Η ΕΡΤ2, την Καθαρή Δευτέρα 7 Μαρτίου 2022, στις 17:00, μεταδίδει την αποκατεστημένη κόπια της ταινίας «Οι Απάχηδες των Αθηνών» τoυ Δημήτρη Γαζιάδη, η οποία βασίζεται στην ομώνυμη οπερέτα των Νίκου Χατζηαποστόλου και Γιάννη Πρινέα (1921).
«Οι Απάχηδες των Αθηνών» του Δημήτρη Γαζιάδη, σε μουσική του Νίκου Χατζηαποστόλου, είναι η πρώτη «άδουσα και ηχητική» ελληνική ταινία (1930), που επί δεκαετίες θεωρείτο χαμένη. Η κόπια σε θετικό βρέθηκε, πριν από τέσσερα χρόνια, στη Γαλλική Ταινιοθήκη, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς πρόκειται για την πρώτη ελληνική ταινία η οποία συνοδευόταν από συγχρονισμένη ηχογράφηση της μουσικής και των τραγουδιών.
Η αποκατάσταση της εικόνας πραγματοποιήθηκε, για λογαριασμό της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, σε συνεργασία με τη Σελίν Ρουιβό της Γαλλικής Ταινιοθήκης, στο εργαστήριο L’Immagine Ritrovata στην Μπολόνια από αυτή τη μοναδική κόπια, σε βάση νιτρικής κυτταρίνης με γαλλικούς μεσότιτλους. Την ανασύσταση της μουσικής που συνόδευε την ταινία ανέλαβε το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής.
Επιμέλεια και προσαρμογή της μουσικής επένδυσης: Γιάννης Τσελίκας. Μουσικολογική έρευνα: Γιάννης Σαμπροβαλάκης.
Η ιστορική αυτή ταινία, πολύτιμο ντοκουμέντο για την Αθήνα της εποχής του ΄30, «ζωντανεύει» και πάλι υπό την αιγίδα του Κώστα Γαβρά, μέσα από τη συνέργεια της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, της Γαλλικής Ταινιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η αποκατάσταση πραγματοποιήθηκε με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Η ταινία, στην οποία πρωταγωνιστούν θρυλικές μορφές της ελληνικής οπερέτας, όπως ο Πέτρος Κυριακός, η Μαίρη Σαγιάνου, ο Πέτρος Επιτροπάκης, ο Γιάννης Πρινέας κ.ά. αποτελεί έναν σημαντικό, χαμένο μέχρι σήμερα, κρίκο στην ιστορία του πρώιμου ελληνικού κινηματογράφου.
Η αποκατεστημένη κόπια σε 4Κ παρουσιάστηκε -σε πρώτη παγκόσμια προβολή- στην Εθνική Λυρική Σκηνή, το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2022, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ, με ζωντανή μουσική, σε μια προσπάθεια να ανασυσταθεί η αρχική -οριστικά χαμένη- ηχητική μπάντα του έργου, με τη συμμετοχή της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ και Μονωδών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, σε διεύθυνση του Αναστάσιου Συμεωνίδη, ενώ η ηχογραφημένη εκδοχή της συγκεκριμένης ζωντανής εκτέλεσης θα ενσωματωθεί στο ψηφιακό αρχείο για τις επόμενες προβολές.
Η κύρια δύναμη της κινηματογραφημένης αυτής οπερέτας, έγκειται στην υψηλή αισθητική της κινηματογράφησης, η οποία καταγράφει έξοχα ορισμένα από τα σημαντικότερα τοπόσημα της Αθήνας και των περιχώρων και συλλαμβάνει την καθημερινότητα του 1930 στην Πλάκα, στου Ψυρρή, στην Αγορά, στο Θησείο, στο Γκάζι, στα Χαυτεία, στην Πλατεία Συντάγματος, στην Ομόνοια, στην οδό Σταδίου, στην Πανεπιστημίου, αλλά και στα Ανάκτορα του Τατοΐου.
Τo φωτογραφικό υλικό είναι από το αρχείο του Στάθη Αρφάνη.
