«Ένα προσωπικό ταξίδι στον κόσμο του Διονύσιου Σολωμού» είναι «Ο Λάμπρος», μια παράσταση εμπνευσμένη από το ομώνυμο αριστουργηματικό ποίημα του εθνικού μας ποιητή που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία και ερμηνεία Έλενας Μαυρίδου, στο θέατρο Χώρος.
Το ημιτελές συγκλονιστικό έργο του Σολωμού έρχεται στο σήμερα μέσα από μια χειροποίητη παράσταση κινηματογραφικής αισθητικής με χάρτινες φιγούρες-μαριονέτες και το πάντρεμα της δημοτικής μουσικής με σύγχρονα μέσα της ηλεκτρονικής και της ambient noise.
«Τον Διονύσιο Σολωμό με τις υπέροχες εικόνες του στα ποιήματα του, τον σκέφτομαι συχνά ως έναν εξαιρετικό εικονοπλάστη μια εποχής. Ο ίδιος θα μπορούσε σήμερα να γράφει σενάρια για τον κινηματογράφο. Οι εικόνες που γεννάει στη φαντασία μου το ποίημα του Λάμπρου είναι πλάνα αργά με γρήγορες εναλλαγές στο σενάριο, τον χώρο και τον χρόνο» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Έλενα Μαυρίδου.
Για την ίδια, το στοίχημα είναι το πώς, μεταφέρει κανείς ένα ποίημα στο θέατρο. «”Ο Λάμπρος” στο θέατρο Χώρος είναι ένα αναλογικό animation, μια εξερεύνηση των ορίων ανάμεσα σε διαφορετικές τέχνες: της κινηματογραφικής αφήγησης, του θεάτρου σκιών, της performance και του θεατρικού δρώμενου. Αναλογικά μηχανήματα, επιδοσκόπιο, χρώματα 30 ετών και χάρτινες φιγούρες-μαριονέτες μιας ναΐφ αισθητικής είναι τα υλικά της παράστασης που μπερδεύονται με τη φωνή μου.
Παραδοσιακά μουσικά όργανα, όπως οι λύρες Μακεδονίας και Θράκης αναμειγνύονται με σύγχρονα μέσα της ηλεκτρονικής μουσικής και της ambient noise. Μουσική που συνέθεσε και παίζει live στη παράσταση ο Γιώργος Μαυρίδης. Η παράσταση είναι ένα προσωπικό ταξίδι στον κόσμο του Σολωμού, με πρωταγωνιστή το ίδιο το ποίημα», σημειώνει η Έλενα Μαυρίδου.
Ο Σολωμός ξεκίνησε να γράφει τον «Λάμπρο» το 1824, το δούλεψε αποσπασματικά στη διάρκεια μιας μακράς περιόδου διαμόρφωσης του συγγραφικού του έργου, αλλά δεν το ολοκλήρωσε ποτέ. «Ο Λάμπρος θα μείνει απόσπασμα» έλεγε ο Διονύσιος Σολωμός, επιστρέφοντας επί 10 ολόκληρα χρόνια στο ημιτελές έργο του. Μια τραγική ιστορία γραμμένη σε έμμετρο στίχο και με φανερές επιρροές από τον ρομαντισμό.
Όπως ανέφερε ο μαθητής και εκδότης του έργου του, Iάκωβος Πολυλάς, «στο ποίημα “Ο Λάμπρος” ο Σολωμός δείχνει στο έθνος του ότι η απλή γλώσσα δύναται να εκφράσει με θαυμαστή σφοδρότητα και συντομία τα παθητικότερα και πλέον απόκρυφα αισθήματα. Η γιγαντιαία αλλά μάταιη αντίσταση της θέλησης του ανθρώπου εις τους ηθικούς νόμους δεν επαραστήθηκε ίσως ποτέ εις εικόνας τρομερότερη από τούτην του Λάμπρου».
Ήρωας του ποιήματος είναι ο Λάμπρος, ένας αντιφατικός χαρακτήρας που συμβολίζει τις δύο πλευρές της ανθρώπινης φύσης, το Καλό και το Κακό, που έρχονται σε σύγκρουση. Ο Λάμπρος αποπλανεί τη Μαρία στα 15 της χρόνια, για να την παντρευτεί. Κάνουν μαζί τέσσερα παιδιά, μία κόρη και τρεις γιους, αλλά ο Λάμπρος τα βάζει σε ορφανοτροφείο. Η Μαρία μένει αστεφάνωτη και για 15 χρόνια στερείται τα παιδιά της. Ο Λάμπρος φεύγει για να πολεμήσει τον Αλή Πασά και να εκδικηθεί τον θάνατο του αδερφού της Μαρίας, ενός ιεροκήρυκα που δολοφονήθηκε απ’ τους Τούρκους. Στο στρατόπεδο γνωρίζει τυχαία ένα κορίτσι, αλλά μην γνωρίζοντας ότι στην πραγματικότητα είναι η κόρη του, το ερωτεύεται. Ο τραγικός πατέρας αναγνωρίζει τα σημάδια του παιδιού του στο κορμί της νέας. Η κόρη μαθαίνει την αλήθεια και αυτοκτονεί. Ο Λάμπρος καταδιώκεται από τύψεις και αυτοκτονεί εκεί, όπου πνίγηκε η κόρη του. Η Μαρία χάνει τα λογικά της, αναζητά έναν άλλο κόσμο, να μην πονάει πια και ρίχνεται στον γκρεμό.
Ο χρόνος στον Λάμπρο διαστέλλεται, χαρίζοντάς του αυτόν τον αποσπασματικό χαρακτήρα, διαστέλλεται και στην παράσταση, για να μεταφέρει τη δύναμη των εικόνων του Σολωμού. Μέσα σε ένα ηχητικό τοπίο που ενώνει το παρελθόν με το παρόν, ο λυράρης Γιώργος Μαυρίδης αντλώντας υλικό από τα ηχοχρώματα και τις μελωδίες της δημοτικής μουσικής του τόπου μας, μεταπλάθει ζωντανά σκοπούς του Αιγαίου και της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Μέσα από την αφήγηση και τη μουσική, το υπέροχο ποίημα του Σολωμού ζωντανεύει στον χώρο και τον χρόνο, δίνοντας πνοή σε σκιές ενός κόσμου παλιού που ζητούν να ενωθούν με το τώρα.
Η παράσταση παρουσιάστηκε πρώτη φορά στις 8 Αυγούστου, στο Φρούριο Καβάλας “Κοιτώνας Αξιωματικών”, στο πλαίσιο του 64ου Φεστιβάλ Φιλίππων.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
