Ζήσης Ψάλλας
Οι πνευμονικές λοιμώξεις από τον κορωνοϊό οδηγούν συχνότερα σε σοβαρή εξέλιξη της νόσου σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Και φαίνεται πως παίζουν ρόλο τα μακροφάγα, κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Manfred Kopf, καθηγητή Μοριακής Βιοϊατρικής στο ETH Zurich, έδειξε ότι σε ποντίκια τα αρχικά μακροφάγα -που ονομάζονταν εμβρυϊκά κυψελιδικά μακροφάγα- πεθαίνουν γρήγορα όταν τα ζώα μολυνθούν με τον ιό της γρίπης και αντικαθίστανται μετά από λίγες ημέρες από μακροφάγα από το μυελό των οστών. Όσο πιο σοβαρή είναι η μόλυνση, τόσο περισσότερα εμβρυϊκά κυψελιδικά μακροφάγα πεθαίνουν.
Τα μακροφάγα μπορούν χονδρικά να χωριστούν σε δύο ομάδες. Όλα τα όργανα και οι ιστοί έχουν μακροχρόνια μακροφάγα που έχουν σχηματιστεί κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη στο εμβρυϊκό ήπαρ και εκτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες στους διαφορετικούς τύπους ιστών.
Η δεύτερη ομάδα μακροφάγων παράγεται κατά τον σχηματισμό αίματος στο μυελό των οστών και μεταναστεύει μέσω της κυκλοφορίας του αίματος σε διαφορετικούς ιστούς, όπου στη συνέχεια ωριμάζουν..
Οι ερευνητές δημιούργησαν δύο ομάδες ποντικών: η μία ομάδα είχε κυψελιδικά μακροφάγα που προέρχονταν κατά το εμβρυϊκό στάδιο και η άλλη ομάδα είχε μακροφάγα προερχόμενα από τον μυελό των οστών. Όταν μολύνθηκαν με ιό της γρίπης, τα ποντίκια με τα κυψελιδικά μακροφάγα από τον μυελό των οστών αρρώστησαν πολύ περισσότερο και πέθαναν. Ένας λόγος για τη σοβαρή εξέλιξη της νόσου ήταν ότι αυτά τα μακροφάγα προκάλεσαν μια ισχυρή φλεγμονώδη αντίδραση.
Μια προηγούμενη μελέτη ανέφερε ότι τα εμβρυϊκά πνευμονικά μακροφάγα διατηρούνται σε μεγάλο βαθμό σε ασθενείς με COVID-19 με ήπια εξέλιξη της νόσου, ενώ η σοβαρή εξέλιξη της νόσου συνδέεται με φλεγμονώδη κυψελιδικά μακροφάγα που προέρχονται από τον μυελό των οστών. Ωστόσο, φάνηκε ότι τα εμβρυϊκά κυψελιδικά μακροφάγα δεν αντικαταστάθηκαν αποκλειστικά σε περιπτώσεις σοβαρής ιογενούς λοίμωξης.
Η ομάδα του Kopf έδειξε ότι αυτή η αντικατάσταση συμβαίνει επίσης σε γηρασμένα ποντίκια, ακόμη κι αν δεν έχουν μολυνθεί ποτέ στο παρελθόν.
Είναι γνωστό ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερος κίνδυνος σοβαρής γρίπης ή μόλυνσης από COVID-19 σε ηλικιωμένους. «Υπάρχουν σίγουρα αρκετοί λόγοι για αυτό», λέει ο Kopf. Τα νέα δεδομένα, ωστόσο, υποδηλώνουν ότι η απώλεια εμβρυϊκών μακροφάγων κατά τη διάρκεια της ζωής παίζει ρόλο εδώ.