Νέες “αψιμαχίες” στη γραμμή Σκοπίων-Σόφιας σημειώθηκαν, αυτή τη φορά σε επίπεδο Προέδρων των Δημοκρατιών των δύο χωρών, στον απόηχο των τεταμένων σχέσεων Βόρειας Μακεδονίας-Βουλγαρίας και με αφορμή την ευρωπαϊκή πορεία της πρώτης και τη συμπερίληψη στο Σύνταγμά της, της βουλγαρικής μειονότητας που ζει σε αυτήν.
Ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι, σε χθεσινοβραδινή του συνέντευξη σε τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων, ανέφερε ότι τα τελευταία δύο χρόνια δεν είχε ούτε μία εποικοδομητική συνομιλία με τον πρόεδρο της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, υπογραμμίζοντας ότι, κατά τη γνώμη του, δεν υφίσταται κλίμα καλής γειτονίας.
«Για το ταγκό χρειάζονται δύο. Αντικειμενικά, τα τελευταία δύο χρόνια η Βουλγαρία προέβη σε σειρά προκλήσεων απέναντί μας και εφηύρε επιχειρήματα, για να εμποδίσει την πορεία μας προς την ΕΕ, κάτι πρωτοφανές στην ιστορία του θεσμού. Καμία χώρα δεν έχει εμποδίσει μία άλλη λέγοντας ότι “δεν είστε αυτοί που νομίζετε ότι είστε”… Μπορούμε να προσποιούμαστε ότι πραγματοποιούμε συναντήσεις, αλλά τα τελευταία δύο χρόνια δεν είχα ουσιαστικά ούτε μία εποικοδομητική συζήτηση με τον Ράντεφ», δήλωσε ο Στέβο Πεντάροφσκι.
Ο ίδιος ωστόσο, ο οποίος προέρχεται από το κυβερνών «Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα» (SDMS), τάχθηκε υπέρ της συμπερίληψης στο Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας της βουλγαρικής μειονότητας που ζει στη χώρα.
«Η χώρα δεν πρόκειται να καταρρεύσει αν συμπεριλάβουμε στο Σύνταγμα τους Βούλγαρους, που είναι κάτι λίγο παραπάνω από τρεις χιλιάδες άτομα. Δεν θα τεθεί σε κίνδυνο η κυριαρχία του κράτους αν γίνει αυτό το βήμα» σημείωσε ο Πεντάροφσκι.
Άμεση ήταν η αντίδραση του προέδρου της Βουλγαρίας, ο οποίος διεμήνυσε πως η Βόρεια Μακεδονία οφείλει να κάνει σεβαστά τα δικαιώματα των Βούλγαρων που ζουν σε αυτήν.
«Έχω προσκαλέσει τον πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας Στέβο Πεντάροφσκι να επισκεφθεί τη Βουλγαρία τουλάχιστον δέκα φορές. Καταλαβαίνω τον πόνο του που ήμουν ο άνθρωπος που πριν από δύο χρόνια έθεσε το πρόβλημα των δικαιωμάτων των Βουλγάρων της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας ενώπιον των ευρωπαϊκών θεσμών» σχολίασε σήμερα ο Ρούμεν Ράντεφ.
«Ελπίζω ο Πεντάροφσκι να συνειδητοποιήσει ότι η συμπερίληψη των Βουλγάρων στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας θα βοηθήσει τη χώρα του να εκδημοκρατιστεί και να απαλλαγεί από τις ιδεολογίες της γιουγκοσλαβικής ολοκληρωτικής περιόδου» συμπλήρωσε ο πρόεδρος της Βουλγαρίας.
Η Βουλγαρία παρεμπόδιζε επί δύο σχεδόν χρόνια την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ λόγω ανοιχτών εθνικών, γλωσσικών και ιστορικών διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Σκοπίων και έχει οδηγήσει στην ψύχρανση των σχέσεων τους.
Ωστόσο, το περασμένο καλοκαίρι, οι δύο χώρες κατέληξαν σε μία συμφωνία, στη βάση μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η Σόφια θα άρει το βέτο που έχει θέσει για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι η Βόρεια Μακεδονία θα προχωρήσει σε τροποποίηση του Συντάγματός της, με τη συμπερίληψη σε αυτό της βουλγαρικής μειονότητας που ζει στη χώρα. Η συμφωνία αυτή προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης της Βόρειας Μακεδονίας, του δεξιού VMRO-DPMNE, το οποίο έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να συναινέσει σε μία τέτοια τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας.
Για την τροποποίηση του Συντάγματος της Βόρειας Μακεδονίας απαιτείται πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή, την οποία η κυβέρνηση στα Σκόπια και τα κόμματα που υποστηρίζουν τη συμφωνία με τη Βουλγαρία δεν διαθέτουν στην παρούσα φάση.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε то 2021 στη Βόρεια Μακεδονία, οι Βούλγαροι αποτελούν μόλις το 0,19% του πληθυσμού της χώρας (συνολικά 3.504 άτομα), στοιχείο το οποίο η επίσημη Σόφια αμφισβητεί και θεωρεί ότι το ποσοστό των Βούλγαρων στη Βόρεια Μακεδονία είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.
