Η πρόβλεψη της υπουργικής απόφασης του 2018 για τις νέες ψηφιακές ταυτότητες , δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα, λόγω αντιδράσεων πολιτών, εξαιτίας κυρίως του φόβου παραβίασης ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Έτσι κι αλλιώς , εκτός από τις νέες ψηφιακές ταυτότητες, πολλοί χρήστες πιστεύουν ότι η παρακολούθηση ενός κινητού τηλεφώνου ,είναι μια εύκολη διαδικασία, που μπορεί να κάνει ο καθένας στο smartphone ή iPhone κάποιου άλλου ή η παρακολούθηση μέσω πιστωτικής κάρτας ή η παρακολούθηση μέσω δορυφόρου κατ’ άλλους . Αντίστοιχη θεωρούν την κάρτα για την είσοδό μας στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου μέχρι την πληρωμή των διοδίων ενώ ταξιδεύουμε ή η κάρτα από μεγάλες εταιρείες για τον έλεγχο του αποθέματος εμπορευμάτων ή του στόλου των οχημάτων στις εγκαταστάσεις τους. Οι νέες ταυτότητες θα είναι αντίστοιχες με εκείνες των υπολοίπων κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελούν ευρωπαϊκή υποχρέωση (Ευρωπαϊκός Κανονισμός 2019/1157). Με άλλους ευρωπαϊκούς κανονισμούς , η ίδια ευρωπαϊκή ένωση προστατεύει τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα . Πολλοί συμπολίτες εκφράζουν ανησυχίες, διότι η μεγέθους πιστωτικής κάρτας ταυτότητα, εκτός των πληροφοριών που θα τυπώνονται στο κύριο σώμα της (όπως περίπου και στις σημερινές ταυτότητες), θα φέρει microchip τεχνολογίας RFID στο οποίο θα αποθηκεύονται σε ψηφιακή μορφή περισσότερες πληροφορίες σχετικές με τον κάτοχό της. Επιπλέον τονίζουν ότι ακόμη και αν αυτή η “κάρτα” δεν θα περιλαμβάνει -τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο- τον πλήρη φάκελο του πολίτη (δηλ. αν δεν πρόκειται για την λεγόμενη και αναμενόμενη Κάρτα του Πολίτη), η κυκλοφορία της προβληματίζει και εγείρει αντιδράσεις.
Η τεχνολογία RFID αναπτύσσεται αρκετά χρόνια τώρα και το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι χρησιμοποιεί ραδιοκύματα για την επικοινωνία πομπού και δέκτη (σε μικρή σχετικά απόσταση μεταξύ τους). Αντιδράσεις και ουρές έχουν προκαλέσει οι νέες αστυνομικές ταυτότητες που έρχονται από τον Σεπτέμβριο. Η έκδοση των δελτίων ταυτότητας νέου τύπου και τα χαρακτηριστικά τους ορίστηκαν μέσω Κοινής Υπουργικής Απόφασης το 2018 (αριθμ. 8200/0-297647/2018), συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 2018 και ακολούθησαν παρατάσεις και αναβολές στην εφαρμογή της συγκεκριμένης κοινής υπουργικής απόφασης 8200/0-297647/2018, λόγω αντιδράσεων. Οι αντιδράσεις προέρχονται από κινήματα για την επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων , από συμπολίτες που θεωρούν ότι θα παρακολουθούνται διαρκώς, ενώ άλλοι κάνουν λόγο για επίθεση κατά των Χριστιανών .
Πολύς είναι ο κόσμος , που έχει πανικοβληθεί, σχηματίζοντας ουρές έξω από τα αστυνομικά τμήματα τόσο στο Λεκανοπέδιο όσο και σε επαρχιακές πόλεις προκειμένου να ανανεώσουν τις αστυνομικές ταυτότητες τους και να αποφύγουν αυτές του νέου τύπου που έρχονται.
