Σύνταξη-επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πολύ πιο αποτελεσματικός δολοφόνος από το κάπνισμα, τα τροχαία ατυχήματα ή το HIV/AIDS, παγκοσμίως.
Η καύση άνθρακα είναι η κύρια αιτία ρύπανσης του αέρα που σύμφωνα με νέα έρευνα οδηγεί σε απώλεια ετών ζωής – με την Ινδία να πρωτοστατεί, με απώλεια 6 ετών ζωής του μέσου πολίτη. Η Κίνα, που έχει μειώσει σοβαρά την ατμοσφαιρική ρύπανση της χώρας τα τελευταία επτά χρόνια, έχει αντίστοιχη απώλεια 2,7 ετών ζωής.
Η καύση ορυκτών καυσίμων προκαλεί ατμοσφαιρική ρύπανση και συνεισφέρει στη κλιματική αλλαγή στον πλανήτη, αλλά οι χώρες έχουν πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα (και ευθύνη) να βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα τους εντός των συνόρων τους. Η κλιματική κρίση προσθέτει επίσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση κυρίως μέσω των πυρκαγιών – ολοκληρώνοντας έτσι έναν φαύλο κύκλο, αναφέρουν οι επιστήμονες στην μελέτη τους.
Η ομάδα των ερευνητών δήλωσε ότι τα πρόσφατα γεγονότα απεικόνισαν τα διαφορετικά σενάρια του μέλλοντος ανάλογα με το αν οι κυβερνήσεις θα ενεργήσουν ή όχι. Τα lockdown λόγω κορωνοϊού μείωσαν την ατμοσφαιρική ρύπανση, αποκαλύπτοντας για πρώτη φορά εδώ και καιρό τα Ιμαλάια στους κατοίκους ορισμένων Ινδικών πόλεων, ενώ στον αντίποδα, οι πυρκαγιές στις δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ προκάλεσαν σοβαρή ρύπανση στην άλλη πλευρά της χώρας, στην πόλη της Νέας Υόρκης.
«Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι η μεγαλύτερη εξωτερική απειλή για την ανθρώπινη υγεία στον πλανήτη και αυτό δεν αναγνωρίζεται ευρέως ή δεν αναγνωρίζεται με το σθένος που θα περίμενε κανείς», δήλωσε ο καθηγητής Michael Greenstone του Πανεπιστημίου του Σικάγο. Ο Greenstone και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν τον δείκτη ποιότητας ζωής του αέρα (AQLI), ο οποίος υπολογίζει τον αντίκτυπο των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο προσδόκιμο ζωής. Ο μέσος παγκόσμιος πολίτης χάνει 2,2 χρόνια ζωής με τα σημερινά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και αν δεν αλλάξει τίποτα, αυτό μεταφράζεται σε 17 δις χαμένα χρόνια, λέει ο Greenstone. «Τι άλλο στον πλανήτη προκαλεί απώλεια 17 δις ετών ανθρώπινης ζωής;», διερωτάται.
«Επιπλέον, δεν είναι κάτι που απλά αφήνουμε να συμβεί, αλλά πλέον το προκαλούμε», προσθέτει. «Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι υπάρχουν μεγάλες χώρες όπου, ουσιαστικά, ένας συνδυασμός επιλογών κυβερνητικών πολιτικών και κοινωνικών κανόνων, οδηγούν τους ανθρώπους να ζήσουν πραγματικά δραματικά μικρότερες – σε διάρκεια – και πιο άρρωστες ζωές», συνεχίζει ο Greenstone, προσθέτοντας ότι η μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια και η επιβολή μέτρων περιστολής εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα, σε υπάρχοντες σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μείωσαν τη ρύπανση σε πολλές χώρες.
