Την πιο κρίσιμη περίοδο διανύει τα τελευταία χρόνια και ειδικά αυτήν την περίοδο η καλλιέργεια της σταφίδας στην Ηλεία, με τους σταφιδοπαραγωγούς να προσπαθούν να κρατήσουν «ζωντανές» τις καλλιέργειές τους τόσο γιατί δεν θέλουν να σταματήσουν την παραγωγή αυτού του μοναδικού προϊόντος πλούσιας διατροφικής αξίας, όσο και για να μπορούν να ζήσουν τις οικογένειές τους με αξιοπρέπεια, αφού η σταφίδα αποτελεί το μοναδικό εισόδημά τους.
Οι συνεχιζόμενες αυξήσεις στα λιπάσματα και το ενεργειακό κόστος, έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην ποσότητα της καλλιέργειας ενώ δεν είναι λίγοι οι παραγωγοί, που έχουν αποφασίσει να «χαλάσουν» τα σταφιδάμπελά τους και στρέφονται σε άλλο είδος καλλιέργειας, όπως είναι η ελιά. Από την άλλη, οι χαμηλές τιμές που πωλείται το προϊόν στους εμπόρους, φέρνει τους παραγωγούς στην απόγνωση, καθώς, όπως αναφέρουν στην εφ. «Πατρίς», δεν βγαίνει ούτε το μεροκάματο, τη στιγμή που νωρίτερα έχει δαπανηθεί ένα αρκετά μεγάλο ποσό για την καλλιέργειά του. Η σταφίδα που πολλά χρόνια πριν αποτελούσε το βασικό προϊόν καλλιέργειας στην Ηλεία, με πλούσια ιστορία και διατροφική αξία, προσδίδοντας σημαντική οικονομική εξέλιξη στον τόπο, σήμερα, φαίνεται πως μένει στα αζήτητα και εγκαταλείπεται. Οι συνθήκες καλλιέργειας με το κόστος παραγωγής και διαβίωσης να έχει εκτοξευτεί, είναι πιο δυσχερείς από ποτέ.
Εξευτελιστική τιμή
Οι παραγωγοί μιλώντας στην εφ. «Πατρίς» για την εξέλιξη της τιμής της σταφίδας, τόνισαν πως η φετινή τιμή – παρά το γεγονός πως είναι μεγαλύτερη της περσινής χρονιάς – είναι εξευτελιστική, καθώς παραμένει κάτω του κόστους ενώ οι έμποροι την αγοράζουν ακόμα φθηνότερα. Οι περισσότεροι ανέφεραν ότι η τιμή θα έπρεπε να ξεκινάει από 1,50 ευρώ για να μπορέσει ο αγρότης να έχει έσοδο από την παραγωγή της, τη στιγμή που έχει ήδη δαπανήσει ποσά μεγαλύτερα για να την καλλιεργήσει. Φέτος οι Ενώσεις συμφώνησαν να αγοράσουν τη σταφίδα 1,25 ευρώ, μια τιμή που είναι κάτω του κόστους, με τους μεγαλέμπορους όμως να αγοράζουν πολύ πιο χαμηλά, μέχρι 0,70 – 0,80 λεπτά ενώ το κόστος παραγωγής φέτος κυμάνθηκε στο 1,30 ευρώ με 1,40 ευρώ ανάλογα με την καλλιέργεια. Άμεση λήψη μέτρων Η καλλιέργεια ενός υπό εξαφάνιση προϊόντος είναι θέμα επιβίωσης, για τους αγρότες που έχουν απομείνει όρθιοι, να παράγουν ακόμα το «χρυσάφι» της Ηλείας, γι’ αυτό και ζητούν κατώτατες εγγυημένες τιμές, τέτοιες που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να εξασφαλίζουν εισόδημα επιβίωσης στον καλλιεργητή. Μεταξύ των αιτημάτων των παραγωγών, όπως αυτά έχουν γίνει γνωστά το τελευταίο διάστημα, μέσω επίσημων αναφορών τους, είναι η μείωση του κόστους παραγωγής και μέτρα όπως για παράδειγμα αφορολόγητο πετρέλαιο. Επίσης η μείωση της τιμής του αγροτικού ρεύματος και η επιδότηση των λιπασμάτων και των λοιπών εφοδίων, η κατάργηση του ΦΠΑ σε μέσα και εφόδια και η εξόφληση του συνόλου των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ (για όλους τους παραγωγούς) μέχρι τέλος του χρόνου, είναι βασικά αιτήματα των παραγωγών που παλεύουν με νύχια και με δόντια για τις καλλιέργειές τους.
