Του Θοδωρή Δεσποίνη
Το ευρωπαϊκό μπάσκετ έμεινε ορφανό μετά την απώλεια του Ντούσαν Ίβκοβιτς, ενός από τους τελευταίους προπονητές/δασκάλους του αθλήματος. Ο Ντούντα, όπως χαϊδευτικά τον φώναζαν, είχε στο παλμαρέ του κύπελλα Ευρώπης, χρυσά μετάλλια σε Ευρωμπάσκετ και ό,τι μπορεί να ονειρευτεί ένας προπονητής. Η λιγότερο γνωστή επιτυχία του είναι η 3η θέση στο πρωτάθλημα και η έξοδος στην Ευρωλίγκα με τον Πανιώνιο τη σεζόν ’95-’96.
Ο Ίβκοβιτς είχε πιάσει δουλειά στον κυανέρυθρο πάγκο την προηγούμενη σεζόν και αμέσως άφησε το στίγμα του: Κατέβασε μια ομάδα με πολλούς άσημους ταλαντούχους πιτσιρικάδες, η οποία τερμάτισε 5η και έχασε άνετα στον τελικό κυπέλλου από τον ΠΑΟΚ. Οι καλομαθημένοι τότε σε επιτυχίες φίλαθλοι του Πανιωνίου δεν ενθουσιάστηκαν από την πορεία αυτή, αλλά οι βάσεις για κάτι καλύτερο είχαν ήδη μπει. Η επόμενη σεζόν (’95-’96) ξεκίνησε με την αποχώρηση από την περιφέρεια του έμπειρου Βαγγέλη Αγγέλου και των δύο Αμερικάνων, του σέντερ Μπέιλι και του περιφερειακού Μέις. Ο Ντούντα ρίσκαρε αφού αποφάσισε να μην πάρει σέντερ αλλά τον Ζάρκο Πάσπαλι που προερχόταν από μέτριες χρονιές. Είχε γίνει δε περίγελος του μοχθηρού πολλές φορές Ελληνικού «φίλαθλου» κόσμου, λόγω της φοβερής αστοχίας του στις βολές. Ο Ίβκοβιτς εκείνη τη χρονιά τον ‘ανέστησε’ χρησιμοποιώντας τον πότε στην θέση 4 και πότε στην θέση 5! Στη θέση του πλέι μέικερ πήρε τον παγκοσμίως άγνωστο και με φτωχό βιογραφικό Μπάιρον Ντίνκινς. Ο τελευταίος δεν ικανοποιούσε με την παρουσία του στα φιλικά ενώ σερνόταν και η φήμη ότι είχε πρόβλημα στο γόνατο. Έπειτα από ένα φιλικό στο Σπόρτιγκ όπου ο Ντίνκινς εμφανίστηκε με δεμένο πόδι, ράθυμος και με μηδενικές πρωτοβουλίες, όλοι νόμιζαν ότι δεν θα μείνει άλλο στην ομάδα. Ο δάσκαλος Ντούντα όμως έβλεπε ό,τι δεν έβλεπε ο κόσμος και τον κράτησε στην ομάδα. Εκείνος τον δικαίωσε με μια φοβερή χρονιά κάνοντας τα παιχνίδια της ζωής του. Το πιο σημαντικό όμως για τον Πανιώνιο ήταν ότι είχε κρατήσει τους πιτσιρικάδες που είχαν ήδη θητεύσει ένα χρόνο πλάι στον δάσκαλο. Έτσι τα παιδιά του Ντούντα, όπως έγραφε τότε ο τύπος της εποχής, έπιασαν δουλειά και θάμπωσαν το ελληνικό κοινό.
Είναι αλήθεια ότι όποιος δούλευε με τον Ίβκοβιτς βελτιωνόταν θεαματικά. Ακόμα και ο έμπειρος Φάνης είχε ξαναβρεί το κέφι του για μπάσκετ και ήταν φοβερός εκείνη τη χρονιά. Ο ρολίστας Μποσγανάς έγινε ηγέτης με τρομερή αυτοπεποίθηση και έπεισε και τους πιο δύσπιστους. Όσο για τους πιτσιρικάδες; Ο ψυχωμένος, φιλότιμος αλλά άτσαλος Βασίλης Κικίλιας (νυν υπουργός) άρχισε να σκοράρει και να δείχνει και επιθετικές αρετές. Ένα άσημο πιτσιρίκι από το Βόλο ο Γιώργος Καλαϊτζής με πολύ μυαλό και τεχνική άρχισε με την καθοδήγηση του Ντούντα να δείχνει το νεύρο και το τσαγανό που του έλειπε για να κάνει μεγάλη καριέρα. Ο μόνος σέντερ του ρόστερ (!) ο Ντούσαν Γέλιτς ήταν ταλαντούχος αλλά βαρύς, απρόσεχτος αμυντικά και με μικρή επαφή με το καλάθι. Ο Συμπατριώτης και συνονόματός του Ίβκοβιτς τον μετέτρεψε σε έναν σχετικά γρήγορο, σκληρό σέντερ με καλό σουτ από τα 3-4 μέτρα. Ο Θανάσης Καμαριώτης ένα δίμετρο παλικαράκι με μακριά χέρια και μεγάλο άλμα ήταν πολύτιμος ρολίστας στα χέρια του Δασκάλου. Δυστυχώς δεν έκανε την πορεία που θα μπορούσε. Ειδική περίπτωση ήταν ο Ηλίας Τσόπης, η έκπληξη της χρονιάς εκείνης. Ο συγκεκριμένος είχε έρθει ένα χρόνο πριν από τον Χολαργό και την Α ΕΣΚΑ και μπήκε κατευθείαν στα βαθιά. Με ύψος μόλις 2,01, χωρίς όγκο και χωρίς μεγάλο άλμα, κατάφερε στις θέσεις 4 και 5 να τα βάλει με επιτυχία με όλα τα θηρία της Α1 με προτέρημά του την αυτοσυγκέντρωση, την ψυχραιμία και την αγωνιστικότητα. Ήταν το μυστικό όπλο που χρησιμοποίησε ο Ίβκοβιτς αιφνιδιάζοντας τους πάντες.