Οι περισσότεροι θεωρούν πως στις νέου τύπου ταυτότητες θα υπάρχει τσιπάκι που θα εντοπίζει ανά πάσα στιγμή τον κάτοχο της ταυτότητας, υιοθετώντας τις γνωστές θεωρίες συνωμοσίας που διακινούνται από διάφορες σελίδες στα social media. Η «αντίσταση» στις νέες ταυτότητες οργανώνεται κυρίως μέσω κοινωνικών δικτύων, όπου σε πολλές ιστοσελίδες κυκλοφορούν οδηγίες ώστε να αποφύγει κάποιος την έκδοση νέας ταυτότητας. Όπως επισημαίνεται σε αυτές, αν κάποιος εκδώσει τώρα νέα ταυτότητα, αυτή έχει δεκαετή ισχύ, οπότε θα μπορέσει να αναβάλει την καταγραφή και το… τσιπάρισμα. Μάλιστα, δίνεται η οδηγία μετά την έκδοση επικαιροποιημένης παλαιάς ταυτότητας να εκδοθεί και διαβατήριο, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ταυτοτικό έγγραφο, εφόσον το κράτος υποχρεώσει τους πολίτες να αλλάξουν την ταυτότητά τους με καινούργια σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα από τη δεκαετία. Οι περισσότεροι θεωρούν πως στις νέου τύπου ταυτότητες θα υπάρχει…τσιπάκι που θα εντοπίζει ανά πάσα στιγμή τον κάτοχο της ταυτότητας, υιοθετώντας τις θεωρίες που διακινούνται από παραθρησκευτικούς κύκλους και άλλες ομάδες στο διαδίκτυο. Τι είχε πει ο Άγιος Παϊσιος :
«Το πεντοχίλιαρο είναι νόμισμα- και η λύρα της Αγγλίας έχει επάνω την Βικτώρια, αυτό δεν με πειράζει. “Τα Καίσαρος Καίσαρι”. Εδώ όμως είναι η ταυτότητα μου, είναι κάτι προσωπικό, δεν είναι νόμισμα. Ταυτότητα σημαίνει ότι και η λέξη, ταυτίζεται δηλαδή κανείς μ΄ αυτά που δηλώνει. Βάζουν το διάβολο και υπογράφω ότι τον αποδέχομαι. Πώς να το κάνω αυτό;
Η ταυτότητα δεν είναι σφράγισμα, είναι η εισαγωγή του σφραγίσματος». Για την μη αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες , ο Άγιος Παΐσιος είχε τονίσει: «Ναι, αυτούς δεν τους ενδιαφέρει, εμένα όμως με ενδιαφέρει, γιατί είναι ή ταυτότητά μου. Γράφει από πού είμαι καί τί είμαι. “Αν δεν μπή τό θρήσκευμα, θά δημιουργηθούν προβλήματα. Θά πάη λ.χ. ένας στο γραφείο γάμων. “Αν λέη ή ταυτότητα «’Ορθόδοξος» – άσχετα πόσων καρατιών είναι -, εντάξει. “Αν όμως δεν γράφη τό θρήσκευμα, πώς θά τού δώσουν άδεια γάμου; Γιά τήν Εκκλησία αύτό είναι μπέρδεμα. “Αν πάλι μπή τό θρήσκευμα προαιρετικά, θά είναι καί σαν ομολογία. Ή Εύρώπη είναι Εύρώπη. Έδώ είναι διαφορετικά». Υπάρχει ένα στοιχείο που μπορεί να αναγνωριστεί η κάρτα. Η νέα ταυτότητα δεν έχει παραπάνω στοιχεία παρά μόνο την ομάδα αίματος, η οποία είναι προαιρετική. Η νέα ταυτότητα δεν είναι εύκολο να πλαστογραφήσει. Στο νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει η διάταξη που λέει πως στο μέλλον θα μπορούν να ενσωματωθούν και άλλα στοιχεία, αλλά αυτά θα είναι προς εξυπηρέτηση του πολίτη. Οι νέες αστυνομικές ταυτότητες θα έχουν μέγεθος πιστωτικής κάρτας, θα κοστίζουν 10 ευρώ ( με εξαίρεση τους πολύτεκνους που δικαιούνται έκπτωση 50%) και θα έχουν διάρκεια ισχύος τα 10 έτη. Η παρουσίαση θα γίνει στην ερχόμενη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Οι νέες ταυτότητες έχουν το ίδιο σύστημα που έχει μια πιστωτική ή χρεωστική κάρτα, έχει ένα τσιπ που χρησιμοποιείται σε ειδικά μηχανήματα για την ταυτοποίηση , κυρίως για μετακινήσεις σε άλλες χώρες. Υποχρέωση αντικατάστασης δελτίου ταυτότητας υφίσταται:
1. Σε περίπτωση που έχει αλλάξει οποιοδήποτε στοιχείο της ταυτότητας .
