Η βιβλιοθεραπεία μπορεί να ωφελήσει τους ασθενείς με σεξουαλική δυσλειτουργία, αλλά απαιτείται περισσότερη μελέτη, σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο Journal of Sexual Medicine, καθώς δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι για ορισμένους τύπους σεξουαλικής δυσλειτουργίας, ανέφεραν οι συγγραφείς.
Η βιβλιοθεραπεία αναφέρεται στη χρήση έντυπων υλικών, όπως βιβλία και φυλλάδια, με θεραπευτικό στόχο. Μια τέτοια χρήση μπορεί να έχει χαρακτήρα αυτοβοήθειας (π.χ., ένας ασθενής αγοράζει ένα βιβλίο αυτοβοήθειας και σχεδιάζει μια παρέμβαση μόνος του) ή να γίνεται υπό καθοδήγηση ειδικού με σκοπό να ενισχύσει ένα άλλο τύπο θεραπείας (π.χ., ένας ασθενής διαβάζει ένα βιβλίο που έχει εκχωρηθεί από έναν θεραπευτή). Σε ορισμένες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται διαδικτυακές παρεμβάσεις.
Η τρέχουσα μελέτη είχε ως στόχο να συνοψίσει την τρέχουσα κατάσταση της βιβλιοθεραπείας στη θεραπεία της σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές διερεύνησαν την αποτελεσματικότητα της βιβλιοθεραπείας σε σύγκριση με άλλες παρεμβάσεις (όπως ομαδική ή ατομική θεραπεία) και με τη μη θεραπεία.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεκαπέντε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 1970 και Ιανουαρίου 2020. Συνολικά, οι συμμετέχοντες περιλάμβαναν 1.113 άτομα (781 γυναίκες και 332 άνδρες) που ζητούσαν βοήθεια για μια ποικιλία σεξουαλικών προβλημάτων, όπως η οργασμική διαταραχή, η μειωμένη επιθυμία και η πρόωρη εκσπερμάτιση. Ορισμένες μελέτες επικεντρώθηκαν σε ένα μόνο σεξουαλικό πρόβλημα ενώ άλλες εξέτασαν πολλά σεξουαλικά ζητήματα. Όλες οι μελέτες πραγματοποιήθηκαν είτε στην Ευρώπη είτε στη Βόρεια Αμερική.
Τα δεδομένα έδειξαν ότι η βιβλιοθεραπεία φαίνεται να ωφελεί τις γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες:
- Όταν η βιβλιοθεραπεία χωρίς καθοδήγηση συγκρίθηκε με τη μη θεραπεία, οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό από τους άνδρες να επιλύσουν σεξουαλικά προβλήματα. Επιπλέον, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες που υποβλήθηκαν σε αυτό τον τύπο βιβλιοθεραπείας είχαν υψηλότερα ποσοστά σεξουαλικής ικανοποίησης από τους συμμετέχοντες που δεν έλαβαν καμία θεραπεία.
- Όταν συγκρίθηκε η βιβλιοθεραπεία με καθοδήγηση με τη μη θεραπεία, τα αποτελέσματα της σεξουαλικής υγείας ήταν θετικά για τις γυναίκες. Αλλά δεν υπήρξαν επιδράσεις στη σεξουαλική λειτουργία των ανδρών.
- Όταν συγκρίθηκαν τόσο η με καθοδήγηση όσο και η χωρίς καθοδήγηση βιβλιοθεραπεία με άλλες παρεμβάσεις, δεν βρέθηκαν διαφορές ούτε για τους άνδρες ούτε για τις γυναίκες.
- Δεν βρέθηκαν διαφορές στα ποσοστά εγκατάλειψης μεταξύ των μελετών.
Οι συγγραφείς επεσήμαναν ότι η βεβαιότητα των αποδεικτικών στοιχείων ήταν «χαμηλή ή πολύ χαμηλή» λόγω περιορισμών που σχετίζονταν με τον σχεδιασμό της μελέτης. Οι περισσότερες από τις μελέτες είχαν μικρά μεγέθη δείγματος, πρόσθεσαν. Για παράδειγμα, μόνο τρεις από τις μελέτες είχαν 100 ή περισσότερους συμμετέχοντες. Επίσης, μερικές από τις μελέτες είχαν διεξαχθεί πριν από περισσότερα από 20 χρόνια και δεν μπορούσαν να ληφθούν όλα τα δεδομένα.
Βρέθηκαν ενδείξεις θετικών επιδράσεων της βιβλιοθεραπείας στις σεξουαλικές δυσλειτουργίες. Ωστόσο, λόγω των περιορισμών στον σχεδιασμό της μελέτης και της ανακρίβειας των ευρημάτων, δεν είναι δυνατή η εξαγωγή σταθερών συμπερασμάτων σχετικά με τη χρήση της βιβλιοθεραπείας για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας.
Δεν ήταν επίσης σαφές πόσο αποτελεσματική ήταν η βιβλιοθεραπεία για συγκεκριμένα είδη σεξουαλικής δυσλειτουργίας.
Οι συγγραφείς συνέστησαν πρόσθετες μελέτες με μεγαλύτερα μεγέθη δειγμάτων και τη διερεύνηση των τύπων βιβλιοθεραπείας που χρησιμοποιούνται. Χρήσιμη θα ήταν επίσης η εξέταση του πώς τα προσωπικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων – όπως η ηλικία, ο ενδεχόμενος αναλφαβητισμός και ο ψηφιακός αναλφαβητισμός επηρεάζουν την εμπειρία της βιβλιοθεραπείας.