Εξίσου μεγάλο πρόβλημα για τον κλάδο, όπως επισημαίνουν, είναι και η παράνομη οινοποίηση της σουλτανίνας που πωλείται σε οινοποιεία σε εξευτελιστικές τιμές. Για την επίλυση του ζητήματος θα πρέπει να εφαρμοστεί η Ενωσιακή και Εθνική Νομοθεσία, προκειμένου να μην εισέρχονται στον τομέα οίνου, σταφύλια που απαγορεύεται να οινοποιηθούν. Ειδικά φέτος, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της εφ. «Πατρίς», η «χυμοποίηση» των μη επιτρεπόμενων για οινοποίηση ποικιλιών – ώστε να ανεβαίνουν οι αλκοολικοί βαθμοί του κρασιού – είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη χρονιά με τιμή 0,10 – 0,12 λεπτά το κιλό, πολλές φορές μάλιστα και χωρίς παραστατικά. Ο κανονισμός ΕΛΓΑ και οι εργάτες γης στο προσκήνιο Τελευταία οι σταφιδοπαραγωγοί, αντιμετωπίζουν, όπως και άλλοι αγροτικοί κλάδοι, το πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών ενώ «αγκάθι» παραμένει για τους ίδιους και ο ισχύων κανονισμός του ΕΛΓΑ που σε πολλές περιπτώσεις δεν τους αποζημιώνει στο 100% από φυσικές καταστροφές και νόσους. Η αλλαγή του κανονισμού λειτουργίας του οργανισμού προκειμένου να δύναται να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο από όλες τις φυσικές καταστροφές και νόσους στο 100%, με επαρκή κρατική χρηματοδότηση, θεωρείται επιβεβλημένη για τους παραγωγούς.
Νίκος Καλαμπόκας, πρόεδρος Τ.Κ. Μαγούλας
«Είμαστε σταφιδοχώρι, αλλά η τιμή του προϊόντος είναι εξευτελιστική. Ούτε το κόστος της παραγωγής δεν βγαίνει. Δεν μένει μεροκάματο. Είναι μερικοί που σκέφτονται να τις εγκαταλείψουν, δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα έξοδα καλλιέργειας. Ερήμωσαν τα χωριά γιατί πάνε να δουλέψουν ημερομίσθιο και εγκαταλείπουν τις οικογενειακές καλλιέργειές τους. Η τιμή για να μπορέσει να καλύψει το κόστος πρέπει να ξεπερνά το 1,50 ευρώ και για να υπάρχει μεροκάματο τουλάχιστο 2 ευρώ. Ο παραγωγός αναγκάζεται να πουλήσει στα 0,80 λεπτά γιατί τους τρώνε οι υποχρεώσεις για να καλύψουν δαπάνες. Δεν έχουν τη δυνατότητα πολλοί σταφιδοκαλλιεργητές να περιμένουν μια καλύτερη τιμή και πουλάνε όσο κι όσο. Θα έχουμε δύσκολο χειμώνα».