Η έρευνα υπολόγισε τον αριθμό των επιπλέον ετών ανθρώπινης ζωής που θα κερδηθεί, αν τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη χώρα τους μειωθούν σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Στην Ινδία, ο αριθμός είναι 5,9 χρόνια – στα βόρεια της χώρας 480 εκατομμύρια άνθρωποι αναπνέουν αέρα με ρύπανση που είναι 10 φορές υψηλότερη από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο – ανέφεραν οι επιστήμονες. Η μείωση της ρύπανσης θα προσθέσει 5,4 χρόνια στη ζωή των κατοίκων του Μπαγκλαντές και του Νεπάλ και 3,9 χρόνια στο Πακιστάν.
Στην κεντρική και δυτική Αφρική, οι επιπτώσεις της σωματιδιακής ρύπανσης στο προσδόκιμο ζωής είναι συγκρίσιμες με αυτές του ιού HIV/AIDS και της ελονοσίας, αλλά προσελκύουν πολύ λιγότερη προσοχή, αναφέρει η έκθεση. Για παράδειγμα, ο μέσος πολίτης στο δέλτα του Νίγηρα χάνει σχεδόν έξι χρόνια ζωής και αυτός της Νιγηρίας 3,4 χρόνια.
Η Κίνα ξεκίνησε έναν «πόλεμο κατά της ρύπανσης» το 2013 και έχει καταφέρει να μειώσει τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά 29%. Αυτό προσθέτει κατά μέσο όρο 1,5 χρόνο στη ζωή των κατοίκων της, με την προϋπόθεση ότι οι περικοπές ρύπων θα συνεχιστούν, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Αυτό δείχνει ότι είναι δυνατή και αποτελεσματική η ταχεία δράση.
«Ο άνθρακας είναι η πηγή του προβλήματος στα περισσότερα μέρη του κόσμου», λέει ο Greenstone. «Αν τα έξοδα που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής που προκαλεί η καύση του, ενσωματώνονταν στην τιμή του, ο άνθρακας θα ήταν μη ανταγωνιστικός σχεδόν σε όλα τα μέρη του κόσμου», προσθέτει.
Το φυσικό αέριο είναι μια λιγότερο ρυπογόνος εναλλακτική από τον άνθρακα και η κυβέρνηση της Ιαπωνίας δήλωσε ότι θα προσφέρει 10 δισ. δολ. ενίσχυσης για έργα ενεργειακής απεξάρτησης από τον άνθρακα στη νοτιοανατολική Ασία, συμπεριλαμβανομένων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με χρήση φυσικού αερίου. Όμως, η καύση φυσικού αερίου εξακολουθεί να συμβάλει στην παγκόσμια υπερθέρμανση και η Christiana Figueres, πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα, δήλωσε πρόσφατα: «Ας είμαστε σαφείς, το φυσικό αέριο δεν είναι μια απόλυτη εναλλακτική λύση στον άνθρακα και ούτε είναι μεταβατικό καύσιμο. Οι επενδύσεις σε νέες πηγές φυσικού αερίου πρέπει να σταματήσουν αμέσως εάν είναι επιτευχθεί ουδετερότητα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050».
Η έκθεση AQLI βασίστηκε σε έρευνα που συνέκρινε τα ποσοστά θνησιμότητας ανθρώπων που ζουν σε μέρη με μεγαλύτερη ή μικρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, με τα καρδιακά και πνευμονικά προβλήματα να αποτελούν την πιο συχνή αιτία πρώιμων θανάτων. Η ανάλυση εξέτασε την ρύπανση από μικροσωματίδια, αλλά είναι πιθανό πως περιλαμβάνει τις επιπτώσεις και άλλων ατμοσφαιρικών ρύπων, καθώς όλοι οι ρύποι τείνουν να συμβαδίζουν. Οι εκτιμήσεις για την ατμοσφαιρική ρύπανση σε όλο τον κόσμο, προήλθαν από δεδομένα δορυφόρων με διακριτική ανάλυση 6 χιλιομέτρων.
Πηγή: The Guardian
