Αντιπροσωπείες επτά κρατών της δυτικής Αφρικής άρχισαν χθες Πέμπτη στην Άκρα συνομιλίες με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας τους στον αγώνα εναντίον της εξάπλωσης της βίας των τζιχαντιστών από το Σαχέλ προς τα παράλια του Κόλπου της Γουινέας.
Οι τεχνικής φύσης εργασίες, που αφορούν τη συνεργασία σε επίπεδο ασφαλείας και συλλογής πληροφοριών, αναμένεται να συνεχιστούν και σήμερα. Έχουν σκοπό να προετοιμάσουν σύνοδο σε επίπεδο υπουργών των χωρών της λεγόμενης πρωτοβουλίας της Άκρας, η οποία αναμένεται να οργανωθεί την ερχόμενη εβδομάδα· η ακριβής ημερομηνία δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα ακόμη.
Στο φόρουμ αυτό, που ιδρύθηκε το 2017, μέλη είναι το Μπενίν, η Μπουρκίνα Φάσο, η Ακτή Ελεφαντοστού, το Τόγκο και η Γκάνα. Το Μάλι και ο Νίγηρας συμμετέχουν ως παρατηρητές.
Η συνεργασία είναι απαραίτητη περισσότερο παρά ποτέ, καθώς η απειλή των βίαιων εξτρεμιστών είναι «πιο διαδεδομένη από ότι θεωρούσαμε μέχρι τώρα και διαπερνά τα σύνορα», είπε χθες ο γκανέζος υπουργός εθνικής ασφαλείας Άλμπερτ Καν Νταπά, υπογραμμίζοντας ότι «το τοπίο της απειλής δεν σταματά να μεταβάλλεται».
Η βίαιη δράση τζιχαντιστών στο Σαχέλ άρχισε το 2012 στο Μαλί, όπου έχει στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους κι έχει εκτοπίσει εκατομμύρια άλλους. Εξαπλώθηκε σε γειτονικά κράτη, στην Μπουρκίνα Φάσο και στον Νίγηρα, και πλέον απειλεί τα κράτη του Κόλπου της Γουινέας.
Το Μπενίν, η Ακτή Ελεφαντοστού, το Τόγκο και η Γκάνα απειλούνται από τη δράση οργανώσεων που ορκίζονται πίστη είτε στο Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ), ή στην Αλ Κάιντα, εφορμούν από εδάφη του Νίγηρα και της Μπουρκίνα Φάσο κι έχουν πολλαπλασιάσει τις επιθέσεις στις επικράτειές τους. Εκφράζονται φόβοι για την πιθανή στρατολόγηση τζιχαντιστών στις ίδιες τις χώρες αυτές.
Στις συνομιλίες στην Άκρα αναμένεται επίσης να πάρουν μέρος αντιπρόσωποι κυβερνήσεων της ΕΕ, της Βρετανίας και της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (Cédéao).
Αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της περιοχής θα συζητήσουν προτάσεις ως προς την ασφάλεια στη σύνοδό τους την Τρίτη 22η Νοεμβρίου, σύμφωνα με την πρωτοβουλία της Άκρας.
Η στρατιωτική χούντα στο Μάλι, όπου έγιναν δύο πραξικοπήματα το 2020 και το 2021, προοδευτικά στράφηκε στη Μόσχα και η Δύση την κατηγορεί πως προσέλαβε τη διαβόητη ρωσική ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία Βάγκνερ, κάτι που διαψεύδει η Μπαμακό.
Αυτό επιδείνωσε ραγδαία τις σχέσεις με τους δυτικούς εταίρους του Μάλι. Η Γαλλία ολοκλήρωσε το καλοκαίρι την απόσυρση των στρατευμάτων της, που επιχειρούσαν στη χώρα επί σχεδόν δέκα χρόνια για την αποτροπή της εξάπλωσης της δράσης των τζιχαντιστών.
Στη χώρα δρα επίσης αποστολή κυανοκράνων του ΟΗΕ, όμως οι σχέσεις ανάμεσα στο στρατιωτικό καθεστώς του Μάλι και τη δύναμη αυτή επίσης επιδεινώνονται, γεγονός που οδήγησε στην αναγγελία της προσεχούς απόσυρσης των στρατευμάτων της Αιγύπτου, της Ακτής Ελεφαντοστού και της Βρετανίας. Η Γερμανία εξάλλου ετοιμάζεται να ανακοινώσει πως θα αποσύρει τις δυνάμεις της από το Μάλι το αργότερο τέλη του 2023.
Ο Βρετανός υφυπουργός Άμυνας Τζέιμς Χίπι δήλωσε τη Δευτέρα πως θα συμμετάσχει στη σύνοδο της πρωτοβουλίας της Άκρας, καθώς το Λονδίνο, το Παρίσι και άλλες πρωτεύουσες εξετάζουν «επιλογές» για την «αναδιάταξη» των δυνάμεών τους στο Σαχέλ, καθώς και σε παραθαλάσσιες χώρες.