Γιώργος Αρκουλής
Έχοντας…δεκαετία και βάλε να ακούσω από κάποιο ραδιοφωνικό σταθμό κομμάτι από το αριστουργηματικό έργο των Χατζιδάκι-Γκάτσου «Χειμωνιάτικος ‘Ηλιος» (που τόσο αισθαντικά μας χάρισε η φωνή του Μανώλη Μητσιά), μπήκα στο ψαχτίρι του YouTube, για ναθυμηθώ το μελωδικό «Πως να κρατήσω το φως που βασιλεύει». Μιλάμε για έργο που μπήκε στη ζωή μας τον Απρίλη του 1986 και στο ΥΤεδέησαν να το εντάξουν το 2018…
Με την ευκαιρία παρατήρησα τα ‘χτυπήματα’ των μουσικόφιλων και απογοητεύτηκα. Το τραγούδι που μ’ ενδιέφερε, είχε μόλις 139 επισκέψεις, το «Κορίτσι της νύχτας» 103, ο «Χειμωνιάτικος ήλιος» (που αποτελούσε την λοκομοτίβα του δίσκου 114 και το σπουδαίο «Τα παιδιά της καταιγίδας» μόλις 95 χτυπήματα. Προφανώς ο κόσμος είχε γυρίσει την «πλάτη του» στην εξαιρετική δουλειά των δύο δημιουργών, επειδή όλα τα τραγούδια γράφηκαν πάνω σε πιάνο, φλάουτο και βιολί, και βέβαια είχαν μελαγχολικό ύφος!
Ακούγοντας χθες τον δίσκο μαγεύτηκα, όπως την πρώτη φορά που τον αναζήτησα στο δισκοπωλείο του Τσιάπη, οδός Ομήρου (σήμερα προπατζίδικο!!) της Νέας Σμύρνης. Θυμάμαι ο Τσιάπης (πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου της Νέας Σμύρνης σήμερα), μου είχε διηγηθεί μια ιστορία που έμεινε βαθιά μέσα μου. ‘Εχει τη σημασία της, γι’ αυτό ας μου επιτραπεί να την μοιραστώ σήμερα με τους αναγνώστες αυτής της ταπεινής στήλης:
Μια – δυο εβδομάδες από την κυκλοφορία, που είχε φανεί που θα πήγαινε η πορεία του δίσκου, ο Μητσιάς είχε επισκεφθεί τον (φίλο του) Τσιάπη και συζήτησαν για το έργο. Ο ερμηνευτής ήταν λυπημένος για την μη αποδοχή του ‘μεγάλου κοινού’ (και των ΜΜΕ)σε ένα καταπληκτικό έργο του Μάνου, αλλά ο συνομιλητής του -με γνώμονα το εμπορικό του πνεύμα πάνω από τις μουσικές του επιδόσεις, γνώσεις και επιλογές- ήταν ρεαλιστικός:
«Μανωλάκη, νομίζω πως πρέπει να κάνεις κάτι κι’ εσύ, ώστε να βοηθήσεις τον δίσκο».
«Σαν τι;» ρώτησε ο Μητσιάς.
«Βάλε για παράδειγμα μια καμπαρντίνα με σηκωμένο γιακά, φόρεσε ένα ωραίο σκούρο καπέλο και βγες στις εφημερίδες και στην τηλεόραση για ΄πρόμο’ του «Χειμωνιάτικου ήλιου».
Γαλουχημένος απότην σοβαρότητα του Γκάτσου και του Χατζιδάκι, ο Μητσιάς έβαλε τα γέλια και φυσικά ξέχασε την «συμβουλή», λέγοντας στον Τσιάπη:
«Παναγιώτη, να σου θυμίσω αυτό που είχε δηλώσει ο Χατζιδάκις θίγοντας την αδιαφορία του κοινού: «Αγαπητέ μου, δεν είμαστε ντελάληδες να διαφημίζουμε την δουλειά μας` το καλό τραγούδι, θα πρέπει ο κόσμος να το ψάξει και να το α ν α κ α λ ύ ψ ε ι μόνος του και να είσαι σίγουρος πως τότε θα το αγαπήσει».
Αυτή την άποψη την είχε διατυπώσει ο Χατζιδάκις, αρκετά χρόνια πριν, όταν είχε βιώσει τις ελάχιστες πωλήσεις του δίσκου με τα τραγούδια της ιστορικής επιθεώρησης του 1962 στο «Μετροπόλιταν», «Οδό Ονείρων». Κι’ ας επρόκειτο για τεράστια μελωδικά μοτίβα με ερμηνευτές θηρία της εποχής (Δημήτρης Χορν, Γιώργος Ζωγράφος, Λάκης Παππάς, Ζωή Φυτούση και Μάρω Κοντού).
Ερώτηση: Πόσα χρόνια έχετε να ακούσετε στους -υποτίθεται- σοβαρούς μουσικούς ραδιοσταθμούς το «Ηθοποιός σημαίνει φως», το «Μανούλα μου» (σε στίχους Ιάκωβου Καμπανέλη, παρακαλώ), το «Αερικό», το «Άστρο της Ανατολής», ή το πικάντικο «Οι αδελφές Τατά» (από το Λαγκαδά, για να μη μπερδευόμαστε…)