Ωστόσο η πετυχημένη αυτή τελικά σεζόν είχε αρχίσει μέτρια για τον Πανιώνιο. Μάλιστα, μετά από μια ήττα από την αδύναμη τότε ΑΕΚ, στο ΟΑΚΑ, άρχισε να τρίζει και η καρέκλα του Ντούντα. Είχαν κυκλοφορήσει μάλιστα και φήμες στην πλατεία ότι είχε «δώσει» το ματς στον συμπατριώτη του προπονητή της ΑΕΚ για να τον αβαντάρει. Τότε κυκλοφορούσε μεταξύ των φιλάθλων η θεωρία της Σέρβικης Μαφίας που κανόνιζε τα πάντα! Καλή ώρα σαν τους Μασόνους στην πολιτική. Σύντομα η ομάδα έστρωσε και με φοβερές εμφανίσεις έφτασε στα play off του πρωταθλήματος να διεκδικεί την είσοδο της στον τελικό. Με δύο νίκες στη Νέα Σμύρνη και ένα παραλίγο διπλό στο ΟΑΚΑ (ήττα στο τελευταίο σουτ), η σειρά ήταν στο 2-2 και έφτασε το τελευταίο ματς. Εκεί λοιπόν ο Πανιώνιος μπροστά σε 3.000(!) φιλάθλους του προηγήθηκε με διψήφιο αριθμό πόντων στο ημίχρονο. Τότε λοιπόν λίγο το «ντου» της διοίκησης του Παναθηναϊκού στους διαιτητές στα αποδυτήρια και λίγο η κακή απόδοση του Ντίνκινς άλλαξαν την ροή του ματς και το τριφύλλι πέρασε στον τελικό. Για το τελευταίο γεγονός μίλησε πρόσφατα ο Φάνης Χριστοδούλου σε κυανέρυθρη οπαδική διαδικτυακή εκπομπή (τα panionianea.gr). Ο Μπέμπης του Ελληνικού μπάσκετ ανέφερε ακριβώς ό,τι τότε ψιθυριζόταν μεταξύ των φιλάθλων: Ότι δηλαδή ο Ντίνκινς, σε εκείνο το ματς δεν υπάκουσε σε καμιά εντολή του προπονητή κι έκανε συνεχώς του κεφαλιού του. Το πήγε δε μακρύτερα, λέγοντας ότι ο Αμερικάνος είχε ήδη υπογράψει στον Παναθηναϊκό!
Στον μικρό τελικό του πρωταθλήματος που «παιζόταν» η έξοδος στη Ευρωλίγκα, ο Πανιώνιος «σκούπισε» τον ισχυρό τότε ΠΑΟΚ με 3-0 αλώνοντας το στοιχειωμένο γι’ αυτόν Αλεξάνδρειο στο δεύτερο ματς. Στο τρίτο ματς, που είχε πανηγυρικό χαρακτήρα, οι κυανέρυθροι κέρδισαν 88-72 κι έστειλαν τους φιλάθλους τους να πανηγυρίσουν βουτώντας στα σιντριβάνια της θρυλικής πλατείας. Το ότι η ομάδα έμεινε προσηλωμένη στους στόχους της και δεν κατέρρευσε ψυχολογικά μετά τα όσα συνέβησαν στο 5ο ματς με τον ΠΑΟ, πιστώνεται σίγουρα στην προσωπικότητα του Δασκάλου Ντούντα. Η σεζόν είχε τελειώσει πετυχημένα και ο Ίβκοβιτς με το ανυπότακτο γαλατικό χωριό του Ελληνικού αθλητισμού παραλίγο να διεκδικήσει ακόμα και το πρωτάθλημα απέναντι σε ομάδες με πολλαπλάσια μπάτζετ και τεράστια αγωνιστική και εξωαγωνιστική δύναμη. Ήταν ένα έργο τέχνης αυτός ο Πανιώνιος που ίσως για κάποιους λόγους να μην ολοκληρώθηκε. Πέτυχε όμως πολλά η ομάδα αυτή και ο οδηγός της, Ντούσαν Ίβκοβιτς, έδειξε τι μπορεί πετύχει κανείς μέσα στο γήπεδο, με πενιχρά οικονομικά μέσα, αλλά μεγάλη ομαδικότητα, πειθαρχία και πάνω από όλα πίστη.
