Ο Όσιος Στυλιανός ο Παφλαγών, τη μνήμη του οποίου τιμά στις 26 Νοεμβρίου η Εκκλησία, καταγόταν από την Παφλαγονία και έζησε πιθανόν τον 4ο αιώνα.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, ο Στυλιανός καταγόταν από την Παφλαγονία (περιοχή της βόρειας Μικράς Ασίας) και έζησε μεταξύ του 400 – 500 μ.Χ. Ήταν γιος πλούσιας οικογένειας. Ευλογημένος από την κοιλιά της μάνας του, μεγαλώνοντας η ψυχή του με την Χάριν του Θεού γινόταν κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος.
Από την παιδική του ηλικία, έδειξε τον μεγάλο του ζήλο για μια ζωή αγιασμένη και απαλλαγμένη από τις γήινες επιθυμίες, που μόλυναν το πνεύμα και την ψυχή του. Ήταν αγνός και καθαρός από κάθε πονηριά και ατιμία. Δεν επέτρεψε στα πλούτη να κυριαρχήσουν την ψυχή του υποτάσσοντάς την στη φθορά και στην απώλεια.
Φιλοσόφησε την αληθινή έννοια και σημασία της ζωής, ανακαλύπτοντας ότι όλα αυτά είναι πρόσκαιρα και τιποτένια. Η ψυχή του ποθούσε τον δύσκολο και δύσβατο δρόμο την αιώνιας ζωής και της παντοτινής ευτυχίας.
Πούλησε την περιουσία του και τη μοίρασε στους φτωχούς. Δεν του είχε απομείνει τίποτε από την πατρική κληρονομιά, έτσι νιώθοντας ανακούφιση και χαρά ένιωθε σαν να πέταξε μια βαριά άγκυρα από πάνω του, που τον κρατούσε δεμένο κοντά στις επιθυμίες του φθαρτού σώματος.
Έζησε πολλά χρόνια σκληρής ζωής, παλεύοντας στην έρημο δεκαετίες ολόκληρες με τον διάβολο και τον εαυτό του. Πάλεψε για να ξεριζώσει τελείως από πάνω του τα πάθη του, να αποκτήσει τις αρετές και να φθάσει στην αγιότητα.
Έπειτα από σκληρούς αγώνες, στολίστηκε με αρετές, ήταν σαν φωτεινός λύχνος της ερήμου, που φώτιζε με το φως το ιλαρό το λαό, δείχνοντάς τον τον δρόμο της αγιοσύνης και τη δόξα του Θεού.
Η φήμη του Αγίου διαδόθηκε παντού. Πλήθος κόσμου από διάφορα μέρη συνέρρεαν με ευλάβεια προς τον Άγιο για να θαυμάσουν την αγιότητά του και να αποκομίσουν ψυχικά και σωματικά αγαθά. Τα σοφά του λόγια και οι προτροπές του, άλλαξαν τη ζωή πολλών ανθρώπων. Γαλήνεψε ταραγμένες ψυχές. Γνώριζε ότι για να κερδίσει κάποιος τη Βασιλεία των ουρανών, η ψυχή του έπρεπε να είναι σαν ψυχή μικρού παιδιού που είναι αθώα, χωρίς κακίες και αμαρτίες.
Ο Όσιος Στυλιανός έτρεφε μεγάλη στοργή στα παιδιά, όπως και ο ίδιος ο Κύριος. Θεωρούσε την ταπεινοφροσύνη θεμέλιο των αρετών και την παιδική ηλικία από τη φύση της να είναι περισσότερο ενάρετη. Ο Θεός βραβεύοντας το ιερό αυτό αίσθημα του Αγίου, προίκισε τον Άγιο δίνοντάς του το χάρισμα να θεραπεύει τα άρρωστα παιδιά και να καθιστά άτεκνες μητέρες εύτεκνες. Με την προσευχή του Αγίου Στυλιανού πολλές στείρες τεκνοποιούσαν. Μέρες ολόκληρες βάδιζαν γονείς, για να βρουν το ασκητήριο του Αγίου, καταφτάνοντας με δάκρυα στα μάτια, παρακαλώντας τον Όσιο να θεραπεύσει τα παιδιά τους.
Η προσωπικότητά του, ήταν γεμάτη ταπεινοφροσύνη, διέθετε αγγελική γαλήνη και πραότητα. Πολλοί τον έβλεπαν ως πρότυπο ασκητικής ζωής. Αναδείχθηκε λαμπρό αστέρι της ασκητικής ζωής, πολεμώντας σκληρά τους τρεις εχθρούς του ανθρώπου που είναι η σάρκα, ο κόσμος και ο διάβολος.
Έζησε και δόξασε το όνομα του ουράνιου Πατέρα, και δοξάσθηκε και αυτός από τον Θεό. Όταν έφθασε σε βαθειά γεράματα, ο Θεός έστειλε τους Αγγέλους Του να πάρουν την Αγία Του ψυχή, για να αναπαυθεί από τους κόπους και τις πολλές στερήσεις.
Το πού είναι θαμμένος παραμένει άγνωστο. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον τιμά και πολλοί Χριστιανοί επικαλούνται το όνομά του για να τους βοηθήσει σε διάφορα προβλήματα και ασθένειες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά τους. Εικονογραφείται με ένα νήπιο στην αγκαλιά του, συμβολίζοντας έτσι ότι είναι προστάτης των νηπίων.
