Πολλοί πάσχοντες από ψύχωση (ψυχωτική διαταραχή) διαπιστώνουν ότι αντιμετωπίζουν σεξουαλικά προβλήματα μετά την εκδήλωση της διαταραχής.
Σε αδρές γραμμές, ψύχωση έχουμε όταν το άτομο αποσυνδέεται από την πραγματικότητα. Σε αυτή την φάση ο πάσχων δε μπορεί να ξεχωρίσει τι είναι αληθινό και τι συμβαίνει μέσα στο μυαλό του. Η ψύχωση μπορεί να εκδηλωθεί με παραλήρημα ή παραισθήσεις (να βλέπει ή να ακούει πράγματα που οι υπόλοιποι δεν βλέπουν ούτε ακούνε).
Οι ασθενείς που πάσχουν από σχιζοφρένεια ή διπολική διαταραχή βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ψυχωτικού επεισοδίου. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ανθρώπους που πάσχουν από άνοια, από νόσο του Parkinson, από όγκους στον εγκέφαλο ή επιληψία. Μπορεί επίσης να παρουσιαστεί σαν παρενέργεια φαρμακευτικών αγωγών.
Τα άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών μπορούν επίσης να εμφανίσουν ψυχωτικά επεισόδια.
Οι φαρμακευτικές αγωγές που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της ψύχωσης, συχνά έχουν σεξουαλικές παρενέργειες. Παρόλα αυτά, η ίδια η εκδήλωση της ψύχωσης (πριν την έναρξη θεραπευτικής αγωγής) έχει επίσης συνδεθεί με σεξουαλικά προβλήματα.
Το 2021 δημοσιεύτηκε στο Journal of Sexual Medicine μια ανάλυση πέντε μελετών που επικέντρωναν στην σεξουαλική λειτουργία των ασθενών με ψύχωση που ακόμα δεν λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ποσοστό από 17% έως και 70% των ασθενών με μη αντιμετωπιζόμενη φαρμακευτικά ψύχωση παρουσίαζαν σεξουαλική δυσλειτουργία σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
Τα ψυχωτικά επεισόδια κατά κανόνα εξελίσσονται σε τρεις φάσεις:
- Η πρώτη φάση (λέγεται πρόδρομη φάση ή φάση υψηλού κινδύνου) είναι όταν τα συμπτώματα ξεκινούν να κάνουν την εμφάνισή τους. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα, προβλήματα συγκέντρωσης, κατάθλιψη και άγχος.
- Κατά την διάρκεια της δεύτερης φάσης (οξεία φάση) τα συμπτώματα είναι πιο έντονα.
- Κατά την τρίτη φάση (ανάκαμψη) τα συμπτώματα αρχίζουν να υποχωρούν.
Η ερευνητική ομάδα βρήκε ότι η συχνότητα σεξουαλικών προβλημάτων ανερχόταν στο 50% για τους ανθρώπους στην φάση υψηλού κινδύνου (πρόδρομη φάση).
Οι συγγραφείς της μελέτης επίσης υπολόγισαν το εύρος εμφάνισης για συγκεκριμένες σεξουαλικές διαταραχές σε ασθενείς με μη φαρμακευτικά αντιμετωπιζόμενη ψύχωση:
- Προβλήματα ερωτικής επιθυμίας: 14% έως 20%
- Προβλήματα σεξουαλικής διέγερσης: 4% έως 60%
- Δυσκολίες στον οργασμό: 1% έως 56%
Οι μελετητές εξηγούν ότι για όσο παραμένει χωρίς αντιμετώπιση η ψυχωτική διαταραχή, τόσο περισσότερο έντονα έτειναν να είναι τα σεξουαλικά προβλήματα.
Κατά συνέπεια, συστήνεται ο έλεγχος της σεξουαλικής λειτουργίας όλων των πασχόντων από ψύχωση, είτε λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή είτε όχι.
Αν έχετε διαγνωστεί με ψυχωτική διαταραχή και αντιμετωπίζετε σεξουαλικά προβλήματα, μην διστάσετε να τα συζητήσετε με τον γιατρό σας, καθώς μπορεί να σας προτείνει λύσεις οι οποίες μπορούν να σας βοηθήσουν να έχετε μια φυσιολογική ερωτική ζωή.