2. Σε περίπτωση που δεν αναγράφεται στο δελτίο ταυτότητας η ιθαγένεια ή τα στοιχεία σας με λατινικούς χαρακτήρες.
3. Σε περίπτωση που έχει φθαρεί.
4. Όταν έχει περάσει δεκαπενταετία από την έκδοσή του.
5. Σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής. Οι νέες ελληνικές ταυτότητες θα έχουν μορφή πιστωτικής κάρτας, τύπου ID-1 με κοινά χαρακτηριστικά ασφαλείας και θα φέρουν ζώνη μηχανικής ανάγνωσης, για αναγνώριση από ειδικά μηχανήματα σάρωσης. Στη νέα ταυτότητα θα υπάρχουν δύο αριθμοί, εκ των οποίων ο ένας θα είναι «μοναδικός», κι ένα ηλεκτρονικό υπερ-τσίπ που θα πιστοποιεί πλήρως και ανά πάσα στιγμή τα στοιχεία του εικονιζομένου, επιτρέποντάς του ταυτόχρονα να επικοινωνεί μέσω του υπολογιστή του – από το σπίτι ή το γραφείο – με τις περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες, αποφεύγοντας τις ουρές. Η νέα ταυτότητα θα είναι σαν το δίπλωμα οδήγησης με έγχρωμη φωτογραφία και θα ενσωματώνει την ηλεκτρονική υπογραφή, που θα αρκεί για τις συναλλαγές με το Δημόσιο. Οι νέες ταυτότητες θα έχουν μέγεθος 17 χ 10,7 εκατοστά και θα είναι αντίστοιχες με αυτές άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν θα τσαλακώνονται όπως οι τωρινές και θα είναι πολύ εύκολο να αποθηκευτούν σε ένα πορτοφόλι με τις υπόλοιπες κάρτες.
Στα αστυνομικά τμήματα θα υπάρχουν ειδικοί υπολογιστές, οι οποίο θα μπορούν να λαμβάνουν βιομετρικά και ψηφιακά την υπογραφή του πολίτη στο tablet. Οι ταυτότητες θα πηγαίνουν στο ίδιο σύστημα που χρησιμοποιείται για την έκδοση διαβατηρίων και θα εκδίδεται κεντρικά. Θα αποστέλλεται στο ΑΤ με την ίδια διαδικασία ασφαλούς μεταφοράς. Οι αντιδράσεις προέρχονται κυρίως από την έλλειψη ενημέρωσης και την επεξεργασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων . Λόγω των αντιδράσεων , παρατηρούμε επαναλαμβανόμενες παρατάσεις στην έκδοση νέων ταυτοτήτων . Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την τελευταία δεκαετία, πλήθος κόσμου αντιδρά στην ψηφιακή μορφή που θα έχει η νέα ταυτότητα, είτε υποστηρίζοντας ότι θα παρακολουθείται διαρκώς, είτε κάνοντας λόγο για επίθεση κατά των Χριστιανών και «χάραγμα του αντίχριστου που επιβάλλεται από τη νέα τάξη πραγμάτων».
