Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι μια συχνή επιπλοκή σε ασθενείς με καρκίνο τόνισαν όλοι οι ομιλητές κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου), στην οποία συμμετέχουν 19 Επιστημονικές Εταιρείες, ενώ έχει την Αρωγή και τη Στήριξη του υπουργείου Υγείας.
Η φλεβική θρομβοεμβολή (ΦΘΕ) είναι μια σοβαρή επιπλοκή σε ασθενείς με νεοπλασματικά νοσήματα, τόνισε ο κ. Αλ. Τσελέπης, καθηγητής Βιοχημείας – Κλινικής Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ. Αποτελεί δε μια συχνή αιτία θανάτου των ασθενών αυτών, η οποία μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί. Πολλές φορές, όμως, ο κίνδυνος θρόμβωσης δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από τους θεράποντες ιατρούς. Κρίνεται απαραίτητη η ανάληψη δράσης για την όσο το δυνατόν ευρύτερη γνωστοποίηση του παραπάνω κινδύνου, καθώς και των οδηγιών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ΦΘΕ σε ασθενείς με καρκίνο, κατέληξε ο πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ.
Τα νέα δεδομένα, επεσήμανε ο κ. Ν. Τσουκαλάς, παθολόγος – ογκολόγος, αναπληρωτής διευθυντής Ογκολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ και αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ), έχουν ενισχύσει την κατανόηση της θρόμβωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο (Cancer Associated Thrombosis – CAT), μια σημαντικής αιτίας νοσηρότητας και θνησιμότητας, υποδεικνύοντας ότι 1 στους 5 ογκολογικούς ασθενείς θα εμφανίσει κάποια στιγμή στην πορεία της νόσου του θρόμβωση.
Ο κίνδυνος εμφάνισης φλεβικής θρομβοεμβολής (ΦΘΕ) εμφανίζεται υψηλότερος σε ασθενείς με καρκίνο προχωρημένου σταδίου. Η θρόμβωση μπορεί να καθυστερήσει την αγωγή για τον καρκίνο, να επιβαρύνει την εξέλιξη και την πρόγνωσή του και, κατά συνέπεια, να αυξήσει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η θρόμβωση που σχετίζεται με τον καρκίνο μπορεί να προληφθεί ή να διαγνωσθεί έγκαιρα.
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι γνωστοί όλοι οι παράγοντες κινδύνου, τρεις θεωρούνται οι κύριοι που επηρεάζουν την πιθανότητά να αναπτύξει ένας ογκολογικός ασθενής φλεβική θρόμβωση: ο τύπος καρκίνου με τον οποίο έχει διαγνωστεί, ο τρόπος αντιμετώπισής του και παράγοντες που σχετίζονται με τον ίδιο τον ασθενή, όπως, π.χ., ατομικό ιστορικό, σωματικό βάρος, κάπνισμα κ.ο.κ. Είναι σημαντικό ότι αφενός οι ασθενείς να ενημερώνονται για τα συμπτώματα της θρόμβωσης και αφετέρου οι ογκολόγοι να αξιολογούν εξατομικευμένα τον κάθε ασθενή, εκτιμώντας τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβωσης, ο οποίος θα πρέπει να επαναξιολογείται κατά την πορεία της νόσου, κατέληξε ο κ. Τσουκαλάς.
Σήμερα, η συνολική προοπτική επιβίωσης των ογκολογικών ασθενών έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με την αντίστοιχη προ 30ετίας και η ποιότητα ζωής τους έχει βελτιωθεί σημαντικά, τόνισε ο κ. Γρ. Γεροτζιάφας, Καθηγητής Αιματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Sorbonne University και διευθυντής του ερευνητικού κέντρου Cancer-Hemostasis-Angiogenesis INSERM UMR-S 938. Ωστόσο, 1 στους 10 ασθενείς με καρκίνο που ξεκινά ή βρίσκεται σε αντικαρκινική θεραπεία θα νοσήσει από φλεβική θρόμβωση (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση των κάτω άκρων ή πνευμονική εμβολή).
Η αντιπηκτική θεραπεία στους ασθενείς με καρκίνο είναι μια δύσκολη διαδικασία, που απαιτεί εξειδικευμένη γνώση και παρακολούθηση. Επίσης, η φλεβική θρόμβωση ή η αιμορραγία κατά την αντιπηκτική θεραπεία γίνεται αιτία τροποποίησης του προγράμματος της αντικαρκινικής θεραπείας και, όπως καταλαβαίνετε, αυτές οι αλλαγές δεν είναι άμοιρες αρνητικών επιπτώσεων στη θεραπεία του καρκίνου, διευκρίνισε ο καθηγητής.
