Δημοσιογράφος και εκδότης, σφοδρός επικριτής του Γουατεμαλτέκου δεξιού προέδρου Αλεχάντρο Γιαματέι, καταδικάστηκε χθες Τετάρτη να εκτίσει έξι χρόνια κάθειρξης, δέκα ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών στις οποίες θα αναδειχθεί ο διάδοχος του αρχηγού του κράτους.
«Είμαι αθώος και [σ.σ. ο πρόεδρος Γιαματέι] συνεχίζει να είναι κλέφτης», είπε ο Χοσέ Ρουβέν Σαμόρα αφού άκουσε την ετυμηγορία σε δικαστήριο της Γουατεμάλας.
Σύμφωνα με την εισαγγελία, ο κ. Σαμόρα προσπάθησε να ξεπλύνει ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 37.500 δολάρια, «προερχόμενο από εκβιάσεις» σε βάρος επιχειρηματιών στους οποίους υποσχέθηκε σε αντάλλαγμα να μη δημοσιευτούν πληροφορίες που τους εξέθεταν.
Ο δημοσιογράφος αντέτεινε πως το ποσό προερχόταν από την πώληση έργου τέχνης στην οποία προχώρησε για να βρει κεφάλαια για την εφημερίδα του, σε οικονομική δυσπραγία.
Για τον εκδότη και ιδρυτή της El Periódico, ο πρόεδρος Γιαματέι και η εισαγγελέας Κονσουέλο Πόρας, την οποία οι ΗΠΑ έχουν εγγράψει στη μαύρη λίστα «διεφθαρμένων» προσωπικοτήτων, κατασκεύασαν εντελώς το κατηγορητήριο για να φιμώσουν τον ίδιο και την εφημερίδα του, μετά τη δημοσίευση ερευνών για υποθέσεις διαφθοράς στις οποίες εμπλέκεται η κυβέρνηση.
Ο κ. Σαμόρα, 66 ετών, κατέστησε σαφή την πρόθεσή του να ασκήσει έφεση και να συνεχίσει τη δικαστική μάχη ως το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΔΔΑΔ) αν χρειαστεί.
Τη βαρύτερη ποινή
Ο εισαγγελέας Ραφαέλ Κουρουτσίτσε δήλωσε επίσης πως θα ασκήσει έφεση, καθώς ζητούσε την επιβολή των βαρύτερων ποινών για καθεμιά από τις τρεις κατηγορίες –νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, εκβίαση, άσκηση αθέμιτης επιρροής έναντι ανταλλάγματος–, με άλλα λόγια ο εκδότης να καταδικαστεί να εκτίσει 40 χρόνια κάθειρξης.
Προσερχόμενος στο δικαστήριο, με χειροπέδες περασμένες στους καρπούς, ο δημοσιογράφος, προφυλακισμένος για σχεδόν έντεκα μήνες, ανακοίνωσε πως η σύζυγός του, η Μινάγιου Μαροκίν, εγκατέλειψε την προηγουμένη τη Γουατεμάλα, πήγε να βρει τον γιο του ζεύγους που είναι εξορισμένος στις ΗΠΑ, για να αποφύγει τη σύλληψη.
Οκτώ δημοσιογράφοι και αρθρογράφοι της Περιόδικο είναι επίσης αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις στο πλαίσιο άλλης υπόθεσης που εκκρεμεί σε βάρος του κ. Σαμόρα: σε αυτή την περίπτωση, κατηγορείται για απόπειρα παρακώλυσης έρευνας που διενεργείτο για ξέπλυμα χρήματος. Πολλοί από αυτούς έχουν επίσης εγκαταλείψει τη χώρα, έχουν καταφύγει στο εξωτερικό.
Η Περιόδικο, που ιδρύθηκε το 1996 από τον κ. Σαμόρα και από τον Δεκέμβριο δημοσίευε μόνο στην ψηφιακή της έκδοση, ανέστειλε κάθε δραστηριότητα την 15η Μαΐου, επικαλούμενη τον «ποινικό διωγμό και την οικονομική πίεση» σε βάρος της.
Την Κυριακή 25η Ιουνίου διεξάγεται ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Γουατεμάλα, η προεκλογική εκστρατεία ενόψει της οποίας δηλητηριάστηκε εξαιτίας του αποκλεισμού υποψηφίων-φαβορί, κάτι που έσπειρε αμφιβολίες για την αμεροληψία των θεσμών: καταγγέλλονται ελιγμοί για να διατηρηθεί στην εξουσία το διεφθαρμένο, αυταρχικό καθεστώς που προτιμά η ελίτ της χώρας της κεντρικής Αμερικής.
Για κάποιους αναλυτές, η χώρα ζει περιστολή της δημοκρατίας αφότου τερματίστηκε πρόωρα το 2019 η αποστολή του ΟΗΕ κατά της διαφθοράς, η CICIG, κατ’ εντολή του πρώην προέδρου Τζίμι Μοράλες (2016-2020), ο οποίος είχε βρεθεί προσωπικά στο στόχαστρό της.
Η CICIG είχε καθοριστική συμβολή στην αποκάλυψη πολύκροτων υποθέσεων διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης αυτής που οδήγησε στην παραίτηση και τη φυλάκιση του πρώην προέδρου Ότο Πέρες Μολίνα το 2015.
Αφότου ανέλαβε την εξουσία ο κ. Γιαματέι, πολλοί εισαγγελείς ειδικευμένοι σε υποθέσεις διαφθοράς που είχαν συνεργαστεί με την αποστολή του ΟΗΕ συνελήφθησαν ή εξορίστηκαν.