Αντιδράσεις όμως προβάλλονται τόσο από ιερωμένους, όσο και από Ορθόδοξα Σωματεία, 22 εκ των οποίων θέτουν θέμα απόλυτης καταπάτησης των ατομικών και κοινωνικών ελευθεριών, θέμα εθνικής ασφάλειας και θέμα πίστης, καθώς «η αριθμοποίηση του προσώπου και ἡ καταπάτηση της θεόσδοτης ελευθερίας του ανθρώπου που είναι εικόνα Θεού καὶ ἡ παρουσία τοῦ δυσώνυμου ἀριθμού 666 στά νέα δελτία ταυτότητος, ὅλα ἀσύμβατα προς την Χριστιανική πίστη».
Είναι χαρακτηριστικό πως σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, πούλμαν μετέφερε προχθές καλόγριες από Μοναστήρι του νομού Θεσσαλονίκης, σε αστυνομικό τμήμα στην ανατολική πλευρά του νομού, προκειμένου να καταθέσουν μαζικά αιτήσεις για αντικατάσταση ταυτοτήτων, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν να τις έχουν για μια δεκαετία, πριν αναγκαστούν τελικά να τις αντικαταστήσουν με τις νέες ψηφιακές. Τονίζουν ότι παραμένουν προσηλωμένοι στις συνοδικές αποφάσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος (1993, 2626/1997, 2641/1998) .
Υπενθυμίζουν ότι η Ιερά Σύνοδος σε ανακοινωθέν της κατά την 17η Νοεμβρίου 2010 διεμήνυσε ότι «ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὑποχρεωμένη νά διαφυλάττει τήν ἐλευθερία τοῦ προσώπου καί νά ὑπερασπίζεται τήν ἀκεραιότητα τῆς πίστεως. Γι’ αὐτό: α) ἡ ”Κάρτα τοῦ Πολίτη” δέν πρέπει νά περιέχει κατ’ οὐδένα τρόπο, ἐμφανῆ ἤ ἀφανῆ, τόν ἀριθμό ”666” β) ἐπίσης κατ’ οὐδένα τρόπο πρέπει μέ αὐτή νά παραβιάζονται οἱ προσωπικές ἐλευθερίες». Εκτός από τις αντιδράσεις ιερωμένων και ανθρώπων της εκκλησίας, από το 2018 την αντίθεση τους, στις νέες ταυτότητες, έχουν επισημάνει και κινήματα για την επεξεργασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Σίγουρα, την τελευταία δεκαετία, οι πολίτες δεν έχουν ενημερωθεί πλήρως και γι’αυτό υπάρχουν αμφιβολίες.
Εδώ και μία δεκαετία, έχουν λάβει χώρα διάφοροι διαγωνισμοί του ελληνικού δημοσίου, με σκοπό την υλοποίηση της ευρωπαϊκής δέσμευσης, για την έκδοση νέου τύπου δελτίων αστυνομικών ταυτοτήτων, αλλά η εφαρμογή προσκρούει στις αντιδράσεις φορέων, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στον κανονισμό της ίδιας της ευρωπαϊκής Ένωσης για τα προσωπικά δεδομένα, στην αδυναμία ανταπόκρισης του κρατικού μηχανισμού και η εν λόγω υπουργική απόφαση επανέρχεται βελτιωμένη- αναθεωρημένη. Η ευρωπαϊκή επιτροπή ζητά την έκδοση ηλεκτρονικών ταυτοτήτων κυρίως για λόγους ασφαλείας στις μετακινήσεις. Το 2018 δημοσιεύτηκε η κοινή υπουργική απόφαση υπαριθμον 8200/0-297647/10.4.2018, που προβλέπει την έκδοση νέου τύπου δελτίων αστυνομικών ταυτοτήτων με RFID chip και καθορίζει τα προσωπικά στοιχεία που θα περιλαμβάνονται. Στο Συμβούλιο της Επικρατείας, είχαν προσφύγει το 2018, περίπου 70 πολίτες, μεταξύ των οποίων δύο δικηγόροι, τρεις πρωτοπρεσβύτεροι, ένας αρχιμανδρίτης, το Ελληνορθόδοξο κίνημα Σωτηρίας, η Εστία Πατερικών Μελετών κ.α.. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με μία σειρά αποφάσεων του (2388-2399/2019) έκρινε νόμιμα τα στοιχεία που προβλέπεται να περιέχουν οι νέες ηλεκτρονικές αστυνομικές ταυτότητες. Το 2018 θα εφαρμοζόταν η κοινή υπουργική απόφαση, αλλά εκκρεμούσε η εκδίκαση των ως άνω προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εδώ και χρόνια, έχει ζητήσει την εναρμόνιση των κρατών μελών με τις νέες ηλεκτρονικές αστυνομικές ταυτότητες. Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε, ότι ζητήματα δημόσιας τάξης, δημοσίου συμφέροντος και ασφάλειας, καθορίζονται μόνο από το Κράτος, με τον απαραίτητο σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Σίγουρα, η επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, είναι παράνομη, όταν δεν υπάρχει η συναίνεση μας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, συναίνεση υφίσταται μονάχα κατά την έκδοση και όχι μεταγενέστερη συναίνεση. Το ίδιο συμβαίνει, με τις κάρτες τραπεζών, κάρτες συναλλαγής, με τις κάρτες μέσων μαζικής μεταφοράς, με το Κτηματολόγιο, με την Εφορία κ.α..
