάτι, τα κοστούμια του οποίου προσέδιδαν αυθεντικότητα και ιστορική ακρίβεια (ή, στην περίπτωση του «Σαλό, 120 Μέρες στα Σόδομα», σαδιστική έμφαση) στο κινηματογραφικό οικοδόμημα του Ιταλού σκηνοθέτη.
Διαβάστε περισσότερα Εδώ