Διονύσης Παπαδόπουλος, πρόεδρος Τ.Κ. Κατσαρού
«Είναι πέντε παραγωγοί όλοι κι όλοι στο χωριό μας. Οι υπόλοιποι τις έχουν εγκαταλείψει σταδιακά γιατί έχει κόστος πολύ και τα μεροκάματα δεν βγαίνουν. Εξευτελιστική η τιμή της. Θεωρώ ότι τουλάχιστον 2 ευρώ θα έπρεπε να πωλείται η σταφίδα. Λιπάσματα, φάρμακα, πετρέλαια έχουν ακριβύνει. Δεν τα βγάζουν πέρα. Δεν αγοράζουν οι έμποροι γιατί δεν υπάρχει ζήτηση και η σταφίδα μένει στα αζήτητα στις αποθήκες».
Λύσανδρος Παπαδόπουλος, πρόεδρος Τ.Κ. Ώλενας
«Υπάρχει αναβρασμός. Σε όλα τα χωριά είναι το ίδιο. Δεν έχει αλλάξει κάτι. Υπάρχουν κάποιες υποσχέσεις πως θα έχουμε κάποια βοήθεια οικονομικής ενίσχυσης, αλλά αυτήν τη στιγμή ο κόσμος υποφέρει. Ειδικά όσοι παραγωγοί έχουν πολλά στρέμματα χρειάζονται χέρια συν τα έξοδα καλλιέργειας. Η τιμή που υπάρχει τώρα δεν είναι ικανοποιητική αλλά αντιθέτως πολύ χαμηλή γιατί δεν βγαίνουν οι παραγωγοί. Από συζητήσεις που κάνω με σταφιδοπαραγωγούς της περιοχής μας η εκτίμηση που κάνουν είναι πως η τιμή της σταφίδας πρέπει να είναι από 1,50 ευρώ και πάνω ώστε να καλλιεργούν με αξιοπρέπεια το προϊόν».
Χρήστος Γαλανόπουλος, πρόεδρος Τ.Κ. Αμπελώνα
«Έχουμε παραγωγή αλλά η τιμή είναι χάλια. Για εμένα θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 2 ευρώ για να πούμε ότι βγαίνουν κάπως, γιατί τα έξοδα είναι πολλά και το κόστος καλλιέργειας μεγάλο. Πάνε να μας εξοντώσουν. Υπήρχε καλή παραγωγή στο χωριό αλλά δεν ενδιαφέρεται κανένας να την αγοράσει και μένει στις αποθήκες. Απαξιώνεται το προϊόν, μπαίνει στα αζήτητα και θεωρούμε πως πάνε να μας αφανίσουν. Αν η τιμή της σταφίδας είναι καλή, τότε κι εμείς θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε κάπως στα τόσα έξοδα».
Κώστας Μπαμπίλης, πρόεδρος Τ.Κ. Ελαιώνα
«Η σταφίδα πρόκειται για το μεγαλύτερο προϊόν που υπήρξε στα χωριά, κατά καιρούς έχουν ζήσει πολλές οικογένειες, αλλά τα τελευταία χρόνια είναι πολύ δύσκολο να ανταπεξέλθουν στο προϊόν αυτό. Το προϊόν αυτό είναι πολύ δύσκολο να το καλλιεργήσουν οι αγρότες, βάσει των οικονομικών συνθηκών, με το πετρέλαιο, τα φάρμακα στα ύψη, λιπάσματα δεν μπορούμε να ρίξουμε, και όταν γίνει η συγκομιδή όσοι μπορέσουν θα μαζέψουν, οι έμποροι δεν αγοράζουν στην τιμή που δίνουμε. Και θα ήθελα να μας απαντήσουν αν τα πέντε τελευταία χρόνια έχει πέσει η τιμή της στο εξωτερικό. Όλες οι οικογένειες του αγροτικού τομέα δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τα έξοδά τους, αλλά και τους φόρους που έρχονται στην οικογένεια. Θα υπάρχει υποσιτισμός στην Ελλάδα».