Ο νέος τύπος ηλεκτρονικών αστυνομικών ταυτοτήτων, που ζητάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι αντίθετος σε μία σειρά Συνταγματικών διατάξεων της χώρας μας, στον Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση δικαιωμάτων του ανθρώπου (ΕΣΔΑ), στην Οικουμενική Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών περί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη νομοθεσία. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, έκρινε ότι παράνομα προβλέπεται να περιλαμβάνονται στις νέου τύπου αστυνομικές ταυτότητες, τα στοιχεία εκείνα που απαιτούνται για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, διότι δεν αποτελούν κρίσιμα στοιχεία για την απόδειξη της ταυτότητας των πολιτών, ούτε είναι σύμφωνα με το νόμο 1599/1986. Οι νέες ηλεκτρονικές αστυνομικές ταυτότητες, θα περιλαμβάνουν τον αριθμό μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ), ένα ηλεκτρονικό τσιπ που θα πιστοποιεί τα στοιχεία του εικονιζόμενου, έναν μοναδικό αριθμό, την ιδιότητα του κατόχου, τα στοιχεία της Μηχανικως Αναγνωσιμης Ζώνης του δελτίου (MRZ), δακτυλικά αποτυπώματα των δεικτών και των δύο χεριών του αιτούντος, ο Δήμος εγγραφής, ο αριθμός δημοτολογίου, ομάδα αίματος και rhesus προαιρετικά, στοιχεία που απαιτούνται για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, έγχρωμη φωτογραφία κ.α.. Στα τέλη του 2021, θα έχουμε στα χέρια μας, τις νέες ηλεκτρονικές αστυνομικές ταυτότητες, σύμφωνα με τον Υπουργό ψηφιακής διακυβέρνησης.
Αυστηρότατες καθίστανται οι συνέπειες παραβίασης του πρόσφατου Ευρωπαϊκού κανονισμού δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Οι κυρώσεις επιβάλλονται από την Ελληνική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ή από την Ευρωπαϊκή αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, κατόπιν καταγγελίας ή αυτεπάγγελτα. Ως προς τα προσωπικά δεδομένα, οι δημόσιες υπηρεσίες, οφείλουν υποχρεωτικά να ορίζουν DPO – Data Protection Officer ή Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων, σύμφωνα με το άρθρο 37 του 679/2016 (ΕΕ), όπου πέραν της νομικής υποχρέωσης ο DPO ενισχύει τις δημόσιες υπηρεσίες κατά την εφαρμογή του Κανονισμού , μιας και ως καθήκοντά τους έχει:
Να ενημερώνει και να συμβουλεύει και τους υπαλλήλους του σχετικά με τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τον Κανονισμό και άλλες διατάξεις περί προστασίας δεδομένων.Να παρακολουθεί την εσωτερική συμμόρφωση με τον Κανονισμό και άλλες διατάξεις περί προστασίας δεδομένων (π.χ. προσδιορισμός και διαχείριση δραστηριοτήτων επεξεργασίας, εκπαίδευση προσωπικού, διενέργεια εσωτερικών ελέγχων). Να είναι το πρώτο σημείο επαφής για τις εποπτικές αρχές και τα υποκείμενα των δεδομένων (εργαζόμενοι, πολίτες κ.λπ.) και να συνεργάζεται με την εποπτική αρχή (ΑΠΔΠΧ)
Κάθε πολίτης ανεξαρτήτως του είδους των υπηρεσιών που ζητά ή που λαμβάνει, καθώς και κάθε διαδικασία λειτουργίας και άσκησης των αρμοδιοτήτων της υπηρεσίας, θα πρέπει να διακατέχεται από σαφές πλαίσιο προστασίας και ασφαλούς διαχείρισης των προσωπικών δεδομένων.
