Ζήσης Ψάλλας
Έχουμε εξελιχθεί ως κοινωνικό είδος, οπότε η κοινωνική απομόνωση θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή άγχους. Και το άγχος έχει άμεση επίδραση στο ανοσοποιητικό μα σύστημα. Πάνω από μια δεκαετία έρευνας έχει δείξει αυξημένη κυκλοφορία φλεγμονωδών μορίων σηματοδότησης όπως η ιντερλευκίνη-6 σε απομονωμένα ποντίκια. Και μια πρόσφατη μετα-ανάλυση περισσότερων από 12 μελετών σε ανθρώπους βρήκε ότι τα μοναχικά άτομα έχουν αυξημένες συγκεντρώσεις ιντερλευκίνης-6 στο αίμα τους. Η ίδια ανάλυση διαπίστωσε ότι η κοινωνική απομόνωση συνδέθηκε με υψηλότερα επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) και ινωδογόνου, δύο μόρια που εμπλέκονται σε φλεγμονώδεις αποκρίσεις.
Μια μελέτη του 2013 μέτρησε τη γνωστική λειτουργία σε δύο χρονικά σημεία σε μια ομάδα περισσότερων από 6.000 ηλικιωμένων ατόμων που συμμετείχαν στην English Longitudinal Study of Ageing (ELSA). Τα άτομα που ανέφεραν ότι είχαν λιγότερες κοινωνικές επαφές και δραστηριότητες στην αρχή της μελέτης είχαν μεγαλύτερη μείωση της γνωστικής λειτουργίας, όπως μετρήθηκε από τη λεκτική ευχέρεια και την ικανότητα ανάκλησης μνήμης, μετά από τέσσερα χρόνια.
Μελέτη του Κρατικού Πανεπιστημίου της Φλόριντα, που περιέλαβε στοιχεία από 12.030 άτομα, τα οποία συλλέχθηκαν για πάνω από 10 χρόνια, επιβεβαίωσε το μεγάλο φορτίο που μπορεί να έχει η μοναξιά στην υγεία μας. Αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας κατά 40% σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Gerontology: Psychological Sciences.
Μια μετα-ανάλυση του 2015 από ερευνητές του αμερικανικού Πανεπιστημίου Brigham Young, στην Γιούτα, περιέλαβε 70 έρευνες και 3,4 εκατομμύρια ανθρώπους, βρίσκοντας ότι η μοναξιά μπορεί να αυξήσει έως 26% τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την κοινωνική απομόνωση ήταν ακόμη μεγαλύτερο, 29%.
Μια μελέτη εξέτασε το πλήρωμα εννέα ατόμων του ερευνητικού σταθμού της Ανταρκτικής Neumayer III ύστερα από την 14μηνη διαμονή σε χειμερινές θερμοκρασίες -50 βαθμών Κελσίου, δραστικές αλλαγές στο φυσικό φως και παρατεταμένη έλλειψη επαφής με τον έξω κόσμο. Καταγράφηκαν σημαντικές αλλαγές στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων. Η δομική μαγνητική τομογραφία που πραγματοποιήθηκε από νευροεπιστήμονες στο Ινστιτούτο Ανθρώπινης Ανάπτυξης Max Planck πριν και μετά το ταξίδι έδειξε ανατομικές αλλαγές στον οδοντωτό γύρο, μια περιοχή του εγκεφάλου που τροφοδοτεί με πληροφορίες τον ιππόκαμπο και σχετίζεται με τη μάθηση και τη μνήμη.