Αντώνης Κατελούζος, πρόεδρος Τ.Κ. Βροχίτσας
«Η σταφίδα είναι στις αποθήκες και στα αζήτητα. Η κατάσταση είναι ίδια με πέρυσι όπου είχαμε ζητήσει να γίνουν παρεμβάσεις από την πολιτεία αλλά δεν έγινε τίποτα. Ακόμα η ελάχιστη εγγυημένη τιμή του 1,25 ευρώ ανά κιλό που αποφάσισαν πρόσφατα σε σύσκεψη δεν τηρείται. Και φυσικά αυτή η τιμή δεν καλύπτει ούτε τα έξοδα. Για να μπορούμε να επιβιώσουμε θα πρέπει η τιμή να είναι τουλάχιστον 1,35 – 1,40 ευρώ το κιλό. Μέχρι τώρα όσες ποσότητες έχουν πουληθεί οι έμποροι τις έχουν αγοράσει με 60- 75 λεπτά το κιλό. Οι μεταποιητές υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν να αγοράσουν πάνω από ένα ευρώ γιατί έχουν συμφωνήσει να κάνουν εξαγωγή με 1,50 ευρώ ανά κιλό. Αυτό όμως μπορεί εύκολα να ελεγχθεί και από το Επιμελητήριο για να διαπιστωθεί αν αληθεύει. Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και με τα αμπέλια όπου τα σταφύλια τα αγοράζουν στην εξευτελιστική τιμή των 13 λεπτών το κιλό. Ξέρετε ο κόσμος έχει ανάγκες για αυτό και πουλάει πολλές φορές σε ότι τιμή βρει».
Παναγιώτης Τσαπαρδώνης, πρόεδρος Τ.Κ. Χαριάς
«Παραγωγή υπάρχει, τιμή δεν υπάρχει. Είναι εξευτελιστική. Ούτε τα έξοδα δεν θα βγάλουμε, όχι μόνο τα μεροκάματα. Η τιμή του προϊόντος θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 2 ευρώ για να μπορέσουμε κι εμείς να τα βγάλουμε πέρα. Έχει πολλά έξοδα η καλλιέργεια, λιπάσματα, πετρέλαιο και με αυτήν την τιμή δεν βγαίνει τίποτα από αυτά. Ούτε καν η ίδια καλλιέργεια δεν καλύπτεται όταν υπάρχουν τόσα έξοδα. Δεν μιλάμε να μείνει κάτι στην τσέπη του παραγωγού».
Θεόδωρος Τζίφας, πρόεδρος Τ.Κ. Αγίων Αποστόλων
«Η περιοχή η δική μας έχει λίγες σταφίδες αλλά όπως πάει και αυτές θα σταματήσουν να υπάρχουν γιατί τα κόστη είναι μεγάλα, τα έξοδα τεράστια και ο κόσμος δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Παρακαλάμε τους εμπόρους να την πάρουν αλλά δεν απαντούν θετικά. Για εμένα η τιμή πρέπει να είναι 2 ευρώ, γιατί με το πετρέλαιο εκεί που έχει φτάσει είναι δύσκολο. Υποφέρουμε, δεν καλύπτουμε τίποτα με όλα αυτά. Έπρεπε να είχε το λιγότερο 2 ευρώ. Επίσης, αν θέλουν να συνεχιστεί το προϊόν πρέπει να γίνει και αναμπέλωση».
Λευτέρης Σταυρόπουλος, πρόεδρος Τ.Κ. Σοπίου
«Η σταφίδα είναι στις αποθήκες και στα αζήτητα αφού δεν αγοράζουν οι έμποροι, ενώ είναι εξευτελιστικές οι τιμές για τις ποσότητες που μέχρι σήμερα έχουν δοθεί. Ούτε το 1,25 ευρώ ανά κιλό που είχε συμφωνηθεί πρόσφατα τηρείται. Είμαστε σε απόγνωση και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Έχουν ήδη ορισμένοι ξεκινήσει να κόβουν τη σταφίδα για να βάλλουν άλλη καλλιέργεια. Το ίδιο συμβαίνει και με τα σταφύλια που οι έμποροι τα παίρνουν με 0,13 λεπτά το κιλό. Τιμή που δεν βγάζεις ούτε τα έξοδά σου και δεν έχει και ζήτηση. Δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε».