Γίνεται αντιληπτό, συνέχισε ο κος Γεροτζιάφας, ότι η πρόληψη και η θεραπεία της θρόμβωσης στους ασθενείς με καρκίνο είναι μέρος της συνολικής πολιτικής που στοχεύει στην ελάττωση της θνητότητας των ασθενών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Άρα, χρειάζονται εξειδικευμένες δομές και δίκτυα γιατρών και νοσηλευτών, ώστε να αυξηθεί η εγρήγορση για τον κίνδυνο της θρόμβωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο, να εφαρμόζονται ασφαλής και αποτελεσματική θρομβοπροφύλαξη και θεραπεία στους ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο, χωρίς να επιβαρύνεται το πρόγραμμα της αντικαρκινικής θεραπείας, των χειρουργικών επεμβάσεων αλλά και η ψυχολογία των αρρώστων. Για την ανάπτυξη ενός τέτοιου προγράμματος χρειάζεται να ενεργοποιηθούν και να συνεργαστούν διαφορετικές ειδικότητες επιστημόνων αλλά και οι ασθενείς, μέσω των συλλόγων τους.
Τα καλά νέα, σύμφωνα με τον κ. Μίλτο Ματσάγκα, καθηγητή Αγγειοχειρουργικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και αντιπροέδρου του ΙΜΕΘΑ, είναι ότι η θρόμβωση μπορεί να θεραπευθεί και, το σημαντικότερο, να προληφθεί!
Τόσο οι καρδιολογικές όσο και οι ογκολογικές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν τη χορήγηση προφυλακτικής αγωγής με αντιπηκτικά για συγκεκριμένες ομάδες καρκινοπαθών. Η θρομβοπροφύλαξη συνιστάται για τους περισσότερους νοσηλευόμενους καρκινοπαθείς και για πολλούς εξωτερικούς καρκινοπαθείς που βρίσκονται στο στάδιο της χημειοθεραπείας και εμφανίζουν κι άλλους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης ΦΘΕ.
Η θεραπεία της θρόμβωσης σε ασθενείς με καρκίνο στοχεύει στη μείωση της θνητότητας και της νοσηρότητας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Την τελευταία δεκαετία έχουμε στη διάθεσή μας
περισσότερες θεραπευτικές επιλογές καθώς τα νέα αντιπηκτικά από του στόματος φάρμακα αποδείχτηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικά τόσο για την αντιμετώπιση όσο και για την πρόληψη της θρόμβωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο. Έτσι μαζί με τα ήδη χρησιμοποιούμενα αντιπηκτικά που χορηγούνται με υποδόριες ενέσεις, αυξήθηκαν οι θεραπευτικές επιλογές που έχουμε να θεραπεύουμε την θρόμβωση ή ακόμη και να την προλαμβάνουμε στους καρκινοπαθείς.
Θα πρέπει βεβαίως, συνέχισε ο κος Ματσάγκας να λαμβάνονται υπόψη οι πιθανές αλληλεπιδράσεις του αντιπηκτικού φαρμάκου με την χημειοθεραπεία ή άλλα φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής
Καθώς και η ύπαρξη νεφρικής ή ηπατικής ανεπάρκειας αφού τα διάφορα αντιπηκτικά φάρμακα αποβάλλονται μέσω των νεφρών ή μεταβολίζονται στο ήπαρ. Η δυνατότητα εύκολης μετάβασης από την μία κατηγορία φαρμάκων στην άλλη, επιτρέπει σήμερα την προσαρμογή της αντιπηκτικής αγωγής ανάλογα με το προφίλ του κάθε ασθενούς, αλλά και το στάδιο της νόσου του.
Είναι πολύ σημαντικό οι ογκολογικοί ασθενείς να γνωρίζουν τους κινδύνους που κρύβει η ιδιαίτερη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οργανισμός τους, αλλά και ότι η σωστή διάγνωση και η έγκαιρη χορήγηση προληπτικής αγωγής μπορεί να μειώσει δραματικά την πιθανότητα δυσάρεστων επιπτώσεων στην υγεία τους.
Τις δράσεις του ΙΜΕΘΑ, που περιλάμβαναν διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου, τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σποτ, αποστολή newsletter με προωθητικό υλικό για τη Θρόμβωση και την Παγκόσμια Ημέρα και social media campaign υποστήριξαν οι εταιρείες Bayer – Elpen, Amgen, Sanofi, Vianex και LEO Pharma.