Το σύνολο των φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα οφείλουν να προστατεύουν τα προσωπικά δεδομένα και να διαμορφώνουν κατάλληλες διαδικασίες και πολιτικές, ώστε τα υποκείμενα των δεδομένων, δηλαδή οι πολίτες να μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους, όπως αυτά προβλέπονται από τον ΓΚΠΔ. Δηλαδή,κάθε ενέργεια με αυτοματοποιημένα ή μη μέσα που περιλαμβάνει τη συλλογή, καταχώριση, οργάνωση, διάρθρωση, αποθήκευση, προσαρμογή ή μεταβολή, ανάκτηση, αναζήτηση πληροφοριών, χρήση, κοινολόγηση με διαβίβαση, διάδοση ή κάθε άλλη μορφή διάθεσης, συσχέτιση ή συνδυασμό, περιορισμό, διαγραφή ή καταστροφή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Αυξημένα πρόστιμα γενικά, που φθάνουν έως τα 20 εκατομμύρια ευρώ , προβλέπει, σε περίπτωση παράβασης, ο νέος Ευρωπαϊκός Kανονισμός για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Οι δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει:
1.Να τηρούν τις βασικές αρχές προστασίας των προσωπικών δεδομένων, δηλαδή να τα συλλέγουν για συγκεκριμένο νόμιμο σκοπό και μόνο όσα εξ’ αυτών είναι απαραίτητα,
2. Να μην τα υποβάλουν σε περαιτέρω επεξεργασία κατά τρόπο ασύμβατο με το σκοπό, να τα επικαιροποιούν,
3. Να τα αποθηκεύουν για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα που απαιτείται, να λαμβάνουν – κατά περίπτωση – την ελεύθερη και σαφή συγκατάθεση των φυσικών προσώπων,
4. Να τα μεταφέρουν σε χώρες εκτός Ε.Ε. μόνον υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να δίνουν πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα σε συνεργάτες τους μόνον υπό συγκεκριμένες συνθήκες και εφόσον αυτοί αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή τους με το νέο κανονισμό,
5. Να αναπτύξουν ηλεκτρονικά εργαλεία για την έγκαιρη και δωρεάν ανταπόκριση σε αιτήματα για: Ανάκληση της συγκατάθεσης, πρόσβαση στα δεδομένα, διόρθωση των δεδομένων, διαγραφή των δεδομένων, περιορισμό της επεξεργασίας, παράδοση των δεδομένων σε ηλεκτρονική μορφή, μεταφορά των δεδομένων σε άλλο φορέα.
6. Να γνωστοποιούν κατάλληλα και εγκαίρως στα φυσικά πρόσωπα τα δικαιώματά τους να εξασφαλίζουν την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων σε όλο τον κύκλο ζωής τους,
7. Να τηρούν σε αρχείο και να γνωστοποιούν κάθε παραβίαση των δεδομένων εντός 72 ωρών στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και στα φυσικά πρόσωπα με απευθείας ενημέρωση ή δημόσια ανακοίνωση,
8. Να αποδεικνύουν ότι τηρούν όλες τις απαιτήσεις του Κανονισμού.