Χρήστος Μπουλούμπασης Πρόεδρος Τ.Κ. Χειμαδιού
«Η σταφίδα έχει μείνει στις αποθήκες αφού ούτε το 1,25 ευρώ ανά κιλό τηρείται και η ποσότητα που έχει δοθεί την αγόρασαν οι έμποροι σε εξευτελιστική τιμή των 0,70- 0,80 λεπτών το κιλό. Στα σκαριά είναι αρκετοί καλλιεργητές να ξεριζώσουν τη σταφίδα. Είμαστε σε απόγνωση και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Η σταφίδα αποτελεί το βασικό προϊόν ενασχόλησής μας και το έχουν απαξιώσει. Το μαρούλι που έχει ένα μήνα φροντίδα το πουλούν 0,50 λεπτά και την σταφίδα που θέλει φροντίδα όλον τον χρόνο 0,80 λεπτά. Είναι δυνατόν; Η ίδια κατάσταση και με τα σταφύλια από τα αμπέλια που πουλιούνται σε εξευτελιστικές τιμές. Έχουν δώσει κάποιοι με 0,15 λεπτά το κιλό δεν βγάζεις ούτε τα έξοδα. Χαλάσαμε 10.000 ευρώ για την καλλιέργεια και αν πάρουμε 7.000 ευρώ είναι ζήτημα».
Θεόδωρος Κλειδέρης, πρόεδρος Τ.Κ. Καράτουλα
«Κάθε μέρα το βλέπω. Με αυτήν την τιμή δεν πρόκειται να καλλιεργήσει σταφίδα κανείς. Έχουν αρχίσει και τις χαλάνε τις σταφίδες πολλοί που βρίσκονται σε υψόμετρο και βάζουν ελιές. Εμείς εδώ στις πιο χαμηλές περιοχές, πληρώνουμε με έτοιμα λεφτά για να προχωρήσουμε την καλλιέργεια και να βγάλουμε τα μεροκάματα. Πέρυσι πήραν κάποιοι αποζημίωση λόγω πάγου και κινήθηκαν, φέτος δεν υπάρχει τίποτα. Δίνουμε σταφίδα 0,80 λεπτά και δεν μπορούμε να καλλιεργήσουμε. Η σταφίδα η τιμή της με το πετρέλαιο και τα φάρμακα, πρέπει να έχει 2 ευρώ. Αλλιώς δεν μπορούμε να δουλέψουμε. Η εξέλιξη της καλλιέργειας θα συνεχίσει να είναι έτσι. Ωστόσο θα κάνω μια ερώτηση σε όλους τους εμπόρους. Αν εμείς αύριο το πρωί τις κόψουμε τις σταφίδες τι θα συσκευάζουν στα εργοστάσιά τους όλοι αυτοί; Τι θα τα κάνουν τα εργοστάσιά τους;».
Παναγιώτης Δαρζάνος, πρόεδρος Τ.Κ. Αρβανίτη
«Όπως πάει η σταφίδα είναι αβέβαιη με τις τιμές που υπάρχουν. Αυτήν τη στιγμή η τιμή είναι εξευτελιστική. Πολλοί αρχίζουν και κόβουν τα αμπέλια και τη σταφίδα, χαλάνε την καλλιέργεια. Είμαστε σταφιδοχώρι αλλά δυστυχώς ο αγρότης δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με αυτά τα έξοδα. Από 1,50 ευρώ καλύπτεται το κόστος και για να βγάλει μεροκάματο πρέπει να έχει τουλάχιστον 2 ευρώ. Ορισμένοι είχαν πουλήσει αλλά τώρα δεν αγοράζουν οι έμποροι αλλά και να αγοράσουν την παίρνουν στη χαμηλότερη τιμή και με επιφύλαξη. Αβέβαιο το μέλλον της σταφίδας. Μένει στα αζήτητα, μένει στις αποθήκες».
Πηγή: Εφ. «Πατρίς» Ηλείας
