Η κρίση της Evergrande ανησυχεί τις διεθνείς χρηματαγορές που φοβούνται τις παγκόσμιες επιπτώσεις ενδεχόμενης πτώχευσης του κινεζικού κολοσσού ακινήτων.
Αυτήν την εβδομάδα, ορισμένοι έχουν αρχίσει να αναφέρονται σε μία «κινεζική Lehman» σχετικά με την κατάρρευση της αμερικανικής τράπεζας Lehman Brothers το 2008 που πυροδότησε τον παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σεισμό που ακολούθησε.
Η μεγαλύτερη εταιρεία ακινήτων της Κίνας με όρους κύκλου εργασιών δηλώνει παρούσα σε περισσότερες από 280 πόλεις. Απασχολεί 200.000 εργαζόμενους και τροφοδοτεί εμμέσως 3,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Εδώ και μία δεκαετία, η Evergrande διαφοροποίησε τις δραστηριότητές της και πολλαπλασίασε τις εξαγορές. Ο όμιλος είναι ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας Guangzhou FC. Είναι επίσης παρών στην ανθηρή αγορά ειδών διατροφής και μεταλλικού νερού, με τη μάρκα Evergrande Spring. Σχεδίαζε να ανοίξει πάρκα αναψυχής μεγαλύτερα από της Disney, επενδύοντας παράλληλα στον τουρισμό, το ίντερνετ και την ψηφιακή οικονομία, τις ασφάλειες και την υγεία.
Ποια είναι η πηγή των προβλημάτων της;
Οι τεράστιες δαπάνες χρηματοδοτήθηκαν από δάνεια που λάμβανε ο Σου Τζιγίν, ο ιδρυτής της Evergrande, ο άνθρωπος με την πέμπτη μεγαλύτερη σε μέγεθος περιουσία της χώρας. Τον περασμένο χρόνο, το Πεκίνο έλαβε αυστηρά μέτρα απέναντι στις εταιρείες ακινήτων για να τις αναγκάσει να περιορίσουν τα χρέη τους.
Πλέον, η προπώληση ακινήτων είναι απαγορευμένη πριν από την ολοκλήρωση της κατασκευής τους, ένα σύστημα που αντιπροσώπευε σημαντικό μέρος του οικονομικού μοντέλου της Evergrande.
Η εταιρεία δεν είναι πλέον σε θέση να αποπληρώσει τα δάνειά της και την Πέμπτη θα πρέπει να αποπληρώσει δύο ομόλογα. Πολλοί αναλυτές περιμένουν την πτώχευσή της, αν και διαθέτει περίοδο χάριτος 30 ημερών.
Και μετά;
Όλα τα βλέμματα είναι πλέον στραμμένα προς την κινεζική κυβέρνηση.
Ο τομέας των ακινήτων είναι σημαντική ατμομηχανή της κινεζικής οικονομίας. Αντιπροσωπεύει περί το ένα τέταρτο του κινεζικού ΑΕΠ και έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία. Τυχόν χρεοκοπία ενός γίγαντα του εκτοπίσματος της Evergrande θα έχει τεράστιες συνέπειες.
Αφού η Evergrande είναι ιδιωτική εταιρεία, το Πεκίνο θα μπορούσε να μη θεωρεί ότι είναι υποχρεωμένο να τη συνδράμει για να εμποδίσει τη χρεοκοπία της. Θα μπορούσε με τον τρόπο αυτόν να δώσει ένα μάθημα σε όλες τις αντίστοιχου μεγέθους εταιρείες ότι δεν μπορούν να υπολογίζουν στο κράτος για την υποστήριξή τους.
Πάντως, οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι το κινεζικό κράτος δεν θέλει να αφήσει τους Κινέζους που έχουν αγοράσει ακίνητα εκτεθειμένους.
Ο Λάρι Ονγκ του SinoInsider θεωρεί ότι το «καλύτερο σενάριο» είναι οι αρχές «να βρουν ένα μέσο για να αποτρέψουν την πτώχευση της Evergrande και να δώσουν στους πιστωτές την ελπίδα ότι θα λάβουν τουλάχιστον κάτι ώστε να αποφευχθεί η πρόκληση κοινωνικής αναταραχής».
Άλλο πιθανό σενάριο: μία αναδιάρθρωση που θα επέτρεπε στις αρχές να αναλάβουν τον έλεγχο ορισμένων τμημάτων της εταιρείας, ενώ η πτέρυγα των επενδύσεων θα σταματήσει τις δραστηριότητές της.
Αλλά το εγχείρημα θα είναι τεράστιο.
«Πιστεύω ότι μάλλον θα είναι μία διακριτική διάσωση, διότι δεν θέλουν να το πουν ευθέως «βρίσκομαι εδώ για να διοχετεύσω δισεκατομμύρια στους λογαριασμούς για να σας σώσω» δηλώνει ο Κέλβιν Γουόνγκ της CMC Markets.
Κατά τη γνώμη του, θέλουν να αποφύγουν οι άλλες εταιρείες να ερμηνεύσουν μια τέτοια κίνηση ως μήνυμα που θα λέει: «συνεχίστε τις συνήθεις δραστηριότητες προώθησης ακινήτων και στο τέλος θα σας σώσουμε ό,τι και να γίνει».
Ο όμιλος της Evergrande έχει προσλάβει ειδικούς στην αναδιάρθρωση, ειδικότερα την επενδυτική τράπεζα Houlihan Lokey, που είχε συμβουλέψει και την Lehman Brothers.
Έχουμε μπροστά μας την «κινεζική Lehman»;
Φαίνεται πως όχι. Η Lehman Brothers ήταν ένα από τα υψηλότερου κύρους ιδρύματα της Γουόλ Στριτ, πνιγμένο σε ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου (subprimes). Η πτώχευσή της παρέσυρε τον πλανήτη στην μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση από το 1929, για να ακολουθήσει πολυετής οικονομική κρίση.
Για τους αναλυτές, η κατάσταση και οι συνθήκες είναι διαφορετικές στην περίπτωση της Evergrande.
«Δεν πιστεύω ότι αυτό θα φθάσει σε τέτοιο επίπεδο», σύμφωνα με τον Κέλβιν Γουόνγκ της CMC Markets, ο οποίος προτιμά να κάνει λόγο για «αρνητικές επιπτώσεις για τον υπόλοιπο πλανήτη».
Σε έκθεσή του αυτής της εβδομάδας, ο οίκος αξιολόγησης S&P σημειώνει ότι οι αρχές πιθανότατα θα παρέμβουν στην περίπτωση που θα φοβηθούν ότι η κρίση θα σημαίνει κινδύνους σε μεγάλη κλίμακα.
«Θεωρούμε ότι το Πεκίνο δεν θα αναγκασθεί να παρέμβει παρά σε περίπτωση μετάδοσης μεγάλης κλίμακας που θα οδηγούσε στην πτώχευση πολλών μεγάλων εταιρειών ακινήτων και σε ρίσκα για την οικονομία» αναφέρεται στην έκθεση.
«Η πτώχευση της Evergrande από μόνη της πιθανότατα δεν θα πυροδοτούσε ένα τέτοιο σενάριο» διευκρινίζεται.