Μεταξύ άλλων, ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός προβλέπει τα εξής δικαιώματα του υποκειμένου των προσωπικών δεδομένων, δηλαδή του πολίτη:
• Ενημέρωση με σαφήνεια και διαφάνεια από τον υπεύθυνο επεξεργασίας (ταυτότητα και στοιχεία υπεύθυνου επεξεργασίας, είδος δεδομένων, σκοπός επεξεργασίας, πιθανοί αποδέκτες των δεδομένων κ.λπ.).
• Δυνατότητα πρόσβασης στα προσωπικά του δεδομένα, όταν αυτά υφίστανται επεξεργασία.
• Δυνατότητα απαίτησης διόρθωσης ή συμπλήρωσης ελλιπών δεδομένων, από τον υπεύθυνο επεξεργασίας.
• Αίτημα διαγραφής (λήθη) των προσωπικών του δεδομένων υπό προϋποθέσεις (ανάκληση συγκατάθεσης, παράνομη απόκτηση, απουσία επιτακτικών και νόμιμων λόγων επεξεργασίας κ.λπ.).
• Δυνατότητα εναντίωσης στην επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, εάν ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν καταδείξει επιτακτικούς λόγους για την επεξεργασία αυτή.
Επιπροσθέτως, ο Δήμος ως υπεύθυνος επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων υποχρεούται:
• Να λαμβάνει τη συγκατάθεση του υποκειμένου των προσωπικών δεδομένων, όπου αυτή απαιτείται και να είναι σε θέση να αποδεικνύει τη συγκατάθεση αυτή αν του ζητηθεί.
• Να μην προβαίνει σε επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, ανηλίκων κάτω των 16 ετών, χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση του γονέα. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας, θα πρέπει να επαληθεύει τη συγκατάθεση αυτή, με κάθε μέσο που του προσφέρει η διαθέσιμη τεχνολογία.
• Nα μην επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν τη φυλετική ή εθνική καταγωγή, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, δεδομένα που αφορούν την υγεία, τη σεξουαλική ζωή ή τον γενετήσιο προσανατολισμό.
Πρόστιμο ύψους 150.000 ευρώ επέβαλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην εταιρεία «Price Waterhouse Coopers Business Α.Ε.» (PWC BS), για παράνομη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα εργαζομένων στην εν λόγω εταιρεία. Το επίμαχο χρηματικό πρόστιμο επιβλήθηκε σύμφωνα με τον Γενικό Ευρωπαϊκό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων.
Αναλυτικότερα, η Αρχή με αφορμή καταγγελία, διερεύνησε αυτεπάγγελτα τη νομιμότητα της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των εργαζομένων της εταιρείας PWC BS, σύμφωνα με την οποία οι εργαζόμενοι εξαναγκάσθηκαν στην παροχή συγκατάθεσης προκειμένου να γίνει επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Η Ελλάδα και η Ισπανία είναι οι μόνες χώρες που δεν έχουν ενσωματώσει στο εθνικό Δίκαιο την οδηγία για τα προσωπικά δεδομένα και για το λόγο αυτό η χώρα έχει πληρώσει μέχρι σήμερα πρόστιμο 2,5 εκατ. ευρώ και συνεχίζει να καταβάλλει 5.287,5 ευρώ την ημέρα.
Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έχει αρμοδιότητα να χειρίζεται καταγγελίες και να ερευνά, αν χρειαστεί και από κοινού με εποπτικές αρχές άλλων κρατών μελών της ΕΕ, πιθανές παραβιάσεις της νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Πριν υποβάλετε την καταγγελία πρέπει να απευθυνθείτε στον υπεύθυνο επεξεργασίας, π.χ. ασκώντας τα προβλεπόμενα από τα άρθρα 15 έως 22 ΓΚΠΔ δικαιώματα, όπου αυτά εφαρμόζονται. Στις περιπτώσεις που ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει ορίσει Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων (DPO) μπορείτε να απευθυνθείτε σε αυτόν για κάθε ζήτημα σχετικό με την επεξεργασία των δικών σας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την άσκηση των δικαιωμάτων σας. Τα στοιχεία των DPO είναι δημοσιευμένα, συνήθως, στην ιστοσελίδα του υπευθύνου επεξεργασίας.
Οι καταγγέλλοντες υποβάλλουν την καταγγελία τους στην ΑΠΔΠΧ με την συμπλήρωση των αντίστοιχων ανά περίπτωση εντύπων. Σε κάθε έντυπο υπάρχουν υποχρεωτικά πεδία προς συμπλήρωση, ανάλογα με τον τύπο της καταγγελίας. Εάν αυτά τα πεδία δεν έχουν συμπληρωθεί από τον καταγγέλλοντα, όπως κι αν χρησιμοποιηθεί άλλο έντυπο με το οποίο δεν παρέχονται οι απαιτούμενες πληροφορίες, η Αρχή έχει δικαίωμα να μην επιληφθεί της καταγγελίας.
Σύμφωνα με το άρ. 33 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, οι υπεύθυνοι επεξεργασίας, σε περίπτωση που συμβεί περιστατικό παραβίασης προσωπικών δεδομένων από το οποίο ενδέχεται να προκληθεί κίνδυνος στα δικαιώματα και τις ελευθερίες των προσώπων τα οποία αφορά το περιστατικό, οφείλουν να γνωστοποιήσουν το εν λόγω περιστατικό στην Αρχή.
Η γνωστοποίηση αυτή πρέπει να γίνεται αμελλητί και, αν είναι δυνατό, εντός 72 ωρών από τη στιγμή που ο υπεύθυνος επεξεργασίας ενημερωθεί για το περιστατικό. Η γνωστοποίηση πρέπει να περιέχει σύνολο σχετικών πληροφοριών (φύση/έκταση του περιστατικού, κατηγορίες προσώπων που επλήγησαν, αιτία και συνέπειες αυτού, ενέργειες που έγιναν προς αντιμετώπισή του, κ.ά.). Ακόμα και αν οι σχετικές αυτές πληροφορίες δεν είναι όλες διαθέσιμες κατά την υποβολή της γνωστοποίησης, αυτή θα πρέπει να υποβληθεί ως αρχική και να ακολουθήσει στο μέλλον, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, επικαιροποίησή της (με υποβολή συμπληρωματικής γνωστοποίησης).Επισημαίνεται ότι ακόμα και αν το περιστατικό δεν μπορεί να προκαλέσει κίνδυνο για τα φυσικά πρόσωπα που αφορά, οπότε και δεν απαιτείται η υποβολή της ως άνω γνωστοποίησης στην Αρχή, ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει σε κάθε περίπτωση να τηρεί δικό του εσωτερικό σχετικό αρχείο.
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρ. 34 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, όταν η παραβίαση ενδέχεται να θέσει σε υψηλό κίνδυνο τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων τα οποία αφορά το περιστατικό, τότε ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να ανακοινώνει αμελλητί την παραβίαση και στα πρόσωπα αυτά. Αυτή η ανακοίνωση είναι ανεξάρτητη της προαναφερθείσας γνωστοποίησης στην Αρχή (η οποία γνωστοποίηση στην Αρχή υποβάλλεται ακόμα και αν ο σχετικός κίνδυνος δεν κρίνεται ως υψηλός). Η ανακοίνωση στα φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να γίνει με τον πλέον πρόσφορο και αποτελεσματικό τρόπο, με τη μορφή προσωποποιημένης πληροφόρησης και όχι μέσω κάποιας γενικού χαρακτήρα ανακοίνωσης, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό.
Σημειώνεται ότι η Αρχή δύναται σε κάθε περίπτωση να δώσει εντολή στον υπεύθυνο επεξεργασίας να ενημερώσει τα φυσικά πρόσωπα για το περιστατικό (άρ. 58 παρ. 2 ε’ Κανονισμού).
